گفتگوهای پرتنش انتخاباتی اصولگرایان
اعتماد ـ احسان بداغی ـ فرقی نمیكند اسمش را چه بگذاریم؛ ائتلاف اصولگرایان معتدل و طرفداران دولت یا ائتلاف علی لاریجانی با نزدیكان حسن روحانی. هرچه باشد خیلیها این روزها منتظر شنیدن خبری موثق در این باره هستند. خبری كه هنوز بعد از ماهها از شروع گمانهزنی بر سر لیست انتخاباتی مشترك این دو طیف از راه نرسیده است.
با این وجود عوض حیدرپور، نماینده عضو كمیسیون امنیت ملی و از اعضای شورای مركزی جمعیت ایثارگران به «اعتماد» میگوید كه طیف اصولگرایان معتدل هماكنون در انتظار گامی از طرف حامیان دولت برای ایجاد یك ائتلاف انتخاباتی است.
* الان جمعیت ایثارگران برای انتخابات چه برنامه و راهبردی دارد؟
- من مدتی است كه از برنامههای دوستان اطلاع ندارم. چون به دلیل كسالت كمتر در جلسات حاضر میشوم و اطلاعات لازم را ندارم.
* دلیل واقعی عدم حضورتان كسالت است یا احتمالا اختلاف نظر با اعضا؟
- به هر حال تفاوت نظر در هر مجموعهای عادی است. ولی واقعا گرفتاریهای شخصی مانع حضور پررنگ من شده است. الان هم خیلی پیگیر برنامهها نیستم.
* در مجموعه اصولگرایان به طور كلی اوضاع چطور است؟ چون حداقل به عنوان یك عضو مجلس قطعا در جریان تحولات هستید.
- الان دغدغه اساسی این است كه به طور یكپارچه و همگرا در انتخابات حاضر شویم. ولی به هر حال واقعیت این است كه اصولگرایان دو دسته هستند. یكی آنها كه تند و تیزتر و رادیكالتر حرف میزنند و عمل میكنند و در مقابل هم اصولگرایانی كه معتقد به اصل اعتدال و میانهروی هستند و قدری عقلانیتر به اوضاع نگاه میكنند.
* بحث سر شكاف همین دو دسته است. فكر میكنید نهایت كنشها و واكنشها بین این دو دسته به كجا میرسد؟
- ببینید الان در كشور فضای اعتدال و میانهروی به هر حال سكه رایج بازار است. قسمت عمدهای از اصولگرایان هم ترجیح میدهند در این شرایط برای انتخابات به سمت همین اعتدال گرایش داشته باشند.
* پس شكاف جبهه پایداری و اصولگرایان باقی خواهد ماند؟ البته منظورم اصولگرایان سنتی مثل آقای باهنر است.
- جبهه پایداری خرج خود را از جریان اصولگرایی جدا كرده است. جریان معتدل اصولگرایان همچون آقای لاریجانی كه جای خودش را دارد. جبهه پایداری حتی با امثال آقای باهنر هم به ائتلاف و لیست مشترك نخواهند رسید. الان گفتوگوهایی در جریان است اما این گفتوگوها سرد و پرتنش جلو میروند. این تنشها شاید در اخبار منتشر شده خود را نشان ندهند اما میدانیم كه در پشت پرده اختلافات جدی است.
* خب این مسائلی كه میگویید مشخصا چیست؟ چه گفتوگوهایی شده و چه اتفاقاتی در جریان آن افتاده است؟
- آقای باهنر و جبهه پیروان هنوز مشغول صحبت هستند اما خب گفتوگوها همانطور كه گفتم خیلی سرد شده است. مشخصا تلاش میشود تا از طریق برخی روحانیون مورد وثوق جریان اصولگرایی در قم برخی مباحث پیش برود، اما دو موضوع وجود دارد. یكی اینكه قسمت عمدهای از سیاسیون و آنها كه قصد حضور جدی در انتخابات دارند با خط و مشی دیگری جلو میروند و به عبارتی الزاماتی جدا از آن مسائل مطرح شده در قم را مدنظر دارند. دوم اینكه در همان سطح هم اختلاف نظر وجود دارد و گفتوگوهای فعلی در حال حاضر ناظر به حل برخی مسائل است تا رسیدن به یك برنامه اجرایی. بعد هم مساله این است كه مثلا اگر در جبهه پیروان گفتوگوهایی با جبهه پایداری و این دست اصولگرایان وجود دارد، اما چهرههای تعیینكننده آن به شكل جدی به جریان معتدل اصولگرا و افرادی نظیر آقای لاریجانی میاندیشند. چون به هر حال امكان همگرایی در آن طرف قویتر است. از طرفی هم پایداری حتی در گفتوگو با اصولگرایان سنتی روی مسائلی تاكید میكند كه قابل تحقق نیست.
* چه مسائلی؟
- تا جایی كه ما میدانیم آنها میگویند اصولگرایان سنتی باید با پایداری هماهنگ شوند نه برعكس. یعنی توقع دارند بقیه هم حرف آنها را بزنند و كارهای آنها را بكنند. به هر حال بر اساس چیزی كه جلو میرود این طیفها حتی برای حفظ ظاهر هم هنوز راضی به تغییر رویه نشدهاند.
* آقای لاریجانی و طیف همسو با ایشان كه معتدلین جریان اصولگرا را تشكیل میدهند در پی چه هستند؟ مشخصتر بگویم آیا آنها به ائتلاف با طیف هواداران دولت میاندیشند و در این رابطه بحث جدی صورت گرفته است؟
- در این رابطه دو چیز مطرح است. اول اینكه الان مثل دوران دفاع مقدس بسیاری مسائل كشور ما مسائل ملی شده است. یعنی دولت قبل كاری كرد كه ما دوباره گرفتار مشكلاتی شدیم كه ابعاد ملی و عمیقی دارد و این به شكل طبیعی خیلی گروهها را كنار هم قرار میدهد. در مجلس آنچه ما میبینیم این است كه چنین تمایلی بین گروههای معتدل اصولگرا وجود دارد. ضمن اینكه همه اینها هم از تندروهای زخم خوردهاند. طبیعی است كه آقای لاریجانی تمایل ندارد تا مثلا در موقعیتی مثل ٢٢ بهمن سال ٩١ قرار بگیرد و امثال آقای روحانی یا حتی هاشمیرفسنجانی هم نمیخواهند آن هشت سال را دوباره تجربه كنند. همین احساس تهدید یك لولای مهم بین این گروهها خواهد بود.
* الان نظر این طیف درباره بدنه سیاسیون هوادار دولت چیست؟
- به هر حال جمعیت اصولگرایان معتدل برای یك همگرایی سیاسی پتانسیل لازم را در بدنه دولت و هواداران دولت میبینند. این پتانسیل هم به لحاظ مشی سیاسی و حركت در مسیر انقلاب وجود دارد و هم به لحاظ نوع نگرش به مسائل كشور.
* این درست است. سوال این است كه این پتانسیل آیا به یك اقدام عملی در راستای ائتلاف منجر خواهد شد؟
- ما وقتی وارد فضای انتخاباتی شویم از یك سو مانع خاصی سر راه چنین همگرایی وجود ندارد و از سویی هم الزاماتی حتی برای آن میتوان متصور بود. الان به شكل مشخص در ارزیابی نیروها در شهرستانها این مسائل مد نظر دو طرف قرار دارد و بر اساس یك برنامه هماهنگ در بسیاری جاها به توافق بر سر نامزدها هم رسیدهاند. الان این درك عمومی بین اصولگرایان معتدل و حامیان دولت وجود دارد كه میتوانند برای انتخابات با یكدیگر كار كنند و كنار بیایند.
* چقدر این احتمال جدی است؟
- شخص آقای لاریجانی در مجلس نهم انعطاف و همراهی لازم را با دولت در طول دو سال گذشته نشان داده است و خود دولتیها هم معترف به این هستند. البته دولت هم همكاری لازم را نشان داده است. در جمع اصولگرایان معتدل مجلس این تقاضا وجود دارد كه باب گفتوگو با حامیان دولت برای انتخابات باز شود و این مطالبه هم قطعا نمیتواند بدون جواب بماند.
* این مطالبه از كدام طرف مطرح شده است؟
- از هر دو طرف. مخصوصا از طرف بزرگان جریان معتدل اصولگرا كه باب این گفتوگوها را باز كنند و وارد فاز عملی بشوند.
* از طرف حامیان دولت در جریان اعتدال هم این مطالبه مطرح شده است؟
- به هر حال آنها هم همزمان تمایلاتی دارند.
* آقای لاریجانی تا اینجا در عمل چه كرده است؟ به هر حال وقت زیادی نمانده است. آیا خود ایشان یا نیروهای سیاسی كه با رییس مجلس همسو حركت میكردند و تقریبا یك جریان شدهاند، اقدام عملی در این زمینه انجام دادهاند؟
- بعد از برخی پیگیریها به نظر من اینطور میآید كه آقای لاریجانی و چهرههای موثر جریان معتدل اصولگرا هم منتظر انعطاف هواداران دولت برای چنین ائتلافی هستند. به هر حال این جریان در مجلس برای بسیاری از پروژههای دولت در دو سال اخیر هم انرژی و وقت گذاشته و هم ضربه خورده و فشارهایی را متحمل شده است و اكنون انتظار دارد كه برای یك ائتلاف یا همكاری انتخاباتی انعطاف طرف مقابل را ببیند. من فكر میكنم امثال آقای لاریجانی با توجه به جایگاه و كارنامهای كه دارند منتظر میمانند تا هواداران دولت برای این همكاری پا پیش بگذارند. اما وقتی آن اتفاق بیفتد احتمال به نتیجه نرسیدن گفتوگوها بسیار كم است، یعنی اگر آنها جلو بیایند این طرف هم آماده پذیرش پیشنهادات است.