"سربازان پوتین؛ مدافعان جدید حرم!"

اقتدارگرایان وطنی، ایران را پیاده نظام روسیه می پسندند؟
کلمه – گروه دیپلماسی: شش سال از روزهایی که وابستگی برخی دولتمردان وقت ایران به روسیه خشم مردم را برانگیخت و در قالب شعارهای “مرگ بر روسیه” و “سفارت روسیه لانه ی جاسوسیه” منعکس شد، می گذرد. اما ظاهرا بخشی از حاکمیت ایران با عبور از شعار “نه شرقی نه غربی” به جایی رسیده اند که ابایی از وابستگی و دنباله روی نسبت به روسیه ندارد، از تحرک نظامی این قدرت شرقی در سرزمین های اسلامی استقبال کرده و حتی ایران را پیاده نظام روسیه در سوریه می پسندند.

به گزارش کلمه، تقریبا هر روز خبر کشته شدن تعدادی دیگر از نیروهای ایرانی در سوریه منتشر می شود. اسامی منتشر شده غالبا نام فرماندهانی است که در سوریه به شهادت می رسند. با گذری از محله های تهران با پوسترهایی مواجه می شویم که نام جوانانی بر آن آمده، و روی آنها نوشته شده «مدافع حرم»؛ به نشانه آنکه این نیروهای سپاه در سوریه شهید شده اند.

ایران، پیاده نظام روسیه؟!

اگرچه رسانه هایی چون صدا و سیما ادعا می کنند که نیروهای ایرانی در سوریه نقش برنامه ریزی و تربیت نیروهای سوری را به عهده دارند و ارتش سوریه نیز مدام در حال پیشرفت و فتوحات جدید است، اما تعداد بالای تلفات در نیروهای ایرانی چیز دیگری می گوید.

روسیه که تا کنون تنها با کمک مالی و ارسال سلاح به دولت سوریه کمک می کرد در هفته های اخیر حملات هوایی منظمی را به سوریه آغاز کرده است. اطلاعات موجود نشان می دهد روسیه در این مدت با استفاده از ۵۰ فروند جنگنده بمب افکن های سوخو ۲۴ام، ۲۵، ۳۰ و ۴ فروند جنگنده ضربتی راهبردی فوق پیشرفته سوخو ۳۴ معروف به تانک هوایی با توان حمل هشت تن بمب، موشکباری از ناوگان روسی در خزر و بالگردهای رزمی مواضع مخالفان سوریه را بمباران کرده است.

بدین ترتیب مسکو پس از سه سال جنگ داخلی در سوریه، خود را به یکی از طرف های تاثیر گذار در جنگ نیابتی قدرت ها در این عرصه تبدیل کرده است. ایران نیز از حمله روسیه به کشوری که اکثر مردم آن مسلمان هستند حمایت می کند. کشوری که تا همین چند سال پیش ابرقدرت شرقی بود حالا قصد دارد دوران جنگ سرد و گذشته خود را زنده کند. با این تفاوت که نظام جمهوری اسلامی دیروز از لشکرکشی این ابرقدرت به افغانستان خشمگین می شد و تا آستانه صف آرایی نظامی در دفاع از همسایه مسلمان رفت، اما امروز به بقای متحد سوری، ولو زیر سایه هواپیماهای روسی، دلخوش است.

اما مردم از خود می پرسند چرا کشور ما باید در این جنگ به پیاده نظام روسیه تبدیل شود، هر روز تعدادی از نیروهای ایرانی در سوریه کشته شوند و در نهایت روسیه منافع سیاسی خود را دنبال کند؟ آیا خنده دار نیست که هواپیماهای ناکام باقی مانده از جنگ سرد، قرار است مدافعان جدید حرم باشند؟!

بازی دوگانه پوتین در سوریه

روسیه سال هاست ادعا می کند متحد ایران در منطقه است. این کشور در طول سال های گذشته بارها بازی دوگانه ای را با استفاده از اهرم ایران انجام داده و هر بار با کسب منافع خود، ایران را در میانه میدان رها کرده است. روسیه با وجود همه ادعاهای خود به تمام قطعنامه های تحریم شورای امنیت علیه ایران رای مثبت داد. در حالی که حداقل رای ممتنع روسیه می توانست تاثیر گذار و نشانه نارضایتی این کشور باشد.

در ابتدای امسال، درست در آستانه توافق هسته ای ایران با غرب، مقامات روسیه در جریان سفر علی شمخانی به این کشور اعلام کردند که قصد دارند سامانه اس ۳۰۰ را به ایران واگذار کند. اعلام این خبر تنش زیادی در مسیر توافق هسته ای و روابط ایران و غرب ایجاد کرد. روسیه در این میان با آمریکا گفت و گو کرد و امتیازات مورد نظر خود را در مورد اوکراین از غرب گرفت و پس از آن اعلام کرد که تحویل اس ۳۰۰ به تعویق می افتد. اس ۳۰۰ سامانه ای موشکی دفاعی است که قرارداد آن سال هاست با ایران بسته شده و پولش هم پرداخت شده اما هنوز تحویل نشده است. در تمام مدتی که ایران به دلیل برنامه هسته ای بارها و بارها توسط غرب به حمله نظامی تهدید شده بود، روسیه حاضر نشد این سامانه دفاعی را به ایران تحویل دهد.

این روزها روسیه برای امتیاز گرفتن از غرب با مهره های ایران و سوریه بازی می کند، اقتدارگرایان ایران هم که مستظهر به پشتیبانی مردمی نیستند، مثل همیشه در راستای خواسته ها و برنامه های روسیه گام بر می دارند و نیروهای ایرانی را در سوریه به سرباز پیاده روسیه تبدیل کرده اند. روسیه نیز مثل همیشه بازی دوگانه خود را پیش می برد: در هوا بمب می اندازد و می رود، و قربانی دادن بر روی زمین را برعهده ایران گذاشته است. همزمان با تنها گروه غیر بنیادگرای مخالف بشار اسد، هم جنگ می کند و هم مذاکره!

روسیه از آغاز بمباران ها، از ۸ مهر تا کنون، چندین بار مواضع ارتش آزاد سوریه را بمباران کرده است. ارتش آزاد، نیروهای میانه‌رو و مخالفان سیاسی بشار اسد هستند که مورد حمایت آمریکا و ائتلاف ضد داعش هستند.

البته روسیه همیشه مدعی بوده است که کوشیده مناطق تحت کنترل میانه‌روها را شناسایی و از بمباران آن مناطق خودداری کند تا بتواند بین آنان و نیروهای داعش تفاوت بگذارد. در عمل اما نه تنها نیروهای وابسته به ارتش آزاد بلکه حتی تعداد زیادی از غیرنظامیان سوری نیز هدف بمباران ها بوده اند.

روز شنبه ۲۴ اکتبر (۲ آبان) سرگئی لاوروف، وزیر مور خارجه روسیه در چرخشی ۱۸۰ درجه ای اعلام کرد که کشورش آماده است تا از ارتش آزاد سوریه، تا زمانی که با گروه های تندرو از جمله گروه موسوم به داعش در جنگ است، حمایت نظامی کند.

البته ظاهرا مخالفان بشار اسد بازی های دیپلماسی را از مقامات ایران بهتر آموخته اند؛ سخنگوی ارتش آزاد سوریه، پیشنهاد حمایت نظامی روسیه را رد کرد. عصام الرئیس یکی از سخنگویان ارتش آزاد سوریه گفت که این گروه به کمک روسیه نیازی ندارد و این کشور قابل اعتماد نیست.

عصام الرئیس به بی بی سی گفت که روسیه جایی در سوریه ندارد. او گفت:‌ «ولادیمیر پوتین به رژیمی کمک می کند که مردم خود را بی تبعیض می کشد. ما چطور می توانیم به پیشنهاد کمک روس ها اعتماد کنیم؟» عصام گفته که بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، بخشی از راه حل پایان جنگ داخلی سوریه نیست و ارتش آزاد سوریه به جنگیدن با او ادامه خواهد داد. اگر مردم سوریه با اسد همراه بودند او مجبور نبود از مهاجمان بخواهد به سوریه بیایند.

چند روز پیش، پس از سفر غیرمنتظره بشار اسد به مسکو و دیدار با ولادیمیر پوتین، یک نماینده پارلمان روسیه به نقل از بشار اسد گفت که او آمادگی دارد انتخابات ریاست جمهوری زودهنگام در کشورش برگزار کند؛ البته به شرط آنکه ملت سوریه مخالف آن نباشد.

الکساندر یوشینکو، نماینده پارلمان روسیه، به خبرگزاری فرانسه گفت که بشار اسد آمادگی خود را برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری زودهنگام در سوریه و مشارکت در آن اعلام کرده است. یوشینکو پیشتر در قالب یک هیات پارلمانی روسیه به دمشق رفته بود. این عضو پارلمان روسیه گفت: بشار اسد قصد مشارکت در انتخابات را دارد، اگر ملت سوریه مخالف آن نباشد.

روسیه در کنار آمریکا، ترکیه و عربستان!

همزمان وزیران خارجه آمریکا، روسیه، عربستان و ترکیه برای گفت‌وگو درباره سوریه در وین گردهم آمدند؛ دیداری که جان کری وزیر خارجه آمریکا آن را سازنده خواند و گفت طرح‌های جدیدی برای حل بحران سوریه پیشنهاد شد.

پوتین در طی چند روز گذشته چندین بار نیز با ملک سلمان پادشاه عربستان سعودی، اصلی‌ترین حامی مخالفان اسد در منطقه، از طریق تلفن گفت‌وگو کرده است. وزیر خارجه عربستان در آخرین اظهار نظر خود با تاکید بر مواضع پیشین بار دیگر تاکید کرد که اسد نباید نقشی در آینده سوریه داشته باشد.

عادل الجبیر دو روز پس از نشست چهارجانبه آمریکا، روسیه،‌ عربستان سعودی و ترکیه در وین پس از دیداری با همتای مصری خود در قاهره گفت که گفت‌و‌گوهای بین المللی برای یافتن یک راه حل سیاسی برای بحران سوریه به پیشرفت هایی منجر شده است اما رایزنی های بیشتری لازم است. او در یک کنفرانس مشترک خبری با سامح شکری گفت:‌ به عقیده من پیشرفت هایی به دست آمده و مواضع به یافتن راه حلی برای بحران سوریه نزدیک تر شده است، اما نمی توانم بگویم که به توافق رسیده ایم. به رایزنی های بیشتری نیاز داریم… تا به آنجا برسیم.

او افزود: هیچ نقشی برای بشار اسد در آینده سوریه وجود ندارد. به عقیده من در راه حل نهایی همه ما می خواهیم سوریه یکپارچه باشد و همه فرقه ها در آن برابر باشند و نیروهای خارجی در این کشور حضور نداشته باشند.

حالا منابع آگاه و رسانه های خارجی از طرحی سخن می گویند که برای حل بحران سوریه مطرح است و براساس آن این کشور شاهد دوره انتقالی خواهد بود و پس از آن انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری و پارلمانی خواهد بود. در دوره انتقالی نیز یک کابینه متشکل از حامیان و مخالفان، بر سر کار خواهد بود و سمت نخست وزیری نیز در اختیار یکی از چهره های مخالفان خواهد بود.

یک مقام ارشد وزارت خارجه روسیه روز دوشنبه اعلام کرد هیئت‌هایی متشکل از نمایندگان ارتش آزاد سوریه تا کنون چند بار به مسکو سفر کرده‌اند. رویترز به نقل از خبرگزاری روسی اینترفکس نوشت که میخائیل بوگدانف معاون وزیر خارجه روسیه در پاسخ به این پرسش که آیا نمایندگان ارتش آزاد سوریه به مسکو سفر داشته‌اند یا خیر، گفت: بله، آنها اینجا بوده‌اند؛ از جمله در همین هفته جاری. او در ادامه گفت: آنها همیشه به اینجا می‌آیند. آدم‌های مختلفی هستند، یکی می‌رود و یکی دیگر می‌آید؛ اما همه آنها می گویند که نمایندگان ارتش آزاد سوریه هستند.

به این ترتیب به نظر می رسد روسیه مانند همیشه در مقام یک کارگردان فیلمی درجه ۳ روی پرده برده، بازیگران خود را چیده و از ایران نیز به عنوان سیاهی لشکر نمایشش استفاده کرده است. آیا سیاستگذاران هموطن که جوانان شهید و فرماندهان فقید ایرانی را مدافعان حرم می نامند، به این واقعیت توجه دارند که قربانی بازی خطرناک و سیاست های بعضا دوگانه کشوری شده اند که در تلاش برای احیای موقعیت خود به عنوان ابرقدرت شرقی است؟