سخنان علي شكوري‌راد در جبهه مشاركت: دولت خاتمي همه‌ي داشته‌ي ما بود؛ برخي آن را هم نفي كردند، ايسنا

* تعريف دقيق استراتژي برد- برد موجب تحقق اهداف اصلاحات مي‌شود


خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: سياسي

علي شكوري راد گفت كه توصيه‌ وي براي اصلاح‌طلبان، پي‌گيري گفتمان سازش دين و دموكراسي، محدود كردن خواسته‌هاي اصلاح‌طلبي به اهداف قابل تحقق، ارزيابي درست شرايط و امكانات موجود و در نظر گرفتن استراتژي برد - برد به گونه‌اي است كه در جهت حذف يا نابودي جناح مقابل نباشد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران،ايسنا، دكتر علي شكوري راد، عضو شوراي مركزي جبهه مشاركت ايران اسلامي كه در دهمين جلسه از سلسله جلسات «چه بايد كرد؟» در جبهه مشاركت سخن مي‌گفت، با بيان اينكه آنچه كه مطرح‌ مي‌كند، ديدگاه شخصي وي است و لزوما مواضع حزب مشاركت محسوب نمي‌شود، گفت: اگر مي‌خواهيم منشا اثر باشيم و اقداماتمان را به گونه‌اي سامان دهيم تا جامعه را به سمت صلاح سوق دهيم، بايد درك درستي از ساختار قدرت در ايران داشته باشيم.

وي بخش عمده يي از سخنراني خود را به نحوه وميزان توزيع قدرت از طرف مردم به اركان نظام براساس قانون اساسي اختصاص داد وبه موارد عمده ي ديگري از توزيع قدرت كه خارج از چارچوب قانوني شكل گرفته است اشاره كرد و سهم قدرت،دولت ومجلس رادر مجموعه ي حاكميت تحليل كرد.

شكوري راد با بيان اين‌كه درچنين شرايطي از توزيع قدرت در دوم خرداد 76 با انتخاب رييس‌جمهوري متفاوت، مي‌خواستيم به اهدافي اصلاحي دست پيدا كنيم، افزود: متاسفانه در آن زمان ساز و كار جامعه مدني آن قدر قوي نبود كه در فواصل انتخابات بتواند به طور موثر پي گير خواسته هاي خود باشد . آقاي خاتمي در آن زمان دو محور اصلي را مطرح كرد؛ قانون‌گرايي و جامعه مدني و با تاكيد بر حفظ نظام از طريق قانون اساسي حتي در مساله ولايت فقيه كه برخي مي‌گفتند فراتر از قانون اساسي است، ايشان گفت ولايت فقيه بايد در چارچوب قانون اساسي باشدودر عين حال آن راعمود خيمه نظام ناميد.

وي با اشاره به اين‌كه «خاتمي استراتژي برد- برد را در پيش گرفت» گفت: بايد اين فرصت در اختيار جامعه قرار مي‌گرفت كه احزاب متكثر و مطبوعات آزاد به وجود آيند؛ چرا كه ابزار اعمال قدرت جامعه، احزاب، مطبوعات آزاد و NGOها هستند كه مي‌توانند جامعه مدني را شكل دهند، اما بروز جامعه مدني نيازمند فرصت بود.

شكوري راد در ادامه با اظهار اين مطلب كه تعريفي كه از حركت مردم صورت مي‌گرفت، به نام جنبش اصلاحات نام گرفت، گفت: اما اصلاحات در ادبيات خارجي به نوعي تلقي مي‌شد و در ادبيات داخل نيز به نوع ديگر، مسلم بود برنامه آقاي خاتمي تقويت جامعه مدني، حفظ كرامت انسان‌ها و اجراي قانون اساسي بود مسلما آقاي خاتمي نيامده بود كه اركان نظام را به چالش بكشد و يا نظام جمهوري اسلامي ايران را عوض كند.

به گزارش ايسنا وي در ادامه با بيان اين‌كه دو گروه از سياست‌هاي برد- برد خاتمي حمايت نكردند، و با عملكرد خود آن را به محاق بردند گفت: يك سو جناح راست بود كه احساس مي‌كرد با اين استراتژي دوران يكه‌تازي‌اش به سر مي‌آيد. برخي از آنها شش ماه بعد از انتخابات 76 اقدامات خودرا براي ايجاد بحران در دولت اصلاحات آغاز كردند؛ از جمله حمله به تجمعات قانوني، استيضاح وزراي آقاي خاتمي و ضرب و شتم آنها، مشوش كردن اذهان متدينان جامعه و القا تضاد بين اصلاح‌طلبان و آنها، حمله به كوي دانشگاه، ترور آقاي حجاريان، بگير و ببندها و توقيف فله‌اي مطبوعات و نظاير آن و نتيجه اين شد كه بخشي از انرژي اصلاح‌طلبان براي مهار اين موارد از بين رفت. در سوي ديگر نيز موجب بروز سرخوردگي، راديكاليسم در بخشي از اصلاح طلبان شد و آنان نيز با ادبيات تندشان به طرح شعارهاي مخرب عبور از خاتمي ، تغيير در قانون اساسي، هم‌چنين عبور از جمهوري اسلامي عملا امكان پيگيري استراتژي برد-برد را از بين بردند و با توهم اقتدار مردمي مطالبات را افزايش داده ، برد را براي خود و باخت را براي طرف مقابل طالب شدند.

اين عضو شوراي مركزي جبهه مشاركت با بيان اين‌كه در شرايطي كه گفتمان برد برد خاتمي به محاق رفت و سياست برد- باخت، تحميل شد، جناحي كه قدرت قانوني و ابزار قضايي، نظامي و نظارتي و امكانات مالي و سازماني گسترده دراختيار داشت به هر نحو كه بود برد را براي خود و باخت را براي جناح اصلاح طلب رقم زد.

وي هم‌چنين با اشاره به اين‌كه بخش عظيمي از قدرت‌ جامعه، دست نهادهاي سنتي داراي وابستگي به جناح مقابل است ، گفت: علاوه بر اين بخشي از آنها نهادهايي دو زيست هستند كه از يك سو وابسته به حاكميت و از سويي ديگر مردمي تلقي ميشوند .

شكوري راد هم‌چنين به هيات‌هاي مذهبي اشاره كرد كه گرچه سياسي نيستند، اما اگر بخواهند رفتار سياسي داشته باشند، تحت تاثير جناح مقابل كه آنها را تغذيه مي‌كنند ، خواهند بود.

وي در عين حال با بيان اين‌كه « احزاب ما براي آنكه بتوانند آن‌قدر گستردگي و شمول داشته باشند، راه زيادي در پيش دارند» گفت: به نظر من بخش عظيمي از نهادهاي سنتي و مذهبي از نظر ارتباطي مورد غفلت اصلاح طلبان قرار گرفته و علاوه بر اين نسبت به برخي گفته‌ها و رفتارهاي اصلاح‌طلبان حساس شده‌اند.

اين فعال سياسي تاكيد كرد از اين رو اگر بخواهيم براي آينده طرحي در نظر بگيريم، نقطه اميدي كه مي‌تواند وجود داشته باشد، بازگشت به گفتمان آقاي خاتمي و طراحي يك استراتژي برد- برد جديد است.

شكوري راد با اشاره به اين‌كه « شرايطي كه الان در آن قرار داريم، امكان تحرك را نمي‌دهد» گفت: به هر حال از يك سو پول نفت و قدرت نظامي،نظارتي ، رسانه‌اي و نهادهاي سنتي هستند و از طرف ديگر آگاهي مردم، و فرصت بهره‌گيري از خطاهاي فاحش جناح مقابل در اداره كشور و نياز جناح مقابل در وحدت ملي نيز در برابر فشارهاي خارجي است. لذا در چنين شرايطي اگر استراتژي برد - برد دقيق تعريف شود، مي‌تواند ما را به اهداف اصلاحات نزديك و كشور را از خطر برهاند.

اين عضو شوراي مركزي جبهه مشاكت در ادامه گفت: آن‌چه آقاي خاتمي در 8 سال رياست جمهوري خود تاكيد مي‌كردند، سازگاري دين ودموكراسي است. به نظر من كساني كه مي‌خواستند ثابت كنند دين با دموكراسي سازگار نيست به همان اندازه در به ناكامي كشاندن گفتمان آقاي خاتمي نقش ايفا كردند كه كساني كه مي‌گفتند دموكراسي با دين سازگار نيست؛ اگر چه اين دو در دو جناح مختلف فعاليت مي‌كردند ولي يك كار را انجام دادند. حرف آيت‌الله مصباح يزدي و آقاي گنجي يكي بود در دو جناح مختلف، اما هر دو در ناكام كردن انديشه‌ دلسوزانه و جامع نگر آقاي خاتمي همكاري داشتند.

وي افزود: در زمان انتخابات مجلس هفتم ، برخي بحث شركت‌ نكردن را مطرح كردند و گفتند بگذاريد حاكميت يكپارچه شود تا سرشان به سنگ بخورد اما نميگفتند بعد چه ميشود. خوشبختانه به دليل غلبه گفتمان سياست‌ورزي در بين نيروهاي سياسي جامعه و شركت در انتخابات ما ظرفيت‌هاي خود را حفظ كرديم و مي‌توانيم امروز با تكيه بر اين ظرفيت‌ها عمل سياسي روشني را براي خودمان تبيين كنيم. اين كه عده‌اي فكر مي‌كنند اتفاقي در كشور مي‌افتد و اصلاح‌طلبان حاكم و مخالفان ناپديد مي‌شوند، اشتباه است. چنين پروسه‌اي به صورت طبيعي نمي‌تواند محتمل تلقي شود، تفكري در يك سو با دخالت دين در سياست مخالفت مي‌كند و تفكري ديگر با دموكراسي؛ از اين رو بايد براي تمامي اين تفكرات و گرايش ها برنامه اي وجود داشته باشد. كساني‌كه فكري ارائه مي‌دهند، فكرشان بايد مجموعه طيف‌هاي موجود در جامعه را در نظر داشته باشد و در آينده چشم‌انداز روشني را براي اين طيف‌ها تببين كند .

شكوري راد گفت: متدينان جامعه ما بايد احساس كنند دين در آينده مورد خدشه قرار نمي‌گيرد و كساني كه به استيفاي حقوق اجتماعي قائل هستند، بايد احساس كنند به حداقل حقوق خود دست پيدا مي‌كنند.

وي اظهار داشت: من هم قبول دارم كه اصلاح‌طلبان نكات مثبت و منفي در كارنامه خود داشتند و معتقد هم هستم كه آقاي خاتمي دولت دوم را بعضا ضعيف چيد، اما خطاي آقاي خاتمي در تاكتيك بود، نه استراتژي. داشته‌ي ما دولت آقاي خاتمي بود كه برخي با كوك‌كردن ساز مخالف در جهت تضعيف گفتمان وي گام برداشتند و همان مقدار داشته را نفي ‌كردند و اقاي خاتمي به شعار هاي ابتدايي خود تا اخر وفادار ماند.

اين فعال سياسي ادامه داد: به هر حال شرايط فعلي شرايطي است كه حركت ما از پايين به بالا است. ما به سمت اميد حركت مي‌كنيم اما جناح مقابل كه همه چيز در اختيار اوست، در جهت نشيب حركت مي‌كند. اگر از گذشته درست درس بگيريم، مي‌توانيم درست پيش برويم. الان شرايط از پيش از دوم خرداد بهتر است.

شكوري راد در بخشي ديگر از سخنانش خاطرنشان كرد: لذا در پاسخ «چه بايد كرد؟» توصيه‌ من پي‌گيري گفتمان سازش دين و دموكراسي، محدود كردن خواسته‌هاي اصلاح‌طلبي به اهداف قابل تحقق ، ارزيابي درست شرايط و امكانات موجود و در نظر گرفتن استراتژي برد - برد به گونه‌اي كه اين برنامه‌ها در جهت حذف يا نابودي جناح مقابل نباشد، است.

به گزارش خبرنگار ايسنا، در ادامه اين نشست، شكوري راد در پاسخ به پرسشي مبني بر امكان قانوني تشكيل يك حكومت سكولار در ايران گفت: در شرايط كنوني با روش‌هاي اصلاح‌طلبانه اين امكان وجود ندارد، البته بايد ديد بر چه اساس اين فرض در جامعه ما مطرح ميشود. به هر حال ساز و كار قانوني براي رسيدن به آن وجود ندارد و اگر عده‌ي كثيري از مردم خواهان آن باشند، بايد در برهه‌اي دست به انقلاب بزنند.

همچنين وي در پاسخ به پرسش ديگري در رابطه با شكست اصلاح‌طلبان در انتخابات شوراها گفت: متاسفانه داستان شوراي شهر اول پس از استعفاي آقاي نوري، ، خانم كديور و ترور آقاي حجاريان و تركيب جديدي كه بوجود آمد پيش آمد. نقش آقاي اصغرزاده در شوراي شهر اول، هم اشكالات را به وجود آورد. البته معلوم نيست اشكالاتي كه در شوراي شهر فعلي وجود دارد، از شوراي شهر اول بيشتر است يا نه، چرا كه اين شوراي شهر انعكاس بيروني ندارد، اما شوراي شهر پيشين كليه عملكرد ها و فعاليت‌هايش علني بوده است.

وي در عين حال تاكيد كرد: به نظر من نقش تحريم انتخابات توسط بخش‌هايي از اصلاح‌طلبان در كل كشور اثر گذاشت در حاليكه مشكلات شوراي شهر تهران مربوط به اين شهر بود نه شوراي كل كشور.

شكوري راد در پاسخ به پرسشي ديگري درباره ديدار مشاركت و حزب موتلفه و علت آنچه چرخش به راست مشاركت خوانده شد، گفت: همين نوع كارهاي هيجان‌انگيز مثلا با تيتر «چرخش به راست» مانند همان هيجان‌خواهي‌هاي بچه‌گانه در دوران اصلاحات است. چه كسي گفته هر ديداري چرخش به راست است. همين فردي كه از چنين عنواني استفاده كرده در مورد گفت‌وگوي دوستانش با اعضا كنگره آمريكا اين قضاوت را قبول ندارد و نمي‌گويد اين چرخش به سمت آمريكاست. به نظر من حتي با دشمن هم مي‌توان گفت‌وگو كرد چه رسد به آنها كه دشمن ما نيستند. ضمن اينكه در اين ديدار مباحثي مطرح شد كه مربوط به منافع ملي در اين شرايط حساس است و هيچ قرار و مدار خاصي مطرح نبوده و نيست و اساسا نمي‌تواند باشد، چون ساختار مشاركت ساختاري نيست كه بتواند پنهان كاري كند.

اين عضو شوراي مركزي جبهه مشاركت به پرسش ديگري مبني بر سرانجام پروژه اعمال فشار از سوي آمريكا و غرب عليه ايران پاسخ داد و گفت: ما بازيگر اين ميدان نيستيم، چرا كه كساني كه در داخل فعاليت مي‌كنند و تصميم ميگيرند به ما ربطي ندارند و در سطح بين‌الملل هم پروسه‌اي كه اتفاق مي‌افتد پافشاري در برخي مواضع در داخل است كه كمك به اجماع جهاني عليه ايران ميكند. اما از اين‌كه تا چه حد آگاهانه و چه حد ناآگاهانه است، و قرار است در پس پرده چه رخ دهد، بي‌اطلاع هستيم، ولي پروژه ايران در شوراي امنيت مطرح خواهد شد و تصميم‌گيري آنها عليه ايران خواهد بود، فشاري هم كه آمريكا وارد مي‌كند بيشتر مي‌شود؛ چرا كه آنجا آمريكا نسبت به شوراي حكام بازيگر موثرتري است.

وي در عين حال حمله نظامي به قصد اشغال را از ديد كليه صاحب‌نظران منتفي دانست و گفت: اما حمله نظامي به قصد ضربه زدن به مراكز هسته‌اي را محتمل مي‌دانند. ولي اينكه پس از حمله چه خواهد شد نامشخص است چرا كه به قول يكي از مقامات امريكايي، ايراني‌ها راهكاري دارند تحت عنوان حفظ نظام. به هر حال حاكميت كشور با فشار بين‌الملل تغيير نخواهد كرد و احتمال تصرف نظامي نيز وجود ندارد، حاكميت موجود ميتواند شرايط فشار بين‌المللي را تا زمان درازي تحمل كند، لذا به نظر من هرگونه تصميم بين‌المللي حتما به ضرر دموكراسي در ايران است، چرا كه فرصت هر گونه نقادي را از بين ميرد و شرايط سياسي كشور را به سوي نظامي - امنيتي سوق مي دهد از اين رو ما بايد تلاش كنيم كه هيچ‌گونه تصميم بين‌المللي عليه ما گرفته نشود.