گزارش گاردین از افزایش هزینه «عشق» در ایران

سایت تقاطع: روزنامه انگلیسی گاردین در شماره روز دوشنبه (۱۸ فروردین-۷ اپریل) خود با انتشار گزارشی درباره بحران ازدواج و افزایش هزینه‌های زندگی در ایران، نوشت که بسیاری از خانواده‌های ایرانی “با گرفتن وام” و حتی “فروش کلیه” سعی می‌کنند تا جهیزیه قابل قبولی برای دختران خود فراهم کنند و از یک “آبروریزی” جلوگیری نمایند.

به نوشته “گاردین” فرایند تهیه جهیزیه گران‌قیمت در حالی در ایران ادامه دارد که در نتیجه فشارهای اقتصادی، «تنها در سال گذشته قدرت خرید ایرانیان حدودا ۲۳ درصد کاهش یافت».

این گزارش می‌افزاید که هم‌اکنون هزینه تهیه یک جهیزیه در ایران چیزی بالغ بر ۴۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان (۱۶ تا ۴۰ هزار دلار) است؛ آن هم در حالی که متوسط درآمد ماهیانه ایرانیان چیزی در حدود ۵۰۰ دلار برآورد می‌شود.

“گاردین” با اشاره به اینکه شماری از پدر و مادر‌ها برای تامین هزینه ازدواج فرزندان‌شان حتی به “فروش اعضای بدن” خود روی آورده‌اند، از قول یک پدر ایرانی می‌نویسد: «من و همسرم به حد مرگ کار می‌کنیم اما هنوز نتوانسته‌ایم حتی یک سوم هزینه‌های‌مان را تامین کنیم. من به طور جدی به فروش یکی از کلیه‌هایم فکر می‌کنم تا بتوانم هزینه تهیه جهیزیه برای دو دخترم را تامین کنم.»

این گزارش اضافه می‌کند که در آداب و رسوم دست و پا گیر جامعه ایران، شماری از افراد فامیل پیش از مراسم عروسی به منزل عروس و داماد می‌روند تا جهیزیه یا‌‌ همان “گنج عروس” هم‌چون لوازم آشپزخانه، لوستر و مجسمه‌ها را ببینند.

به نوشته “گاردین”، در نتیجه سیاست‌های اقتصادی محمود احمدی‌نژاد و کاهش شدید تولیدات صنعتی داخلی، «هم‌اکنون بیش از ۸۰ درصد کالاهای خانگی از خارج به ایران وارد می‌شوند» و این وضعیت در کنار افزایش بیکاری، تورم و کرایه‌ها شرایط را برای پدر و مادر‌ها و زوج‌های جوان بسیار دشوار کرده است.

“هانیه”، دختری که شش ماه پیش نامزد کرده، می‌گوید: «راستش را بخواهید، من و همسرم طی شش ماه گذشته بیشتر از اینکه از بودن در کنار هم‌دیگر لذت ببریم، مشغول جستجو در بازار بودیم تا مطمئن شویم که چیزی را در بازار از دست نداده‌ایم.»

وی که به تازگی از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده می‌افزاید: «حتی خریدن تمام این چیز‌ها نیز احساسی در من ایجاد نمی‌کند چون همسر من هنوز خانه‌ای متعلق به خودش ندارد.»

با این وجود او تاکید می‌کند که اگرچه وی و همسرش باید خانه‌ای را اجاره کنند و جابه‌جایی این جهیزیه کار دشواری است اما «جهیزیه مایه افتخار و گنج دختر است به طوری که اگر چیزی از قلم بیفتد، دیگران آن را یادآوری خواهند کرد».

به نوشته “گاردین” این مشکلات باعث شده تا شماری از جوانان ایرانی از تشکیل خانواده چشم‌پوشی کنند آن‌چنان‌که نتایج یک تحقیق در “دانشگاه شهید بهشتی” تهران در سال ۲۰۰۹ حاکی از آن است که «افزایش چشم‌گیر هزینه‌های ازدواج تا ۷۰ درصد در کاهش تمایل به ازدواج در میان جوانان ایرانی موثر بوده است».

شرایطی که نگرانی عمیق حکومت مذهبی ایران را به همراه داشته که بر اساس قوانین آن، «روابط دختر و پسر پیش از ازدواج ممنوع است».

این گزارش می‌افزاید که با این وجود، حکومت جمهوری اسلامی هم‌چنان جوانان را «به ازدواج‌های گروهی در اعیاد مذهبی تشویق می‌کند» و برخی نهادهای خیریه، بنگاه‌های اقتصادی، و بانک‌های کوچک نیز وام‌هایی را برای تهیه جهیزیه در اختیار خانواده‌ها قرار می‌دهند.

گفتنی است نگرانی‌ها درباره کاهش آمار ازدواج همزمان با افزایش آمار طلاق در ایران باعث شد تا اواخر بهمن ماه سال گذشته تدوین طرحی برای تشکیل “وزارت ازدواج و طلاق” در مجلس ایران مورد بررسی قرار گیرد.

در همین حال، آن‌گونه که شکوه نوابی‌نژاد، یک متخصص امور مشاوره و روان‌شناسی در ایران، در اسفندماه گذشته گفت هم‌اکنون در ایران، ۶/۵ میلیون دختر مجرد و ۵/۹ میلیون پسر مجرد وجود دارد.