محمد سعیدی‌کیا: برای ریاست جمهوری کاندیدا می‌شوم

گروه سیاسی مشرق ــ محمد سعیدی‌کیا، وزیر مسکن احمدی نژاد در دولت نهم است. نام سعیدی‌کیا اما پیش از آنکه بعنوان وزیر دولت نهمی احمدی نژاد بر سر زبان‌ها بیافتد نیز شناخته شده بود.

بم و بازسازی این شهر زلزله‌زده بیش از هر چیزی با نام "سعیدی‌کیا" آمیخته است. مردی با ریش سفید که رئیس ستاد بازسازی بم بود و هنگامیکه بمی‌ها خانه‌هایشان را ساخته بودند به آنها در اثاث‌کشی هم کمک می‌کرد.

مهندس 66 ساله‌ای که در عموم دولت‌های 34 سال گذشته سمت وزارت داشته و جالب آنکه خودش معتقد است در دولت‌های دوم رؤسای جمهور، تحمل نشده است.

گفت‌وگو و مصاحبه با سعیدی‌کیا خسته‌کننده نیست. مدیری که سادگی‌ها و صمیمیت‌های خاص خودش را دارد و از موضع بالا با ما صحبت نکرد.

سعیدی‌کیا هم‌اکنون عضو هیئت امنای بنیاد مستضعفان و بنیاد مسکن است و مسئولیت بخش ساختمان ستاد اجرایی فرمان حضرت امام را نیز بر عهده دارد.

آنچه که در ادامه می‌خوانید ماحصل گفت‌وگوی ما با این چهره اجرایی و نه سیاسی است. که البته به بهانه خوانش برخی اخبار مبنی بر عزم وی برای کاندیداتوری در انتخابات دولت یازدهم، صورت گرفته است.

سعیدی‌کیا با وجود ظاهر آرام و خوددارش اما در این گفت‌وگو به بیان ناگفته‌هایی از ماهیت دولت احمدی نژاد نیز پرداخت و تأکید کرد که به دلیل حواشی موجود، تمایلی برای کار در دولت دهم احمدی نژاد نداشته است.

متن کامل مصاحبه مشرق با سعیدی‌کیا را در ادامه می‌خوانید:

***

مشرق: آقای سعیدی کیا شما تصمیم گرفته اید در انتخابات ریاست جمهوری به عنوان کاندیدا شرکت کنید؟

- به امید خدا. بله می خواهم به عنوان کاندیدا در انتخابات شرکت کنم.

مشرق: این خیلی خوب است که صریح پاسخ می‌دهید.

- به هر حال هر کسی از دوستان و مسئولین از بنده سوال کردند گفتم بله. چون تصمیم گرفتم بیایم. اینطور هم پاسخ نمی دهم که مدام بگویم حالا ببینم چه می شود، حالا شرایط چگونه می شود و غیره. این طور نیست. من صریح و روشن می گویم. حالا که تصمیم گرفتم هر کسی سوال کرد گفتم به امید خدا می آیم.

مشرق: در ده دوره قبلی دول جمهوری اسلامی ایران هم هیچ گاه به کاندیداتوری ریاست جمهوری فکر کرده بودید؟

- بله فکر کرده بودم.

مشرق: کدام دوره ها؟

- نهم و دهم.

مشرق: چطور شد که نیامدید؟

- صلاح ندانستم.

مشرق: شما چه نیازی را در عرصه فعلی احساس می کنید که می خواهید به عنوان کاندیدا بیایید؟

- با توجه به وضعیت فعلی ملی و جهانی، در داخل نیاز به تعادل، کار و تلاش فوق العاده جمعی، آرامش، جلوگیری از تقابل و درگیری و کمک به رشد و شکوفایی است و در صحنه جهانی با حفظ عزت، با تدبیر و حکمت، ارتباط مؤثر با جهان.

مشرق: شما علاوه بر اینکه در تمام دولت ها از زمان مهندس موسوی تا دکتر احمدی نژاد، سمت وزارت داشته اید در نهاد های دیگری هم حضور داشته اید. درست است؟

- بله در سال 72 به بنیاد مستضعفان رفتم و قائم مقام بخش اقتصادی شدم.

مشرق: زمانی بود که آقای رفیقدوست آنجا بودند؟

- بله. من قائم مقام ایشان در بخش اقتصادی بودم. در سال 79 هم پس از ادغام وزارت جهاد سازندگی و کشاورزی، به بنیاد مسکن رفتم و تا 84 در بنیاد مسکن بودم. پس از سال 88 در پایان دولت نهم که از دولت آقای احمدی نژاد نیز رفتم تا کنون در ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) در بخش ساختمانی هستم.

مشرق: آقای سعیدی کیا چه اتفاقی افتاد که آقای احمدی نژاد از شما به عنوان وزیر دعوت به همکاری کرد؟

- بنده هیچ گاه خودم برای مسئولیت جایی نرفتم.

مشرق: یعنی اعلام آمادگی هم نکردید؟

- همواره دیگران مرا انتخاب کردند.

مشرق: برای هیچ پستی؟

- بله.

مشرق: آقای احمدی نژاد خودشان از شما خواستند؟

- پیغام دادند.

مشرق: چه کسی جواب شما را به ایشان رساند؟

- خودم.

مشرق: آیا از شما برنامه هم خواستند؟

- بله مفصل.

مشرق: شما تنها کاندیدای وزارت مسکن و شهرسازی در دولت نهم بودید؟

- خیر.

مشرق: اما در مجلس به عنوان کاندیدا رفتید. درست است؟

- بله.

مشرق: و بالاترین رأی را هم آوردید.

- بله. تعداد رای بنده هم 222 رأی بود. البته در دولت اول آقای خاتمی هم بالاترین رای همینطور بود.

*تصمیم ستاد بازسازی بم این بود که شهر را فقط مردم بسازند و دولت بعنوان کارگزار کمک کند

مشرق: سال 84 که وارد دولت آقای احمدی نژاد شدید کارهای بازسازی بم به کجا رسیده بود؟

- تقریباً شکل کلی حاصل شده بود. سپس آقای تابش هم که به جای من آمده بودند همین راه و روش را ادامه دادند و کار را تمام کردند.
همانطور که می دانید یک ستاد راهبری و سیاست گذاری بازسازی بم شکل گرفته بود که رئیس آن آقای عبدالعلی زاده وزیر مسکن وقت بودند و ده نفر دیگر هم از اعضای دولت به‌علاوه استاندار کرمان عضو بودند و من هم عضو بودم ضمن اینکه دبیر جلسات بودم. اول کار بحث مفصلی شد که چطور باید بازسازی کرد. ما می خواستیم 30 هزار مسکن بسازیم. بعضی ها می گفتند ده پیمانکار بزرگ بیاورید تا هر کدام دو، سه هزار مسکن بسازند اما تجربه بنیاد این نبود و می گفت بازسازی باید توسط خود مردم انجام شود و ما به عنوان کارگزار دولت فقط کمک کنیم. بالاخره بعد از شش ساعت جلسه سنگین این مسئله جا افتاد و حرف ما قبول شد. بازسازی بم چند اصل داشت. یکی این که خانه های جدید مقاوم ساخته شوند.

مشرق: در خاطر دارم که در آن سالها، تاکید اول شما همیشه مقاوم سازی بود.

- بله. اصل دوم این بود که به هویت فرهنگی بم توجه شود. اصل سوم هم مشارکت مردم بود. این سه اصل در بازسازی بود و البته بحث های دیگری هم در می گرفت. مخالفین نظریه ما می گفتند همه چیز این مردم از دست رفته است و توان ندارند که خودشان فکر کنند و کار کنند، اما دیدیم که همین مردمی که زندگی خود را از دست داده بودند نشان دادند که انسان در بدترین و سخت ترین شرایط هم تواناست. واقعاً بم را مردم بم ساختند.

مشرق: شما در ستاد بازسازی بم از طرف مقام معظم رهبری هم حکم داشتید. درست است؟

- خیر. در دولت ابتدا گفتند روستاها را بنیاد می سازد و لذا برای شهر یک سازمان درست کنید. ما خدمت آقا رفتیم و نظر ایشان را جویا شدیم. آقا گفتند حالا که روستاهای بم را بنیاد می سازد، شهر را هم به آنها بدهید تا بسازند. این طور شد که بازسازی شهر هم بر عهده بنیاد قرار گرفت. اما در دولت نهم هرچه تلاش کردم توجه کافی به اتمام کارهای باقی مانده بم نشد.

مشرق: آقای سعیدی کیا فکر می کنید رمز این که شما در دولت سه رئیس جمهور و یک نخست وزیر ایران و یا به نوعی چهار رئیس جمهور سمت وزارتی داشتید در شخصیت شما نهفته است یا در عملکرد شما؟

- باید از آنها بپرسید.

مشرق: شما اصولگرا هستید یا اصلاح طلب؟

- من محمد سعیدی کیا هستم.

مشرق: به هیچ کدام از این دو طیف نزدیکی هم ندارید؟

- البته شباهت هایی دارم. حضور من در انتخابات قاعدتاً از طرف خودم است و از طرف هیچ گروه یا دسته ای معرفی نشدم. البته هیچکس هنوز از طرف هیچ حزبی معرفی نشده است. یعنی هیچ حزب یا گروهی هنوز به جمع بندی روی کاندیدای خود نرسیده است و من قاعدتاً ضمن اینکه دارم مستقل می آیم به لحاظ سابقه خود در طیف اصول گرا تعریف می شوم و سابقه و عملکرد من این سمت است. اما عضو هیچ حزبی نیستم.

مشرق: آیا به تحزب معتقد هستید؟ یعنی مثلاً در یک دولت آرمانی احزاب باید باشند یا خیر؟

- فکر می کنم ما ناچار در نهایت به سمت حزب می رویم.

مشرق: آقای مهندس از این سه رئیس جمهور مؤخری که در دولت آنها سمت وزارت داشتید به صورت مجمل نقاط قوت و ضعف آنها را برای ما بیان کنید.

- بیان این مطلب نیازمند فرصت مستقلی است تا حق مطلب ادا شود.

مشرق: یعنی اینقدر زیاد هستند که باید آنها لیست کنید؟

- بالاخره من باید دقت کنم سپس حرف بزنم. بنده نمی توانم کلی گویی کنم. پاسخ به این سوال دقت می خواهد.

مشرق: به نظر شما آقای احمدی نژاد به حرف هایی که در زمینه عدالت و خدمتگزاری زد عمل کرد؟

- بنده قصد ندارم این طور صحبت کنم. اگر بنده بخواهم مباحثی را مطرح کنم بیشتر به این شکل است که "چطور باید باشد" را بیان می کنم و "چگونه هست" را مردم خودشان تشخیص می دهند.

مشرق: گفتمان شما برای انتخابات چیست؟ شما با چه گفتمانی می خواهید وارد عرصه انتخابات شوید؟

- انشاء ا... در شب میلاد مبارک پیامبر گرامی اسلام (ص) عرض خواهم کرد.

مشرق: الآن زود است؟

- به نظر شما زود نیست؟

مشرق: به نظر من خیر. بنده فعالیت انتخاباتی را زود می دانم اما بیان گفتمان را زود نمی دانم حتی شاید دیر هم شده باشد. البته هر طور نظر شماست. شما برای دولت خود اسم هم انتخاب کرده اید؟

- بله وعده ما شب میلاد نبی (ص).

مشرق: آیا آقای سعیدی کیا خودش را یک چهره مردمی می داند؟ شما با مردم زندگی می کنید؟

- من در پنج دستگاه ملی کار کردم.

مشرق: منظورتان پنج ارگان ملی است؟

- بله. در راه و ترابری، جهاد سازندگی، مسکن و شهرسازی، بنیاد مسکن و بنیاد مستضعفان که واحدهای اقتصادی آن در سراسر کشور پراکنده است. یعنی 24 سال از عمر کاری خود را در همه جا با مردم ارتباط مستقیم داشتم. زمانی که راه روستایی می ساختیم با روستاها مرتبط بودیم. در بنیاد مسکن، در بخشهای مختلف در همه شقوق حمل و نقل و در مسائل دام و شیلات و ... بنده همین الآن هم که در هر منطقه ای می روم مردم بنده را می شناسند. درست است که شعار ملاقات عمومی داده شد و الان هم نمی دانم چه وضعی دارد، بنده از اولی که در وزارت راه و ترابری رفتم ملاقات عمومی داشتم و سعی کردم هر هفته این را داشته باشم و یک ارتباط بسیار گسترده مردمی به این شکل وجود دارد. الان خیلی از وقت ها افراد بنده را می بینند و می گویند شما فلان کار را انجام دادید، بعضاً بنده این مسائل را یادم نمی آید اما آن کارها در خاطر مردم هست. در واقع به شما بگویم توفیق حضور در همه شهرستان ها و بخش ها و بسیاری از روستاها را برای خدمتگزاری داشته ام.

مشرق: آقای سعیدی کیا ماشین شخصی شما چیست؟

- ماشین شخصی بنده سانتافه است. البته من با خانه و ماشین وارد انقلاب شدم.

مشرق: خانه تان چند متر است؟

- یک آپارتمان دویست و هجده متری.

مشرق: یک خانه دارید؟

- بله.

مشرق: آخرین باری که سوار وسیله عمومی شدید کی بود؟

- بنده تقریباً هر هفته تاکسی سوار می شوم.

مشرق: دم در دفترتان یک پژو پارک شده دیدیم. آن هم مال شماست؟

- بله متعلق به دفتر است.

مشرق: دفتر کجاست؟

- همین جا که کار می کنم. در حقیقت ماشین سازمانی بنده است. بنده هیچ گاه برای خانه ماشین دولتی نداشتم و در این سی سال هم نگرفتم.

مشرق: برای خانه خودم ماشین نداشتم یعنی چه؟

- یعنی ماشینی خاص خانواده خود که از اداره باشد را نداشتم.

مشرق: شنیده ام شما زیاد سفر کربلا می روید. درست است؟

- به طور متوسط هر دو ماه و نیم یکبار می روم. ستاد اجرایی آنجا یک پروژه میسازد.

مشرق: چه پروژه ای ؟

- در حال ساخت یک پروژه هتل پنج ستاره در کربلا هستیم.

مشرق: آقای سعیدی کیا شما چند سفر استانی انتخاباتی به اردبیل، گیلان و قم رفته اید. درست است؟

- این خبرها قدیمی است.

مشرق: بله قدیمی است. فکر می کنید در این سفرها مهمترین مشکلی که از مردم رصد کرده اید چه بوده است؟

- نه تنها در این سفرها بلکه بطور کلی، بد اخلاقی ها و مشکلات معیشتی و عدم وفای بعهد.

مشرق: چند درصد احتمال می دهید که در انتخابات پیروز شوید؟

- با توکل بر خدا خیلی زیاد

مشرق: می توانم سؤال کنم چرا؟

- من سی سال در کشور کار کرده ام در جبهه ها هم بوده ام. آیا می دانید وزارت راه و ترابری چقدر در جنگ بود یا نمی دانید؟ خیلی زیاد بود. اگر از فرماندهان جنگ بپرسید به شما خواهند گفت. بنده تقریباً همه نقاط کشور و شاید بعضی جاها را چندین بار رفته ام. خیلی از نقاط را از طریق جاده رفته ام و ارتباط زیادی با مردم داشته ام. یک شناخت عمومی از کشور دارم و یک شناخت نسبی هم مردم از من دارند.

*مردم فهمیدند که من به عهدی که با مردم می بندم وفادار هستم

در این مدت مردم فهمیدند که من به عهدی که با مردم می بندم وفادار هستم. یعنی سعی کردم قولی ندهم که نتوانم انجام دهم و قول هایی که داده ام را سعی کردم انجام دهم. آنچه که باور من است این است که سعی کردم به حرف هایی که زدم عمل کنم و این پتانسیل اصلی است که من دارم. رفتار بنده با مردم صادقانه بوده است. یعنی به مردم راست گفته ام و در حد توانم به آنها خدمت کرده ام.

مشرق: یعنی شما به صرف این صداقت و خدمت معتقد هستید که شانس زیادی در انتخابات دارید؟

- و شناختی که من از مردم و مردم از من دارند. بعد هم در بین این کاندیداهایی که مطرح هستند سابقه مدیریتی دولتی و نهادی بنده بسیار طولانی تر است. سه وزارتخانه به علاوه بنیاد مستضعفان و بنیاد مسکن و الان هم در ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) . هم کار اقتصادی انجام داده ام و هم کار اجرایی و این در حالی است که همه آنها مدیریتی بوده اند.

مشرق: فکر می کنید این سابقه مدیریت، مثلاً در بحث دیپلماسی یا اقتصاد کشور هم به کمک شما می آید که می خواهید رئیس جمهور شوید؟

- چرا نیاید؟!

مشرق: چرا بیاید؟

- الان می گویم چرا، مگر آن افرادی که آمدند همه این تجربیات را داشتند!

مشرق: خب ما ثمره آن ها را هم مشاهده کردیم که چه شد.

- دیپلماسی که می گویید منظور سیاست خارجی است دیگر؟

مشرق: بله.

- بنابراین هم به لحاظ دیپلماسی و هم به لحاظ اقتصادی تجربه قابل قبولی وجود دارد. یک نکته مهمتری به شما عرض کنم. ببینید باید هنر مدیر این باشد که آن افرادی که این کارها را بلد هستند به خوبی به کار بگیرد. این یک نکته بسیار مهمی است. یک مدیر هیچ گاه نمی تواند در رابطه با همه چیز تخصص داشته باشد. ضمن اینکه بنده این مسائل را بیان می کردم اما این هنر اصلی یک مدیر و رئیس جمهور این است که بهترین ها را در این زمینه ها بکار گیرد و خودش هم در کنار آنها هدایت کننده، هماهنگ کننده، و نظارت کننده است و کار را جلوی می برد.

مشرق: شما به عنوان آقای سعیدی کیا و کسی که مدیریت را در قاموس انقلاب اسلامی خیلی خوب تجربه کرده است، اگر قرار باشد ارنج یک کابینه را بچینید بیشتر بر اساس تخصص وزرا را منصوب می کنید یا براساس این که اصولگرا و اصلاح طلب هستند؟

- بنده کمی این مدیریتی که گفتم را توضیح می دهم. مثلاً یک نمونه مشخص بم است. به نظر بنده باید بم را از نظر مدیریتی بررسی کرد که چه دیدگاهی آنجا حاکم بوده؟ دیدگاهی که توضیح دادم – دیدگاه تجربی بنیاد مسکن – که بنده هم کنار آنها قرار گرفتم و این کار را جلو بردم. باید مشاهده کرد که چه مدیریتی بوده که این شهر را هم به لحاظ روحیه مردم ساخته و هم به لحاظ این که مردم خودشان کار خودشان را انجام دادند؟! همان طور که می دانید الان شهر بم از نظر فنی و از نظر ساخت و ساز بسیار خوب است و همان طور که می دانید همه شهر خانه های آن بیمه هستند. مدیریت همین است.
مثلاً فرض کنید در وزارت مسکن و شهرسازی. شما در این وزارتخانه ها و در بنیاد مسکن و جاهایی که بنده بودم هیچ وقت خدایی نکرده چیز ناروایی شنیده اید یا اینکه اتفاق بدی افتاده باشد؟

*نباید بین افراد با اصولگرایی و اصلاح‌طلبی خط بکشیم

مشرق: بنده نشنیدم.

- به نظرم باید کمی این مسائل را بررسی کنیم. یعنی در مسئله مدیریت این خیلی مهم است که چه روحیه ای حاکم بوده است. من از هر وزارت خانه ای به وزارت خانه دیگری رفتم اتوبوسی رفتار نکردم! با همان جمعی که آن جا بودند، عمدتاً با پرسنل که آن جا بودند کار کردم و از هر وزارتخانه ای تعداد بسیار کمی فقط با بنده آمدند. مثلاً زمانی که بنده از راه به جهاد آمدم تنها دو یا سه نفر با من آمدند.
چرا ذهن ما این گونه شده که یا اصولگرا یا اصلاح طلب باشد. به نظر شما این مسئله چیست؟ مگر هر کسی محکوم است که این طوری باشد؟ ما نباید بین افراد خط بکشیم و بیان کنیم که شما یا اصولگرا هستید یا اصلاح طلب. اصلاً این طور نیست. شما می توانید این گونه سوال کنید که که کسانی که انتخاب می کنید و کردید آیا با وصیت نامه و راه و روش امام (ره) و ولایت فقیه و قانون اساسی و ارزش های انقلاب منطبق بوده اند یا خیر؟ این طور انتخاب می کنید یا هرکس که متخصص باشد انتخاب می کنید؟ به نظر بنده بهتر است که سوال را این گونه مطرح کنید. من تا به حال حدود 400 حکم داده ام. البته بیشتر است.

مشرق: حکم انتصاب؟

- بله. معاون وزارتخانه، رئیس سازمان های وابسته به وزارتخانه ها، مدیرکل استانها، مدیرکل های تهران. آنهایی که زیر نظر وزیر بوده را بنده مشخص کردم. الحمدالله همه آنها سلامت بوده اند. یعنی هیچ گاه هیچ چیز بدی پیش نیامده است. معلوم است که آنها این ارزش هایی که بنده شمردم را قبول داشتند.

مشرق: آقای مهندس این دیدگاه کاملا درست است اما شما باید به این سوال هم پاسخ دهید. به هر حال شما به چیزی به نام رفتار سیاسی معتقد هستید یا خیر؟

- بله. بنده به رفتار سیاسی معتقد هستم ولی همان طور که عرض کردم ممکن است فردی مستقل باشد. ببینید الان بنده می گویم جزو هیچ گروه یا دسته ای نبودم و هیچ وقت نبودم اما به نظر خودم طیف بنده اصول گرایی است.
خب اگر کس دیگری هم این گونه باشد و آن ارزش ها را هم قبول داشته باشد انتخاب می شود، ضمن این که حزبی نیست، اما شایسته است و کار می کند.

مشرق: تمام این معیارهایی که شما بر شمردید مثل اعتقاد به خط امام (ره) و ...، ما تمام این مسائل را در صحبت های خیلی از اصلاح طلبان هم می شنویم و می بینیم. بنده نمی خواهم با شما بحث سیاسی بکنم اما شما فرض کنید من به عنوان یک دانشجو این سوال را می پرسم و حقاً هم نیت بنده این است. جمعی از آقایان می گویند ما متولی خط امام (ره) هستیم و در بین آنها معدل های متفاوتی در زمینه کار و خدمتگزاری دیده می شود، اما می خواهم بگویم به هر حال با دیدگاهی که شما دارید و دیدگاه درستی هم هست جایی باید لاجرم برای رفتارهای سیاسی باشد. رفتارهایی که مشاهده می کنیم در یک عرصه ای حوادث تیرماه 78 را رقم می زند و در یک عرصه ای شاید بتوان گفت سال 84 را رقم می زند و در یک عرصه ای انتخابات سال 88 را رقم می زند و ... بنده می خواهم بدانم معدل راندمان این رفتار سیاسی در نگرش آقای سعیدی کیا چقدر است؟

- شما فکر می کنید آدم، مدیر را چطور انتخاب می کند؟ سعدی علیه الرحمه یک شعری دارد و می گوید « به عمل کار برآید به سخندانی نیست» بنده یک حاشیه به این زدم و می گویم: «به عمل کار برآید به سخنرانی نیست».

*همیشه باید سابقه مدیران را بررسی کرد

همینطور که یک نفر گفت من این طور هستم که ملاک نمی شود. یکی از پارامترهای مهم یک مدیری که انتخاب می کنید این است که سابقه او را رسیدگی کنید. در آن سابقه همه این ها مشخص می شود که رفتار او در هر موضعی در انقلاب چه بوده و او را انتخاب می کنید. به نظرم، صرف گفتار سیاسی برای انتخاب کافی نیست، بلکه سابقه عملکرد مهم است.

مشرق: نظرتان در رابطه با جوان گرایی چیست؟

- در ستاد دولت باید نیروهای با تجربه به کار گرفته شوند در هر وزارتخانه ای و در همه جا باید حتماً افراد با تجربه باشند که مفاهیم مختلف مملکت داری را درک کنند. در عین حال باید در صف سازمان هم جوان ها به کار گرفته شوند. این می تواند تا حد معاون یک وزارتخانه ، اداره کل یا کارهای اجرایی باشد تا آن جوان به تدریج در فرآیند کسب تجربه و آموزش هایی که می بیند بتدریج بتواند در جوانی هم برای یک پست انتخاب شود.

مشرق: فکر می کنید اگر وارد عرصه انتخابات شوید جدی ترین رقبای شما چه کسانی هستند؟ یا چه گفتمان هایی هستند؟

- الان اسامی هست. تعدادی از این اسامی که شما در سایت خود مشاهده می کنید.

مشرق: از این تعداد قوی ترین رقبای شما چه کسانی می توانند باشند؟

- هنوز کاندیداها قطعی نشده اند.

مشرق: فکر می کنید کاندیدای دولت بتواند رقیبی قوی برای شما باشد؟

- نمی توانم الان بگویم. چون هنوز کاندیدای دولت معلوم نیست. البته آقای احمدی نژاد این کاندیدا را انتخاب می کند نه دولت. زیرا دولت در این کار نقشی ندارد.

مشرق: با توجه به شناختی که دارید این حرف را می زنید؟

- بله.

مشرق: اگر آن فرد آقای مشایی باشد برای شما رقیب قوی است؟

- این سوالاتی را که به اشخاص بر می گردد را از من نپرسید.

مشرق: شما به اشخاص برگشتید.

- خیر. از اول اصلا نمی خواستم به این سوال شما پاسخ بدهم. زیرا من اسامی را بگویم خوب نیست.

مشرق: قبول دارید که بالاخره مجبور می شوید به اشخاص اشاره کنید؟ اگر الان اشاره نکنید مثلاً یک ماه دیگر مجبور می شوید اشاره کنید.

- چرا؟

مشرق: زیرا قاعدتاً این چهره ها قطعی می شوند. مثلا همین الان آقای رضایی گفته است که من حتماً می آیم.

- می دانم.

مشرق: فکر می کنید ایشان رقیبی قوی برای شما هست؟

- چرا این سوال را می کنید؟

مشرق: این سوال قاعدتاً نگرش شما را نشان می دهد؟

- حالا برای این حرف ها زود است. اگر شما می خواهید بنده را بشناسید کمی باید با احتیاط‌تر سوال کنید. زیرا بنده قصد شما را از مصاحبه پرسیدم و شما گفتید که می خواهید سعیدی کیا را بیشتر معرفی کنیم.

مشرق: خب شما همین طوری به مخاطب خود بیان می کنید که خیلی در مایه های خطر پذیری و وارد شدن به کنش های شدید سیاسی نیستید.

- هستم اما به موقع. زمان باید درست انتخاب شود.

مشرق: آقای سعیدی کیا چرا شما کمتر مصاحبه می کنید و کمتر در محافل سیاسی شرکت می کنید. در واقع اصلا شرکت نمی کنید. ما در هیچ محفل سیاسی شما را مشاهده نمی کنیم.

- محفل یعنی چه؟

مشرق: مثلاً در جلسه جامعه مهندسین، مجامع سیاسی اصلاح طلب، در کنگره حزب مردمسالاری و ..... شما را مشاهده نمی کنیم؟

- خوب جزو این حزب ها نیستم.

مشرق: منظور بنده محفل سیاسی است. مثلاً ما در نشستهایی در جامعه مدرسین با جبهه پیروان، همیشه افرادی را مشاهده می کنیم اما هیچ گاه آقای سعیدی کیا را نمی بینیم. چرا این اتفاق افتاده است؟

- من هر جا هستم راجع به آنجا بیشتر بحث و بررسی می کنم. البته در دولت که بودم این قضیه در رابطه با مسائل مختلف گسترده تر بوده. این مسئله که می گویی مصاحبه انجام نمی دهم، مثلاً یک زمانی بود که من فقط در یک سال 28 بار به تلویزیون رفتم. سال 83 بود و موضوع بم هم اهمیت داشت.

مشرق: اما باز هم رویکرد آن صحبت ها سیاسی نبوده بلکه انشایی بوده است.

- خیر. ببینید من خودم چون یک مشی خاصی در سیاست دارم ...

مشرق: و همین مشی خاص سیاسی برای ما مهم است ...

- در سیاست ممکن است بنده جایی که می روم چیزهایی را ببینم و نپسندم، آن موقع زیر آن چتر قرار نمی گیرم. زمانی که آدم به آن جا می رود حداقل یک تعهد نسبی ایجاد می شود. مثلا در یک مکان که می رود توقع از او هست که دفعه بعد هم برود و جای دیگری هم برود. این گونه کمی کار متفرق می شود.
همین هایی که شما اسم بردید... اگر در فلان جبهه رفتید توقع ایجاد می شود و دور و بر شما را می گیرند و می گویند جلسه بعد هم این کار را بکن و من هم ممکن است این ها را نپسندم.
من یک روش خاصی دارم. الان از شما یک سوال می کنم آیا فکر کرده‌اید چرا من در دولت دوم هیچ کدام از رؤسای جمهور نبودم؟ - غیر از مقام معظم رهبری که در دولت دوم ایشان با نخست وزیری آقای موسوی وزیر شدم - همیشه در دولت اول بودم و در دولت دوم نبودم. چرا؟

*در دولت‌های دوم نبودم چون مشی خاص خودم را داشتم

مشرق: این یکی از سوال های ما بود بفرمایید.

- زیرا بنده مشی خاص خود را دارم.

مشرق: از نظر سیاسی هم مشی خاصی داشتید؟

- از هر نظر. از نظر اخلاقی، سیاسی، کاری، اجرایی.

مشرق: در واقع می خواهید، بگویید در دولت دوم تحمل نشدید؟

- عبارت خوبی به کار بردید. البته من در دولت دوم آقای احمدی نژاد خودم هم اصلا مایل نبودم که بروم.

مشرق: چرا؟

- چون نمی خواستم همراه این روش و رفتار باشم.

مشرق: روش و رفتار دولت آقای احمدی نژاد؟

- دولت که می گویید یعنی چه؟

مشرق: مثلا مجموعه وزرا و مجمعی از دولتمردان که شکل گرفته بود.

- خیر. ببینید همیشه رئیس جمهور است که تعیین کننده است.

مشرق: عرض بنده این است که شما در حال بیان این مطلب هستید که با آقای احمدی نژاد هم به اختلاف رسیدید.

- بله. اما چون بنده اهل تقابل و درگیری نبودم مسالمت آمیز از هم جدا شدیم.

مشرق: بله. قاعدتا تاریخ در رابطه با شما این طور قضاوت می کند. برای من جالب است چرا در دولت دوم آقای هاشمی هم نبودید؟ آقای هاشمی خیلی معتقد است که من اهل وحدت ملی هستم، ائتلاف بین نیروهای ملی ایجاد می کنم، شعارهای تکنوکراتیزه می دهند و می گویند ما به عمل گرایی خیلی اهمیت می دهیم. آیا مایل هستید به این سوال جواب دهید؟

- واقعا باید بیشتر از خودشان پرسید. اما من باز هم همان مشی خود را داشتم.

مشرق: یعنی شما مایل بودید که در دولت دوم آقای هاشمی باشید؟

- نمی توانم بگویم بله و نمی توانم بگویم خیر.

مشرق: می توانیم بگوییم شما دوست داشتید راه خود را ادامه دهید؟

- آفرین.

مشرق: آقای سعیدی کیا اگر شما کل اموال خود را گرد کنید چقدر دارایی دارید؟

- یک آپارتمان و ماشین و لوازم خانه.

مشرق: آیا می توانید وثیقه 10 میلیاردی جور کنید؟

- خیر.

*شماره حساب اعلام می‌کنم

مشرق: اما شما قاعدتا برای انتخابات نیاز به یک سری منابع مالی دارید. این ها را می خواهید از کجا تأمین کنید؟

- من با حقوق خودم زندگی می کنم. افرادی که من را می شناسند زمانی که پیش آن ها می روم، می گویند تو که پول نداری می خواهی چه کار کنی. من یک شماره حساب اعلام می کنم و هر چقدر مردم ریختند از آن حساب خرج می کنم. از خدا هم می خواهم خیلی نباشد که خدای نکرده ریخت و پاش نشود. هرچقدر که خدا خواست به دل مردم می اندازد و آنها در آن حساب می ریزند. بالاخره بنده دوست، آشنا و همکارانی در تمام کشور دارم.

مشرق: این دوست، آشنا و همکاران این قدر شما را قبول دارند که بخواهند برای تبلیغات شما پول خرج کنند.

- بله. حتما یک مقداری قبول دارند. بالاخره یک آدم می فهمد که افرادی که کنار او هستند چقدر با او صمیمی هستند.

مشرق: این مسئله که شما می گویید یک فرمول جدید در تأمین منابع مالی برای انتخابات ریاست جمهوری است.

- بنده جز این هیچ راهی ندارم. بعضی ها هم می گویند تو حواست نیست. این حرف ها چیست که می زنی.

مشرق: باید آن فرمول ثابت شود ببینیم چطور است.

- یکی از انگیزه های بنده همین است.

مشرق: فعالیت سالم.

- بله. یک فعالیت سالم. اگر خدا خواست و مردم رای دادند انتخاب می شوم و اگر اینطور نشد انتخاب نمی شوم. می خواهم صاف و صادق به مردم بگویم این طوری است. من می خواهم این گونه بیایم و می خواهم این کارها را انجام دهم و قول بیخودی هم به شما نمی دهم.

مشرق: آقای سعیدی کیا تیم خود را انتخاب کرده اید؟

- یک کارهایی انجام داده‌ام اما این که فکر کنید الان می شود یک تیم کامل انتخاب کرد این طور نیست. طی جریان هایی باید جلو رفت تا آخر سر و در نهایت مشخص شود.

مشرق: چه تضمینی هست که مثلا آقای سعیدی کیا رئیس جمهور شود و مثلا کنار آقای سعیدی کیا ناگهان یک آقای مشایی ظاهر نشود؟

- هر کسی را با سابقه خودش بررسی کنید. اگر خدایی نکرده - البته بنده کاری با این شخصیت که اسم بردید، ندارم- هر کس که مورد نظر شماست اگر در سابقه بنده وجود دارد، می توان این سوال را کرد. اما الحمدالله نبوده. خدا را شکر این طور نبوده.

مشرق: تحلیل شما از پروژه مسکن مهر چیست؟ خیلی ها معتقد بودند این پروژه یک جور چربی‌آوری برای شهرهاست و یک عده ای گفتند یک اقدام جهادی خوب برای این است که همه ایرانی ها مسکن‌دار بشوند. تحلیل کلی شما چیست؟ آیا دولت در مسکن مهر کارنامه مثبتی دارد؟

- قبل از من آقای عبدالعلی زاده طرح جامع مسکن را با چند مشاور شروع کرده بود. من هم که وارد شدم سعی کردم آن را زودتر به نتیجه برسانم.

مشرق: یعنی این طرح، طرح شما بود نه آقای احمدی نژاد؟

- در دل طرح جامع مسکن یکی از روش های کار این بود که ما برای کسانی که درآمد کافی برای خانه‌دار شدن، ندارند باید قیمت زمین را صفر کنیم. آقای احمدی نژاد هم انصافاً نسبت به مسئله مسکن مهر عنایت خاص داشت. ایشان هم همین نتیجه را خودش گرفته بود. بنابراین دو نظر با هم یکی شد.

مشرق: همین نتیجه صفر کردن قیمت زمین؟

- بله. سپس طراحی شد و مدت ها مدام بحث شد تا از دل آن "مسکن مهر" درآمد. ما به دولت می بردیم و ایشان نظر می داد و طراحی های مفصلی شد. همان طور که می دانید مسکن مهر از اواخر سال 86 مسکن مهر شد یعنی مدام بحث شد و پخته شد تا مسکن مهر شد.

مشرق: قبل از آن از طرح جامع اسم می بردند.

- خیر. قبل از آن مسکن اجاره ای بود و قبل از آن هم مسکن روستایی راه افتاد. از اول دولت آقای احمدی نژاد مسکن روستایی راه افتاد. آقای احمدی نژاد به مسکن عنایت داشت. مسکن روستایی هم همین طور بود. اما در مسکن مهر آن چه که ما دنبال می کردیم این بود که مردم خودشان کار خود را انجام دهند و آنجایی که نمی توانند ما کمک کنیم. زیرا همان طور که می دانید وظیفه دولت ها برنامه ریزی و استاندارد سازی و سیاست گذاری، هدایت، حمایت و نظارت است. یعنی این کارها بستر سازی است. دولت باید بسترسازی کند تا مردم کار کنند. این وظیفه دولت است نه این که خودش کار کند.

مشرق: اما در عمل مشاهده کردیم که خود دولت آمد و وارد شد.

- زمان ما این طور نبود. ما در شورای معاونین عهد کردیم که مسکن مهر را دولت نسازد بلکه کمک کنیم مردم بسازند. ما همین کار هم کردیم. زیرا ساخت و ساز کشور ما بومی است و یکی از بومی ترین کارهاست.

مشرق: البته شما تجربه بم را هم داشتید.

*احمدی نژاد در مسکن مهر عقاید خاصی داشت

- بله. مسکن مهر با جریان نزدیک به دو سال که مدام بحث و بررسی شد و مسکن مهر شد، در حقیقت الگوی توسعه یافته بم است. ببینید به این نکته توجه کنید ما از بم به الگوی مسکن مهر نرسیدیم اما زمانی که مسکن مهر الگوسازی شد به آن دست یافتیم. حالا چرا می گویند توسعه یافته آن است؟ زیرا خانه های بم همه تک واحدی است و یک مالک دارد. اما این جا یک تعاونی ممکن بود 50 نفر و ممکن بود 3000 نفر باشد. البته آقای دکتر احمدی نژاد در این روش ها هم به لحاظ ساخت و ساز و هم به لحاظ طراحی و هم به لحاظ کیفیت عقاید خاصی داشتند.

مشرق: در واقع به لحاظ مدیریت.

- بله. ایشان یک نقطه نظراتی داشتند که با نظرات ما تطبیق نداشت. من اصلا نمی خواهم بیان کنم که کدام خوب یا کدام بد بوده است.

مشرق: این نقطه نظرات با چه مسئله ای تطبیق نداشت؟

- نقطه نظراتی که ما در وزارت خانه طراحی کرده بودیم با نقطه نظراتی که آقای دکتر طراحی کرده بودند بعضاً تطبیق نداشت. خب این جا کمی اختلاف نظر پیش می آمد.
اصل مسکن مهر کار خوبی است ضمن این که بدانیم مسکن مهر همه مسکن کشور نیست. به این نکات توجه کنید که اولاً مسکن مهر همه مسکن کشور نیست و ثانیاً مسکن مهر باید سنبل کیفی سازی بشود یا می شد. واقعا این استعداد در این کار وجود داشت.

مشرق: آیا در عمل این اتفاق افتاد؟

- من از هر جایی که می روم دیگر کنجکاوی نمی کنم که چه شده است. ولی بطور کلی آمارها را رصد می کنم.

مشرق: مثلاً زمانی که از کنار پرند رد می شوید کنجکاوی نمی کنید؟

- خیر.

مشرق: این تضادهایی که بین وزارت مسکن و آقای احمدی نژاد سر مسکن مهر رخ داد؛ فکر می کنید آینده مسکن مهر را به کدام سمت خواهد چرخاند؟ به هر حال این مسائل تأثیر دارد. یعنی در آینده، زمانی که ما به پروژه مسکن مهر نگاه می کنیم لبخند خواهیم زد یا اینکه به یاد یک سری مشکلات خواهیم افتاد؟

- اگر ما بخواهیم لبخند بزنیم باید دولت بستر سازی کند زیرا توانایی در کشور برای ساخت و ساز بدون دخالت دولت وجود دارد. مگر بقیه مسکن کشور را چه کسی می سازد؟ آیا دولت در آن کار دخالت می کند؟ دولت دخالت نمی کند و مردم هم دارند، می سازند. چرا ما می خواهیم در این جا دخالت کنیم؟ ضمن این که بنده همان موقع هم معتقد بودم توانایی کشور تقریبا سالی 300 الی 350 هزار واحد است.
این توانایی کشور که می گویم یک مجموعه است. البته اگر بخواهیم یک بعدی نگاه کنیم و هر کسی بخواهد از بعد خود نگاه کند به اشتباه می افتیم. مثلا یک انبوه ساز می گوید توانایی ساخت و ساز بیشتر هم هست. بنده توانایی اجرایی را نمی گویم.

*مدیریت یعنی اینکه درست تشخیص دهیم

توان اجرایی، مالی، تأسیسات زیربنایی یعنی قسمتی که باید دولت کار کند. اگر مجموعه این ها را کنار هم بگذارید سالی 300 الی 350 هزار واحد می شود اما نظر آقای دکتر بیشتر بود. تجربه هم نشان داده که همین قدر الان دارد ساخته می شود. الان در این سه، چهار سال چقدر ساخته شده است؟ گمان می کنم همان حدود 300 الی 350 هزار بیشتر نیست.
پس در مورد هر کاری که می خواهیم انجام دهیم مدیریت یعنی این که درست تشخیص دهیم، درست برنامه ریزی کنیم و زمانبندی و ساختار اجرایی آن را درست تعریف کنیم. این ساختار اجرایی الزاما دولت نیست. ما می گفتیم پروژه باید مشاور داشته باشد تا کار کیفی در بیاید. ما در هر استان یک کمیته کیفیت از خبره ها گذاشته بودیم. خبره هم یعنی زمانی که فرد طرح را می بیند و متوجه می شود که چیست. کیفی سازی خیلی مهم است. ما در وزارتخانه یک شعاری داشتیم و این بود که یا نمی سازیم یا خوب می سازیم. در رابطه با شهرسازی هم می‌گفتیم شهر خوب خانه خوب. این چند روزه تهران بابت آلودگی تعطیل شد آیا خانه خوب در این وضعیت واقعا معنی پیدا می کرد؟! یا در شهری که ترافیک آن نفسگیر است. ما می گفتیم شهر خوب خانه خوب یعنی یک خانه خوب در یک شهر خوب معنی دارد.

مشرق: آقای سعیدی کیا شما شصت و شش سالتان است؟

- بله. متولد 1325 هستم.

مشرق: فکر نمی کنید برای ریاست جمهوری سن شما زیاد است؟

- خیر. از نظر فیزیکی می گویید؟

مشرق: بله.

- می آیید به کوه برویم. من میروم. بنده پریروز به اهواز رفتم. نصف شب برگشتم. صبح زود به سمت مازندران با ماشین راه افتادم. شب برگشتم. صبح جمعه همین جا بنده دو جلسه داشتم و عصر به شیراز رفتم و یک جلسه مفصل با تعدادی افراد داشتم. البته جلساتی هم که گفتم همین تیپ ها بوده و همین سوال، جواب ها بوده. الان هم آمدم و الحمدالله حالم هم خوب است.
زمانی آقای دکتر احمدی نژاد گفت سعیدی کیا مریض است. او گفت ایشان مریض شد و قلب او ناراحت شد و دیگر نمی تواند کار کند. زمانی که ایشان مرا کنار گذاشت این را گفت. بنده بهمن 86 عمل کردم، در اوایل سال 88 در دولت آمار سفر وزرا به استانها گزارش داده شد که در آنها بیشترین آمار سفر ها را بنده داشتم. اهداف انسان با اراده آدمی و با توکل به خدا محقق می‌شود. شما معدل سن رؤسای جمهور دولتهای دنیا را بررسی کنید، ضمن اینکه شما با من موافقید که کشور امروز به آرامش و تلاش نیاز دارد.

مشرق: مهم ترین مشکل کشور در حال حاضر از نظر شما چیست؟

- بنده از شما می پرسم بزرگ ترین مشکل را چه می دانید؟

مشرق: پاسخ این سوال زیاد است. باید خیلی صحبت کنم.

- پس چطور انتظار دارید بنده دو جمله بگویم!

مشرق: چون قرار است شما کاندیدا شوید.

- چگونه فقط دو جمله بگویم؟

مشرق: می‌توانید سه یا ده جمله هم بگویید.

- نمی شود. دیدید خودتان هم پاسخ ندادید.

مشرق: چون من نمی خواهم کاندیدا شوم. اگر می خواستم کاندیدا شوم درباره اقتصاد یا فرهنگ بحث می‌کردم. فکر می کنید الآن اقتصاد در اولویت است یا فرهنگ؟

- یک موقعی در کشور دعوای این بود که توسعه اقتصادی اصل است. سپس زمان یکی از رؤسای جمهور توسعه سیاسی اصل شد. بنده هیچ کدام از آن ها را اصل نمی دانم.

مشرق: نمی دانستید یا نمی دانید؟

- هم نمی دانستم و هم نمی دانم. ما باید توسعه اجتماعی که همان توسعه فرهنگ و مسئله مورد تأکید مقام معظم رهبری هست را داشته باشیم. یادتان می آید که ایشان این مطلب را فرمودند؟

مشرق: بله چند مرتبه هم مطرح کردند.

- این سوال، سوال بسیار درستی است. تا توسعه اجتماعی که همان فرهنگ عمومی است رشد مناسبی نداشته باشد مسائل دیگر راه اصلی خود را نمی یابند. ما تا به حال چقدر در کشور پول خرج کردیم. کم خرج کردیم؟! توسعه فیزیکی دادیم! اما آن توسعه اقتصادی که می خواستیم آیا اتفاق افتاده است!

مشرق: به نظر شما وظیفه دولت است که این کار را انجام دهد؟

- بله.

مشرق: آقای مهندس دولت تنها چهار سال می آید! و در بهترین حالت هشت سال. وقت چندانی ندارد برای این کار.

- بله اما در کشور ما و در اقتصاد کشور ما یک اشکال ساختاری وجود دارد - این مسئله را مقام معظم رهبری هم به شکل های مختلف بارها گفتند- آن اشکال ساختاری این است که پول نفت دست دولت است.

مشرق: دست چه کسی باید باشد؟

- در کشورهای دیگر چشم دولت ها - آن هایی که نفت ندارند- به دست مردم است که مالیات بدهند و آن ها به نیابت از طرف مردم کشور را اداره کنند. این حرف درست است یا خیر؟

*پول نفت دست دولت و چشم مردم به دست دولت است؛‌ این یک اشکال ساختاری است

مشرق: بله دقیقا درست است.

- در کشور ما اما این طور نیست. پول نفت دست دولت و چشم مردم به دست دولت است. آن اشکال ساختاری که می گویم همین جاست. این مسئله باید به عکس شود. چطور به عکس شود؟ باید مانند همان مدل اولی شود. چطور می تواند شود؟ ما تا پول نفت را مستقیما به خزانه می بریم همین شکل و وضعیت را داریم.

مشرق: پول نفت را باید چه کار کنیم؟

- پول نفت باید با یک مقررات بسیار خاص ذخیره شود. البته دو دفعه هم تمرین کردیم اما درست تمرین نکردیم. مثلاً حساب ارزی کشور همین بود. الان مدل صندوق توسعه ملی هم همین است، اگر درست عمل شود. پول نفت با یک ضابطه بسیار سخت و ضابطه‌مند باید در اختیار کارآفرین ها و نخبه ها قرار بگیرد و تبدیل به کار و تولید شود و در ادامه مالیات این تولید به خزانه برود. مالیات تولید یعنی چه؟ یعنی ماحصل کار مغزی و یدی مردم کشور.

مشرق: و حمایت دولت.

- بله. همان طور که عرض کردم دولت بستر ساز است. این که شما گفتید دولت چه نقشی دارد همین مسئله است. دولت بستر سازی می کند. دولت آیین نامه می نویسد، قانون می برد، به کمک مجلس قانون می گیرد و این بستر را فراهم می کند. سپس مردم را با یک مقررات سخت گیرانه هدایت می کند. در کشور ما جای این کار خالی است. منظور از سخت گیرانه این نیست که بروکراسی را زیاد کنیم. اگر طبق آیین نامه عمل نکرد باید با او برخورد شود. باید مقررات را ساده سازی کنیم، اما سخت گیرانه نسبت به این مسئله که عمل کرد یا نکرد نظارت داشته باشیم. کشور را فقط افکار و دست ها هستند که جلو می برند نه پول نفت. جامعه مانند ارگانیزم بدن انسان است. هدایتگر انسان مغز اوست و مغز مدیر است، سپس اجزای دیگر بدن از کوچک ترین آن ها که ممکن است یک مولکول روی پوست انسان باشد تا دست، چشم، گوش و... تحت فرمان او کار می کنند. اما همه آن ها با هم انسان را شکل می دهند و او را زنده و کامل نگه می دارند تا او کار کند. جامعه هم همین گونه است. همه که مغز، چشم و ... نیستند بلکه هر کسی یک وظیفه ای دارد. یک مدیر کارخانه نقش مغز را دارد، یکی برنامه ریز است، یکی طراح است، یکی تراشکار، یکی نجار، یکی نگهبان خوبی است. همه آن ها در بدن ما وجود دارد. بنابراین باید آن نخبه ها و کارآفرین ها را شناخت، جذب کرد و به میدان آورد. البته آن ها به میدان می آیند و اصلا یکی از خصوصیات کارآفرین ها این است که به میدان می آیند. ما باید او را با آن مقررات خاصی که عرض کردم جذب کنیم.
در فرهنگ هم همین طور است. اراده مسلط بر هر کاری، آن کار را شکل می دهد. الان فرض کنید فلان سازمان یا گروه چقدر برد دارند! اراده مسلط دستگاه اجرایی است که به آن ها هم انرژی می دهد. این حرف را قبول دارید؟

مشرق: بله کاملا.

- بنده می گویم ممکن است پول ما کم باشد اما اراده مهم تر از پول ماست. ما در جنگ پول داشتیم یا اراده داشتیم؟

مشرق: اراده داشتیم.

- بله. اراده داشتیم. ما آن زمان که پول زیاد نداشتیم. آن روزها، روزهای بسیار سختی بود. اما اراده عظیم امام(ره) و پیروی مردم بر کشور حاکم بود. یا الان سر خیلی از این مسائلی که در جامعه پیش می آید اراده مسلط اراده آقاست که تعیین می کند. این طور نیست؟!

مشرق: آقای سعیدی کیا این همه کتاب پشت سرشماست، آیا همه آن ها را خوانده اید؟

- خیر. بنده جرأت ندارم بگویم همه آن ها را مطالعه کردم. خیلی از آن ها را خوانده‌ام، خیلی از آن ها را نخوانده‌ام، بعضی از آن ها را هم ورق زدم.

مشرق: آقای سعیدی کیا اگر رئیس جمهور از شما یک مشاوره مدیریتی بخواهد و بگوید با نظر خودتان یک مشاوره به من بدهید، در چه زمینه ای، چه مشاوره ای به او می دهید؟

- به او مشاوره مدیریتی می دهم. پتانسیل اصلی بنده مدیریت است. درست است که رشته‌ام فنی است اما خودم فکر می کنم پتانسیل اصلی‌ام مدیریت است.

مشرق: مثلا در زمینه اداره سازمان ها به او مشاوره می دهید یا راهکارهای اقتصاد مدیریتی می دهید؟

- از همین مسائلی که الان به شما عرض کردم مشاوره مدیریتی می دهم.

مشرق: صرفا مدیریتی؟

- تقریبا همه رؤسای جمهور که آمدند نسبت به شرکت های بزرگ دولتی حرف و حدیث داشتند. اگر من یک کاره ای بشوم...

مشرق: منظورتان این است که رئیس جمهور شوید؟

- بله. برای شرکت، مجمع مهم ترین نقش را دارد. در کشور ما بیشتر حسابرسی را مجمع رسیدگی می کند و اوست که تعیین می کند شرکت چطور حرکت کند و سیاست های او چه باشد و چقدر جلو برود. الان بعضا این مسائل را تعیین می کنند اما کسی نیست کنترل کند و وزرا هم این قدر فرصت ندارند. شما فکر می کنید وزرا چقدر در مجامع خود شرکت می کنند؟! چون بنده علاقه مند بودم و در مجامع شرکت می کردم، می فهمم یعنی چه. بالاخره این همه آدم با تجربه وزارت و تجربه شرکت های بزرگ داریم و رئیس جمهور می تواند هرکدام را در چهار، پنج شرکت بزرگ دولتی (مطابق اصل 44، در حداقل ممکن وابسته به دولت که البته عمده شرکتها باید واگذار شوند) قرار دهد. خود حضور این فرد مجمع را بارور می کند. قبول دارید؟

مشرق: بله.

- به این ترتیب نماینده رئیس جمهور در مجمع شرکتها حضور پیدا می کند و هیچ کس دلش نمی خواهد درباره او به رئیس جمهور گزارش بد بدهند و لذا اثر مثبت و سازنده می گذارد. من در مسائل دیگر هم این طور فکر می کنم. این کار امکان پذیر است. آن جاهایی که رئیس جمهور نمی رسد، وزرا نمی رسند، می توان از این مکانیزم ها استفاده کرد بدون این که بخواهیم مخلّ کسی شویم. زیرا در کشور ما تا کسی را در جایی قرار دهیم، می گویند او آمده تا مچ ما را بگیرد. نه به این شکل اما باید به صورت سلامت انجام گیرد. آن تدبیر مدیریتی رئیس جمهور است که چطور این گزارش را به بهترین نحو به نتیجه برساند. این مسئله یک پارامتر مدیریتی خوب می شود. ممکن است هر کسی یک روشی داشته باشد.

مشرق: متشکرم. آقای سعیدی کیا تحلیل خیلی از افراد این است که این دولت به هر دلیلی اگر تمام شود رئیس جمهور بعدی با چالش های بسیار جدی مواجه است و حتی تحلیل هایی هست که اگر رئیس جمهور بعدی خیلی هم خوب عمل کند پوشاندن آثار این آسیب ها طی چهار سال آینده ممکن نیست. تحلیل شما از مسائل چیست؟ آیا فکر می کنید انرژی مواجهه و چالش با این عیوب که عرض کردم را دارید یا خیر؟

- تا حالا شما بنده را در سختی ها بررسی کردید؟

مشرق: به طور خاص می توان گفت در پرونده بم از شما پرونده خوبی پابرجاست.

- من جز لذت بردن از آن کار اصلا سختی در خاطر ندارم. هر چه هست برای بنده لذت بخش است. آیا این سختی را کسی باید تحمل کند یا خیر؟

تبليغات خبرنامه گويا	[email protected]

*آمادگی تحمل سختی‌ها را دارم

مشرق: بله.

- بالاخره یک کسی باید این سختی ها را تحمل کند. اگر خدا بخواهد و آن یک نفر من باشم بنده آمادگی آن را کاملا دارم. مسئله دوم این مسئله است که گفتید چطوری؟ باید عرض کنم که ما بهترین پتانسیلی که در کشور داریم نیروی انسانی است. اصولا باید در تمام دنیا این طور باشد. چرا؟ زیرا هر کاری که بخواهد انجام شود باید نیروی انسانی انجام دهد. پس مهم ترین موضوع نیروی انسانی است. حالا در کشور ما بهترین پتانسیل ما نیروی انسانی است و در جای دیگر اگر این بهترین پتانسیل وجود نداشته باشد باید مهم ترین موضوع آن ها همین باشد. من برای شما مثال می زنم. راه آهن جمهوری اسلامی زمانی که بنده وزارت راه و ترابری بودم بسیار بررسی کردیم که مهم ترین مشکل آن چیست و متوجه شدیم که مهم ترین مشکل آن هرچند نیروهای راه آهنی با غیرت راه آهن را اداره می کردند نیروی انسانی است. ما می توانستیم از بیرون استخدام کنیم، بورسیه کنیم اما هیچ کدام از این کارها جواب نمی‌داد. سپس به این جمع بندی رسیدیم که باید یک دانشکده راه آهن در کشور تأسیس شود تا نیرو تربیت کند و آن ها جذب راه آهن شوند. با چهار دانشگاه صحبت شد. دانشگاه علم و صنعت مشتاق بود و جلو آمد. آقای دکتر بهبهانی که آن جا بود این کار را پیگیری می کرد. او با بنده ارتباط برقرار کرد، آن جا رفتیم و با آن ها قرارداد بستیم که ما ساختمان دانشکده را بسازیم و آن ها سالی صد دانشجو در چهار رشته راه آهن تربیت کنند.
در آن زمان احتمالاً فقط یک نفر دکترای راه آهن در کشور بود و الان دانشکده راه آهن دارد دکترا تربیت می کند. پس ببینید، تشخیص موضوع بسیار اهمیت دارد. این مسئله خیلی مهم است که تشخیص دهیم چطور این سختی ها را دنبال کنیم. بنده در وزارت راه و ترابری یا جهاد سازندگی که بودم ده، دوازده و گاهی چهارده سازمان زیر نظر وزیر کار می کرد. مگر می شد یک نفری این کارها را انجام داد و در همه کارها دخالت کرد! باید مدیر مناسب آن را بیابیم.
یکی از روش های بنده در امر مدیریت همین بوده است. اگر برنامه های کاری هفتگی بنده را در وزارت مسکن، وزارت راه و وزارت جهاد مشاهده کنید همیشه ملاقات با این مدیران در آن بوده است. هفته ای نیم ساعت همدیگر را می دیدیم و با هم مسائل را بررسی می کردیم. سیاست گذاری با وزیر بوده است و اجرا با آن ها. سیاست گذاری آن هم توأمان بوده. آن ها کار می کردند و بنده هم سیاست گذاری و نظارت را انجام می دادم. نیروی انسانی خیلی خوبی در کشور داریم که اگر آن ها را به کار گیریم این سختی ها آسان می شود.

*باید در دوره جمهوری اسلامی سبک معماری داشته باشیم

مشرق: آقای سعیدی کیا شما تخصص عمران دارید. فکر می کنید این معماری که ما الان در کشور مشاهده می کنیم با سبک زندگی اسلامی چقدر تطابق دارد؟

خیلی تطابق ندارد. ما در هر دوره ای از تاریخ خود یک سبک معماری داشتیم حتی در دوره قاجاریه یک سبک معماری بوده که قابل توجه هم می باشد. اما در این دوره سبک معماری خاصی نداریم. ما در برنامه پنجم که الان جاری است این طراحی را انجام دادیم که شورای عالی شهرسازی دو تا شود. یکی معماری و دیگری شهرسازی شود تا این معماری همین طور که شما می گویید یک جایگاه و پایگاهی در کشور پیدا کند. مثل این که این کار انجام نشده است. حقیقتا بنده خبر ندارم.

مشرق: دوران وزارت شما در این زمینه کفاف نداد؟

- زمانی که برنامه می خواست به تصمیم نهایی برسد دیگر نبودم. باید یک جایگاه و پایگاه خوبی برای این کار بسازیم و یک اراده مسلط پیش بیاید تا ما برای این دوره یک سبک معماری داشته باشیم.
اما مقتضیات زندگی بسیار مهم است. ما باید با همان امکاناتی که داریم این موضوعات را تعریف کنیم. فکر نکنیم که می شود به سرعت الگوی اصلی را الان طراحی کرد بلکه زمانبندی مناسب خود را می خواهد.

مشرق: اگر یک نفر قوی تر از شما کاندیدا شود، آیا حاضرید به نفع او کنار بروید؟

- قوی تر را چه کسی تعیین می کند؟

مشرق: خودتان. یعنی خودتان به این نتیجه برسید که آقای ایکس از شما قویتر است. ممکن است به نفع او کنار بکشید؟

- شاخصهای قوی تر چیست؟

مشرق: یعنی بهتر.

- "بهتر" شاخص می خواهد. بنده با یک دیدگاه خاص دارم، می آیم. بنده می خواهم بیایم سابقه مدیریتی و رفتارم با مردم را در صحنه بزرگتری به آزمون بگذارم.

مشرق: کاملا جدی هستید؟

- با توکل بر خدا کاملا جدی هستم و می خواهم تا آخر ادامه دهم.

مشرق: مصاحبه خوبی بود. از شما متشکریم.

- من هم از شما تشکر می‌کنم.