شهرام مكری شیر برنزی افق‌ها را گرفت

جشنواره ونیز 70سال دارد و در این سن و سال دیگر از هیچ انتخاب و اعمال سلیقه‌ای ابایی ندارد، آن‌چنان‌که امسال جشنواره ونیز ترجیح داد در مقابل ده‌ها فیلم سینمایی و داستانی جایزه شیرطلایی این دوره را به یک مستند اهدا کند. این اولین‌باری است که ونیز جایزه شیرطلایی را به یک اثر مستند اهدا می‌کند. فیلم مستند «گرای مقدس» به کارگردانی جان‌فرانکو رزی، فیلمساز ایتالیایی جایزه شیر طلای هفتادمین دوره جشنواره فیلم ونیز را دریافت کرد. جان فرانکو رزی دو سال تمام برای ساخت این فیلم وقت صرف کرده است. او در این مستند سراغ بزرگراهی رفته است که در قدیم دور شهر رم حلقه زده بود. برای ساخت این اثر دو سال زمان صرف شده است و هشت ماه نیز ویرایش این فیلم به طول انجامیده است. جان فرانکو رزی هنگام دریافت این جایزه گفت: «این مستند را تحت‌تاثیر کتاب شهرهای نامرئی ایتالو کالوینو ساخته‌ام و البته تحت‌تاثیر رمان‌هایی بودم که درباره سفر مارکوپولو در روزگار گولای خان به چین نوشته شده است.»

رییس هیات داوران بخش مسابقه امسال، برناردو برتولوچی، فیلمساز مشهور ایتالیایی بود که در کنار او آندره‌آ آرنولد، رناتو برتا، کری فیشر، مارتینا گدک، جیانگ ون، پابلو لورن، ویرجینی لدوین و رویچی ساکاموتو به داوری بیست فیلم برگزیده بخش مسابقه پرداختند.

پانزده سال از آخرین باری که شیر طلایی در ایتالیا باقی ماند، می‌گذرد. جان‌فرانکو رزی که تنها فیلم مستند می‌سازد، اولین فیلم خود را در سال ۱۹۹۳ کارگردانی کرد و پس از آن تا به امروز تنها سه فیلم دیگر گارگردانی کرده که فیلم قبلی او هم درباره رم بود. فیلم «ماهی و گربه» به کارگردانی شهرام مکری از ایران نیز موفق به کسب جایزه ویژه بخش «افق‌های نو» برای ایده‌های خلاقانه‌ای که در روایت به کار رفته، شد.

فیلمنامه این اثر را خود مکری نوشته است. داستان فیلم او حول‌وحوش یک اردوی تابستانی به شمال ایران می‌گذرد و مسافرانی که درگیر ماجراهای عجیب و غریبی می‌شوند. جایزه بهترین فیلم بخش افق‌ها به «پسران شرقی» ساخته روبین کامپیلو از فرانسه رسید و جایزه بهترین کارگردان نصیب اوبرتو پازولینی برای فیلم طبیعت بی‌جان شد. پل شرایدر، فیلمنامه‌نویس و کارگردان آمریکایی داور بخش افق نو بود و گلشیفته فراهانی بازیگر ایرانی نیز در این بخش عضو هیات داوران بود. جایزه فیپرشی هفتادمین جشنواره ونیز در بخش رقابتی به «تام در مزرعه» به کارگردانی «خاویر دولان» رسید و جایزه بهترین فیلم اول بخش افق‌ها و هفته منتقدان به «اتحاد» به کارگردانی «آنا اودل» رسید.

جایزه شیر نقره‌ای بهترین کارگردانی جشنواره به «الکساندروس آوراناس» به فیلم یونانی «بانوی خشونت» رسید. فیلم «سگ‌های ولگرد» ساخته «تای مینگ لیانگ» به عنوان برنده جایزه بزرگ هیات داوران معرفی شد. همچنین «استیو کوگان» و «جف پوپ» جایزه بهترین فیلمنامه بخش رقابتی را برای «فیلومنا» ساخته استفن فریرز دریافت کردند و جایزه ویژه هیات داوران نیز به فیلم «همسر افسر پلیس» ساخته فیلیپ گرونلینگ از آلمان رسید. جایزه شیر آینده جشنواره ونیز امسال به انتخاب هیات داوران به فیلم «سایه سفید» ساخته «نواز داشه» محصول مشترک ایتالیا‌، آلمان و تانزانیا اعطا شد. سی و یک فیلم برای دریافت پنج جایزه این بخش رقابت کردند.

اما جشنواره ونیز در هفتادمین دوره‌اش از فیلمسازان شناخته‌شده مختلفی از سراسر جهان خواسته بودکه فیلم کوتاهی برای جشنواره بسازند و مجموعه آن‌ها که به رقم 70 رسیده، در یک سانس به نمایش درمی‌آید. از فیلمسازان ایرانی، از عباس کیارستمی و امیر نادری خواسته شدکه برای این مجموعه فیلمی بسازند. این فیلم‌های کوتاه هر روز در سالن‌های اصلی جشنواره به نمایش درمی‌آیند. اما بخش خارج از مسابقه هم با نام‌های بزرگ مزین شده است: کیم کی دوک فیلمساز نابغه کره‌ای که سال گذشته شیر طلایی ونیز را از آن خود کرد، امسال با فیلم «موئبیوس» در بخش خارج از مسابقه حضور داشت. آندره وایدا فیلمساز کهنه‌کار لهستانی هم با فیلم «ولسا مردی از جنس امید» در بخش خارج از مسابقه حضور داشت. همین‌طور پل شریدر فیلمساز صاحب‌نام با فیلم تازه‌اش به نام «تنگه‌ها».