"خامنه‌ای تصمیم گرفته رابطه با آمریکا هیچوقت عادی نشود"

دویچه وله - در حالی که دولت روحانی در تلاش برای عادی‌سازی روابط با آمریکاست، خامنه‌ای همچنان بر طبل دشمنی با آمریکا می‌کوبد. در نبرد میان این دو جناح پیروز میدان چه کسی خواهد بود؟ گفت‌وگو با مهران براتی.

مذاکرات مستقیم وزرای خارجه ایران و آمریکا، واردات خودرو از آمریکا، امکان سرمایه‌گذاری شرکت‌های آمریکایی در ایران از یک سو و در سوی دیگر دشمنی تمام‌نشدنی با آمریکا و دروغگو و فریبکار خواندن آمریکا از سوی آیت‌الله خامنه‌ای.

رابطه ایران و آمریکا به کجا خواهد کشید؟

مهران براتی تحلیلگر مسائل سیاسی در برلین معتقد است "خامنه‌ای تصمیم گرفته رابطه با آمریکا هیچوقت عادی نشود" چرا که به نظر او عادی شدن رابطه با آمریکا عواقبی در منطقه دارد و باعث تغییر سیاست ایران در لبنان و سوریه و یمن و احتمالا در عراق و افغانستان خواهد شد و این چیزی نیست که خامنه‌ای خواهانش باشد.

به نظر براتی ادعای خامنه‌ای در "رهبری سیاسی" منطقه و کادرهای نظامی که به دستور او در منطقه فعال شده‌اند و خواهان "برتری شیعی" در منطقه هستند، همه اینها باعث می‌شود که امکان زیادی برای نزدیکی سیاسی ایران و آمریکا فراهم نباشد.

به نظر او کوتاه آمدن خامنه‌ای در پرونده اتمی تنها به دلیل "فروپاشی اقتصادی ایران" بود و خامنه‌ای چاره‌ای جز عقب‌نشینی نداشت و در مسائل دیگر مثل رابطه با آمریکا "دلیل ندارد که او کوتاه بیاید."

براتی معتقد است نزدیکی سیاسی ایران و آمریکا تنها زمانی امکان خواهد داشت که اصلاح‌طلبان در سیاست‌گذاری نظام دست بالا را داشته باشند و چنین چیزی هنوز علیرغم سر کار بودن دولت روحانی و مجلسی نسبتا معتدل وجود ندارد.

به عقیده مهران براتی سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی در بیت خامنه‌ای تعین می‌شود. در این بیت پنج هزار نفر وجود دارند که حدود ۵۰۰ نفرشان افراد بسیار نزدیک به خامنه‌ای هستند و تصمیمات مهم و سیاست‌گذاری در رایزنی با آنها گرفته می‌شود.

براتی می‌گوید در میان این ۵۰۰ نفر تنها چند نفر نزدیک به اصلاح‌طلبان‌اند و بقیه همگی از چهره‌های شناخته‌شده اصول‌گرا و محافظه‌کار هستند. این تحلیل‌گر سیاسی نتیجه می‌گیرد که بنابراین اعتدالیون هنوز جایی در سیاست‌گذاری کلی نظام ندارند.

به نظر براتی آن چه که مشاهده می‌شود تنها یک درگیری لفظی میان جناح دولت روحانی و تندرویان است اما این درگیری بیشتر از حرف نیست و در عمل آنچه که انجام می‌گیرد هنوز نشانه‌ای از توازن قدرت به سود اصلاح‌طلبان یا حتی اعتدالیون ندارد.

این تحلیلگر سیاسی معتقد است همیشه هر تحولی در جمهوری اسلامی صورت گرفته ارتباطی با مسائل بین‌المللی داشته است الان هم اگر تغییر و تحولی در عرصه بین‌المللی صورت بگیرد ممکن است در نیروهای درون نظام جمهوری اسلامی هم تغییر و تحولی پیدا شود ولی هنوز علائمی از آن دیده نمی‌شود.

به نظر براتی یکی از روشن‌ترین این علائم می‌تواند آغاز بحث درباره بازگشایی سفارت آمریکا در تهران باشد؛ سفارت‌خانه‌ای که ۳۷ سال پیش در چنین روزی با حمله چند دانشجو بسته شد و آغازگر بحرانی میان دو کشور بود که همچنان ادامه دارد.