آنچه باید از کودتای ترکیه بدانید

اردوغان در بازگشت به استانبول: "عوامل کودتا تاوان سنگینی خواهند داد"
نگام - رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری ترکیه، چند ساعت بعد از تلاش گروهی از ارتشی‌ها برای گرفتن کشور به استانبول بازگشته بود.

او در جمع حامیانش در یک سخنرانی زنده تلویزیونی گفت که اقدام به کودتا “خیانت” است و ارتش باید پاکسازی شود.

دست‌کم ۹۰ نفر -بیشتر غیرنظامی- در درگیری‌های شب گذشته کشته و بیش از ۱۵۰۰ نفر دستگیر شدند.

گزارش لحظه به لحظه ى بی بی سی:

06:49 GMT
خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از یک مقام بلندپایه دولت ترکیه می‌گوید که 1563 نظامی در سراسر ترکیه بازداشت شده‌اند

06:24 GMT
کتی ویلسون خبرنگار بی‌بی‌سی می‌گوید اگرچه مقررات منع آمد و شد در ترکیه برقرار است اما چندان رعایت نمی‌شود. او می‌گوید مردم به تدریج در حال آمدن به خیابان‌ها هستند و مغازه‌ها هم در حال باز شدن هستند

05:48 GMT
خبرگزاری فرانسه: پلیس ترکیه می‌گوید 16 عامل کودتا در درگیری ها کشته شده‌اند

گلنور آیبت رئیس دپارتمان علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه باغچه‌شهیر استانبول در مورد شکست کودتا این دلایل را در مصاحبه با بی‌بی‌سی مطرح کرده است
◾تعداد کمی از سربازان در این عملیات شرکت داشتند
◾فرماندهان ارتش به صراحت از آن انتقاد کردند
◾مردم برای مخالفت با آن به خیابان‌ها ریختند

05:40 GMT
خلوصی آکار، رئیس ستاد مشترک ارتش ترکیه از یک پایگاه هوایی در آنکارا که ظاهرا نگه داشته می‌شد، نجات داده شده است

05:35 GMT
به گزارش رویترز یک مقام ارشد ترکیه گفته است چند هلیکوپتری که همچنان در دست عوامل کودتا قرار دارد سرنگون خواهند شد.

05:11 GMT
یک مقام ترکیه گفته است که عاملان کودتا دیگر جنگنده‌ای در اختیار ندارند و تنها چند هلیکوپتر دارند

05:04 GMT
رویترز: مقام‌های ترکیه می‌گویند 29 سرهنگ و 5 ژنرال ارتش ترکیه برکنار شده‌اند

04:48 GMT
خبرگزاری آناتولی می‌گوید 754 نفر از نیروهای ارتش در ارتباط با کودتا بازداشت شده‌اند

04:46 GMT
خبرگزاری رویترز می‌گوید بیانیه‌ای را با ای‌میل از بخش حامی کودتا در ارتش دریافت کرده که در آن گفته شده سرسختانه به نبرد ادامه می‌دهد.

04:35 GMT
فیلمی در شبکه تلویزیونی روتاخبر پخش شده که نشست پارلمان ترکیه را در لحظه اصابت بمب به ساختمان پارلمان نشان می دهد:

04:29 GMT
فتح‌الله گولن، شخصیت مذهبی ترکیه که مقیم آمریکا است شدیدا تلاش برای کودتا را محکوم کرده است. او در بیانیه کوتاهی اتهام ارتباط با چنین طرحی را رد کرده و گفته است به عنوان فردی که در چند دهه گذشته، چند کودتای نظامی از سر گذرانده، چنین اتهامی را توهین‌آمیز می‌داند.

04:18 GMT
دیلی صباح گزارش کرده که تاکنون بیش از 330 نفر از عوامل کودتا در سراسر ترکیه بازداشت شده اند. کشته شدن 60 نفر هم در سراسر کشور گزارش شده است.

04:08 GMT
یک مقام دفتر ریاست‌جمهوری ترکیه گفته است جنگنده‌های اف شانزده به تانک‌هایی که توسط طراحان کودتا در برابر کاخ ریاست‌جمهوری مستقر شده بودند، حمله کرده‌اند

04:04 GMT
شمار بیشتری از سربازانی که در تلاش برای کودتا مشارکت داشتند، تسلیم شده‌اند

04:01 GMT
نخست‌وزیر ترکیه گفته است امید دوندار، فرمانده ارتش به عنوان جانشین موقت خلوصی آکار رئیس ستاد مشترک ارتش تعیین شده است

03:49 GMT
گزارش شده که دریاسلار نجات آتیلا دمیرخان از رهبران کودتا در ایالت مرسین بازداشت شده است

03:48 GMT
اردوغان گفته است که کودتا موفق نخواهد بود

03:47 GMT
سی‌ان‌ان ترک تصاویر تسلیم شدن یک گروه از نظامیان حامیان کودتا بر روی پل بغاز را نشان داده است

03:43 GMT
به گزارش رویترز رجب طیب اردوغان از هوادارانش خواسته است که تا برگشتن اوضاع به حال عادی از خیابان‌ها به خانه نروند.

03:38 GMT
خشایار جنیدی، خبرنگار بی بی سی در استانبول می‌گوید که با وجود زد و خوردها به نظر می‌رسد کودتابه اهداف خود نرسیده است و نیروهای وفادار به رجب طیب اردوغان در حال پس گرفتن کنترل هستند.

خشایار می‌گوید به نظر می‌رسد فضا به سمت آرامش می‌رود و لااقل در یک ساعت و نیم گذشته صدای پرواز جنگنده‌ها و هلیکوپترها قطع شده است.

03:37 GMT
برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که بمباران کاخ ریاست‌جمهوری ترکیه توسط جنگنده‌هایی که در دست عوامل کودتا است ادامه دارد

03:34 GMT
وزارت امور خارجه ترکیه در بیانیه‌ای گفته است که تلاش برای کودتا توسط محفلی در ارتش این کشور صورت گرفته و شکست خورده است. این بیانیه می‌گوید رئیس‌جمهوری و دولت بر اوضاع تسلط دارند

03:31 GMT
نخست‌وزیر ترکیه خواهان نشست فوری مجلس این کشور شده است

03:23 GMT
رنگین ارسلان، خبرنگار بی‌بی‌سی ترکی در ترکیه، می‌گوید جمعه شب "کابوسی برای ترکیه" بود و با طلوع آفتاب "تصویری تیره و تار" برای کشور در حال پدیدار شدن است.

رنگین می‌گوید برای مردم ترکیه بروز نوعی بحران قابل تصور بود اما هیچ کس انتظار چنین اتفاقاتی را نمی‌کشید. او می‌گوید این اولین باری است که مردم صدای پرواز جنگنده‌ها را بالای شهرشان می‌شنیدند.

رنگین ارسلان می‌گوید: "این برای ما تجربه‌ای دردناک بود."

03:14 GMT
جنبش اسلامی "گولن" چیست؟ آیا این جنبش دارای ارزش‌های مدرنیته است یا در پس پرده دارای عناصر بنیادگرایی است؟ این مطلب را بخوانید

03:03 GMT
سربازانی که به دفتر سی‌ان‌ان ترک حمله کرده بودند، بازداشت شده‌اند

02:44 GMT
سی‌ان‌ان ترک از درگیری در پایگاه نظامی ملطیه در شرق این کشور خبر داده است

02:35 GMT
خبرگزاری رویترز می‌گوید سیزده سرباز که در هنگام تلاش برای کودتا می‌خواستند وارد کاخ ریاست‌جمهوری شوند، بازداشت شده‌اند

02:31 GMT
روزنامه دولتی صباح به نقل از دادستان آنکارا می‌گوید تا کنون 42 نفر که بیشترشان پلیس هستند کشته شده‌اند

02:30 GMT
خبرگزاری رویترز می‌گوید سربازان کنترل فرودگاه اصلی استانبول را در دست گرفته‌اند

02:29 GMT
پخش برنامه‌های سی‌ان‌ان ترک دو باره از سر گرفته شده است

02:25 GMT
گزارش‌ها حاکی از کشته شدن یک ژنرال ارتش ترکیه است که در تلاش برای کودتا دست داشته

02:18 GMT
نخست‌وزیر ترکیه به ارتش دستور داده تا هواپیمایی را که طراحان کودتا ربوده بودند، مورد هدف قرار دهند

02:16 GMT
حمید ابوطالبی، معاون سیاسی دفتر رییس جمهوری اسلامی ایران در توییتر خود نوشته است که مردم مسلمان و همسايه تركيه حاكميت خود را پس خواهند گرفت. او گفته است " ما هيچگاه دربرابر كودتا ونقض حاكميت مردم بی‌تفاوت نبوده‌ايم"

02:06 GMT
روزنامه حریت می‌گوید شماری از سربازان وارد دفتر این روزنامه شده‌اند

02:06 GMT
نخست‌وزیر ترکیه گفته است بیش از 120 نفر در ارتباط با تلاش برای کودتا بازداشت شده‌اند

01:36 GMT
پیش از آن که آقای اردوغان منتقد فتح‌الله گولن شود، جنبش تحت رهبری او (خدمت)، به پیروزی حزب آقای اردوغان در سه دوره انتخابات کمک کرد.

بخشی از این همکاری غیررسمی، نقش دادستان‌های هواخواه جنبش خدمت در محاکمه افسران ارتش بود که جزیی از مبارزه حزب عدالت و توسعه برای تضعیف سلطه ارتش قدرتمند ترکیه بر سیاست کشور بود.

01:34 GMT
جنبش خدمت (هیزمت) فتح‌الله گولن یکی از بزرگترین شبکه های اسلامگرا در جهان است و دارایی‌هایش در سراسر جهان می تواند میلیاردها دلار ارزش داشته باشد. این جنبش در سراسر جهان میلیون‌ها هوادار دارد که شماری از مدارس، اندیشکده‌ها و رسانه‌ها را اداره می‌کنند

01:32 GMT
فتح‌الله گولن که زمانی متحد آقای اردوغان بود، از سوی رئیس‌جمهوری ترکیه و یارانش متهم است که قصد دارد او را سرنگون کند، اتهامی که از سوی آقای گولن رد می‌شود. آقای اردوغان از دو سال پیش خواهان استرداد فتح‌الله گولن، شخصیت مذهبی مقیم آمریکا است.

فتح‌الله گولن ۷۴ ساله از سال ۱۹۹۷ به این سو در تبعیدی خود خواسته در پنسیلوانیای آمریکا زندگی می‌کند.

01:27 GMT
'ترکیه ترکیه قدیم نیست'

رجب طیب اردوغان پس از بازگشت به استانبول در نشستی مطبوعاتی اعلام کرد که "اقلیتی در ارتش" اقدام به کودتا کردند، کسانی که به گفته او چشم دیدن اتحاد مردم ترکیه را ندارند.

آقای اردوغان گفت عوامل این کودتا تاوان سنگینی برای کارشان خواهند داد.

او گفت ترکیه، ترکیه قدیم نیست.

آقای اردوغان به کنایه گفت افرادی در ارتش از پنسیلوانیا (محل اقامت فتح الله گولن) دستور می‌گیرند.

رجب طیب اردوغان گفت میلیون‌ها نفر به خیابان آمده‌اند و او از قدرت کنار رفتنی نیست.

آقای اردوغان گفت این تلاش برای کودتا نشان می‌دهد که جنبش گولن در تروریسم مسلحانه دست دارد و کودتا فرصتی است که ارتش پاکسازی شود.

رئیس جمهور ترکیه گفت اعضای این کابینه وظایف عادی خود را در آنکارا انجام می‌دهند.

01:18 GMT
رجب طیب اردوغان نشستی مطبوعاتی برگزار می‌کند.

01:07 GMT
درچند دقیقه گذشته صدای دو انفجار در نزدیکی میدان تقسیم شنیده شده است

01:05 GMT
اردوغان در جمع هوادارانش در فرودگاه آتاتورک از خودرو پیاده شده و بین مردم حضور یافته

01:04 GMT
سخنگوی سازمان اطلاعات و امنیت ترکیه گفته است تلاش برای کودتا شکست خورده اما هنوز مقاومت‌هایی در جریان است

01:04 GMT
دیوار صوتی برفراز استانبول شکسته شده است

01:03 GMT
محمد جواد ظریف،وزیر امور خارجه ایران در توییتر خود نوشته است "دفاع شجاعانه مردم ترکیه از دموکراسی و دولت منتخب‌شان نشان می‌دهد که کودتاها جایی در منطقه ما ندارند و محکوم به شکست هستند"

01:03 GMT
خبرگزاری رویترز می‌گوید نزدیک به سی سرباز پس از این که توسط پلیس‌ محاصره شدند، سلاح‌های خود را زمین گذاشتند

00:52 GMT
درگیری پلیس و سربازان

آسوشیتدپرس می‌گوید بین سربازان عامل کودتا و نیروهای پلیس در استانبول درگیری رخ داده و آنها تبادل آتش کرده‌اند.

00:49 GMT
رویترز از قول شاهدی عینی می‌گوید که ده‌ها نفر از سربازانی که در اقدام به کودتا شرکت داشتند سلاح‌هایشان را به پلیس تحویل داده‌اند.

00:44 GMT
سربازان عامل کودتا می‌خواهند در ساختمان سی‌ان‌ان ترک هستند و می‌خواهند پخش برنامه‌های این شبکه را قطع کنند.

00:41 GMT
صدای انفجارهای جدیدی در استانبول شنیده شده است

00:26 GMT
'اردوغان به استانبول بازگشت'

مقام‌های دولتی ترکیه می‌گویند رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه به استانبول بازگشته است.

آقای اردوغان در تعطیلات بود که گروهی از نظامیان اقدام به کودتا کردند.

00:01 GMT
اوموت شکری، کارشناس ژئوپولتیک و روابط ایران و ترکیه می‌گوید: "برنده واقعی شبه کودتا اردوغان و نظام ریاست جمهوری خواهد بود پیروزی حزب عدالت و توسعه در انتخابات آینده گارانتی شد".

23:57 GMT
خبرگزاری آناتولی می‌گوید هواداران رجب طیب اردوغان وارد ساختمان تلویزیون دولتی شده‌اند.

پیش از نیمه شب به وقت محلی گروه عامل کودتا این ساختمان را تصرف کرد.

23:54 GMT
نخست وزیر ترکیه اعلام کرده است که بر فراز آنکارا منطقه پرواز ممنوع اعلام شده است.

23:53 GMT
گزارش‌های تاییدنشده‌ای از یک انفجار بزرگ در استانبول حکایت دارند.

23:52 GMT
'حمله هوایی به پارلمان ترکیه'

گزارش‌هایی حاکی از آن است که هلیکوپترهای ارتش ترکیه به پارلمان این کشور حمله کرده و به آن آتش گشوده‌اند.

23:46 GMT
گزارش‌ها حاکی از آن است که هواداران رجب طیب اردوغان قصد دارند ساختمان تلویزیون دولتی ترکیه را، که به تصرف گروه عامل کودتا در آمده، بگیرند.

23:43 GMT
خشایار جنیدی، خبرنگار بی بی سی، می‌گوید همین حالا صدایی شبیه به صدای انفجار را در استانبول شنید.

23:41 GMT
تصاویری منتشر شده که حاکی از زخمی شدن هواداران رجب طیب اردوغان و معترضان به کودتا در پل بسفر است.

23:35 GMT
'کودتا کنترل شده'

خشایار جنیدی، خبرنگار بی بی سی در استانبول می‌گوید سازمان اطلاعات و امنیت ترکیه اعلام کرده است که کودتا کنترل شده است.

23:04 GMT
اطراف فرودگاه آتاتورک٬ بزرگ‌ترین فرودگاه ترکیه که تا ساعتی پیش در تصرف ارتش بود حالا پر از مردمی شده که به نظر می‌آید هوادار دولت آقای اردوغان باشند. گزارش شده تانک‌های ارتش از فرودگاه فاصله گرفته‌اند.

23:04 GMT
بسیاری از شبکه‌های تلویزیونی ترکیه که به تصرف ارتش درآمده بودند در حال حاضر پخش خود را متوقف کرده‌اند.

23:03 GMT
یک مقام دولتی ارشد به خبرگزاری رویترز گفته است که یک گروه از نظامیان تلاش کردند قدرت را به دست بگیرند. این گروه چند تانک داشته و به نیروهایش دستور داده که خیابان‌ها را بگیرند. اما به گفته این مقام دولتی گروهی که برای کودتا تلاش کرده در بسیاری از مناطق به مشکل برخورده‌اند.

این مقام دولتی پیش‌بینی کرده که ناآرامی‌ها تا یک شبانه‌روز دیگر ادامه داشته باشد.

22:54 GMT
فرمانده نیروهای ویژه ارتش ترکیه گفته است که بخشی از ارتش "خیانت" کرده است، اما آنها موفق نخواهند شد و ارتش ترکیه در خدمت مردم است.

22:48 GMT
در تصاویری که از شبکه‌های تلویزیونی پخش می‌شود٬ به وضوح صدای شلیک گلوله شنیده می‌شود. خبرگزاری رویترز ویدئویی را منتشر کرده که نشان می‌دهد گروهی از مردم که روی پل حرکت می‌کنند با شنیدن صدای گلوله به سوی دیگر فرار می‌کنند.

22:46 GMT
خبرنگاران می‌گویند از مساجد استانبول اذان با صدای بلند پخش می‌شود

تانک‌های ارتش ترکیه در خیابان‌های استانبول.

گزارش‌ها از جمله حاکی از آن است که تانک‌های ارتش اطراف ساختمان پارلمان هم به کار گرفته شده‌اند.

برخی از طرفداران رجب طیب اردوغان تلاش کرده‌اند در نزدیکی پارلمان تجمع کنند.

22:45 GMT
تمامی احزاب سیاسی عمده ترکیه تحولات اخیر این کشور را محکوم کرده‌اند