رييس نظام ايمنی کشور: هيچ خطری ايران را در اثر حادثه فوکوشيما تهديد نمی‌کند، ايسنا

سامانه‌های " هشدار آنی و پايش پرتوهای محيطی" و "پايش تاسيسات هسته‌يی و پرتوی سايت تهران " بعدازظهر امروز (دوشنبه) با حضور دکتر فريدون عباسی، رييس سازمان انرژی اتمی در محل اين سازمان مورد بهره‌برداری قرار گرفت.

به گزارش خبرنگار انرژی هسته‌يی خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا)، در اين مراسم که با حضور رييس سازمان انرژی اتمی و تعدادی از کارشناسان مرکز حفاظت در برابر اشعه برگزار شد، ناصر راست‌خواه، رييس مرکز نظام ايمنی کشور گفت: حصول اطمينان از ايمن بودن تاسيسات هسته‌يی به منظور حفاظت کارکنان، مردم، نسل‌های آينده و محيط زيست، ماموريت اصلی مرکز نظام ايمنی هسته‌يی کشور است. در اين راستا اين مرکز اقدام به راه‌اندازی سامانه هشدار آنی و پايش پرتوهای محيطی کرده است.

رييس مرکز نظام ايمنی کشور گفت: در مرحله‌ی اول اين پروژه در ۱۳ شهر کشور شامل جلفا، تهران، رامسر، بجنورد، سرخص، چابهار، بندرعباس، بوشهر، اهواز، کرمانشاه، اروميه، بيرجند و زاهدان، ايستگاه‌های اندازه‌گيری پرتوهای گاما نصب شده است که به طور دائم و در لحظه اطلاعات را به مرکز پايش که در سازمان انرژی اتمی در تهران قرار دارد منتقل می‌کند.

وی تاکيد کرد: در مرحله‌ی دوم امروز شاهد افتتاح ۵۰ ايستگاه اندازه‌گيری در شهرهای مختلف کشورمان هستيم که اين ۵۰ شهر از مرز بازرگان تا جزيره ابوموسی و نقاط مرکزی ايران را شامل می‌شود.

راست‌خواه گفت: اين ايستگاه‌ها امکان آشکار کردن آنی هرگونه تغييرات در گامای محيط را فراهم می‌کند که يکی از بهترين نشانگرهای وقوع سوانح يا آزمايش‌های هسته‌يی در ساير کشورهاست. با راه‌اندازی اين ايستگاه‌ها کشور قادر خواهد بود که به سرعت از وقوع اين قبيل اتفاقات مطلع شده و اقدامات متناسب را به اجرا درآورد.

رييس مرکز نظام ايمنی کشور ادامه داد: اين پروژه با همکاری سازمان هواشناسی به انجام رسيده و با داشتن اطلاعات هواشناسی، علاوه بر آشکار کردن وقوع سوانح، نحوه‌ی حرکت مواد پرتوزا در کشور قابل پيش‌بينی است. هم‌چنين اين سامانه می‌تواند در پيشبرد مطالعات تحقيقاتی برای بررسی پرتوهای گامای محيطی و تاثير پرتوگيری طبيعی کمک شايان توجهی کند.

وی ادامه داد: چنين سامانه‌هايی در برخی از کشورهای دنيا از جمله کشورهای عضو اتحاديه اروپا که سامانه‌ی يکپارچه‌ای را برای پايش پرتوهای محيطی صورت داده‌اند در اختيار دارند. جمهوری اسلامی ايران در نظر دارد نسبت به راه‌اندازی سامانه مشابه با عضويت کشورهای منطقه اقدام کند.

راست‌خواه گفت: راه‌اندازی اين سيستم با وجود تحريم‌های بين‌المللی با دانش و تخصص داخلی به انجام رسيده است.

به گزارش ايسنا، در حاشيه اين مراسم تعدادی از خبرنگاران داخلی از مرکز کنترل و نظارت بر اين سامانه بازديد کردند و کارشناسان اين مرکز توضيحاتی را ارايه دادند.

يکی از کارشناسان مرکز حفاظت در برابر اشعه در پاسخ به اين سوال که چرا در مرز ايران و پاکستان که دارای تکنولوژی و مواد هسته‌يی است، سامانه‌ها به اندازه مرزهای غربی ايران نيست؟ گفت: مدل‌ها و شبيه‌سازی‌های صورت گرفته نشان داده است که آلودگی در صورت اتفاق و بروز حادثه‌ای در مرزهای شرقی ايران به سمت شمال شرقی حرکت می‌کند. اين شبيه‌سازی‌ها برای تمام نيروگاه‌ها تا شعاع هزار کيلومتری در کشورهای اطراف نيروگاه‌ها و تاسيسات هسته‌يی پيش‌بينی شده است.

اين کارشناس درباره چگونگی ارسال هشدار به مرکز کنترل از ايستگاه‌های مستقر در کشور اظهار کرد: از طريق سيستم GPRS و يا خط تلفن اين پيام‌ها و اطلاعات و هشدارها و در مواقع اضطراری از طريق sms صورت می‌گيرد.

هم‌چنين، سامانه پايش پارامترهای ايمنی و حفاظتی تاسيسات هسته‌يی و پرتوی سايت تهران سازمان انرژی اتمی افتتاح شد.

رييس مرکز نظام ايمنی کشور در مراسم بهره‌برداری و افتتاح اين سامانه اظهار کرد: يکی از اهداف ۹ گانه در دفتر امور حفاظت در برابر اشعه مرکز نظام ايمنی هسته‌يی کشور در برنامه پنجساله چهارم و پنجم بهبود و افزايش نظارت بر مراکز کار با پرتو است.

وی درباره اهداف طرح و سامانه مذکور، گفت: نظارت مستقيم و بدون واسطه و مستمر با تکيه بر ديدگاه قانونی که احتمال وجود گزارش‌های ساختگی يا نبود گزارش پاره‌ای از وقايع را از بين می‌برد و نظارت تکميلی علاوه بر نظارتی که کادر مربوطه و ناظران فيزيک بهداشت در تاسيسات مربوطه انجام می‌دهند و همچنين جمع‌آوری اطلاعات دريافتی از سيستم‌های ايمنی داخل تاسيسات و ارايه آن به سيستم مديريت قانونی برای اخذ تصميم مقتضی در مواقع لازم از جمله اين اهداف است.

راست‌خواه گفت: سيستم جامع پايش ايمنی پوشش دهنده تاسيسات راکتور تحقيقاتی تهران، تاسيسات توليد راديوايزوتوپ‌های صنعتی و پزشکی، تاسيسات توليد راديوداروها و تاسيسات توليد ژنراتور موليبدن – تکنسيم در تهران است.

رييس مرکز نظام ايمنی کشور، ادامه داد: نوع دستگاه‌ها و سيستم‌های مورد استفاده شامل سيستم دزيمتر محيطی، سيستم هشداردهنده صوتی و تصويری، سيستم‌های اندازه‌گيری گاز يد و ذرات، سيستم‌های سنجش هدايت الکتريکی، ارتفاع‌سنج سطح آب، فشارسنج داخل سلول‌های داغ، دکمه‌های اضطراری و غيره است.

وی تاکيد کرد: با توجه به توسعه روزافزون تاسيسات هسته‌يی و پرتوی و لزوم کنترل و نظارت موثر و پيوسته توسط واحد قانونی، طرح گسترش مانيتورينگ تاسيسات هسته‌يی در آينده مورد نظر است.

راست‌خواه ادامه داد: اين سامانه در سال ۸۸ برای اجرا به پژوهشکده چرخه سوخت هسته‌يی در پژوهشکده علوم و فنون هسته‌يی محول شد.

به گزارش ايسنا، اين سامانه با استفاده از فيبر نوری و مستقل از شبکه اينترنتی عمل می‌کند و توسط متخصصان و شرکت‌های داخلی مشابه با نمونه‌های خارجی ساخته شده است.

هم‌چنين رييس مرکز نظام ايمنی کشور تاکيد کرد: هيچ‌گونه مواد پرتوزا از حادثه نيروگاه فوکوشيما توسط ايستگاه‌های مرزی ما آشکار و ثبت نشده است.

راست‌خواه، در جمع خبرنگاران درباره‌ تاثير حادثه در نيروگاه فوکوشيما ژاپن بر کشورمان گفت: هيچ‌گونه منابع پرتوزا از حادثه نيروگاه فوکوشيما در کشور ما و مرزهای کشور آشکار يا به ثبت نرسيده است.

وی تاکيد کرد: مسير حرکت باد بر اساس گردش قالب هوا به سمت شمال شرقی (اقيانوس آرام) است.

راست‌خواه ادامه داد: به لحاظ نوع حادثه، آن‌چه در ژاپن اتفاق افتاده است با حادثه‌ای مثل چرنوبيل متفاوت است. يعنی سوخت در نيروگاه فوکوشيما هم‌چنان در رآکتور قرار دارد و مقداری از سوخت ذوب شده است و تا کنون اين قطعيت وجود دارد که نشتی صورت گرفته بيش از يک نشت آتی است و ناشی از ذوب مواد راديواکتيو در رآکتور است اما محفظه‌ی رآکتور آسيب نديده است. اما چون مواد هسته‌يی نشت يافته در تماس با آب بوده و آب بخار شده است، مقداری از مواد شکافت‌پذير به آب نشت کرده است. مواد هسته‌يی خطرناک «سزيم» و «يد ۱۳۱» است که ماده‌ اول عمر زيادی در حدود ۳۰ سال دارد و ماده‌ دوم طول عمرش ۸ ساعت است، اما برای تيروئيد خطرناک است.

رييس مرکز نظام ايمنی کشور تاکيد کرد: در نيروگاه فوکوشيما با تمام نشتی صورت گرفته، هنوز به مرحله‌ی خطرناک نرسيده‌ايم و حتی خود ژاپن و کشورهای همسايه‌اش تحت تاثير جدی قرار ندارند، اما در عين حال اين کشورها اقدامات و تمهيدات کنترلی را از جمله کنترل آب آشاميدنی و ديگر مايعات مثل شير و برخی مواد خوراکی را انجام داده‌اند. هم‌چنين کشورهای همسايه مثل چين و روسيه اندازه‌گيری‌های پرتويی را افزايش داده‌اند و اقدامات کنترلی را نيز در دستور کار قرار داده‌اند.

وی گفت: قاطعانه می‌گويم هيچ خطری ايران را نسبت به حادثه‌ی فوکوشيما تهديد نمی‌کند.

راست‌خواه افزود: در عين حال ما اقدام به نمونه‌برداری از مواردی که بايد از آنها نمونه‌برداری شود کرده‌ايم. اين نمونه‌برداری‌ها از هوا، مواد غذايی صادر شده از ژاپن است. هم‌چنين شهروندانمان که از توکيو به ايران می‌آيند و يا ژاپنی‌هايی که به ايران وارد می‌شوند را در مراکز ورودی کشور مورد پايش قرار می‌دهيم.

رييس مرکز نظام ايمنی کشور تاکيد کرد: حادثه روی داده در نيروگاه فوکوشيما با وجود عمق شديد زلزله و پس از آن سونامی، نشان‌دهنده‌ی ايمنی بسيار بالای تاسيسات هسته‌يی است. ما در حال حاضر شاهديم که با وجود چنين حادثه‌ی کم‌سابقه‌ای مواد هسته‌يی به طور عمده نشت نکرده‌اند و هيچ‌کس در اثر پرتو کشته نشده است و تنها تا کنون ۲۰ نفر از کارکنان اين مجموعه از حدود ايمنی معمولی متجاوز شده‌اند. البته بايد توجه داشت که از اين حادثه درس بگيريم و تمهيدات لازم را نيز در نظر بگيريم.

وی درباره‌ دو «سامانه‌ی هشدار آنی و پايش پرتوهای محيطی» و «سامانه‌ی پايش پارامترهای ايمنی و حفاظتی تاسيسات هسته‌يی و پرتوی سايت تهران» اظهار کرد: در آستانه سال جديد و روز ملی فن‌آوری هسته‌يی اين دو سامانه راه‌اندازی شد که اين دو سامانه توانايی کشور برای اطلاع از وضعيت مواد پرتوزا را افزايش می‌دهد و وضعيت محيطی و زمينه و اطلاعات لازم را به مرکز کنترل می‌فرستد. اين سامانه‌ها در موارد ناشی از حادثه‌های هسته‌يی در کشورهای همجوار و در صورت نشت مواد راديواکتيو و يا پرتوهای گاما که در مرزهای ايران قرار دارند به ما کمک می‌کنند تا مديريت بيشتری را داشته باشيم و نظام ايمنی هسته‌يی کشور را قادر به کنترل و مديريت بحران می‌کند.