دور جدید مذاکرات هسته ای و سیاست بازی با زمان، بهار یکتا، جرس

در حالی که نمايندگان ايران، روسيه، فرانسه، آمريکا و آژانس بين المللی انرژی اتمی پس از سه روز مذاکره بر سر پيش نويسی برای ارسال اورانيوم سه و نيم درصدی ايران به روسيه برای تبديل به سوخت اتمی راکتور تحقيقاتی تهران موافقت کردند، ایران باز هم زمان می خرد و پاسخ خود را به هفته آینده موکول کرده است.

این طرح پیشنهاد می کند که ایران، 1200 کیلو گرم اورانیوم غنی شدۀ خود را با غلظت کم به روسیه منتقل کند و اورانیوم غنی شدۀ به میزان بیست درصد دریافت کند. احتمال می رود که اين سوخت پس از غنی سازی تا حد ۲۰ درصد برای تبديل به ميله های سوخت به فرانسه ارسال شود و در پايان سال ۲۰۱۰ به ايران بازگردانده شود. ایران در این خصوص مخالفت هایی ابراز داشته است.

بر اساس آخرين آمارهای آژانس بين المللی انرژی اتمی، ايران حدود ۱۵۰۰ کيلو گرم اورانيوم در تاسيسات اتمی نظنز انبار کرده است. نگرانی عمده جامعه جهانی از این بابت است که 1500 کیلوگرم اورانیوم با غلظت حدود چهار درصد ایران، در صورت افزایش غلظت می تواند ماده انفجاری لازم برای تولید تا سه بمب اتمی را فراهم سازد. حال آنکه خارج ساختن آن از ایران، خطر استفاده احتمالی نظامی از آن را تا مدتی از میان خواهد برد.

زمان بیشتر برای ارزیابی دقیق تر

نماینده ایران در وین قرار بود روز گذشته موافقت خود را با ارسال اورانیوم با غنای پایین به روسیه و تبدیل آن به سوخت اتمی اعلام کند ولی در یک اقدام غافل گیرانه البرادعی را بدون پاسخ گذاشت و خواستار زمان بیشتری شد.

علی اصغر سلطانيه نماینده ایران درآژانس گفته است: " ايران درحال بررسی دقيق ابعاد مختلف متن موافقت نامه پيشنهادی در مورد تامين سوخت راکتور تحقيقاتی تهران است. " وی قرار است "پس از ارزيابی نهايی، نتيجه را در بازگشت به وين طی هفته آينده، به اطلاع آقای البرادعی مدير کل آژانس بين المللی انرژی اتمی " برساند.

این در حالی است که سیمای احمدی نژاد روزجمعه اعلام کرد : "ایران مایل است سوخت هسته ای لازم برای نیروگاه آزمایشی تهران را از خارج بخرد واین اقدام را در چارچوب یک پیشنهاد روشن انجام دهد". این پیشنهاد که از سوی هیچ منبع رسمی ابراز نشده است به طرح پیشنهادی آژانس پاسخ نمی دهد.

در همین حال يک منبع نزديک به هيات نمايندگی ايران در وين روز جمعه گفته است: " جمهوری اسلامی ايران در قالب پيشنهادی روشن خريدار سوخت برای راکتور تحقيقاتی تهران است و منتظر پاسخ سازنده و اعتماد ساز است. " اين منبع گفته است: "ايران خواهان خريد سوخت هسته‌ای برای راکتور تهران است و فروشندگان بايد به پيشنهاد خريدار پاسخ مثبت دهند، نه اينکه طرح ديدگاه خودشان را به منزله پاسخ مثبت تلقی کنند."

پیش از این علی شیرزادیان سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرده بود که در صورت عدم تامین سوخت با غلظت ۲۰ درصد برای رآکتور تهران از سوی آژانس بین المللی انرژی، خود راسا تولید سوخت مورد نیاز را در برنامه قرار می دهد. وی مدعی شده بود که از نظر اقتصادی برای ما به صرفه تر است که سوخت راکتور اتمی تهران را به طور یکجا خریداری کنیم تا این که بخواهیم برای حدود ۲۰۰ کیلوگرم (اورانیوم) خط تولید اورانیوم را از غلظت پنج درصد به بیست درصد تغییر دهیم.

تا ابد منتظر نمی مانیم

در حالی که نظر البرادعی نسبت به پاسخ ایران بسیار مثبت است و گمان دارد که تهران بزودی نظر مساعد خود را عنوان می کند؛ برنارد کوشنر، وزیر امور خارجۀ فرانسه واکنش تهران را به طرح پیشنهادی " نه چندان مثبت" می داند. همچنین دایان کلی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نسبت به این تاخیر ابراز ناراحتی کرده و اظهار امیدواری نموده که پاسخ ایران مثبت باشد. ولی وی تاکید کرد که واشنگتن تا ابد منتظر واکنش تهران نمی ماند.

اسراييل نیزروز پنجشنبه از توافق احتمالي غني سازي اورانيوم براي اهداف غيرنظامي توسط ايران در خارج از اين کشور ابراز نگراني کرد و ايهود باراک وزير دفاع اسراييل گفت که اين توافق به برنامه هسته اي تهران مشروعيت مي بخشد. وی معتقد است که نتيجه (توافق) آن است که ايراني ها براي غني سازي اورانيوم در خاک خود براي اهداف غيرنظامي مشروعيت بدست مي آورند و اين کاملا با نظر کساني که از اهداف واقعي ايران در دستيابي به قابليت هسته اي آگاهند، مخالف است.

هفته گذشته نیز رسانه های اسراییلی خبر از دیدار هیات های تهران و تل آویو داده بودند. در این گزارش آمده بود که " مئيراو زافاري اوديز يكي از مسئولان هسته اي اسرائيل و علي اصغر سلطانيه نماينده ايران در اژانس بين المللي انرژي اتمي در اواخر سپتامبر طي چند دور در قاهره مذاكراتي داشته اند. در اين نشست نمايندگاني از اتحاديه عرب، اردن، مصر، تونس، تركيه، مغرب، امارات عربي متحده، عربستان سعودي و نيز نمايندگاني از اروپا و امريكا حضور داشتند. "

ایران ذخیره استراتژیک خود را از دست نمی دهد

کیهان که همچون همیشه همه چیز را می داند، در خبر صبح شنبه خود به نقل از يكي از مقام هاي نزديك به تيم مذاكره كننده می گوید که "مسلما تا جمعه پاسخي ارائه نخواهد شد." وي اضافه كرد، " هدف غربي ها اين است كه با قرار دادن ايران در تنگناي زماني از يك طرف و دروغ پردازي در مورد نهايي شدن توافق، اراده ايران براي بررسي دقيق پيش نويس سوم را تحت تاثير قرار دهند." کیهان به نقل از همین منبع آگاه می نویسد که "يك چيز روشن است و آن هم اينكه ايران ذخيره استراتژيك خود را از دست نخواهد داد."

گفتنی است امروز بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی برای بررسی دومین تاسیسات غنی سازی اتمی ایران وارد تهران شدند.

کارشناسان معتقدند بدنبال بحران مشروعیت دولت احمدی نزاد در داخل و اعمال تحریم های بیشتر اقتصادی و فشارهای بین المللی در خصوص پنهان کاری های هسته ای ایران،هیات مذاکره کننده در ژنو تن به عقب نشینی داده و به رغم ادعاهای حامیان دولت مبنی بر پیروزی ها و دستاوردهای ایران از این اجلاس که حتی توسط ائمه جمعه هم ابراز شد، ایران تسلیم خواسته های کشورهای غربی شده است. این عقب نشینی آشکار به نظر می آید منجر به اختلافاتی در میان گروه های حامی احمدی نژاد شده است. تاخیر ایران در پاسخ به درخواست آژانس و اظهارات یک " مقام آگاه" در کیهان نشان از آن دارد که دولت احمدی نژاد می خواهد یک بار دیگر بر خلاف تعهدات خود عمل کند. از آنجا که صبر جهانی نسبت به تعلل های دولت در حال لبریز شدن است باید دید این بار دولت احمدی نژاد چه در آستین دارد.