بی بی سی - کیانوش رستمی، وزنهبردار ایرانی و قهرمان اسبق المپیک و جهان، تصمیم به تغییر تابعیت گرفته است و قرار است با پرچم کوزوو در رقابتهای جهانی حضور یابد.
شایعات مربوط به مهاجرت و جدایی او از تیم ملی ایران حدود یک سال پیش آغاز شد، زمانی که نسل جدید وزنهبرداران با رکوردهای بهتر شانس او برای حضور در تیم ملی را به شدت کاهش دادند. این در حالی است که رستمی سالهاست که نتوانسته است به روزهای اوجش نزدیک شود.
نامه انتقادی رستمی به مقامات ارشد
در آبان ۱۴۰۲، رستمی با از دست دادن چندین فرصت انتخابی المپیک، ابتدا تهدید به مهاجرت کرد و سپس نامهای به مقامات بلندپایه ایران از جمله رئیسجمهور و رئیس قوه قضائیه و وزیر ورزش نوشت. او در این نامه با اعتراض به رفتار مسئولان ورزشی گفت: «در کجای دنیا با قهرمان المپیک و سرمایه ملی این گونه برخورد میکنند؟ چرا میخواهند مرا از حضور در رقابتهای بینالمللی محروم کنند و اجازه ندهند برای ایران عزیزم افتخار کسب کنم؟»
او همچنین از فشارهایی سخن گفت، که به گفته او، با هدف حذفش از صحنه رقابتهای بینالمللی انجام میشود.
پیش از این نامه، آقای رستمی با اشاره به سرنوشت علی ارسلان، کشتیگیر ایرانی که اکنون برای تیم ملی صربستان کشتی میگیرد و موفق به کسب مدالهای جهانی شده است، درخواست کرد که اگر فدراسیون تمایلی به همکاری با او ندارد به او اجازه دهند برای کشور دیگری به میدان برود. او گفت: «اگر نمیخواهند من در تیم ملی ایران باشم، رضایتنامهام را بدهند تا بتوانم به پیشنهادات خارجی پاسخ مثبت بدهم.»
تمرینات انفرادی؛ عامل موفقیت یا حاشیه؟
کیانوش رستمی همواره چهرهای بحثبرانگیز در وزنهبرداری ایران بوده است. از یک سو، او به دلیل دستاوردهای بزرگش در المپیک ۲۰۱۶ ریودوژانیرو و مسابقات جهانی تحسین میشود، اما از سوی دیگر، تمرینات انفرادی و رویکرد خاصش در مقابل تیم ملی و فدراسیون وزنهبرداری با انتقادات زیادی مواجه شده است.
اولین نارضایتی که تعدادی از رسانهها از آن به عنوان «کودتا» یاد کردند پس از المپیک ۲۰۱۲ لندن، جایی که رستمی مدال نقره را کسب کرد، شروع شد. در آن زمان، پنج عضو تیم ملی وزنهبرداری ایران از حضور در اردوهای تیم ملی سر باز زدند و خواستار تغییر مربی شدند.
انتقاد اصلی کیانوش رستمی و بهداد سلیمی که گفته میشد هدایت اعتراضات را بر عهده دارند، نسبت به سرمربی سابق تیم ملی سختگیریهای وی در حین تمرینات و در زمان اردو بود؛ همین اتفاق هم باعث شد کوروش باقری که دچار حمله قلبی شده بود، از سرمربیگری تیم ملی کنارهگیری کند.
معرفی برادر به عنوان سرمربی
رستمی پس از مسابقات جهانی ۲۰۱۵ هم که به مدال نقره رسیده بود، اعلام کرد قصد دارد به شکل انفرادی برای المپیک ریو آماده شود؛ در آن زمان حسین توکلی هدایت تیم ملی را برعهده داشت. علی مرادی هم که به تازگی جایگزین حسین رضازاده در سمت ریاست فدراسیون وزنهبرداری شده بود، با توجه به شانس بالای مدال این ورزشکار موافقت کرد که او تا المپیک ۲۰۱۶ به شکل انفرادی تمرینات خود را پیگیری کند.
«ورزشکار سالاری» و استعفای انوشیروانی
به گفته منتقدان، رستمی نماد «ورزشکار سالاری» شده بود و او را به خودمحوری و ایجاد خطر برای آینده تیم ملی متهم کردند. اعتماد آنلاین در این رابطه نوشت: «رستمی بارها اعلام کرده است اگر این فدراسیون او را موظف به حضور در اردوی تیم ملی وزنهبرداری کند، این رشته را کنار خواهد گذاشت. رفتاری که باعث شده است فدراسیون قید تلاش برای راضی کردن رستمی برای حضور در تمرینات تیم ملی را بزند. بر همین مبنا، عدهای مسئولان فدراسیون وزنهبرداری را متهم به ورزشکار سالاری کردند، اتهامی که بیراه هم نیست.»
پس از المپیک ریو که با مدال طلا برای کیانوش رستمی همراه بود او همچنان تصمیم داشت به تمرینات انفرادی ادامه دهد اما با مخالفت سجاد انوشیروانی سرمربی وقت تیم ملی مواجه شد و تیم ملی برای مسابقات قهرمانی آسیا و جهانی ۲۰۱۷ وارد حاشیه شد. آقای انوشیروانی اعلام کرد در چنین شرایطی از سرمربیگری استعفا میکند و بعد از قهرمانی آسیا هم آن را عملی کرد، چون شورای فنی رای به ادامه تمرینات انفرادی کیانوش رستمی داده بود.
ناکامی در مسابقات و سقوط آزاد
از سال ۲۰۱۷ به بعد، به جز مدال طلای مسابقات قهرمانی آسیا در سال ۲۰۲۱، رستمی نتوانست عملکرد قابلتوجهی در رقابتها از خود به نمایش بگذارد و در چندین دوره از مسابقات جهانی ناکام ماند. روزنامه ایران ورزشی پس از حذف رستمی از مسابقات قهرمانی جهان ۲۰۱۹، عملکرد او را «سقوط آزاد از اوج» نامید و نوشت که رفتار خودمختار او باعث افت عملکردش شده است.
رستمی آن زمان عدم حمایت مسئولان پس از المپیک ریو و تغییر دسته وزنی را از دلایل نتایج ضعیفش دانست: «دسته وزنی من در دنیا عوض شد و وزن ۸۵ کیلو در المپیک به ۹۶ کیلوگرم تغییر کرد، بنابراین ۱۱ کیلو باید افزایش وزن و عضله سازی میکردم. همین که وزنم را بالا بردم افت رکورد پیدا کردم و این طبیعی است یک انسان با افزایش وزن سرعت عملش کمتر میشود.»
عدم حضور در رکوردگیری و از دست دادن پاریس
کیانوش رستمی تا بیش از المپیک پاریس با یک طلا و یک نقره پس از هادی ساعی (دو طلا و یک برنز)، حسین رضازاده، غلامرضا تختی و محمد نصیری از حیث مرغوبیت مدال، پنجمین ورزشکار ایرانی در تاریخ مسابقات المپیک به حساب میآمد و بارها اعلام کرده بود که هدفش تبدیل شدن به پرافتخارترین ورزشکار ایرانی در المپیک است.
اما عدم حضور او در رکوردگیری تیم ملی وزنهبرداری در تیرماه ۱۴۰۲ باعث شد تا نواب نصیرشلال، سرمربی تیم ملی، او را از فهرست رقابتهای جهانی خط بزند.
وحید ربیعی، دبیر فدراسیون وزنهبرداری، درباره کنار گذاشتن رستمی از تیم ملی گفت: «چند ماه قبل از مسابقات عربستان نواب نصیرشلال با رستمی صحبت کرد که سرمربی تیم گفت من مشکلی با انفرادی تمرین کردن ندارم اما دو مورد را انجام بدهد که مورد اول دادن تست دوپینگ و دوم حضور در رکوردگیری است، چون انتخاب ما بر اساس رکوردگیری صورت میگیرد.»
«۱۰ روز قبل از رکوردگیری به هیئت استان و خود کیانوش نامه رسمی ابلاغ کردیم که در فلان تاریخ رکوردگیری انجام میشود اما رستمی در آن چند روز هیچ تماسی نداشت و فقط یک ساعت مانده اطلاع داد که نمیتواند شرکت کند. ما چه تصمیمی باید میگرفتیم؟»
«بعد از آن اتفاقات، کیانوش رستمی اعلام کرد میخواهد تست دوپینگ بدهد و در مسابقات قطر هم وزنه بزند اما در رکوردگیری که در مسابقات لیگ برگزار شد ۱۰۰ کیلو یکضرب و ۱۲۰ کیلو دوضرب ثبت کرد.»
اطلاع وزیر ورزش از مهاجرت رستمی
سجاد انوشیروانی، سرمربی سابق تیم ملی، که به نظر میرسد به دلیل «تکرویهای» کیانوش رستمی مجبور به استعفا شده بود حالا روی صندلی ریاست فدراسیون نشسته است و به گفته خودش میخواهد نظم و انضباط برقرار باشد و مخالف ورزشکارسالاری است؛ اما کیانوش رستمی معتقد است انوشیروانی قصد انتقام دارد و مسئولان فدراسیون نمیخواهند او به تیم ملی برگردد.
رستمی در اسفند ۱۴۰۲ گلایههایش را با کیومرث هاشمی، وزیر وقت ورزش و جوانان، مطرح کرد و هاشمی هم در جواب گفت: «در جلسه اخیری که با شما داشتم اینطور عنوان کردی که دیگر تمایلی برای حضور در تیم ملی ایران نداری و با توجه به چند درخواست که از کشورهای دیگر از جمله کوزوو داری میخواهی برای کشور دیگری به میدان بروی.»
«وزنهبرداری رشته رکوردی است، اگر میخواهی برای ایران وزنه بزنی باید رکوردگیری انجام شود. اما اگر همچنان میخواهید به کشور دیگر بروید به عنوان یک شهروند ایرانی از شما حمایت میکنیم و ایرادی ندارد.»
در نهایت رستمی پس از اعزام نشدن به المپیک پاریس در صفحه شخصی خود به صورت تلویحی از تیم ملی خداحافظی کرد و نوشت: «دوستانی که رفتنم خوشحالشان میکند، من میروم تا شاید خوشحال شوند اما همچنان وزنه میزنم تا سیهروی شود هر که در او غش باشد.»
آیا رستمی میتواند برای کوزوو در منامه روی تخته برود؟
حالا کیانوش رستمی پس از مدتها تهدید خود را عملی کرده و اسم او در فهرست تیم ملی کوزوو برای مسابقات جهانی منتشر شده است.
بر اساس قوانین بینالمللی، ورزشکارانی که به دنبال تغییر تابعیت هستند با کسب رضایتنامه از فدراسیون کشور خود میتوانند بعد از ۶ ماه برای کشوری دیگر به میدان بروند. در این شرایط ورزشکار تنها تغییر تابعیت خواهد داد.
این روش در کشتی ایران مسبوق به سابقه است و علی ارسلان با رضایت فدراسیون کشتی در ترکیب تیم ملی صربستان حضور دارد و حتی موفق به کسب مدال طلای جهان نیز شد.
سجاد انوشیروانی، رئیس فدراسیون، بعد از انتشار فهرست اولیه فدراسیون بینالمللی وزنهبرداری گفت: «در جریان رفتن کیانوش رستمی زیر پرچم کوزوو نیستیم، ما در این باره همچنان منتظر دستور مقام عالی وزارت هستیم و از موضوع اتفاق افتاده اطلاعی نداریم.»
در صورت مخالفت فدراسیون برای تغییر تابعیت آقای رستمی، او تا ۲ سال پس از آخرین مسابقه ملی نمیتواند با پرچم کشور دیگری به روی تخته برود. رستمی آخرین بار در اردیبهشت سال ۱۴۰۲ عضو تیم ملی وزنهبرداری ایران بود و در مسابقات قهرمانی آسیا به میدان رفت.
اگر تا آذر ماه امسال فدراسیون رضایتنامه رستمی را صادر نکند او باید تا پایان اردیبهشت سال ۱۴۰۴ منتظر باشد تا مهلت ۲ سالهاش به پایان برسد.
ای مهسای نازنین