جنجال جدید شارلی ابدو؛ این‌بار کاریکاتور آیلان

ف.م.سخن - ویژه خبرنامه گویا

کاریکاتورهای اخیر شارلی ابدو٬ باز جنجال آفرید. این بار آیلان٬ پسر بچه
ی سه ساله ی سوری که عکس جسد او٬ احساسات مردم دنیا را بر انگیخت٬ سوژه ی
کاریکاتوریست های شارلی ابدو شد که در نزد غیرفرانسویان سوء تفاهم بسیار
بر انگیخت و عده ی زیادی این کاریکاتورها را نژاد پرستانه خواندند.

روزنامه فرانسوی «لیبراسیون»٬ مطلبی دارد با عنوان: «کاریکاتورهای آیلان
نژادپرستانه نیست؛ نیویورک تایمز توضیح می دهد چرا».

در زیر این عنوان٬ تصویر روی جلد شارلی ابدوی ۹ سپتامبر را می بینیم که
مردی با شکم بر آمده در حالی که قوطی آبجویی در دست دارد٬ پاهایش را روی
پشت مهاجر جوانی که با لباس مندرس٬ چهار دست و پا روی زمین قرار گرفته٬
گذاشته و به او می گوید: «شما اینجا در منزل خودتان هستید!» زیر نام
شارلی ابدو هم این شعار نوشته شده: «خوشامد به مهاجران!»

شارلی ابدو٬ به خاطر کاریکاتورهایی که با سوژه ی آیلان منتشر کرد٬ متهم
شد که مرگ کودک سوری را - که جسدش در ترکیه بر ساحل دریا پیدا شد- مورد
تمسخر قرار داده است؛ اما روزنامه «نیویورک تایمز» به خوانندگان خود
توضیح داد که این مجله ی طنز٬ آیلان را مورد تمسخر قرار نداده بلکه بی
اعتنایی اروپا را به موضوع نشان داده است.

هفته نامه ی شارلی ابدو٬ شماره ی نهم سپتامبر خود را به بحران پناه جویان
اختصاص داد. اگر چه کاریکاتورهای آیلان٬ در فرانسه که مردم اش با خلق و
خوی شارلی ابدو آشنا هستند بحث زیادی بر نیانگیخت٬ اما واکنش ها در خارج
از فرانسه بسیار شدید بود٬ و خارجی ها این مجله طنز را به بیگانه هراسی و
نژاد پرستی متهم کردند. این نظر٬ با هشتگ «من شارلی نیستم» همراه بود
JeNeSuisPasCharlie#. نیویورک تایمز توضیح می دهد که این بدفهمی از دیدن
تصاویر خارج از کانتکست آن ها و ارجاعات تصویری شوخ طبعانه ای که متناسب
با فرهنگ فرانسویان است ناشی می شود؛ ارجاعات تصویری که برای خوانندگان
غیر فرانسوی به سختی قابل درک است.

لیبراسیون در ادامه می نویسد: در مقاله ای که نیویورک تایمز روز سه شنبه
منتشر کرد٬ این روزنامه امریکایی تلاش کرد تا محتوا و معنای کاریکاتورها
را به خوانندگان انگلیسی زبان توضیح دهد؛ همان کاری که فردای روز حمله ی
تروریستی به شارلی ابدو در ماه ژانویه انجام داد. از میان کاریکاتورهایی
که در نزد غیر فرانسویان بد فهمیده شده اند٬ می توان به کاریکاتوری به
قلم «ریس Riss»٬ با عنوان «دلیل این که اروپا٬ مسیحی است» اشاره کرد٬ که
در آن یک کودک مسلمان در حال غرق شدن است در حالی که مسیح همان جا بر روی
آب راه می رود.

نیویورک تایمز با ترجمه ی خلاصه ی نوشته های کاریکاتوریست٬ که برای درک کاریکاتور ضروری است توضیح می دهد که در این تصویر هیچ نشانه ای از اسلام هراسی نیست و این طنزی است در باره ی گفته های «ویکتور اُربان»٬ نخست وزیر مجارستان٬ که از نظر او٬ هجوم پناه جویان٬ هویت مسیحی اروپا را تهدید می کند...

دنباله ی این مطلب را می توانید در سایت روزنامه ی فرانسوی «لیبراسیون»
مطالعه کنید.

لینک مطلبی دارد و «لیبراسیون»:
http://www.liberation.fr/monde/2015/09/16/les-caricatures-d-aylan-ne-sont-pas-racistes-le-new-york-times-explique-pourquoi_1383768