واکنش‌ها به نامه ۴۷ سناتور جمهوریخواه درباره اعتبار توافق اتمی

صدای آمریکا - گروهی متشکل از ۴۷ سناتور جمهوریخواه در نامه‌ای سرگشاده به آیت الله علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران، هشدار دادند که هر گونه توافق هسته‌ای که با باراک اوباما رئیس جمهوری ایالات متحده امضا شود، پس از پایان دوره ریاست جمهوری او می‌تواند اعتبار نداشته باشد.

این نامه را سناتور تام کاتن، به امضای تمامی رهبری حزب جهوریخواه در سنا، و همچنین سناتورها مارکو روبیو و تد کروز، دو نفر از نامزدهای احتمالی جمهوریخواهان در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ رسانده است.

در واکنش به این نامه، سخنگوی کاخ سفید روز دوشنبه گفت این نامه یک استراتژی حزبی با هدف تضعیف توانایی رئیس جمهوری آمریکا برای هدایت سیاست خارجی، و پیشبرد منافع امنیت ملی کشور در اطراف جهان است.

جاش ارنست به خبرنگاران گفت واقعیت آن است که تلاش های جاری توسط ایالات متحده در کنار متحدان بین المللی آن، در پی تعهد عمده و معنادار دولت ایران برای محدود کردن برنامه اتمی است.

باربارا باکسر عضو ارشد دموکرات کمیته روابط خارجی سنای آمریکا نیز با صدور بیانیه ای، نامه جمهوریخواهان را یک اقدام «گستاخانه» برای «خرابکاری» در مذاکراتی دانست که به گفته او هدفش جلوگیری از تولید سلاح اتمی در ایران است.

او این نامه را «عجیب، نامناسب، و توطئه ای» در مسیر رسیدن به یک توافق جامع و امکان حل مسالمت آمیز این موضوع دانست. به گفته او، حل مسالمت آمیز پرونده هسته‌ای ایران به نفع آمریکا، اسرائیل و جهان است.

وزیر امور خارجه ایران نیز این نامه را صرفا یک «ترفند تبلیغاتی» خواند و گفت «هیچ ارزش حقوقی ندارد.» به گزارش خبرگزاری ایرنا، محمد جواد ظریف گفته است امضاکنندگان نامه سرگشاده به آیت الله خامنه ای «با حقوق بین الملل بیگانه هستند.»

به گزارش جاش راجین خبرنگار بلومبرگ، هدف نامه سناتورها تنها دلسرد کردن ایران از امضای توافق نیست، بلکه قصد دارد کاخ سفید را تحت فشار بگذارد که به کنگره آمریکا، تا حدی در روند امضای توافق احتمالی با ایران قدرت اعمال نظر دهد.

در این نامه خطاب به آیت الله خامنه‌ای آمده است «در حالی که مذاکرات اتمی شما با دولتمان را نظاره می‌کنیم، متوجه شده‌ایم که ممکن است شما بطور کامل به نظام قانون اساسی ما توجه نکنید ... هر چیزی که به تایید کنگره نرسد، صرفا یک توافق اجرایی است.»

این ۴۷ سناتور آمریکایی همچنین نوشته‌اند که «رئیس جمهوری بعدی می‌تواند چنین توافق اجرایی را، با حرکت یک قلم لغو کند و کنگره آینده هم می‌تواند شرایط توافق را تغییر دهد.»

به نوشته خبرگزاری بلومبرگ حامیان کنترل تسلیحات و حامیان مذاکرات با ایران می‌گویند رئیس جمهوری بعدی آمریکا و کنگره آینده کار دشواری برای لغو و یا تغییر هرگونه توافق با ایران خواهند داشت، مخصوصا اگر این توافق منطقا خوب صورت گرفته باشد.

خبرنگار بلومبرگ می گوید افراد بسیاری از جمهوریخواهان امیدوارند که با اشاره به شکننده بودن توافق بلندمدت بدون تایید کنگره - موردی که آیت الله خامنه ای نیز به آن اشاره کرده است - حکومت ایران ممکن است در امضای چنین توافقی بازنگری کند.

پاسخ ظريف به سناتورهاي دلواپس
روزنامه قانون - وزیر خارجه ایران نامه 47 سناتورآمریکایی رافاقد ارزش حقوقی دانست وآن را یک ترفند تبلیغاتی خواند. دکتر محمدجواد ظریف،وزیر امورخارجه کشورمان درپاسخ به سوالی درباره نامه اخیر 47 سناتور آمریکایی گفت:«به اعتقادمااین نامه هیچ ارزش حقوقی نداردوصرفاً یک ترفند تبلیغاتی است. جالب‌تر اینکه در حالی که مذاکرات هنوز به نتیجه نرسیده و توافقی حاصل نشده، گروه‌های فشار در آمریکا آنچنان نگران شده‌اند که با توسل به شیوه‌های غیرمتعارف بیش از هر چیز نشان می‌دهند که همانند نتانیاهو با هر نوع توافقی مخالفند.» او بااظهارتعجب ازاینکه چگونه ممکن است برخی نمایندگان مجلس یک کشور علیه رئیس‌جمهور و دولت خود به رهبران کشور دیگری نامه بنویسند، اظهار کرد:« نامه سناتورهای مزبور نشان می‌دهد که آنها نه تنها با مقررات حقوق بین‌الملل بیگانه‌اند، بلکه حتی به طور کامل با ریزه‌کاری‌های قانون اساسی خود در مورد اختیارات رئیس‌جمهور آمریکا در اجرای سیاست خارجی نیز آشنا نیستند.»وی افزود:«این سناتورها باید بدانند که دنیا معادل آمریکا نیست و روابط بین‌الملل بر اساس موازین حقوق بین‌الملل و تعهدات و تکالیف بین‌المللی دولت‌ها تنظیم می‌شود،نه بر اساس قوانین داخلی ایالات متحده. ممکن است سناتورهای امضا کننده نامه فوق‌الذکر به صورت کامل آگاه نباشندکه درحقوق بین‌الملل، دولت‌ها نماینده کل حاکمیت ومسئول روابط خارجی کشورخودوملزم به اجرای تعهداتی هستندکه در روابط بادیگر دولت‌ها می‌پذیرندونمی‌توانندبه بهانه مقررات داخلی از اجرای تعهدات بین‌المللی خودسرباز زنند.»

وزیر امور خارجه در ادامه گفت: «تغییر دولت در هیچ کشوری به معنای منتفی شدن تعهدات بین‌المللی آن کشور نیست و لذا هر دولتی درآمریکا ملزم به اجرای تعهداتی است که دولت فعلی آن کشوردریک توافق احتمالی هسته‌ای پذیرا می‌شود واگر رئیس‌ جمهور بعدی به تعبیرسناتورهای مزبوربا یک گردش قلم تعهدات بین‌المللی ایالات متحده را منتفی کند،مرتکب نقض آشکارحقوق بین‌الملل شده است. به ویژه آن که این تعهدات درقالب یک قطعنامه لازم الاجرای شورای امنیت وحاصل مذاکره و توافق با حضورپنج کشور دیگرازجمله تمامی اعضای دائم شورای امنیت باشد.

خوب است این سناتورهابدانندکه بر اساس حقوق بین‌الملل،کنگره نیزدرآینده نمی‌تواند مفاد توافق را تغییر دهدوبدیهی است که هراقدام کنگره درجلوگیری از اجرای توافق احتمالی دولت آمریکا به مثابه نقض تعهدات بین‌المللی آن دولت خواهد بود.» وی به سناتورهای امضاکننده نامه یادآور شدکه بیش‌ترین توافقات بین‌المللی ایالات متحده در دهه‌های اخیر از نوع توافقات اجرایی و نه معاهدات تصویب شده توسط سنا بوده و نامه این سناتورها به معنی بی‌اعتماد کردن دنیا به اعتبار هزاران توافق اجرایی گذشته، حال و آینده ایالات متحده است. ظریف در پایان تأکید کرد: «جمهوری اسلامی ایران با حسن نیت و اراده کامل سیاسی وارد این مذاکرات شده است و ضروری است که طرف‌های مقابل نیز حسن نیت و اراده سیاسی خود را برای رسیدن به توافق و اجرای آن به اثبات برسانند.»

لازم به ذکر است 47نفر از سناتورهای جمهوریخواه آمریکایی در نامه‌ای سرگشاده به مقامات ایران هشدار دادند که هرگونه توافق هسته‌ای میان آمریکا و ایران تنها تا پایان دوره ریاست‌جمهوری باراک اوباما دوام خواهد داشت.

توافق ایران و آژانس برای ادامه همکاری
از سویی همزمان با این نامه مذاکرات فنی ایران و آژانس برای بررسی دو موضوع باقیمانده از مرحله سوم همکاری‌ها پایان یافت. هیات‌های فنی ایران و آژانس روز دوشنبه برای حل نهایی دو موضوع باقیمانده از مرحله سوم همکاری‌ها در قالب توافق «چارچوبی برای همکاری» در محل سازمان انرژی اتمی با یکدیگر گفت‌وگو کردند. در پایان این مذاکرات نماینده دائم ایران در آژانس بین‌ا‌لمللی انرژی اتمی از توافق ایران و آژانس برای ادامه همکاری‌ها خبر داد. به گزارش خبرگزاری صداو سیما، نجفی پس از مذاکرات هیات آژانس و مسئولان سازمان انرژی اتمی کشورمان در تهران در جمع خبرنگاران گفت: مباحث مطروحه در این نشست و سوالات مطرح شده و پاسخ‌های آن بسیار جدی بود و نشان از عزم دو طرف برای ادامه همکاری‌ها داشت. هیات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ریاست واریورانتا، معاون آژانس به همراه آپارو، رئیس پادمان‌های این نهاد بین‌المللی بامداد دیروز وارد تهران شد.