به رغم مستندات وزارت علوم درباره تخلفات، کميسيون اصل ۹۰ همه بورسيه‌ها را قانونی اعلام کرد

پس از ماه‌ها کشمکش برسر پرونده بورسيه‌های غير قانونی، محمد علی پور مختار، رييس کميسيون اصل ۹۰ مجلس روز چهارم اردبيهشت ماه اعلام کرد اين کميسيون با بررسی پرونده بورسيه‌هايی که ادعا شده «غير قانونی» هستند به اين نتيجه رسيده که هيچ جرمی صورت نگرفته و به همين دليل پرونده به قوه قضاييه ارسال نشده و وزارت علوم نيز ملزم به اجرای ابلاغيه کميسيون اصل ۹۰ است.

اگر چه مجتبی صديقی، رئيس سازمان امور دانشجويان وزارت علوم، تحقيقات و فناوری در روز۴ خرداد ماه ۱۳۹۳ اعلام کرد، بيش از ۱۴۰ نفر از افرادی که در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد از بورس‌ها استفاده کردند معدلی کمتر از سطح لازم داشتند. به گفته مجتبی صديقی تخلفات انجام شده در اعتای بورس تحصيلی شامل در نظر نگرفتن حداقل معدل لازم، نداشت شرايط سنی و عدم سپردن سند محضری برای دريافت و اعزام به خارج را شامل می‌شود. به گزارش شبکه‌ خبر تلويزيون دولتی ايران،‌ آقای صديقی اعلام کرد بخشی ديگر از دريافت کننده‌های بورس‌های غير قانونی “آقازاده ها و منسوبان” نيز هستند.

محمد علی پور مختار گفت: «کميسيون اصل ۹۰ پرونده بورسيه هايی که ادعا شده بود غيرقانونی هستند، بررسی کرده و نتيجه گرفته است که شورای مرکزی بورس با علم به وضعيت متقاضيان، آنها را پذيرفته و اين موضوع از اختيارات قانونی شورای مرکزی است.»

پورمختار با اظهار اينکه به اعتراض ۶۰۰ دانشجو نسبت به تعليق بورسيه هايشان رسيدگی شده است، گفت: «کميسيون اصل ۹۰ با بررسی عملکرد، تصميمات و اقدامات وزير وقت علوم شورای مرکزی بورس، به اين نتيجه رسيد که اقدامات آنها برگرفته از اختيارات قانونی بوده است؛ لذا بورسيه‌های صادره صحيح می‌شود و وزارت علوم موظف به اجرای ابلاغيه کميسيون اصل ۹۰ در خصوص پرونده بورسيه‌هاست.»

در تاريخ ۴ شهريور ۱۳۹۳، بيست و دو تشکل دانشجويی در نامه‌ای سرگشاده درخواست پيگيری جدی اين پرونده را از دولت و مسوولان کرده بودند. همچنين در اوايل سال ۱۳۹۴ مهدی دواتگری، عضو کميسيون امنيت ملی مجلس به خبرگزاری کار ايران گفته بود :”در مجلس خصوصا در روزهای اخير درباره پرونده بورسيه‌ها فشارها زياد و سنگين شده تا اين پرونده بسته شود.”

در ابتدای شروع به کار دولت حسن روحانی، مسوولان وزارت علوم اعلام کرده بودند که در دولت محمود احمدی‌نژاد به بيش از سه هزار نفر که فاقد شرايط لازم بوده اند بورس‌هايی برای ادامه تحصيل در خارج از کشور اعطا شده است.

بعد از استيضاح رضا فرجی دانا وزير علوم، محد علی نجفی سرپرست اين وزارت خانه در تاريخ ۵ مهر ماه ۱۳۹۳ اعلام کرد :”پيش‌بينی و محاسبات اوليه ما نشان می‌دهد که حدود ۱۶۰۰ نفر از بورسيه‌ها با توجه به آيين‌نامه زمان خود ايراداتی دارند به گونه‌ای که ممکن است اين ايرادات منجر به محروميت آن‌ها از تحصيل شده يا اينکه در نهايت موجب تبديل بورس آنان به ادامه تحصيل با هزينه شخصی شان شود.” و در نهايت نيز وزارت علوم ۸۴۰ بورسيه را لغو کرد.

پرونده بورسيه‌های قانونی در حالی توسط مجلس بسته می‌شود که طی سالهای گذشته صدها دانشجو با رتبه‌های ممتاز از تحصيل محروم شده اند. به علاوه افرادی که شرايط لازم را برای استفاده از بورسيه های تحصيلی را نداشته اند، جای دانشجويانی که از اين شرايط برخوردار بوده اند را گرفته اند.

کمپين بين‌المللی حقوق بشر در “گزارش ستاره های مجازات: تبعيض ومحروميت نظام مند در تحصيلات عالی ايران” به تفصيل به اين موضوع پرداخته بود که در پنج سال پايانی دولت محمود احمدی‌نژاد، صدها دانشجو از طريق فرآيند ستاره‌دار کردن از تحصيلات عالی محروم شدند. ستاره دار کردن در واقع به معنی جلوگيری از ادامه تحصيلات عاليه دانشجويان تنها به دليل نوع افکار و عقايد آنها است.

وب‌سايت تابناک در گزارشی از روند تخريب علمی و محروميت دانشجويان از داشتن اساتيد با رتبه علمی بالا نوشته‌است : “بسياری افرادی که به دليل سوابق علمی و توانمندی‌های خود امکان استخدام در دانشگاه‌های درجه اول ايران را نداشتند، يکباره با روی کار آمدن دولت نهم و با يک دستور به عنوان عضو هيات‌علمی پذيرفته شدند.”

به اين ترتيب در دوره هشت ساله رياست جمهوری محمود احمدی‌نژاد صدها دانشجو به دلايل سياسی از ادامه تحصيل بازماندند و ده‌ها استاد به دلايل نامشخص با بازنشستگی زود هنگام مواجه شدند و در کنار آنها صدها بورس غيرقانونی به دانشجويانی که فاقد شرايط لازم بودند اعطا شد.

خبرگزاری ايسنا در يکم شهريور ۱۳۹۳ و بعد از استيضاح رضا فرجی دانا وزير علوم از قول حسن روحانی نوشت “با تغيير يک نفر مسيرمان را عوض نمی‌کنيم،” عنوان کرد: “مبارزه با فساد از جمله برنامه‌های موردتاکيد دولت در ادامه مسير خود خواهد بود و به طور کلی دولت در زمينه مبارزه با فساد از جمله فساد در دانشگاه‌ و مدارک علمی و مبارزه با فساد در زمينه بورسيه‌ها جدی خواهد بود و اين مسير را ادامه خواهد داد.”