نشست بررسی اعتراض آیت‌الله منتظری به کشتار ۶۷ در شهر کلن

دویچه وله - هم‌زمان با روز جهانی حقوق بشر، نشست بررسی اعتراض آیت‌الله منتظری به کشتار سال ۶۷ در کلن آلمان برگزار شد. سخنرانان به اهمیت دادخواهی این کشتار پرداختند و پیشنهاد ساخت بنای یادبودی برای اعدام‌شدگان را دادند.

شست بررسی اعتراض آیت‌الله منتظری به کشتار سال ۱۳۶۷ با حضور حسن فرشتیان، کاظم کردوانی، رضا معینی، جهانگیر اسماعیل‌پور و منیره برادران، تنها سخنران زن در این جلسه روز شنبه (۱۰ دسامبر/ ۲۰ آذر) مصادف با روز جهانی حقوق بشر در شهر کلن آلمان برگزار شد.

چهار ایراد حکم احمد منتظری

در ابتدای این نشست پیام تصویری ارسالی از سوی احمد منتظری پخش شد. احمد منتظری در پی افشای فایل صوتی پدرش، آیت‌الله حسینعلی منتظری به ۲۱ سال حبس و خلع لباس محکوم شده است. او در این پیام ویدیویی صدور حکمش از سوی دادگاه ویژه روحانیت را "پرونده سازی" خواند و با بیان چهار ایراد به حکم صادره گفت: «ریاست کل دادگاه ویژه روحانیت بر عهده آقای رئیسی است، ایشان یکی از آن چهار نفری است که در همان فایل صوتی نامشان به عنوان یکی از دست‌اندرکاران اعدام زندانیان سیاسی سال ۶۷ برده می‌شود. قاضی پرونده من باید تحت امر ایشان حکم صادر می‌کرد، با این شرایط آیا امکان این وجود دارد، این حکم عادلانه باشد؟»

فرزند آیت‌الله منتظری پیش از این درباره اینکه چرا در این مقطع زمانی این فایل را که یکی از اسناد مهم تاریخی ایران به شمار می‌رود منتشر کرده، گفته بود: «با توجه به شبکه‌های اجتماعی زمینه‌اش اکنون وجود دارد و موقعیت مناسبی است که این حقایق منتشر شود. این فایل مهر تأییدی بر کتاب خاطرات پدرم است چون بسیاری با تحریف تاریخ قصد داشتند چهره دیگری از او به تصویر بکشند، انتشار این فایل خط بطلانی بر روی این تحریف‌هاست.»

اهمیت انتشار فایل صوتی آیت الله منتظری

جهانگیر اسماعیل‌‌پور، نویسنده کتاب "عادل آباد، رنج ماندگار" و منیره برادران نویسنده کتاب‌هایی هم‌چون "روانشناسی شکنجه" و "حقیقت ساده" دو تن از فعالان سیاسی بودند که در این نشست گوشه‌ای از تجربیاتشان در زندان‌های ایران در سال‌های دهه ۶۰ را بیان کردند.

میزگرد این نشست نیز با حضور حسن فرشتیان (از شاگردان آیت‌الله منتظری)، کاظم کردوانی (نویسنده و پژوهشگر) و رضا معینی (رئیس بخش ایران، افغانستان و تاجیکستان در سازمان گزارشگران بدون مرز) برگزار شد.

حسن فرشتیان خلع سلاح شدن مذهب توسط بخشی از روحانیت را یکی از پراهمیت‌ترین نکات انتشار فایل صوتی آیت الله منتظری اعلام کرد. او با بیان اینکه "در آن سال‌های سیاه آیت‌الله منتظری تنها صدای شرافت انسانیت شد"، گفت: «احمد منتظری با انتشار این فایل صوتی، هم سند فعل را منتشر کرد و هم فاعل را. با انتشار این فایل اعدام‌های سال ۶۷ برای همیشه به طور رسمی در تاریخ ایران ثبت شد و شاید برای نخستین بار به طور رسمی نام عاملان این کشتار برده شد.»

مجازات به جای انتقام

رضا معینی سخنران دیگر این جلسه بر اهمیت دادخواهی برای کشتار سال ۶۷ تاکید کرد و گفت: «بزرگترین مشکل در مورد دادخواهی این است که تاکنون هربار از دادخواهی صحبت کردیم، تنها مبنای نظری و کارکردی شعاری داشته است اما من از دادخواهی ملی دفاع می‌کنم. ما باید دنبال مجازات باشیم نه انتقام. دادخواهی ملی یعنی اینکه جامعه بتواند متوجه شود که چه بر سرش آمده است و چگونه می‌تواند این زخم‌ها را ترمیم کند. به همین دلیل موکول کردن این دادخواهی به فردای پس از تغییر قدرت یکی از مسائل نظری است که بسیار در مورد آن صحبت می‌کنیم، اما دادخواهی باید از همین امروز آغاز شود.»

کاظم کردوانی هم در این نشست پیشنهاد ساخت یک مجسمه یا بنای یادبود برای اعدام‌شدگان سال ۶۷ را مطرح کرد و او نیز بر ضرورت دادخواهی در زمان حال تاکید کرد.

کردوانی نیز مانند سخنرانان دیگر با بیان احترام برای آیت‌الله منتظری و اهمیت آنچه او در سال ۶۷ انجام داد، گفت: «روحیه حق‌طلبی را باید حفظ کرد و همین امروز دنبال مجازات بود.»

این جلسه با پخش ویدیویی کوتاه از اظهارنظرهای موافق و مخالف به فایل صوتی آیت‌الله منتظری به پایان رسید.