خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: بينالملل - منطقهيي
جلسهي دوم دادگاه محاكمهي صدام و هفت تن از همدستانش امروز (دوشنبه) در منطقهي الخضرا بغداد از سر گرفته شد اما تا ٥ دسامبر (١٤ آذر) به تعويق افتاد.
در اولين روز اين دور از محاكمات كه گفته شده بود چهار روز به طول ميانجامد، اتهام صدام و همدستانش در قتل عام شيعيان در الدجيل كه در سال ١٩٨٢ صورت گرفت، بررسي ميشود.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) به نقل از شبكهي تلويزيوني الجزيره، قبل از ورود صدام به دادگاه نشستي بين وي و موفق الربيعي، مشاور امنيت ملي عراق برگزار شد. خبرنگار الجزيره تاكيد كرد كه جزييات اين نشست در اختيار خبرنگاران قرار نگرفت.
قاضي دادگاه در ابتداي جلسه تعدادي از وكلاي هيات دفاع را براي بيان دفاعيه فرا خواند ولي هيچ يك از آنها در دادگاه حضور نداشتند.
در همين حال صدام با خواندن آيهاي از قرآن كريم، از دادگاه به دليل عدم ارايهي كاغذ و قلم به متهمان براي نوشتن توضيحاتشان انتقاد كرد و آن را مخالف امور اداري دادگاه دانست.
قاضي نيز ضمن پذيرش اظهارات صدام، دستور داد تا كاغذ و قلم را در اختيار وي قرار دهند.
صدام نيز مطالبي را كه بر روي دست خود نوشته بود، بر صفحات كاغذ يادداشت كرد.
اين در حالي است كه اين بار نيز مانند جلسهي پيشين بيشتر زمان دادگاه در سكوت و آرامش برگزار شد.
صدام همچنين از قاضي پرونده خواست به نيروهاي آمريكايي دستور دهد تا با وي برخورد بهتري داشته باشند.
وي هم چنين از نحوه رفتار با خود شکايت کرد و با اشاره به محافظاني که او را به داخل تالار محاکمه هدايت کردند، آنان را "مهاجمان و اشغالگران غربي" خواند.
حاضرين دادگاه همچنين براي شادي روح دو تن از اعضاي هيات دفاع از صدام كه طي حملاتي به قتل رسيدند، فاتحه خواندند. تاخير تا ٥ دسامبر به دليل يافتن جانشيني براي اين دو اعلام شد.
قضاوت دادگاه امروز نيز همانند جلسهي اول كه ١٩ اكتبر (٢٧ مهر) برگزار شد، بر عهدهي "رزگار محمد امين"، از كردهاي عراق بود.
در جلسهي امروز نيز طه ياسين رمضان، معاون سابق رييس جمهور عراق، عواد حمد بندر، قاضي دادگاهي كه براي برخي قربانيان در حكومت حزب بعث حكم مرگ داده بود، برزان ابراهيم التكريتي، برادر ناتني صدام و چهار متهم ديگر به نامهاي عبدالله الرويد، مزهر عبدالله، علي دايح و محمد عزاوي كه در كشتار مردم الدجيل با رژيم صدام همكاري كردند، در دادگاه حضور داشتند و در قفسهايي كه براي آنها در نظر گرفته شده بود، قرار گرفتند.
قتل عام دجيل در سال ١٩٨٢ روي داد و طي آن ١٤٨ نفر از اهالي اين شهر به دستور صدام به اتهام تلاش براي ترور وي كشته شدند.
جلسهي امروز كه شبكههاي خبري با نيم ساعت تاخير اجباري آن را پخش كردند، با حضور رمزي كلارك، وزير دادگستري سابق آمريكا و نجيب النعيمي، وزير دادگستري سابق قطر در تيم دفاع از صدام، آغاز شد.
در اين دور از محاكمات، شاهدان پروندهي الدجيل براي اداي شهادت در دادگاه حضور دارند و در جلسهي امروز يك سي.دي تهيه شده از از وقايع دجيل، به نمايش درآمد.
اين در حالي است كه يك مقام دادگاه عراق تاكيد كرد: برخي از شاهدان به دليل نگراني از مسايل امنيتي حاضر به كشف هويتشان نيستند.
اين دادگاه ٤٠ روز بعد از برگزاري اولين جلسه برگزار ميشود و طي اين فرصت ٤٠ روزه اعضاي هيات دفاع از صدام مدارك لازم را براي حمايت و دفاع از وي جمعآوري كردند.
اين درحالي است كه از جلسهي گذشتهي دادگاه تاكنون دو تن از وكلاي صدام و همدستانش در حملات شبه نظاميان به قتل رسيدند.
جلسه دادگاه در حالي آغاز شد كه صدها تن از اعضاي لشگر المهدي، شاخهي نظامي گروه مقتدي صدر، روز يكشنبه با برپايي تظاهراتي در بغداد صدور حكم اعدام براي صدام را خواستار شدند.
آنها همچنين برگزاري محاكمهاي مفصل در يك دادگاه عراقي و به دور از دخالتهاي آمريكا را خواستار شدند.
صدها تن از مردم شهر نجف نيز با تجمع مقابل دادگاه اين شهر و در دست داشتن تصاويري از قربانيان قيام شيعيان در سال ١٩٩١، صدور حكم اعدام را براي صدام خواستار شدند.
جلسهي دادگاه در حالي برگزار شد كه تيم دفاع از صدام مستقر در امان، كه روند دادرسي را تحريم كرده بود، در روزهاي گذشته اعلام كرد كه اين تيم در جلسهي دادگاه حاضر خواهد شد.
خبرگزاري فرانسه گزارش داد: وكلاي مدافع صدام اعلام كردند كه به رغم كشته شدن دو تن از همكارانشان و ادامهي تهديدها عليه آنها، مصمم هستند در دادگاه صدام حضور يابند.
عصام قضاوي، سخنگوي تيم دفاع از صدام گفت: ما هرگز رييس جمهور صدام را تنها نميگذاريم!
خليل الدليمي، رييس اين تيم نيز امروز در دادگاه حاضر بود. وي به نمايندگي از سوي كلارك و النعيمي ابراز اميدواري كرد كه جلسات محاكمهي دادگاه مطابق با قوانين بينالمللي و داخلي عراق صورت گيرد.
قاضي رزگار نيز اظهار داشت: وضاح اسماعيل الخليل، يكي از شاهدان اين پرونده چند روز بعد از اداي شهادت به دليل بيماري درگذشت. وي افزود: وضاح كه رييس امنيت و اطلاعات عراق در سال ١٩٨٢ بود، نسبت به دست داشتن نيروهاي ارتش و امنيت عراق در حوادث دجيل شهادت داد.
در همين حال خبرگزاري آسوشيتدپرس گزارش داده پليس عراق هشت تن از اعراب اهل تسنن را به اتهام توطئه براي ترور يك قاضي كه درحال گردآوري اسناد عليه صدام است، در شهر كركوك دستگير كرد.
سرهنگ انور قادر، از فرماندهان پليس كركوك گفت: اين افراد نامهاي از عزت ابراهيم الدوري، معاون ارشد صدام مبني بر دستور قتل رائد جوحي، در دست داشتند.
در جلسهي اول دادگاه كه در تاريخ ١٩ اكتبر برگزار شد، دادستان دادگاه موارد كلي اتهامي صدام را اينگونه برشمرد: «آزار و شكنجهي زندانيان، مصادر اموال، تجاوز به نواميس مردم، جرايم انساني و غير اخلاقي، محروم كردن مردم از حقوق قانونيشان، دستگيري و ترور نخبگان علمي و ديني، جنايات مربوط به حلبچه و كشتار عشيره بارزاني، "جنگ ايران كه جز افزايش تعداد شهدا، مفقودين و اسرا چيزي را براي مردم عراق به همراه نداشت"، از بين بردن زير بناي اقتصادي عراق، ربودن ثروتهاي ملي، فساد اخلاقي، مالي و اداري.»
صدام و همدستانش در صورت اثبات اتهاماتشان به اعدام محكوم ميشوند.
در تاريخ ١١/ ٤/ ٨٣ در اولين جلسهي دادگاه قضايي عراق صدام تفهيم اتهام شد.
نزديك به ٥٠٠ اتهام عليه صدام مطرح شده است اما مقامات دادگاه تصميم دارند تنها در ١٢ مورد صدام را محاكمه كنند كه در اين ميان اشاره به حمله به ايران نشده است.
اصليترين جنايات صدام به قرار زير است:
* ١٦ ژوئيه ١٩٧٩، زمان كوتاهي پس از به قدرت رسيدن، ١٥ تن از سران حزب بعث به اتهام جاسوسي عليه وي توسط جوخهي مرگ اعدام شدند؛
* ٢٢ سپتامبر ١٩٨٠، تهاجم نيروهاي عراقي به ايران و آغاز جنگ هشت ساله عليه ايران كه بيش از يك ميليون كشته برجاي گذاشت. حملهي شيميايي به ايران و كشتن بيش از هزار تن در سال ١٩٨٣، اقدام عليه قبيلهي كرد بارزاني به بهانهي كمك به ايران و كشتن ٨٠٠٠ كرد و ايجاد گور دسته جمعي؛
* ٨٨-1986، حملهاي با عنوان انفال كه شامل حملات شيميايي عليه كردها و كشتن بيش از ١٨٠ هزار تن شد؛
* ٢٨ مارس ١٩٨٨، حملهي شيميايي به شهر كردنشين حلبچه و كشتن بيش از ٥٠٠٠ تن و ٢ اوت ١٩٩٠، دستور حمله به كويت، شليك موشكهاي اسكاد به عربستان سعودي، شكنجه و اعدام صدها كويتي و آتش زدن چاههاي نفت كويت؛
* ١٩٩١، كشته شدن بيش از ٦٠ هزار تن در سركوب شيعيان در جنوب عراق و كردها در شمال عراق در آستانهي جنگ خليج فارس؛
* ٢٠ فوريه ١٩٩٦، قتل دو دامادش پس از بازگشت از اردن.