گفت‌وگوی دویچه وله با عبدالکریم لاهیجی را درباره سفر موگرینی به ایران و مسئله حقوق بشر

راهی که اروپا در رابطه با ایران پیش گرفته چگونه راهی است؟

عبدالکریم لاهیجی

دویچه وله ـ هم‌زمانی سفر موگرینی به ایران با تمدید یک ساله تحریم‌های اروپا علیه ۸۲ مقام ایرانی به دلیل نقض حقوق بشر، پرسش‌ها و نگرانی‌هایی را درباره ارتباط ایران با غرب ایجاد کرده است. رابطه ایران و اروپا چگونه پیش خواهد رفت؟

فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا روز شنبه ۱۶ آوریل (۲۸ فروردین) در رأس یک هیئت بلندپایه سیاسی و اقتصادی به ایران می‌رود. این دومین سفر موگرینی به ایران پس از توافق اتمی این کشور با گروه ۵ به علاوه یک است.

کمتر از ۵ روز مانده به این سفر، اتحادیه اروپا تحریم‌های خود علیه ۸۲ مقام و یک نهاد ایرانی را به دلیل نقض حقوق بشر به مدت یک سال دیگر تمدید کرد. اموال و دارایی‌های این افراد در کشورهای عضو اتحادیه اروپا توقیف شده و اجازه ورود به خاک کشورهای این اتحادیه را هم ندارند.

هم‌زمانی تقریبی این دو رویداد پرسش‌هایی را برای ناظران و تحلیل‌گران به وجود آورده است. راهی که اتحادیه اروپا در قبال ایران پیش گرفته چگونه راهی است؟ آیا سیاست ادامه مذاکرات با توجه خاص به وضعیت حقوق بشر در ایران سیاست جدید اتحادیه اروپاست؟ آیا مسئله نقض حقوق بشر که توجه به آن از اصول اولیه کشورهای اروپایی است در برابر جذابیت قراردادهای اقتصادی رنگ می‌بازد؟

دکتر عبدالکریم لاهیجی حقوقدان و رئیس فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر هم‌زمانی تمدید تحریم‌ها علیه مقام‌های ایرانی که در نقض حقوق بشر دست داشته‌اند با سفر فدریکا موگرینی به ایران را دقیقا همان چیزی می‌داند که فعالان حقوق بشر همیشه خواهان آن بوده‌اند.

او در گفت‌وگو با دویچه‌وله می‌گوید: «به اعتقاد من این اقدامات نه تنها متناقض نیستند، بلکه هماهنگ هستند با آن چیزی که ما مدتهاست از اتحادیه اروپا خواستهایم و می‌خواهیم. ما در جریان مذاکرات اتمی با جمهوری اسلامی همواره گفتیم که انجام این گفتوگوها و این توافق نباید باعث شود که مسئله حقوق بشر فراموش شود. اگر غیر از این باشد، یعنی اتحادیه اروپا تمام اصول و تصمیم‌های گذشتهاش را می‌خواهد زیرپا بگذارد و بدون اینکه جمهوری اسلامی در سیاست سرکوبگرانهای که در مورد مدافعان حقوق بشر و مجموعه جامعه مدنی ایران در پیش گرفته تجدید نظر بکند، می‌خواهد یک توافق سیاسی، دیپلماتیک و اقتصادی دیگری با ایران انجام دهد.»

لاهیجی می‌گوید طی نامه‌ای که فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر در آستانه سفر موگرینی به ایران به او نوشته‌ پا را از درخواست‌های کلی فراتر گذاشته و از او خواسته تا در جریان این سفر با زندانیانی مثل بهاره هدایت، نرگس محمدی و عبدالفتاح سلطانی ملاقات کند و نیز تقاضای دیدار با رهبران در حصر جنبش سبز؛ موسوی، کروبی و رهنورد را بدهد.

لاهیجی تصریح می‌کند که این یک رویه معمول دیپلماتیک است و همانطور که اوباما در دیدار تاریخی‌اخیرش از کوبا علاوه بر رئیس‌جمهور این کشور با نمایندگان جامعه مدنی نیز ملاقات کرد، موگرینی هم می‌تواند چنین درخواستی از مقامات ایرانی بکند.

عبدالکریم لاهیجی معتقد است اگر جامعه بینالمللی توانسته در ارتباط با پرونده اتمی پس از سالها تحریم و پس از چند قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل با جمهوری اسلامی به توافق برسد، یعنی باب گفتوگو و مذاکره و توافق لااقل در یک مورد باز شده است. او نتیجه می‌گیرد: «بنابراین چرا دربارهی سایر مسائل، درباره وضعیت حقوق بشر در ایران، درباره آزادی زندانیان سیاسی، درباره رفع حصر از آقایان کروبی و موسوی و خانم زهرا رهنورد و سایر مسائل نتوانند با جمهوری اسلامی به توافق برسند.»

گفت‌وگو با عبدالکریم لاهیجی را درباره سفر موگرینی به ایران و مسئله حقوق بشر را در اینجا بشنوید:
http://www.dw.com/popups/mediaplayer/contentId_19181736_mediaId_19181671

پیوند به متن در دویچه وله: http://dw.com/p/1IU2q