ديان علايی در گفت وگو با شهرگان:
میخواهند هيچ کس جرات دفاع از بهايیها را نداشته باشد
خسرو شميرانی
[email protected]
تقريبا چهارماه پيش، صبح چهارشنبه ۱۴ می ۲۰۰۸ اعضای هیأت هفت نفرۀ رسيدگی به امور اولیۀ جامعۀ بهائيان ايران، بازداشت و زندانی شدند.
بزودی بازداشت شدگان طبق روال معمول دستگاه دادگستری ايران به فعاليت برای سرويسهای خارجی و در اين مورد مشخص به فعاليت در يک سازمان غيرقانونی وابسته به اسرائيل متهم شدند. مدتی بعد از بازداشت خانم شيرين عبادی وکيل مدافع و بنيانگذار کانون مدافعان حقوق بشر، دفاع از متهمان بهايی را به عهده گرفت. اين عمل تبعات خود را به دنبال داشت. از جمله اين تبعات طرح بهايی بودن فرزند شيرين عبادی و خود او از سوی برخی نشريات در ايران بود. شيرين عبادی اين ادعاها را تکذيب کرده و همزمان تاکيد کرد که دفاع از بهاييان بازداشت شده را رها نخواهد کرد.
تاکيد شيرين عبادی بر ادامۀ دفاع از بهاييان زندانی، سبب تحريکات بيشتر عليه او شد. اين تحريکات به آنجا انجاميده که بسياری نگران جان شيرين عبادی هستند.
شهرگان در رابطه با اتهامات بهاييان زندانی، وضع بهاييان در ايران در حال حاضر، و طرح ادعای بهايی بودن شيرين عبادی و فرزند او با خانم ديان علايی، نماينده بهاييان در سازمان ملل در ژنو، گفتوگو کرد.
خ. ش
خانم ديان علايی آخرين خبرهای شما از هفت زندانی بهايی چيست؟
واقعيت اين است که دستگيری اعضای هیأت هفت نفرۀ رسيدگی به امور اولیۀ جامعۀ بهائيان ايران، که "ياران ايران" نام دارد، نگرانی های ما را شديد ترکرده. روند سرکوب که طی سه سال گذشته دوباره شدت گرفته بود هر روز وارد کيفيت جديد تری می شود.
پيش از اين گزارش های رسانه های غير مستقل حاکی از آن بود که هفت بهائی زندانی "اعتراف کردهاند" که در يک تشکيلات وابسته به اسرائيل فعال بودهاند. ما اين تحريف فاحش واقعيتها را تکذيب میکنيم.
آخرين خبر ما دربارۀ وضعيت اعضای "هيئت هفت نفره" اين است که از سلولهای انفرادی به بند عمومی منتقل شدهاند و تا به حال توانستهاند يک ملاقات کوتاه هم با خانوادههاشان داشته باشند.
با خانم عبادی، وکيل شان چطور؟
نه خير هنوز اجازه ملاقات با خانم شيرين عبادی، وکيلشان داده نشدهاست.
گفتيد فشار به جامعه بهايی وارد کيفيت جديدی شده منظور شما چيست؟
ماجرا اين است که خشونتها روزافزون هستند. در يکی دو ماه گذشته خانهها و املاک آنها مورد آتش سوزیهای عمدی قرار گرفته. جامعه بهايی بيش از پيش در معرض دستگيریهای بی دليل، بازداشت، بازجوئی، تفتيش منازل، محروميت از کسب، ممنوعيت ورود به دانشگاهها و تحقير و توهين در کلاسها و مدارس قرار گرفتهاست.
علاوه بر اين، چيزی که بيشتر سبب نگرانی میشود اين است که تبليغاتی که از سه سال پيش برای بدنام کردن بهائیها در رسانهها آغاز شده بود، ادامه دارد و اين خود سبب میشود جو جامعه عليه ما تحريک شود. با اين تبليغات ميان ما و ديگر هموطنانمان فاصله میاندازند و آنها را نسبت به ما بیاعتماد میکنند.
بسياری از مقامات ايران دائما اتهامات جعلی عليه بهائیها درست میکنند و بعد با تکرار آنها در رسانهها به اين جعليات اعتبار میبخشند. هدفشان اين است که جوّی از بی اعتمادی و نفرت نسبت به ما بوجود بياورند.
ولی برخی از مسوولان مرتب میگويند که در صورت بروز خشونتها قادر به حفظ امنيت بهايیها نيستند. به نظر میآيد آنها نگران بهايیها هستند. اينطور نيست؟
واقعيت اين است که هميشه وقتی مسالهای برای بهايیها پيش آمده و به مقامات مراجعه کردهاند، هيچ نوع حمايت قانونی به دست نياوردهاند. پس اگر حرفی هم هست عملی به دنبال آن حرف وجود ندارد.
بحثهای مربوط به خانم شيرين عبادی و فشارهايی که ظاهراً به ايشان وارد می شود، چگونه میبينيد؟
اول اينکه من به عنوان يک انسان از ايشان سپاسگزاری می کنم. ديگر اينکه به شدت متاسفم از اينکه خانم عبادی و خانواده ايشان اينچنين مورد فشار قرار گرفتهاند. از يک سوی همکيشان بازداشت شده ما را به براندازی متهم میکنند، بعد خانم خانم شيرين عبادی، برندۀ جايزۀ صلح نوبل و وکيل مدافع بسياری از پروندههای حقوق بشری را متهم می کنند. به نظر ما اين هم يک طرح ديگر است تا اين افراد را از حق داشتن وکيل که حق طبيعی آنها است محروم کنند.
گرچه خانم عبادی و دخترش پيوستن به آيين بهايی را تکذيب کردهاند، اما میخواستم از شما به عنوان نماينده جامعه بهايی در سازمان ملل سوال کنم که آيا خانم شيرين عبادی و يا دختر ايشان بهايی شدهاند؟
واقعيت اين است که اين بحثها فقط وقتی آغاز شد که خانم شيرين عبادی و همکارانش آماده پذيرفتن وکالت اين زندانيان بهائی شدند. آغازگر اين حرفها هم همان رسانه ای بود که پيشتر اتهاماتی دروغين در رابطه با "ابراز قدردانی جامعه بهائيان از خانم عبادی و همکارانش" منتشر کرده بود. بلافاصله پس ازهمين داستان سرايی های دروغين بود که مطبوعات مطالبی مبنی بر بهائی بودن دختر خانم عبادی نيز منتشر کردند. نکته اينجاست که ما اعتقادات خودمان را پنهان نمیکنيم و اگر دختر خانم عبادی بهائی بود شخصاً اين مطلب را اعلام میکرد؛ اما هم او و هم خانم عبادی به تأکيد اين مطلب را تکذيب کردهاند و جامعۀ جهانی بهائی نيز تأييد میکند که ايشان عضو جامعۀ بهائی در هيچ کشوری نيست. ما بلافاصله پس از طرح اين ادعا يک بيانيه صادر کرديم که همچنان روی سايتهای اينترنتی قابل دسترسی است. ((۱))
به نظر شما دليل طرح بهايی بودن شيرين عبادی چيست؟
به نظر من اينها میخواهند ترس و تعصب را در جامعه دامن بزنند. اما اين روشها شناخته شده هستند. تا به حال هر فرد يا گروهی از حقوق بهائيان دفاع کرده بلافاصله در معرض اتهامهای دروغين و يا مورد تهديد و ارعاب قرار گرفته. ما از اينکه هر روز افراد و گروههای بيشتری به طور شجاعانه ايستادگی در مقابل اين شيوهها را آغاز می کنند خوشحال هستيم و آن را به نفع و لازمۀ اجرای حقوق بشر در ايران می دانيم.
اخيرا دوباره موضوع صهيونيست بودن بهايان مطرح شده. میدانيم که مرکز بهاييان در اسرائيل واقع شدهاست. گفته میشود که اگر شما به دولت اسرائيل و ايدئولوژی صهيونيسم وابستگی نداريد چطور است که به شما در آنجا امکانات وسيع داده شده و میتوانيد آزادانه فعاليت کنيد؟
مقامات ايران به خوبی میدانند که استقرار مرکز جهانی آئين بهائی در حيفا بيش از ۱۳۰ سال پيش صورت گرفته و اين بيش از هفتاد و پنج سال قبل از تأسيس کشور اسرائيل بوده. واقعيت اين است که در قرن نوزدهم حضرت بهاءالله، مؤسس آئين بهاييت، به دستور مقامات ايرانی و عثمانی، به سرزمينی که آن روز هنوز اسرائيل نبود تبعيد شد. می دانيم که اسرائيل پس از جنگ جهانی دوم تاسيس شد و در آن زمان سالها بود که مرکز جهانی آئين بهائی در حيفا مستقر شده بود.
تاکيد مقامات ايران بر اين است که هيئت هفت نفره با اسرائيل در تماس بوده. آيا چنين تماسی وجود داشته؟
خير. هيچ تماسی با دولت اسرائيل و هرگونه سازمان اسرائيلی ديگر وجود نداشته. ماجرا از اين قراراست که در تاريخ دوم اکتبر ٢٠٠٧ کانون مدافعان حقوق بشر که خانم شيرين عبادی رياست آن را به عهده دارد، برای آکاهی دادن دربارۀ همۀ کسانی که از حق تحصيل محروم هستند کنفرانسی برگزار کرد. بهائيان تنها يکی از گروههائی بودند که وضعيتشان در اين کنفرانس مطرح شد. نمايندۀ بهائيان در يک گزارش چند دقيقهای موانع تحصيل دانش آموزان و ادامه تحصيلات دانشگاهی آنها را بيان کرد. جريان اين کنفرانس توسط رسانهها در داخل و خارج ازکشور گزارش شد.
هيئت هفت نفرۀ مسول رسيدگی به امور بهاييان ايران نيز از اين اولين قدم مثبت که نمونه وار بود چنان خوشحال شدند که بيت العدل اعظم، مرکز جهانی بهاييان در حيفا را از آن مطلع کردند. اين امری کاملا عادی بود. بعد در ٢١ نوامبر ٢٠٠٧ بيت العدل اعظم پاسخ داد و توصيه کرد که راههای ارتباط با ساير کسانی که با مشکلات بهائيان همدردی دارند را بررسی کنند و برای يافتن راههای قانونی برای دفاع از حقوق دانشجويان بهائی ادامه دهند. البته همچنين گفته شده بود که از سوی جامعه بهائيان ايران از کانون مدافعان حقوق بشر سپاسگزاری کنند.
آيا تمام ماجرای ارتباط با اسرائيل، نامهنگاری ميان بهاييان و رهبران مذهبی آنها در حيفا بودهاست؟
بله. حکومت ايران از هر وسيلهای برای بدنام کردن بهاييان استفاده میکند. يک فضای گل آلود ايجاد میکند و برای خودش ماهی میگيرد. در عين حال میدانيم که خانم عبادی اولين فرد نيست که با وی چنين شده و يقين داريم که آخرين فرد هم نخواهد بود.
خانم ديان علايی از شما سپاسگزاريم
اين گفت و گو در تاريخ ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۸ انجام شده است
((۱)) متن بيانيه مورد اشاره را در آدرس زير بخوانيد:
http://www.bic.org/statements-and-reports/bic-statements/081208P.htm
لينک اين گفت وگو در شهرگان:
http://www.shahrgon.com/index.php?news=1984