صالحی: سازمان ملل نیازمند اصلاحات اساسی است

صالحی در مراسم افتتاحيه نشست كارشناسان "نم" گفت: موضوعات حقوق بشري بايد بر اساس احترام به حاكميت ملي، تماميت ارضي، عدم مداخله در امور داخلي، بي‌طرفانه و با در نظر داشتن ويژگي‌هاي فرهنگي، مذهبي، اجتماعي، تاريخي و سياسي كشورها مورد بررسي قرار گيرند.

علي‌اكبر صالحي تاكيد كرد: در اين برهه تمامي تلاش خود را براي ارتقاي اهداف كلي جنبش غيرمتعهدها از جمله از طريق تحكيم و همبستگي ميان اعضاي آن كه لازمه‌ي اصلي يك جنبش كارآمد است، به‌كار بسته‌ايم.

به گزارش خبرنگار سياسي خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، وزير امور خارجه كشورمان در مراسم افتتاحيه نشست كارشناسان "نم" ضمن خيرمقدم به ميهمانان خارجي و كارشناسان و ديپلمات‌هاي ارشد كشورهاي عضو جنبش غيرمتعهدها در تهران، خاطر نشان كرد: بسيار مفتخريم كه مسئوليت ميزباني اجلاس سران غيرمتعهدها و رياست آن در اين شرايط پرچالش و تاريخي به ما سپرده شده است. احراز ميزباني اجلاس سران توسط جمهوري اسلامي ايران نشان دهنده عضويت فعال ما در جنبش در طول سه دهه گذشته بوده است.

صالحي ادامه داد: ايران در دوره رياست خود در صدد تقويت اين جنبش و كمك به تجديد حيات آن خواهد بود تا جنبش بتواند به وظايف تاريخي خود جامه عمل بپوشاند. در اين مسير در واقع كار ما به واسطه تلاش روساي قبلي و به ويژه كشور دوست و برادر مصر در خلال سه سال گذشته در زمينه هماهنگي و همكاري كه صورت داده‌اند تسهيل شده است.

صالحي گفت: بر اين اساس بايد از دولت و مردم عزيز مصر به واسطه هدايت عالي فعاليت‌هاي جنبش در دوره دشوار و پراهميتي كه داشته‌اند قدرداني كنم.

وزير امور خارجه كشورمان گفت: يك بار ديگر در جريان اجلاس سران دور هم جمع شده‌ايم تا درباره تحولات جديدي كه جهان ما را تحت تاثير قرار داده است مشورت و بررسي كنيم و اين نشانه آشكاري از عزم ما براي هدايت و تقويت جنبش و تبديل آن به ابزاري كارآمد است.

وي ادامه داد: به رغم تحولات يك دهه اخير اين جنبش همچنان موضوعيت داشته و نهادي ارزنده است.

وزير امور خارجه كشورمان ادامه داد: ما بايد در برابر چالش‌هاي پيش‌رو ظرفيت‌هاي جنبش را براي كمك به استقرار صلح در سرتاسر جهان به كار گيريم.

صالحي ادامه داد: در اين برهه كه روابط بين‌الملل از ذهنيت مخرب و غيرسازنده برخوردار شده و مي‌خواهد بر تمام جهان تسلط پيدا كند نيازمند اقدامات دسته‌جمعي هستيم و جهان مكاني براي ارتقاي فرهنگي و احترام به تمام حقوق پذيرفته شده بين‌المللي به ويژه حق تعيين سرنوشت است.

وي تاكيد كرد: اكنون نيازمند آن هستيم كه جنبش خود را بر اساس شرايط امروز جهان احيا كنيم. با وجود پيشرفت‌‌هايي كه به دست آمده است بايد به هوش باشيم؛ چرا كه سياست‌هاي خودخواهانه همچنان در روابط بين‌الملل به كار مي‌رود. تلاش‌هاي جمعي ما در شرايط فعلي جهان به همه‌ي ما براي يافتن راه‌حل صلح‌آميز و مبتني بر گفت‌وگو و باقي ماندن جوامع بر مدار طبيعي خود كمك خواهد كرد.

وزير امور خارجه كشورمان در ادامه به برخي موارد سنتي مورد توجه در چارچوب اهداف جنبش غيرمتعهد اشاره كرد و گفت: در جامعه‌ي جهاني ارزش‌ها و عقايد همه يكسان نيست. براي زندگي، صلح و آرامش، تنوع ميان جوامع بايد شناسايي و مورد احترام قرار گيرد و تلاش براي تحليل برداشت‌ها بر ساير اعضاي جامعه جهاني بايد متوقف شود. جنبش غيرمتعهدها نقش فعالي در گفت‌وگوي تمدن‌ها و مذاهب ايفا مي‌كند.

صالحي ادامه داد: ما همواره سازمان ملل را بزرگ‌ترين سازمان جهاني مي‌دانيم كه از خاكسترهاي جنگ جهاني دوم به وجود آمد؛ از اين رو ما به عنوان اعضاي جنبش ضمن انسجام با يكديگر با آثار منفي نظم حاضر به هر شكلي كه از بي‌عدالتي، تبعيض، درگيري مسلحانه، سوء استفاده از قدرت، خشونت، تمامي اشكال استعمار و اشغال خارجي مخالفيم.

به گزارش ايسنا، وزير امور خارجه كشورمان در ادامه گفت: ما به عنوان اعضاي جنبش غيرمتعهدها ضمن برگزاري انسجام داخلي با آثار منفي نظم حاضر از جمله هر شكلي از بي‌عدالتي و تبعيض، درگيري‌هاي مسلحانه، سوء استفاده از قدرت و اعمال خودسرانه در روابط جهاني، خشونت، تمامي اشكال استعمار و اشغال خارجي مخالفيم. سازمان ملل متحد پس از شش دهه از آغاز كار خود نيازمند اصلاحات اساسي براي تطبيق با تحولات نوين جهاني است.

صالحي تاكيد كرد: اگر بپذيريم كه چندجانبه‌گرايي محور سازمان ملل است، اين سازمان بايد سازماني بين‌الدولي تلقي شود كه توسط همه اعضاي آن هدايت و رهبري گردد كه اين موضوع به خوبي در روش كار مجمع كنوني منعكس است.

وي تاكيد كرد: معتقديم مجمع عمومي به عنوان ارگان اصلي و دموكراتيك سازمان ملل بايد وظايف خود در رسيدگي به موضوعات مربوط به صلح و امنيت بين‌المللي را به انجام برساند. ما در نگراني بسياري اعضا در ارتباط با افزايش قدرت‌ در شوراي امنيت در قبال كاهش توانايي‌ها و وظايف مجمع عمومي شريك هستيم.

وزير امور خارجه كشورمان خاطر نشان كرد: مجمع عمومي سازمان ملل بر اساس منشور نقش تثبيت‌شده‌اي در حفظ صلح و امنيت جهاني دارد؛ در عين حال اين اعتقاد در ميان بسياري از كشورها وجود دارد كه ايجاد شوراي امنيت دموكراتيك‌تر بايد به عنوان بخشي مهمي از اصلاحات سازمان ملل مورد نظر قرار گيرد.

صالحي اضافه كرد: با توجه به روند ناتمام اصلاح سازمان، هيچ رويكرد خودمدارانه‌اي در اين رابطه نبايد تحميل و يا تحمل شود، اصلاحات بايد همسو با اين سه اصل دنبال شود. اصلاحات بايد فراگير باشد. شفاف و كارآمد باشد. اين سه اصل مرتبط نقش اساسي در تحقق اصلاحات هدايت‌شده توسط اعضا ايفا كرده و از تقدم يك اصل بر اصل ديگر بايد جلوگيري كرد.

وي ادامه داد: اكنون بيش از يك سال است كه با علاقه تحولات بسياري از مناطق به ويژه خاورميانه و شمال آفريقا را دنبال كرده‌ايم و با دقت به پيام حقيقي مردم آن مناطق گوش فرا داده‌ايم، مردمي كه آرزومند آزادي، كرامت انساني و عدالت هستند. آموزه ما از اين تحولات اين است كه هيچ قدرتي نمي‌تواند مطالبات مشروع مردم و آنچه كه آرزومند آن هستند را ناديده بگيرد. با در نظر گرفتن چنين تجربه‌اي اكنون بيش از هر زمان ديگر بر اين باوريم كه گفت‌وگو و احترام به حقوق بنيادين بشر و برآوردن نيازهاي اساسي مردم تنها راه غلبه بر چالش‌هاي ناشي از حكومت‌هاي استبدادي است.

رييس دستگاه ديپلماسي كشورمان گفت: در عين حال پيام‌هاي اين قيا‌م‌هاي مردمي در تحولات سياسي مرتبط هر ماه با تاثيرات آشكار خود بر روابط منطقه‌اي و بين‌المللي در منطقه خاورميانه و فراسوي آن به روشني در حال درك است؛ از اين رو وارد شدن نيروهاي حقيقي و مستقل سياسي به گفت‌وگويي فراگير براي نيل به اهداف آشتي ملي و پيشرفت در فضايي امن و مناسب به دور از دخالت خارجي نيازمند روندي سياسي است كه مبتني بر ديدگاه‌هاي داخلي و ويژه هر كشور باشد.

صالحي تصريح كرد: مداخله خارجي و سوء استفاده از امواج ناآرامي‌هايي كه منطقه‌ي ما را در بر گرفته است غيرقابل قبول بوده؛ زيرا كه روندهاي ناب مردم‌سالارانه را در تعيين سرنوشت خود با مانع روبرو مي‌كند.

وزير امور خارجه كشورمان در ادامه خاطر نشان كرد: تراژدي فلسطين به عنوان منبع اصلي خشم و نااميدي در كانون درگيري‌ خاورميانه قرار دارد. ما به همراه بخش اصلي جامعه بين‌المللي و از جمله اعضاي جنبش غيرمتعهدها حامي سياستي منصفانه و عادلانه درباره فلسطين بر مبناي حق فلسطيني‌ها براي تعيين سرنوشت خود و مخالفت با رژيم نامشروع اشغالگر هستيم. هم‌اكنون اقدامات جنايتكارانه رژيم صهيونيستي عليه فلسطيني‌ها و ساير مردم منطقه بزرگ‌ترين تهديد عليه منطقه و صلح و امنيت بين‌المللي است.

وي توضيح داد: صلح در خاورميانه از طريق پيشبرد سياست‌هاي تبعيض‌آميز و حمايتي كوركورانه از تروريسم دولتي اسرائيل، اشغال، شكنجه، نابودي، تهديد و تجاوز تامين نمي‌شود. روشن است كه صلح پايدار در فلسطين و خاورميانه تنها از طريق عدالت، پايان بخشيدن به تبعيض‌، ختم اشغال سرزمين‌هاي فلسطين، سوريه و لبنان، بازگشت آوارگان فلسطيني و ايجاد سازوكار دموكراتيك كه از طريق آن ساكنان فلسطين، فلسطينيان رانده شده از دادگاه خويش كه امكان تصميم‌گيري براي آينده خود به شيوه دموكراتيك و مسالمت‌آميز را داشته باشند قابل تحقق است.

صالحي همچنين تاكيد كرد: بسياري از ما قرباني اقدامات زشت تروريستي هستيم. ما ضمن باور عميق به لزوم مبارزه قاطع با تروريسم تاكيد مي‌كنيم كه اين رويكرد نيازمند همكاري همه‌جانبه و منصفانه بين‌المللي و خودداري از برخورد گزينشي و توجه به علل ريشه‌اي تروريسم كه عمدتا محصول اشتباهات استعمارگران غربي و ابرقدرت‌ها است، مي‌باشد.

وزير امور خارجه كشورمان ادامه داد: از ديد ما رژيم صهيونيستي يكي از منابع تروريسم است و تلاش‌هاي دولت آمريكا در سوء استفاده از حادثه تروريستي يازده سپتامبر سبب عدم امنيت بيشتر براي منطقه خاورميانه و زمينه‌ي جديدي براي توجيه اهداف سلطه‌جويانه آمريكا به بهانه مبارزه با تروريسم بوده است. ما براي ايفاي نقشي سازنده و كارآمد به عنوان عضو مسئول جامعه بين‌المللي به ويژه عدم تعهد از هيچ تلاشي فروگذار نكرده‌ايم، حال زمان بسيار مناسبي براي برداشتن گام‌هاي موثر در جهت خاتمه دادن به تمامي اشكال تروريسم از جمله تروريسم دولتي مورد حمايت قدرت‌‌هاي غربي است كه به طور فزاينده‌اي رواج يافته و آخرين آن ترور دانشمندان مظلوم هسته‌يي كشورمان بوده است. ما در انتظار جهاني عاري از تروريسم هسته‌يي هستيم.

رييس دستگاه ديپلماسي كشورمان همچنين گفت كه ما مصرانه در انتظار اجراي ماده 6 معاهده منع اشاعه ان‌.پي‌.تي درباره نابودي سلاح‌هاي هسته‌يي هستيم، بر همين اساس هيچ چيزي نبايد ما را از توجه به تهديد اصلي نيروهاي استراتژيكي و تاكتيكي و همچنين تداوم مدرن‌سازي آنها عليه انسانيت و همين‌طور دكترين‌هاي نظامي در زمينه كاربرد احتمالي در مقابل كشورهاي فاقد سلاح‌هاي هسته‌يي به امر ديگري معطوف دارد. ما معتقديم زمان‌بندي براي حذف نهايي سلاح‌هاي هسته‌يي تا 2025 كه توسط عدم تعهد پيشنهاد شده است تنها در صورتي مي‌تواند تحقق يابد كه با قاطعيت اجراي آن را دنبال كنيم. عدم پذيرش رژيم صهيونيستي به طور مداوم از الحاق به معاهده منع اشاعه سلاح‌هاي هسته‌يي مانع اصلي در مسير جهان‌شمولي معاهده منع اشاعه سلاح‌هاي هسته‌يي است.

صالحي تاكيد كرد: در سال 1974 ايران در سطح منطقه‌اي پيشنهاد ايجاد منطقه‌ عاري از سلاح‌هاي هسته‌يي در خاورميانه را مطرح كرد كه تاكنون محقق نشده است. ما قويا بر اين اعتقاد هستيم كه هرگونه تلاشي بايد در جهت الزام رژيم صهيونيستي براي رعايت دستاوردها و الزامات اين اهداف باشد.

وي اضافه كرد: در مورد برنامه صلح‌آميز هسته‌يي ايران، ‌ما با اطمينان از ماهيت صلح‌آميز بودن برنامه هسته‌يي‌مان همواره بر تعامل و همكاري در اين باره اصرار كرده‌ايم. به هنگام در نظر گرفتن حقوق و تعهدات، ما به طور مداوم بر اين موضع بوده‌ايم كه ايران نه در پي تقابل و نه خواستگار چيزي بيش از حقوق مشروع خود است. آنچه كه ما در پي آن هستيم عدالت و نپذيرفتن رهيافت مبتني بر استانداردهاي دوگانه در آژانس انرژي اتمي و ديگر نهادهاي وابسته به سازمان ملل متحد است.

وزير امور خارجه كشورمان در ادامه سخنان خود يادآور شد: عدم تعهد بايد با تحميل قوانين داخلي و اعمال فرامرزي آن و اقدامات اقتصادي و تحميلي مالي شامل تحريم‌هاي يك‌جانبه اقتصادي كه توسط كشورهاي مشخصي عليه كشورهاي عدم تعهد اتخاذ شده است، مقابله جدي كند. البته اين جنبش همواره و بدون شرط با يك چنين اقداماتي مخالفت كرده است و اينگونه شيوه‌ها را كه در تضاد با منشور سازمان ملل و مغاير با حقوق بين‌المللي و همچنين به عنوان ضربه شديد در تجارت و سرمايه‌گذاري است، محكوم كرده است.

وي ادامه داد: حقوق بشر منعكس‌كننده عالي‌ترين خواسته‌هاي بشريت است و نبايد به مثابه ابزاري در انحصار كشورهاي مشخصي قرار گيرد كه برخي از آنان داراي بيشترين سوابق هولناك در زمينه نقض حقوق بشر و حقوق انسان‌دوستانه در تاريخ معاصرند. حقوق بشر نبايد به طور گزينشي و سياسي و اعمال استاندارد دوگانه باشد و هرگونه سوء استفاده از سازوكارهاي حقوق بشري براي صلاحديدهاي سياسي و غيرعادلانه موجب كاهش مفهوم ارزش‌هاي عالي به ابزار بي‌ارزش و ناچيز اعمال سياست خارجي كشورهاي مشخصي است. ترديدي وجود ندارد كه هرگونه تلاشي در جهت سوء استفاده از حقوق بشر بي‌نتيجه است و تدريجا عليه نقض آن عمل خواهد كرد.

صالحي تاكيد كرد: ما به طور كامل مي‌پذيريم كه تمام ابعاد حقوق بشر به ويژه حق توسعه، امري غيرقابل تفكيك و مرتبط به هم است. موضوعات حقوق بشري بايد از طريق رهيافت سازنده، غيرتقابلي و مبتني بر گفت‌وگو و نيز بر اساس احترام به حاكميت ملي، تماميت ارضي، عدم مداخله در امور داخلي، بي‌طرفانه و با در نظر داشتن ويژگي‌هاي فرهنگي، مذهبي، اجتماعي، تاريخي و سياسي كشورها مورد بررسي قرار گيرند.

وزير امور خارجه كشورمان در ادامه با اشاره به موضوع محوري اجلاس سران در تهران، به عنوان صلح پايدار در سايه مديريت مشترك جهاني ادامه داد: سه موضوع توسعه، پيشرفت و صلح از ابتداي تاسيس از جمله اهداف اصلي جنبش بوده و همچنان نيز از چالش‌هاي اصلي آن به حساب مي‌آيد. صلح و توسعه لازم و ملزوم يكديگرند و يكي بدون ديگري به مقصد نمي‌رسد. در شرايط فعلي و به دليل وابستگي متقابل و فزآينده، سياست‌گذاري در سطح جهاني براي مواجهه با چالش‌هاي مشترك كه همه‌ي ملت‌ها در سرتاسر جهان را تهديد مي‌كنند يك بحث توسعه‌اي است كه به ويژه كشورهاي در حال توسعه در آن ذينفع هستند و هماهنگي و همكاري در زمينه سياست‌گذاري در حوزه‌هاي مورد علاقه يا نگراني‌هاي مشترك جهاني كه بعضا با عنوان مديريت جهاني از آنها ياد مي‌شود در چندين سال گذشته در دستور كار جامعه بين‌المللي قرار داشته و سازمان ملل توجه فزآينده‌اي بدان معطوف داشته است اما حوزه مديريت جهاني شمول گسترده‌‌تري نيز دارد و شامل بسياري از ديگر موضوعات مورد علاقه و يا نگراني‌هاي جهاني است و صرفا محدود به مسائل اقتصادي نيست.

وي اضافه كرد: فارغ از چالش‌هاي اقتصادي، ما با چالش‌هايي در حوزه‌هاي اجتماعي، امنيتي و محيط زيستي مواجه هستيم، صلح و امنيت بين‌المللي همچنان اولويت اصلي بسياري از كشورها است. ساختار فعلي تصميم‌گيري بين‌المللي در حوزه صلح و امنيت در مقايسه با ساختار تصميم‌سازي در حوزه اقتصاد جهاني بسيار عقب‌مانده‌تر بوده و در برابر هرگونه تغييري مقاوم است و بدين ترتيب از پاسخگويي به چالش‌هاي نوين جهاني قاصر است.

وزير امور خارجه كشورمان تصريح كرد: موضوعات داخلي و بين‌المللي، مخاطرات محيط زيستي، بحران‌هاي اقتصادي و بيماري‌هاي مسري، جرايم سازمان يافته، مهاجرت و مسائلي از اين قبيل را نمي‌توان بر محدوده مرزهاي ملي محصور كرد. مواجهه با اين چالش‌ها نيازمند تدابير قاطع در سطح جهاني است.

صالحي توضيح داد: جهان كنوني نيازمند همكاري موثر تمامي اعضاي جامعه بين‌المللي بر مبناي عدالت و برابري براي مواجهه موثر با چالش‌ها و مسائل عمده‌اي است كه نوع بشر با آنها درگير است بنابراين ما نيازمند يك نظام عادلانه، شفاف و كارآمد مديريت جهاني براي مواجهه با چالش‌ها و مخاطرات ناشي از مشكلات اقتصادي بين‌المللي، تهديدهاي امنيتي جهاني، آسيب‌هاي زيست محيطي، تغييرات آب و هوا، مهاجرت، بيماري‌هاي مسري و ... هستيم. براي ايجاد چنين نظامي ما اعضاي جنبش عدم تعهد بايد مواضع خود را هماهنگ كنيم و براي پيشبرد علائق و منافع خود همه تلاش‌ها را به كار گيريم. هيچ دولتي نمي‌تواند ادعا كند كه بي‌عيب و نقص است، با وجود اين به اعتقاد ما سياست‌هاي نخ‌نماي مبتني بر ارعاب و توهين نه تنها ناعادلانه و ناموجه است بلكه موجب تضعيف همكاري بين‌المللي براي تحقق اهداف و مقاصد منشور ملل متحد است. بدون شك طراحان چنين سياست‌هايي به زودي در خواهند يافت كه اينگونه سياست‌ها محكوم به شكست است؛ بنابراين ما نيازمند اتخاذ رويكردي جامع و دسته‌جمعي براي پيشبرد اصول منشور ملل متحد بر مبناي روابط دوستانه و مسالمت‌آميز، احترام متقابل، منافع مشترك و برابر كليه‌ي دولت‌هاي عضو سازمان ملل متحد هستيم.

به گزارش ايسنا، وزير امور خارجه كشورمان، اضافه كرد: مردم و دولت جمهوري اسلامي ايران با تمام وجود آمادگي دارند تا مسئوليتي كه از سوي اعضاي جنبش عدم تعهد بر آنها نهاده شده را بر دوش گرفته و در جهت ارتقاي نقش و جايگاه جنبش در امور جهاني و نيز براي پيشبرد اصول اهداف عاليه‌ي آن همه‌ي تلاش و توان خود را به كار گيرند. براي تحقق اين مهم، مشاركت و حمايت كامل از تمامي دولت‌هاي عضو براي پيشبرد اهداف جنبش بسيار حياتي است.

وي در پايان گفت: از مشاركت چشم‌گير كشورهاي عضو از طرف دولت و ملتم تشكر مي‌كنم.

صالحي همچنين از نهادهاي مختلف درگير برگزاري اين اجلاس از جمله نهاد رياست‌جمهوري، نيروي انتظامي و صداوسيما و همچنين وزارت امور خارجه تقدير و تشكر كرد.