پرستویی: جای سیف‌الله داد هميشه خالی است

بهار: امروز ششم مرداد، سالروز درگذشت سیف‌الله داد، مدیر محبوب سینما در دوران دوم خرداد و کارگردان مشهور سینماست. سیف‌الله داد تقریبا مدت کمی پس از انتخابات 88 و وقایع پس از آن درگذشت. جالب است بدانید مرحوم سیف‌الله داد عضو فیس‌بوک بود و پس از انتخابات 88، مطلب تلخی روی صفحه خود منتشر کرده بود. سیف‌الله داد، مدیر محبوبی در سینمای ایران است. هنوز اشک‌های منیژه حکمت که عکاسان از مراسم سیف‌الله داد گرفته بودند از یاد اهالی سینما نرفته است؛ محبوبیتی که سیف‌الله داد در سینمای ایران دارد در نوع خود بی‌نظیر است. شاید اگر سیف‌الله داد زنده بود، منازعه اخیر سینماگران با حوزه هنری و سینماگران مخالف همکاری با حوزه هیچ‌گاه به وجود نمی‌آمد. در سینمای ایران، فقط آقای شمقدری و همفکرانش، مخالف سیف‌الله داد بودند. دوران سیف‌الله داد که اکثر سینماگران به‌خوبی از آن دوران انتقاد می‌کنند از نظر آقای شمقدری بد بوده است. به بهانه سالگرد درگذشت سیف‌الله داد سراغ پرویز پرستویی رفتیم. البته او می‌گفت افراد دیگر در این زمینه ارجح هستند. پرستویی چند سال قبل در فیلم مستندی جمله جالبی درباره سیف‌الله داد گفته بود. «سیف‌الله داد به داد سینمای ایران رسید.»

آقای پرستویی ویژگی‌های شخصیتی مرحوم داد چیست؟ با توجه به اینکه شما سال‌ها قبل در یک فیلمی درباره سیف‌الله داد گفته بودید که مرحوم داد به داد سینمای ایران رسید.

به نظر من افراد دیگری برای اظهارنظر در مورد سیف‌الله داد ارجح هستند. به خصوص افرادی که به این مرحوم نزدیک‌تر بودند اما باید درباره ایشان بگویم که ایشان نه‌تنها کارگردان خوبی بود، بلکه مدیر خوبی هم بود و به قول معروف این دوگانه، به بهترین شکل موثر عمل کرد. او زمانی که مدیر معاونت سینمایی بود بسیار موفق بود و فیلم‌هایی که ساخته بود اگرچه تعداد زیادی نبود، ولی همین تعداد کم، فیلم‌های بسیار ماندگار و تاثیرگذاری بودند.

هم‌اکنون در جامعه ما جای چنین کسانی بسیار خالی است. در سینمای ما جای خالی او به خوبی حس می‌شود. در مناسبت‌هایی مثل بزرگداشت سیف‌الله داد و مناسبت‌های اینچنینی همیشه فقدانش به خوبی حس می‌شود و این‌که او متاسفانه چه زود از دنیا رفت. سیف‌الله داد می‌تواند هم سینماگر و هم مدیر نمونه خوبی برای همه ما باشد؛ این‌که با نگاه سیف‌الله داد به مسائل نگاه کنیم؛ این‌که وقتی به خودمان نگاه می‌کنیم او را به عنوان الگو در نظر داشته باشیم. ما باید همیشه به نگاه هنری و نگاه مدیریتی سیف‌الله داد توجه داشته باشیم. مرحوم داد به نظر من از صادق‌ترین و شریف‌ترین آدم‌های سینما بود. من هیچ‌وقت ارتباط کاری نزدیکی با او نداشتم اما در برخوردهایی هم که با هم داشتیم فهمیدم مدیر بسیار خوبی است و صلابت و مناعت طبع مرحوم داد واقعا فراموش‌نشدنی است. به نظرم مدیران قبل و بعد باید او را به عنوان الگوی خود قرار دهند.

به نظر می‌رسد با توجه به شرایط بسیار سختی که سینمای ایران در چهارسال اخیر طی کرده، اهالی سینما این جای خالی را بیشتر حس می‌کنند؟
به هر حال ما همیشه در حال کسب تجربه هستیم و درواقع سعی می‌کنیم تاثیرات بیشتری بگذاریم. همه ما می‌دانیم در این چهارساله به سینمای ایران چه گذشت؟ دوران دولت فعلی که تمام شده است و آنچه در این دوران روی داده مشخص و همه چیز عیان است. به نظرم ما در دوران جدید، نیازمند سکوت و آرامش بیشتری هستیم چون هم‌اکنون عصر، عصر فضای مجازی و اینترنت است و عصر افشاگری با صدای بلند نیست. ما به لحاظ سیاسی و اقتصادی با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می‌کنیم. هم‌اکنون عصر، عصر دیالوگ است. هرچند با این شرایطی که ما این روزها در آن قرار داریم جای خالی سیف‌الله داد به خوبی حس می‌شود. من امیدوارم خانه سینما باز شود و بشود در آن فعالیت کرد. سینما نه تنها خانه ماست بلکه باید بتوانیم مسائل خودمان را در درون خودمان حل کنیم. ما هم‌اکنون در شرایطی هستیم که اگر کوچک‌ترین عکس‌العمل غیرمنتظره‌ای انجام دهیم سریع در شبکه‌های تلویزیونی و ماهواره‌ای و اجتماعی انعکاس گسترده‌ای پیدا می‌کند. ما به عنوان جامعه هنری نمی‌توانیم مثل دیگر اقشار، حق‌طلبی کنیم.

به نظرم در شرایطی که در هفته‌های اخیر روی داد به شدت جای خالی سیف‌الله داد حس می‌شود. آقای داد یک چیزهایی در سینمای ایران به ماندگار گذاشتند که هم‌اکنون به شدت احساس می‌شود که چقدر به این چیزها نیازمندیم.
ما در کدام دوره بوده که مشکلی نداشته باشیم. ما در این 35سال به هر حال همیشه با مشکلات و مسائل مواجه بوده‌ایم. حالا که در آستانه روز شش مرداد،سالروز درگذشت سیف‌الله داد هستیم، حالا که بزرگانی مثل سیف‌الله داد از میان ما رفته‌اند و دست ما کوتاه شده است باید از تجربیات گذشتگان و پیشینه و شخصیت هنری امثال ایشان استفاده کنیم.