 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
||
|
||||||
 |
 |
 |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
||||||
|
|
|
|
|||
شیرین عبادی:
احمدی نژاد باید در سخنانش تجدید نظر کند
آفتاب - بی تا صالحی بختیاری: شیرین عبادی برنده جایزه صلح نوبل 2003 در گفتگو با مجله اشپیگل (4 ژوییه) از بایکوت انتخابات ریاست جمهوری و ازاحتمال جزم گرایی رییس جمهور آینده ابراز نگرانی می کند. عبادی به رییس جمهور منتخب می گوید: ایرانیان از تمامی آزادی هایی که در سالهای گذشته به دست آورده اند، دفاع خواهند کرد اگر احمدی نژاد بخواهد آزادی های ما را محدود کند، ایرانیان با او همکاری نخواهند کرد.
----------------------------------
- خانم عبادی آیا حساب می کردید محمود احمدی نژاد شهردار محافظه کار افراطی تهران در دور دوم انتخابات پیروز شود؟
* روی پیروزی احمدی نژاد حساب نکرده بودم ولی در عین حال من اصلا در انتخابات شرکت نکردم. این برای من یک تصمیم گیری اصولی بود. من در برابر نظارت استصوابی که بر اساس آن شورای نگهبان نامزدها را از صافی رد می کند، مقاومت می کنم. این جریان آزادی انتخاب واقعی مردم را از آنان سلب می کند.
- نه تنها در غرب بر روی پیروزی رفسنجانی در برابر احمدی نژاد حساب می شد، بلکه در تمامی نظرسنجی های کشور خودتان هم او جلوتر از دیگران بود. شما این سقوط چشمگیر رییس جمهور سابق را چگونه توضیح می دهید؟
* نخست اینکه نظرسنجی ها در کشور ما به صورت علمی انجام نمی شود از همین رو باید نتایج آنها را با احتیاط مورد ارزیابی قرار داد. در ثانی، رفسنجانی نماد نظام ... است. در آغاز انقلاب او وزیر بود، بعد رییس مجلس شد و هشت سال هم رییس جمهور بود و بعد هم رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام شد که بین مجلس و دولت میانجیگری می کند. به این ترتیب او به یکی از قدرتمندترین شخصیت های نظام و شاید بتوان گفت دومین مرد نظام تبدیل شد...
- ... پس از آیت الله خامنه ای رهبر مذهبی.
* رفسنجانی مدافع این نظام است.
- رفسنجانی از تقلب در انتخابات شاکی است. آیا شما به عنوان یک حقوقدان و طرفدار دمکراسی فکر می کنید همه چیز به طور سالم پیش رفت؟
* به عنوان یک وکیل من سند را بر اتهام خالی ترجیح می دهم. ولی مشکل بزرگتر همچنان پابرجاست و آن اینکه مردم با نظارت استصوابی از سوی شورای نگهبان نمی توانند آزادانه تصمیم بگیرند. به زنان که اساسا اجازه داده نمی شود در رقابت برای مقام ریاست جمهوری شرکت کنند.
- با این همه در دور اول انتخابات در 17 ژوئن مصطفی معین به عنوان اصلاح طلب و حامی خاتمی رییس جمهور فعلی جزو نامزدها بود.
* معین از سوی شورای نگهبان رد شد و تنها بر اثر فشار رهبر مذهبی دوباره در میان نامزدها پذیرفته شد. معین با پذیرفتن [حکم حکومتی] نشان داد که وقتی به منافع خودش باز می گردد، بر مقررات حکومتی گردن می نهد. او در واقع با دو معیار مختلف وارد بازی شد در حالی که بهتر بود بر حق کاندیداهای حذف شده تأکید می کرد. در این صورت به اهداف خود وفادار می ماند.
- شما با رأی خود به رفسنجانی در دور دوم می توانستید مانع پیروزی احمدی نژاد بشوید. دقیقا با همین هدف اصلاح طلبانی چون معین و نیز محافظه کار عملگرایی چون قالیباف رییس نیروهای انتظامی مردم را به شرکت در دور دوم فرا خواندند.
* من به اصول خود پایبندم. ضمنا رییس جمهور در ایران مطابق قانون اساسی چندان قدرتی ندارد. این مشکل را رییس جمهور خاتمی هم که انسان بسیار خوبیست، داشت. ولی کاری با این چیزها انجام نمی شود. همه آن قدرتمندانی که از سالها پیش ساختار کشور را شکل می دهند، هم چنان قدرت را در دست دارند و تا زمانی که چنین است، هیچ چیز در ایران تغییر نخواهد کرد. درست به همین دلیل من نگرانی زیادی درباره ریاست جمهوری احمدی نژاد ندارم.
- از دیدگاه غرب یک اصلاح طلب مانند معین یا حتا یک محافظه کار عملگرا مانند رفسنجانی برای آینده ایران – مثلا در مورد حل مسئله اتمی- به هر حال انتخاب بهتری بود.
* آیا خاتمی که 21 میلیون رأی پشت خود داشت، به چه چیز دست یافت؟ تا زمانی که قانون اساسی به رییس جمهور اختیاری نمی دهد، رؤسای جمهور می آیند و می روند، بدون آنکه چیزی تغییر کند.
- احمدی نژاد به افراطی گری معروف است. اکنون دولت بوش بنا به ادعای گروگانهای سابق آمریکایی، دخالت او را در جریان گروگانگیری 1979 در سفارت آمریکا در تهران بررسی می کند. آیا نگران نیستید از اینکه چنین کسی به «پاکی» انقلاب سوگند می خورد و اعلام می کند: «ما برای دمکراسی انقلاب نکردیم»؟
* من آقای احمدی نژاد را نمی شناسم. ولی گروههایی که ایشان را حمایت می کنند، به راستها تعلق دارند. در مورد آنچه به ارزشهای انقلاب مربوط می شود، احمدی نژاد باید در سخنانش تجدید نظر کند. مهمترین خواست دوران انقلاب همانا «آزادی» بود و او باید بیشتر در این باره فکر کند.
- شما تفاوت بین توقعات انقلابی و واقعیت را خودتان تجربه کرده اید.
* من در آغاز از طرفداران انقلاب بودم. در همه تظاهرات شرکت کردم. خواست استقلال و آزادی مرا جذب می کرد. فکر می کردم جمهوری اسلامی دقیقا این آرمانها را تحقق می بخشد.
- در واقعیت اما شما می بایست بر اثر تعصبات شغل قضاوت را کنار بگذارید چرا که زنان حق داشتن این مقام را ندارند.
* هنوز چند ماهی نگذشته بود که دیدم انقلاب به بیراهه می رود. از آن زمان تلاش می کنم کاملا بطور شخصی آنچه در توان دارم در خدمت تحقق آزادی و استقلال به کار گیرم.
- احمدی نژاد با شعار «تقسیم عادلانه ثروت نفتی کشور» سبب نگرانی لایه های مرفه جامعه در برابر نا آرامی های اجتماعی شده است. رییس جمهور خاتمی به جانشین خود درباره تحقق قهرآمیز خیالات خود هشدار می دهد.
* ولی ابتدا باید پرسید این لایه های مرفه چه کسانی هستند و چگونه به ثروت های میلیونی خود دست یافته اند؟ متأسفانه باید بگویم بسیاری از آنان که پس از انقلاب ثروتمند شده اند، به خود نظام تعلق دارند. ولی یک چیز مسلم است و آن اینکه با قهر نمی توان کسی را نسبت به یک ایدئولوژی متقاعد ساخت.
- پس از هشت سال دوران اصلاحات رییس جمهور خاتمی حدود هفده میلیون نفر به ریاست جمهوری احمدی نژاد اسلامیست رأی دادند.
* این افراد دلایل ناکامی خاتمی را تجزیه و تحلیل نکرده اند. آنها می خواستند که وضع شان بهتر شود و از همین رو به یک چهره جدید رأی دادند.
- آیا پیروزی احمدی نژاد پایان کار اصلاحات است؟ محافظه کاران در انتخابات مجلس در سال گذشته نیز قدرت را در دست گرفتند.
* هنگامی که یک شخص یا یک گروه به وعده های خود نمی تواند عمل کند، هنوز به این معنی نیست که مردم آرزوهای عمیق خود را به بازسازی از دست داده باشند. بر عکس، مردم بیش از پیش خواهان اصلاحات هستند. ولی می خواهند آن را از راه های صلح آمیز پیش ببرند. ایرانیان پس از یک انقلاب و یک جنگ در 26 سال گذشته جانشان از خشونت به لب رسیده است.
- ظاهرا همراهان احمدی نژاد از هم اکنون نقشه پاکسازی وزارتخانه ها و ادارات و نهادها را می ریزند. آیا طرفداران اصلاحات از جمله خودتان از انتقام افراطیون نگران نیستید؟
* من سالهاست که با نامه های تهدید آمیز و تلفن های ترور زندگی می کنم. تنها معجزه باعث شد که بتوانم از دو سوء قصد جان سالم به در ببرم.
- آیا شما آزادی های به دست آماده را از سوی سیاست افراطی و محافظه کارانه احمدی نژاد در تهدید می بینید؟
* ایرانیان از تمامی آزادی هایی که در سالهای گذشته به دست آورده اند، دفاع خواهند کرد اگر احمدی نژاد بخواهد آزادی های ما را محدود کند، ایرانیان با او همکاری نخواهند کرد.
