فرانسه: طرح يک شهروند ايرانی‌تبار برای به‌هدر ندادن مواد غذایی به قانون تبدیل شد

آرش درمبخش (راست ـ با شال‌گردن) در حال توزیع مواد غذایی باقی‌مانده از فروشگاه‌های بزرگ در بین مردم.

رادیو زمانه ـ طرح يک فرانسوی ايرانی‌تبار سبب شد قانونی در پارلمان فرانسه به تصويب برسد که برپايه آن فروشگاه‌های بزرگ از این پس اجازه نخواهند داشت مواد غذايی فروخته نشده را که هنوز قابل مصرف هستند دور بريزند، بلکه بايد آن‌ها را ببخشند و يا به مراکز توليد کود و يا مواد غذايی برای حيوانات تقدیم کنند.

آرش درمبخش به همراه دو نفر ديگر در گروهی کوچک کارزار خود را شروع کردند. آن‌ها مقابل پارکينگ‌ها می‌ايستادند و مواد غذايی را که سوپرمارکت‌ها دور می‌ریختند اما هنوز قابل استفاده بودند، بين مردم تقسيم می‌کردند. تاريخ مصرفی که روی بسته‌بندی اين مواد نوشته شده بود به پايان رسيده بود و یا رو به اتمام بود. به همين دليل فروشگاه‌ها به‌رغم اين‌که هنوز این مواد قابل استفاده بودند آن‌ها را نمی‌فروختند و دور می‌ريختند.

در فاصله کوتاهی تعداد زيادی به کارزار درمبخش و دوستانش پيوستند. اين گروه متنی را تهيه کردند که در آن درخواست شده بود از نابود شدن ميزان زياد مواد غذايی جلوگيری شود. آن‌ها شروع به جمع‌آوری امضا کرده، فعاليت خود را در شبکه‌های اجتماعی گسترش دادند و هشتگی با نام «مبارزه عليه نابودی مواد غذايی» راه‌اندازی کردند. در این شبکه‌ها فيلم‌هايی منتشر کردند که در آن افراد مشهوری مانند يوری جورکايِو، بازیکن سابق تيم ملی فوتبال فرانسه توضيح می‌دهند که ميليون‌ها نفر در فرانسه پول کافی تا پايان ماه ندارند اما سوپرمارکت‌ها روزانه تا ۲۰ کيلوگرم مواد غذايی را دور می‌ريزند.

درمبخش و گروهش توانستند ۲۱۰ هزار امضا جمع کنند و آن را به پارلمان فرانسه بفرستند. بدين ترتيب اين پروژه موفق شد با تصويب قانونی در پارلمان به نتيجه برسد.

آرش درمبخش در اين‌باره می‌گويد: «نابودی مواد غذايی در فرانسه فاجعه‌بار و غيرقابل قبول است. چيزی که در سوپرمارکت‌ها به‌فروش نمی‌رسد در زباله‌دان ريخته می‌شود و روی آن مايع کلر ريخته می‌شود تا کسی آن را نخورد.»

در اواخر دهه ۷۰ ميلادی خانواده آرش درمبخش از ايران به فرانسه مهاجرت کردند. او که اکنون ۳۶ سال سن دارد متولد فرانسه و فارغ‌التحصيل انيستيتو حقوق و جرم‌شناسی پاريس است.

آموزش به‌منظور استفاده درست مواد غذايی

اکنون با قانونی که به تصويب رسيد فروشگاه‌های بزرگ با مساحتی بيش از ۴۰۰ مترمربع موظف هستند مواد غذايی فروخته‌نشده‌ای که تاريخ آن‌ها رو به اتمام است و یا يايان يافته، اگر هنوز قابل خوردن است به مردم نیازمند ببخشند و يا برای مصرف دام‌ها يا توليد کود در زمين‌های کشاورزی اختصاص دهند. بدين ترتيب فروشگاه‌های بزرگ بايد اين مواد را به سازمان و يا گروهی ببخشند تا اين مواد غذايی به شکل مناسب استفاده شود. همچنين استفاده درست از مواد غذايی بايد در مدارس فرانسه آموزش داده شود.

در واقع مصرف‌کنندگان خود بزرگ‌ترين نابودکننده مواد غذايی هستند. هر فرانسوی سالانه ۲۰ تا ۳۰ کيلو مواد غذايی به ارزش ۲۰ ميليارد يورو را دور می‌ريزد و مسئولان فرانسوی اميدوار هستند با تصويب چنين قوانينی اين ميزان را تا سال ۲۰۲۵ به نصف برسانند.

صاحبان سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های مواد غذايی به اين قانون انتقاد می‌کنند و می‌گويند اين قانون بی‌هدف است. زيرا بازرگانان و فروشندگان بزرگ تنها پنج درصد کل مواد غذايی را از بين می‌برند و در حال حاضر سوپرمارکت‌ها بزرگ‌ترين اعانه‌دهندگان به سازمان‌هايی هستند که از اين مواد برای کمک‌ به مردم فقير و يا توليدهای دامی و کشاورزی مختلف استفاده می‌کنند.

سالانه در اروپا ۸۹ ميليون تن مواد غذايی دور ريخته می‌شود. در آلمان، عضو ديگر اتحاديه اروپا، چنين قانونی وجود ندارد. مهم‌ترين دريافت‌کننده مواد غذایی اهدایی، نهادی به نام تافل (Tafel) است که اين مواد را به‌طور مجانی و يا با قيمت ارزان به افراد نيازمند و به‌ويژه به کودکان از طبقات فقیر جامعه می‌دهد.

در آلمان نيز سالانه بيش از ۱۱ ميليون تن مواد غذايی به ارزش ۲۵ ميليون يورو دور ريخته می‌شود که بخش زيادی از آن قابل خوردن است. يعنی به‌طور متوسط هر آلمانی در سال ۸۲ کيلو مواد غذايی را به زباله‌دان می‌ريزد.