این آخرین انتخابات ریاست جمهوری است! سالار فرهمند

نه تنها آیت الله خامنه ای آرزو دارد این آخرین انتخابات ریاست جمهوری در نظام جمهوری اسلامی باشد، بلکه تیم احمدی نژاد نیز امید دارد با پیروزی در انتخابات ، از کهولت سن رهبری استفاده کرده و نظام ولایت فقیه را بی سرو صدا به نظامی امنیتی- باندی با شعار دوران مدیریت مستقیم امام زمان تغییر شکل دهد.

تبليغات خبرنامه گويا	advertisement@gooya.com

اختصاصی خبرنامه گویا

آیت الله خامنه ای شرایط سیاسی کنونی کشور را "پیچ تاریخی" میداند که اگر از آن به سلامت عبور کند قدم مهمی در تثبیت جایگاه مطلقه خود و به حاشیه راندن مخالفان برداشته و اگر موفق نشود چه بسا رقیبان در موضع قدرتمندتری قرار گرفته و جایگاه مطلقه ولایت فقیه را محدود کنند یا حتی نظام جمهوری اسلامی را تغییر دهند. در این نوشته "طرح رهبری" برای انتخابات 92 با توجه به شواهد موجود بررسی می شود.

الف) آیت الله خامنه ای، به مناسب روز ۱۳ آبان در جمع دانشجويان و دانش آموزان تاکید کرد" ...از امروز تا روز انتخابات، هر كسي كه بخواهد از احساسات مردم در جهت اختلافات استفاده كند، قطعاً به كشور خيانت كرده است.". این هشدار به سرعت مورد توجه رسانه های داخلی و خارجی قرار گرفت و تفسیرهای گوناگونی را در پی داشت. باید پرسید در انتخابات سال 92 قرار است چه اتفاق مهمی از نظر ایشان بیافتد؟ چرا تا قبل از روز انتخابات، اختلاف و تنش خیانت است؟ و چرا بعد از آن تاریخ دیگر "خطری" از جهت بروز اختلاف و سوء استفاده از احساسات مردم نخواهد بود؟ فرض محتمل این است که نظام به دنبال برگزاری انتخاباتی نمایشی وغیررقابتی است، تا کاندید مورد نظر خود را در فضای سرد و بدور از هیجان انتخابات از صندوق بیرون آورد.

ب) موج احضار و بازداشت گسترده روزنامه نگارانی که در همین فضای محدود سیاسی کشور سعی کرده بودند در چارچوب خط قرمزهای نظام رفتار کنند، موجب تعجب ناظران شده است، اصولا جمهوری اسلامی سعی میکند در آستانه انتخابات اندکی فضای سیاسی را باز کند تا تنور انتخابات گرم شود، اما این بار ماجرا فرق کرده است. این در حالی است که طی چند ماه گذشته، پرونده سازی علیه رسانه های خارج از کشور همچون بی بی سی و صدای آمریکا نیز تشدید شده ، با این وضعیت باید پرسید مگر قرار است چه اتفاقی در ماه های آینده رخ دهد که پیشاپیش خبرنگاران و فعالان بازداشت می شوند؟ آیا حکومت از ترس تکرار اعتراضات پس از انتخابات 88 ، پیشاپیش به استقبال مخالفان رفته است؟ یا آن گونه که روزنامه واشنگتن پست نوشت، "بدبینی ایران به رسانه های خارجی" عامل این بازداشت ها بوده است؟ شاید هم وضعیت سیاسی کنونی درکشور، آرامش پیش از طوفان است!

ج) آیت الله خامنه ای درسفر سال گذشته به کرمانشاه در اظهار نظری قابل تامل گفته بود: " تغییر نظام سیاسی از ریاستی به پارلمانی درآینده احتمالا دور مشکلی ندارد". اگر نگاهی به گذشته جمهوری اسلامی بیانداریم، پرواضح است که بیشترین تقابل بین ولایت فقیه نه با مجلس یا سایر نهادهای به ظاهر انتخابی بلکه با رئیس جمهور بوده است. تا قبل از احمدی نژاد ، نظر آیت الله خامنه ای بر این بود که اگر رئیس جمهوری همفکر و دست پرورده به قدرت برسد، تقابل بین رئیس جمهور و رهبری(که در دوره های مختلف وجود داشته) کاهش خواهد یافت، به عبارت دیگر روسای جمهور قبلی هرکدام به نوعی "غیر خودی" و "مساله دار" بودند و از این به بعد "خودی ها" باید به قدرت برسند. لذا همه همت رهبر به تضعیف جریان اصلاح طلب و تقویت جریان های خاموش اصولگرایان(آبادگران) برای تصاحب قدرت معطوف شد، آیت الله خامنه ای پس از به قدرت رساندن احمدی نژاد، خوشحالی خود از موفقیت طرحش را بارها با سخنانی همچون " این دولت ریل انقلاب را به مسیر اصلی خود برگرداند" نشان داد.

اما حتی احمدی نژاد نیز به تدریج به مخالفت با اوامر رهبری و نهادهای تحت امر وی پرداخت، در ابتدا نظام سعی می کرد این اختلافات از دید مردم مخفی بماند، اما دامنه شکاف آنقدر عمیق بود که دیر یا زود پرده ها فرو میریخت. آیت الله خامنه ای که به تدریج در طی دوره دوم ریاست جمهوری احمدی نژاد به اشتباه بودن نظریه قبلی خود پی برده بود، دریافت مشکل نه در شخص رئیس جمهور بلکه در جایگاه ریاست جمهوری به عنوان "مجری قانون اساسی" است، جایگاهی که شخص رئیس جمهور را با پشتوانه رای مستقیم ده-بیست میلیونی مردم ،با هر تفکر سیاسی که داشته باشد، وامیدارد تا تدارکاتچی رهبر و نهادهای انتصابی نباشد. از اینجا بود که رهبری با تغییر دیدگاهش در خصوص جایگاه ریاست جمهوری ، بحث نظام پارلمانی را به میان آورد.

چالش اما چگونگی عملی سازی تغییر نظام ریاستی به پارلمانی بود. رقیب دیرینه آیت الله خامنه ای، یعنی هاشمی رفسنجانی و دیگر مهره های باسابقه انقلاب به مخالفت برخواستند، رفسنجانی در گفت و گو با هفته‌نامه آسمان دراین خصوص گفت"رهبری معظم در کرمانشاه جمله‌ای گفتند که از آن تفسیر سوء شد. منظور ایشان مطلب دیگری بود"، هاشمی در ادامه مخالفت خود را اینگونه نشان میدهد" من که سوابق را می‌دانستم، هنوز ایشان از سفر برنگشته بودند(!)، نظرم را گفتم.". اما مشکل اصلی رهبری با دست پرورده خودش بود، احمدی نژاد به هیچ وجه راضی به تغییر نظام ریاست جمهوری به پارلمانی نبود، بنابراین خامنه ای چاره ای نداشت تا پایان دوره ریاست جمهوری احمدی نژاد صبر کند.

حال قطعات پازل را کنار هم می گذاریم: 1) آیت الله خامنه ای دریافته چالش تقابل بین ولایت فقیه و روسای جمهور، نه در شخص رئیس جمهور بلکه در جایگاه ریاست جمهوری است 2) شرایط فعلی امکان تصویب نظام پارلمانی را نمیدهد، لذا باید تا پایان دوره احمدی نژاد صبر کرد 3) از نظر آیت الله خامنه ای رئیس جمهور بعدی باید فردی مطیع و بی خاصیت باشد تا هم جرات مخالفت با تصویب نظام پارلمانی را نداشته باشد و هم درمدت دوره 4 ساله چالشی جدی برای نظام ایجاد نکند 4) پیروزی نامزد بی بو و بی خاصت مدنظر رهبری در انتخابات رقابتی و پرشور غیرممکن است 5) کاندید موثر تیم احمدی نژاد که امید به پیروزی دارد باید ردصلاحیت شود 6) حضور موثر اصلاح طلبان و رهبران جنبش سبز در انتخابات نیز مسلما برهم زننده طرح رهبری است 7) برای ردصلاحیت رقبا و برگزاری انتخابات بی سر و صدا پیشاپیش خبرنگاران بازداشت و تهدید می شوند 8) و هر اقدامی که آگاهانه یا ناآگاهانه برهم زننده "طرح رهبری" برای انتخابات 92 باشد، در این شرایط حساس سیاسی "خیانت" شمرده می شود.

انتخابات ریاست جمهوری پیش رو نقطه حساسی در تاریخ جمهوری اسلامی است، نگاه همه طرف های بازی به انتخابات و حرکت بازیگران است. نه تنها آیت الله خامنه ای آرزو دارد این آخرین انتخابات ریاست جمهوری در نظام جمهوری اسلامی باشد، بلکه تیم احمدی نژاد نیز امید دارد با پیروزی در انتخابات ، از کهولت سن رهبری استفاده کرده و نظام ولایت فقیه را بی سرو صدا به نظامی امنیتی- باندی با شعار دوران مدیریت مستقیم امام زمان (فاز ۲ جمهوری اسلامی) تغییر شکل دهد. جنبش سبز نیز اگر با هوشمندی بتواند خود را وارد بازی کند و طرح تیم خامنه ای و احمدی نژاد را به هم زند چه بسا موفق به تغییر نرم ماهیت غیردمکراتیک جمهوری اسلامی شود. دست آخر اپوزیسیون برانداز خارج از کشور نیز در این پیچ تاریخی منتظر فرصتی است تا دعوای داخلی و فشار خارجی فرصتی را برای سرنگونی نظام مهیا سازد، اگرچه چگونگی فرایند سرنگونی را هنوز نمیداند.

همه شواهد نشان میدهد، این انتخابات "می تواند" آخرین انتخابات ریاست جمهوری در نظام جمهوری اسلامی (با این شکل و محتوا) باشد، اما مهم این است که حرکت کدام بازیگر در صحنه شطرنج سیاسی کشور، آینده بعد از این آخرین انتخابات را ترسیم خواهد کرد. در این نوشته به بررسی "طرح رهبری" برای انتخابات 92 پرداختیم ، در دو مطلب بعدی که به زودی منتشر خواهد شد، "امیدهای تیم احمدی نژاد" را برای انتخابات و "فرصت های" جنبش سبز برای برهم زدن بازی دو رقیب دیگر را بررسی می کنیم.