مردم شناس بزرگ، کلود لوی استروس درگذشت

خبرنامه گويا - کلود لوی استروس، مردم شناس فرانسوی در سن صد سالگی و در شامگاه روز شنبه ۳۱ اکتبر ديده از جهان فروبست.

لوی استروس يکی از نامدارترين متفکران مردم شناسی نوين بود. در سال های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ نام لوی استروس با جنبشی معروف به ساختارگرايی همراه شد و به تدريج بر کليه ی رشته های علوم انسانی تأثيری عميق گذاشت، همان مکتبی که لوی استروس همواره در آن به تعمق پرداخت.

او در ۲۸ نوامبر ۱۹۰۸ ميلادی در شهر بروکسل به دنيا آمد و سپس در فلسفه شروع به تحقيق و تحصيل کرد و بسيار متأثر از فيلسوف بزرگ عصر روشنگری امانوئل کانت بود. لوی استروس در رشته حقوق و فلسفه تحصيل کرد و پس از آن تا سال ۱۹۳۵ در دبيرستانی فلسفه درس می‌داد. در ۱۹۳۵ او با سرخوردگی از فلسفه پيشنهاد تدريس جامعه شناسی دانشگاه سائو پائولوی برزيل را پذيرفت و از همين جا بود که به همراه همسرش اولين اکتشافات قوم نگارانه ی خود در ميان اقوام بورورو و کادووئو را آغاز کرد و اين شروعی بود بر مطالعات بسيار گسترده و عميق او بر جوامع بومی و ابتدايی و کشف ساختارهای عميق ذهن بشر. لوی استروس در ۱۹۴۳ در نيويورک مشغول نوشتن پايان‌نامه دکترای خود به نام "ساختارهای ابتدايی خويشاوندی" شد. در آنجا همراه با آندره برتون، ماکس ارنست و جورج دونويی به خريد اشياء هنری سرخ‌پوستان می‌پرداخت. همچنين با رومن ژاکوبسون زبان‌شناس آشنا شد که تأثير زيادی در تشکيل مردم‌شناسی ساختاری او داشت.

در ۱۹۴۷ به فرانسه بازگشت و در ۱۹۵۹ استاد مردم‌شناسی کلژ دوفرانس شد که در سال ۱۹۸۲ کار تدريس در آنجا را رها کرد. در ۱۹۷۳ به عضويت فرهنگستان فرانسه درآمد و به عنوان نخستين مردم شناس برگزيده شد. او در تحقيقات خود در رابطه با قبايل ابتدايی به نقد انديشمندانی همچون اميل دورکيم و زيگموند فرويد پرداخت. در سال ۱۹۶۲ به توتم‌باوری که چهل سال در آن تحقيقی جدی صورت نمی‌گرفت جانی تازه داد و آن را دوباره وارد محافل علمی کرد و در همان سال با انتشار کتاب "تفکر وحشی" شور عجيبی در مسائل مردم‌شناسی ايجاد کرد.

لوی استروس به خاطر فعاليت های علمی خود در معروف ترين دانشگاه های جهان، از جمله آکسفورد و هاروارد دکترای افتخاری داشت.

به منزله ی پدر بنيانگذار جنبش ساختارگرايی، انديشه های لوی استروس مستقيم و غير مستقيم بر بسياری از معاصران برجسته اش چون ژان لاکان، رولان بارت، لويی آلتوسر و ميشل فوکو تأثير بسيار داشته است.

او از سال ها پيش در خانه شخصی خود در پاريس انزوا گزيد. لوی استروس يک بار در سال ۲۰۰۵ و در يکی از مصاحبه های نادر خود گفت: "ما در جهانی زندگی می کنيم که من ديگر به آن تعلق ندارم. دنيايی که من می شناختم يک و نيم ميليارد ساکن داشت اما جهان کنونی شش ميليارد نفر جمعيت دارد. اين دنيا ديگر دنيای من نيست."

مراسم تدفين اين دانشمند نامدار در "لينرول" واقع در بخش "بورگوند" فرانسه (از بخش های مرکزی اين کشور) برگزار خواهد شد.