نقش رسانه‌ها در اعدام شهلا جاهد، محمدرضا نسب عبداللهی

گزارش‌ها نشان می‌دهد که ديروز هيأت صلح و سازش تلاش زيادی کرده‌اند تا خانواده خانم لاله سحرخيزان (مقتول) را راضی کنند تا از تقاضای قصاص شهلا بگذرند اما يکی از دلايلی که آن‌ها را مصر به اجرای اين حکم کرده "مصاحبه‌های شهلا و وکيل وی" اعلام شده است. رسانه‌ها کافی بود در اين ٩ سال، سخنان خانواده مقتول را نيز می‌شنيدند و آن‌ها را منعکس می‌کردند. اين اقدام، دست‌کم آن‌ها را آرام‌تر می‌کرد

تبليغات خبرنامه گويا	advertisement@gooya.com

اصول روزنامه‌نگاری را برای خاک خوردن در قفسه‌های کتابخانه ننوشته‌اند. اخلاق روزنامه‌نگاری که همان پايبندی به اصول حرفه‌ای روزنامه‌نگاری است برای قاب گرفتن در روزنامه نيست. اين اصول بايد نقشه راه روزنامه‌نگاران باشد.

١- ماجرای شهلا جاهد، نمونه‌ای از يک اشتباه رسانه‌ای و نقض اصول روزنامه‌نگاری است. رسانه‌ها در ٩ سال گذشته آن‌قدر از شهلا جاهد نوشتند که اصلاً مخاطب فراموش کرد اين ماجرا، طرف ديگری هم دارد.
اصول حرفه‌ای روزنامه‌نگاری می‌گويد که بايد به واقعيت‌ها، نگاهی کامل، جامع و همه‌جانبه داشت. بی‌طرفی در روزنامه‌نگاری يعنی اينکه همه نظرها و ديدگاه‌هايی که درباره يک موضوع وجود دارد، پوشش داده شود.

مخالفت با حکم اعدام يا هر دليل ديگری سبب شد که برخی رسانه‌ها، خبر و گزارش‌هايی را که درباره شهلا جاهد کار می‌کردند، يک‌طرفه بود. در روزنامه‌نگاری نمی‌توان تنها به پوشش يک سوی ماجرا پرداخت و از طرف ديگر غافل شد. نتيجه اين جانبدارانه برخورد کردن‌ها، اين می‌شود که خانواده مقتول بر اجرای حکم اعدام پافشاری کنند و درخواست‌ها برای جلب رضايت بی‌نتيجه بماند.

رسانه‌هايی که در اين ٩ سال تنها يک طرف ماجرا را ديدند و فقط ديدگاه‌های شهلا و يا فعالان حقوق بشر را پوشش دادند، بايد بپذيرند که هم بر خلاف اصول روزنامه‌نگاری عمل کردند و هم کار را برای «نجات جان يک انسان از اعدام»، سخت‌تر کردند.

گزارش‌ها نشان می‌دهد که ديروز هيأت صلح و سازش تلاش زيادی کرده‌اند تا خانواده خانم لاله سحرخيزان (مقتول) را راضی کنند تا از تقاضای قصاص شهلا بگذرند اما يکی از دلايلی که آن‌ها را مصر به اجرای اين حکم کرده «مصاحبه‌های شهلا و وکيل وی» اعلام شده است. رسانه‌ها کافی بود در اين ٩ سال، سخنان خانواده مقتول را نيز می‌شنيدند و آن‌ها را منعکس می‌کردند. اين اقدام، دست‌کم آن‌ها را آرام‌تر می‌کرد. در اين ٩ سال خانواده مقتول با خبرها، مصاحبه‌ها و گزارش‌های يک‌طرفه روبرو بودند، اين اقدام غيرحرفه‌ای رسانه‌ها، بی‌ترديد برای خانواده مقتول آزاردهنده بوده و بر دردهای آن‌ها بيش از گذشته افزوده است.

يک رسانه بايد از هر اقدامی که سبب می‌شود جان انسانی به خطر افتد، دوری کند. يک‌‌سويه نگری رسانه‌ها در اين چند سال سبب شد که شهلا هر روز بيش از روز پيش به مرگ نزديک‌تر شود.

٢- برخی ديگر از رسانه‌های ايران مانند روزنامه‌های آرمان و تهران امروز با زير پاگذاشتن اخلاق روزنامه‌نگاری، سه‌شنبه شب ٩ آذر ٨٩ يعنی ساعت‌ها پيش‌تر از هنگام اجرای حکم اعدام شهلا (خانم جاهد ساعت پنج صبح چهارشنبه ١٠ آذر ٨٩ اعدام شد)، «پايان ماجرای شهلا» را تيتر صفحه نخست خود کردند. اين ديگر چه روزنامه‌نگاری‌ای است که ساعت‌ها قبل از مرگ فردی، درباره زنده نماندن او داوری می‌شود. يک رسانه چگونه می‌تواند قبل از مرگ انسانی، «پايان» او را تيتر کند؟ مسأله اين است که اخلاق روزنامه‌نگاری در برخی از رسانه‌ها فراموش شده است.

محمدرضا نسب عبداللهی
مدير نيوزبان
http://www.newsbaan.com