ديروز، در آستانهی چهارمين سالروز درگذشت فرهاد، در مجموعهی هنری فرهنگی تهران (سينما ايران) برنامهای برای بزرگداشت او برگذار شد. در اين برنامه، در کنار فيلمی که دربارهی زندگی او به نمايش گذاشته شده، نمايشگاهی از عکسها و وسايل شخصی او نيز به علاقمندان عرضه می شود. نمايشگاه تا روز يکشنبه برپا خواهد بود. اين برنامه را همسر او پوران گلفام با همکاری چند تن از دوستداران اين خوننده سازمان دادهاند.
بزرگداشت خوانندهای که کار خود را اواسط دههی چهل با گروه «بلاک کتس» اغاز کرد و در ابتدا دلمشغولی اصلیاش بازخوانی ترانهها و تصنيفهای بزرگان راک و پاپ اروپا بود. فرهاد پس از مدتی بهويژه با خواندن ترانهی مرد تنها برای فيلم«رضا موتوری» خوانندهای آشنا شد. خوانندهای که قدرت صدايش و تکيههای ويژهی او بر کلمات از جمله ويژگيهايش بود. او که هنرمندی خودآموخته بود استعداد غريبی در ادای حق کلمات داشت.
فرهاد هيچگاه علاقهای به پخش صدايش از راديو تلويزيون نداشت؛ در حالی که هم در دوران شاه و هم در جمهوری اسلامی شهرت و محبوبيت او راه را برای سوء استفاده از نام و صدايش هموار میکرد. صدای آلمان در حاشيه برگزاری برنامه بزرگداشت گفتگويی داشته است با پوران گلفام، همسر فرهاد.
مصاحبهگر: بهزاد کشميریپور
********************
دويچهوله: خانم گلفام شما تا به حال چند بار به پخش صدای فرهاد از صدا و سيمای جمهوری اسلامی اعتراض کردهايد. ظاهرا اين اعتراضها به جايی نرسيده، چون اين کار همچنان تکرار میشود. الان وضعيت در چه حال است؟
پوران گلفام: الان وضعيت به اين صورت است که آهنگ محمد [وحدت] را با زيرنويس انگليسی هم پخش میکنند. هر لحظه پيشرفت میکنند!
دويچهوله: چطور است که اعتراضهای شما موثر نبوده، در حالی که شما به هر حال صاحب حقوق اين اثار هستيد؟
پوران گلفام: بله، ولی نمیدانم. من حتا برای اين کار وکيل هم گرفتهام اما تا الان به هيچ جا نرسيدهايم.
دويچهوله: شما يکی دوبار گفتهايد که فرهاد را در ايران نفهميدهاند. در صورتیکه چند نسل گذشته اما هنوز خيلیها به کار ايشان علاقهدارند و کارهای او را با علاقه دنبال میکنند. آيا بيشتر منظورتان اين نيست که قدر فرها را نفهميدهاند؟
پوران گلفام: هر دو... يعنی، میبخشيد شايد من زيادی تعصب دارم اما، فکر میکنم کارهای فرهاد هيچ شبيه موسيقی پاپ يا هر آنچه الان به عنوان موسيقی پاپ عرضه میشود نيست. چون فکر پشت آن است، يعنی هر شعری که فرهاد میخواند دقيقا با يک منظور و انديشه خوانده شده. من فکر نمیکنم همه کسانی که اين شعرها را میخوانند يا اين آهنگها را گوش میکنند متوجه باشند يا توجه کنند به اين که اين حرفها چه هستند. ممکن است تعداد خيلی کمی باشند. بهخصوص که من اينجا میشنوم که فرهاد را با ديگر حوانندهها حتا قاطی میکنند. يعنی فکر میکنند هر کس بلند بخواند يا فرياد بکشد فرهاد است. در حالی که فرهاد از جوانی تا انتها تکامل پيدا کرده است. علاقهها و سليقههايش در مورد موسيقی هم همينطور. يکی منظورم اين بوده و ديگر اين که بله معتقدم قدر فرهاد را هيچ وقت، هيچکس ندانست. و حالا که ديگر حضور فيزيکی ندارد از نظر راديو و تلويزيون شده گنجينهی ملی، از نظر رسانهها شده اسطوره ...
دويچهوله: آيا برگزاری چنين بزرگداشتهايی به همين منظور است؟ در فيلمی هم که نمايش داده شد جنبههای کمتر شناخته شدهای از ويژگيهای او مطرح میشود.
پوران گلفام: دقيقا. من میخواهم کسی که به صدای فرهاد گوش میکند اگر علاقمند است فرهاد واقعی را هم بشناسد. بداند که چه کسی را دوست دارد و به کی گوش میکند. دليلش دقيقا همين است. من سعی میکنم. مثلا نمايشگاهی هم گذاشتهايم از کتابهايی که فرهاد خوانده، حاشيهنويسيهايی که توی کتابها کرده. اينها را هم گذاشتهايم تا آنها که دوست دارند بيايند و تماشا کنند. ببينند که اصولا فرهاد به چه چيزهايی علاقه داشته، چه کتابهايی میخوانده، طرز فکرش چه بوده. دلم میخواهد اينها را برای مردمی که دوستش دارند روشن کنم.
خانم پوران گلفام همچنين بر کار سايت اينترنتی فرهاد و انتشار آثار او نظارت دارد. او سال گذشته مجموعهی دو سی دی به نام «آمين فرهاد» را تهيه کرده که از جمله فيلمهايی از زندگی خصوصی و بعضی کنسرتهای فرهاد را در بردارد.