دیوید اعتباری - کیهان لندن

در تازه‌ترین سخنرانی خود، شاهزاده رضا پهلوی در مونیخ و در نشست «همکاری ملی برای نجات ایران» که به دعوت خود وی شنبه ۲۶ ژوئیه (چهارم امرداد) برگزار شد، از آغاز یک کمپین ملی برای نجات ایران خبر داد. او وعده داد که به‌ زودی یک وبسایت جامع راه‌اندازی خواهد شد تا به‌ عنوان شاهراهی برای گردآوری نیروها، ارائه برنامه‌ها، سازماندهی مبارزان و جذب کمک‌های مردمی عمل کند. او همچنین از طرحی برای دوران گذار سخن گفت و اعلام کرد که این طرح در هفته‌های آینده به‌ صورت کامل منتشر خواهد شد.

بر اساس آنچه تا کنون اعلام شده، قرار است دو نهاد کلیدی تشکیل شود:

۱) تیم موقت اجرایی برای مرحله پیش از سقوط رژیم
۲) نهاد خیزش ملی که ابتدا نقش مشورتی دارد و سپس به‌ عنوان نهاد قانونگذاری موقت فعالیت خواهد کرد.

این چارچوب اولیه گامی امیدوارکننده به‌ سوی تفکر سازمانیافته است، اما تجربه بسیاری از گذارهای سیاسی در جهان، از اروپای شرقی تا آمریکای لاتین و شمال آفریقا، نشان داده است که موفقیت دوران گذار و تثبیت نظم جدید، تنها زمانی ممکن است که پشتوانه‌ای از یک نقشه‌ راه دقیق، ساختارمند و تخصص‌محور داشته باشد.

سه عنصر حیاتی برای موفقیت هر نقشه‌ راه گذار وجود دارد:

۱. تقسیم وظایف دقیق و قابل‌اجرا
صرف نامگذاری نهادها کافی نیست؛ وظایف، ساز و کارها، ترکیب نیروی انسانی، دوره فعالیت، و نحوه پاسخگویی باید به‌روشنی تعریف شده باشند.

۲. استقلال ساختاری از چهره‌های فردی
کاریزما می‌تواند عامل بسیج باشد، اما ساختار گذار باید نهادی، تخصصی، و مشارکت‌پذیر باشد و نه وابسته به یک شخص یا مرجع واحد.

۳. ارتباط مؤثر با افکار عمومی از طریق زبان شفاف
هر طرحی اگر برای مردم قابل فهم، الهام‌بخش و مشارکت‌پذیر نباشد، صرف‌ نظر از قوت فنی‌اش، در عمل شکست خواهد خورد.

در کتاب اخیرا نشر داده شده «فراتر از ایدئولوژی»، این چالش‌ها از پیش شناسایی شده‌اند و برای هر یک راه‌ حل نهادی و قابل‌ اجرا ارائه شده است. در این چارچوب، دوران گذار در دو مرحله و با دو نهاد مستقل طراحی شده:

• گروه پژوهش و برنامه‌ریزی در مرحله اول، مسئول طراحی نقشه‌ راه، مدل نهادی، بودجه، و سناریوهای امنیتی؛
• کارگروه گذار در مرحله دوم، مسئول اجرای برنامه، اداره کشور، ارتباطات بین‌المللی، و آماده‌سازی برای انتخابات آزاد.

👈مطالب بیشتر در کیهان لندن

این طرح با پیش‌بینی چالش ارتباط با مردم، ابزارهایی چون هفته هم‌افزایی ملی، شفاف‌سازی عمومی، و تفکیک نقش نهادها و چهره‌ها را برای جذب اعتماد عمومی پیشنهاد داده و حتی برای تأمین مالی مرحله‌ به‌ مرحله گذار، مدلی شفاف، قابل اعتماد و مشارکت‌پذیر از طریق «صندوق آزادی» در نظر گرفته شده است.