پوتين: يانوکوويچ تنها رئيس‌جمهور قانونی اوکراين است

راديو زمانه ـ ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهور روسيه سرانجام پس از چند روز سکوت و چند ساعت پس از اعلام آمريکا مبنی بر تحريم روسيه، درباره اوکراين سخن گفت. پوتين منکر دخالت روسيه در اوکراين شد و تحولات اخير اين کشور را “کودتا” عليه ويکتور يانوکوويچ، “تنها رئيس‌جمهور قانونی” اين کشور خواند.

به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، ولاديمير پوتين گفت نيروهای نظامی در کريمه، نه روس بلکه “نيروهای دفاع از خود محلی” هستند که پايگاه‌های اوکراين را مسدود کرده‌اند.

در حالی که اوکراينی‌ها و غربی‌ها از يک عمليات بزرگ نظامی در اوکراين واهمه دارند، رهبر روسيه اعلام کرد که اعزام نيروهای اضافی روس به اين منطقه “در حال حاضر ضروری نيست.”

با اين حال پوتين با بيان اين‌که روسيه حق دفاع از شهروندان خود را “به هر روش ممکن” برای خود قائل است گفت: “امکان اعزام نيرو همچنان باقی است.”

۶۰ درصد ساکنان کريمه را روس‌ها تشکيل می‌دهند.

رئيس‌جمهور روسيه در مورد قدرت جديد سياسی در اوکراين گفت “تنها رئيس‌جمهور قانونی” در اين کشور ويکتور يانوکوويچ است.

پوتين گفت: “تنها يک ارزيابی از آن‌چه در کی‌يف و اوکراين رخ داده، وجود دارد: اين يک کودتای ضد قانون اساسی برای تصرف قدرت به زور اسلحه است.”

وی کشورهای غربی را متهم کرد که معترضان اوکراين را “آموزش” داده‌اند تا “واحدهای مبارزه” تشکيل دهند.

اظهارات رهبر کرملين، که از سوی جامعه جهانی منزوی شده، درست چند ساعت پس از آن بيان می‌شود که ايالات متحده فشار خود بر روسيه را با قطع تمام همکاری‌های نظامی با مسکو و تهديد تحريم‌های بيشتر افزايش داده است.

باراک اوباما، رئيس‌جمهور آمريکا گفت: “پيام ما به روس‌ها اين است؛ اگر آن‌ها به مسير فعلی خود ادامه دهند، ما طيف وسيعی از اقدامات اقتصادی و ديپلماتيک را برای منزوی کردن روسيه بررسی خواهيم کرد.”

چندين نماينده کنگره آمريکا خواهان پشتيبانی اين کشور از دولت اوکراين شده‌ و از قصد خود برای اتخاذ اقدامات فوری کمک‌های اقتصادی به اوکراين، که می‌تواند تضمين وام تا يک ميليارد دلار را شامل شود، خبر داده‌اند.

سرگئی لاوروف، وزير امور خارجه روسيه که برای ديداری به تونس سفر کرده، اعلام کرد که تهديد به تحريم عليه روسيه بر مواضع اين کشور در مورد اوکراين تأثيری نخواهد گذاشت.

تدابير تنبيهی عليه روسيه تشديد شده‌اند. اتحاديه اروپا هماهنگ با واشنگتن در صدد محدوديت‌ در صدور ويزا يا بلوکه کردن دارايی مقامات روسی است.

روز سه‌شنبه ۴ مارس، مانوور نظامی روسيه در غرب اين کشور و در نزديکی مرزهای اوکراين پس از يک هفته و به دستور پوتين پايان گرفت. اين رزمايش با شرکت ۱۴۰ هزار نفر از نفرات ارتش روسيه، تعدادی هواپيما و ناوجنگی و در پی سرنگونی يانوکوويچ از قدرت شروع شده بود.

سخنگوی پوتين عنوان کرده که رئيس جمهور روسيه پس از اطمينان از موفقيت آميز بودن اين مانوور دستور بازگشت نظاميان به پايگاه‌هايشان را صادر کرده است. ولاديمير پوتين روز دوشنبه شخصا از محل ماموريت ارتش بازديد کرده بود.

اما نيروهای نظامی روسيه هم‌چنان در کريمه حضور دارند و آمريکا در واکنش به اين مداخله، در صدد تحريم و منزوی کردن روسيه است. واشنگتن در نخستين گام‌ها، قرار ملاقات‌های دوجانبه و همکاری‌های مشترک نظامی با مسکو را معلق کرده است. به نقل از محافل پنتاگون، ديدارهای مقامات نظامی دو کشور و رزمايش کشتی‌ها و نشست‌‌های مشورتی از پيش تعيين شده عجالتا قطع می‌شوند. سخنگوی پنتاگون از روسيه خواست نيروهای خود از کريمه را به پايگاه‌هايشان باز گرداند.

رسانه‌ها از احتمال تحرک کشتی‌های جنگی آمريکا در دريای سياه نوشته‌اند اما وزارت دفاع آمريکا می‌گويد نيروی دريايی اين کشور سرگرم تمرين‌های معمول خود است. تنها کشتی نيروی دريايی آمريکا در دريای سياه، ناو “يواس‌اس تيلور” است که در ماه فوريه در بندر سامسون در ترکيه پهلو گرفت.

واشنگتن مذاکراتی را نيز که قرار بود به قصد تقويت مناسبات تجاری فيمابين انجام گيرند، متوقف ساخته است. باراک اوباما گفته اگر شرايط کنونی در کريمه ادامه يابند، تدابير اقتصادی و ديپلماتيک ديگری برای به انزوا کشاندن روسيه انديشيده خواهند شد.

وزارت خارجه آمريکا سرگرم بررسی طرحی برای گسترده‌تر کردن تحريم روسيه است که از جمله شامل مسدود کردن دارايی‌های مقامات روس و محدوديت در صدور ويزا برای آنهاست. بانک‌ها و موسسات مالی روسی نيز در چشم‌انداز چنين تدابيری قرار دارند.

پيشروی نظامی در کريمه به تقاضای يانوکوويچ

شورای امنيت سازمان ملل عصر دوشنبه (۳ مارس/۱۲ اسفند) در ارتباط با بحران اوکراين تشکيل جلسه داد. متنی در اين نشست از ويتالی چورکين، نماينده روسيه در سازمان ملل خوانده شد که طبق آن، ويکتورياناکوويج از روسيه درخواست کمک نظامی و قانونی کرده است. يانوکوويچ در اين نامه گفته که اقليت روس اوکراين به دليل زبان‌شان و به دلايل سياسی در معرض خطر قرار دارند. يانوکوويچ هم‌چنين تاکيد کرده که اوکراين با خطر ترور و خشونت تحت نفوذ غرب روبروست.

ويتالی چورگين گفت که دستور تشکيل بريگادهای مردمی در کريمه برای دفاع از جان اقليت‌های قومی و مقابله با جريانات تروريستی بوده است.

سامانتا پاور، نماينده امريکا در سازمان ملل گفت اقدام نظامی، ماموريتی برای حراست از حقوق بشر محسوب نمی‌شود. او خطاب به چورکين گفت: «هرکس حرف‌های شما را بشنود فکر می‌کند روسيه بازوی نظامی کميساريای حقوق بشر سازمان ملل است.»

نماينده اوکراين در سازمان ملل عنوان کرد که روسيه از ۲۴ فوريه دستکم ۱۶ هزار سرباز را در کريمه مستقر کرده و ده کشتی جنگی نيز راه ورود کريمه به دريای سياه را مسدود ساخته‌اند.

ترافيک جلسه بر سر بحران اوکراين

روز سه‌شنبه ۴ مارس، ملاقات‌های متعددی در مورد بحران کريمه انجام خواهند شد. شورای ناتو به تقاضای لهستان تشکيل جلسه می‌دهد و کاترين اشتون در مادريد با سرگئی لاوروف وزير خارجه روسيه ديدار می‌کند.

جان کری در کی‌يف به ديدار مقامات دولت موقت اوکراين و روسای پارلمان خواهد شتافت. هيئتی از صندوق جهانی پول نيز در همين روز وارد کی‌يف می‌شود و تا ۱۴ مارس در اوکراين می‌ماند. دولت انتقالی اوکراين نياز به دستکم ۱۵ ميليارد دلار کمک مالی برای سال جاری دارد.

اتحاديه اروپا نيز تهديد کرده که روسيه را در صورت خارج نکردن نيروهايش از کريمه تحريم می‌کند. قرار است وزيران خارجه اتحاديه روز پنجشنبه ۶ مارس در اين باره تصميم‌گيری کنند. در نشست مقدماتی اين اتحاديه در روز ۳ مارس، از روسيه خواسته شد که هرچه زودتر نيروهايش را از کريمه خارج کند و به تماميت ارضی اوکراين احترام بگذارد.

وزير خارجه آلمان در اين نشست، بحران اوکراين را شديدترين بحرانی دانست که اروپا پس از سقوط ديوار برلين تجربه کرده است. اشتاين‌ماير گفت، ۲۵ سال پيش از برچيده شدن بلوک‌ غرب و شرق، خطر شکاف جديدی در اروپا جدی شده است.

وزيران خارجه اتحاديه اروپا نيز می‌خواهند درصورت پايدار ماندن شرايط کنونی و عدم عقب‌نشينی سربازان روس از کريمه، در مناسبات خود با روسيه تجديدنظر کنند و گفتگوهای مربوط به صدور رواديد يا بستن قراردادی جديد با روسيه را به حال تعليق درآورند. ممنوعيت سفر مقامات روسی يا مصادره دارايی‌های بانکی آنان از جمله تدابير تنبيهی ديگر خواهد بود.