دانشجویان: «توفیقی مچکریم»

بهار: «نخیر»! این یک کلمه، پاسخ بلند و کشیده تمام دانشجویانی بود که دیروز در جلسه تودیع و معارفه رییس دانشگاه علامه طباطبایی در برابر این سوال محمدرضا ضیایی‌بیگدلی، استاد بازنشسته دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی که پرسیده بود: «آیا مدیریت دانشگاهی آقای شریعتی منطبق با ویژگی‌های یک مدیر موفق در یک دانشگاه سلامت بوده است؟» به زبان آوردند.

دیروز، دانشکده حقوق دانشگاه علامه طباطبایی شاهد تجمع تعداد زیادی از دانشجویان و استادان این دانشگاه بود؛ تجمعی که برای مراسم تودیع صدرالدین شریعتی، رییس قبلی دانشگاه علامه و معارفه حسین سلیمی سرپرست جدید دانشگاه تشکیل شده بود. تودیع و معارفه‌ای که بیشتر دانشجویان و استادان این دانشگاه را به ساختمان‌های اصلی این دانشگاه در دهکده المپیک کشانده بود. تقریبا همه بودند. از استادان به زور بازنشسته شده و دانشجویان گرفته تا سرپرست وزارت علوم، جعفر توفیقی. تنها کسی که حضور نداشت، صدرالدین شریعتی بود. او در مراسم تودیعش شرکت نکرد درست مانند بعضی از مدیران دولت احمدي نژاد که در مراسم تودیع‌شان شرکت نکردند.

اولین سخنران مراسم تودیع و معارفه دیروز، محمدرضا ضیایی‌بیگدلی، استاد بازنشسته دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی بود. استادی که به گفته خودش، به‌دلیل رعایت نشدن بعضی حرمت‌ها و حریم‌ها در این روزهای اخیر از سوی شریعتی، قضاوت درباره مدیریت حدودا هشت ساله او باید به افراد حاضر در مراسم واگذار شود. قضاوت واگذار شد که البته جوابی هم جز همان «نخیر» بلند و کشیده کلمه دیگری هم شنیده نشد. ضیایی بیگدلی از جمله استادانی بود که در دوره هشت ساله ریاست شریعتی در دانشگاه علامه طباطبایی به اجبار بازنشسته شده بود، درست مانند خیلی از استادان بنام دیگر دانشگاه. با این‌که در این مدت او نمی‌توانست در جلسات هیات علمی شرکت کند و حتی وارد دانشگاه که به قول خودش، خانه دومش است، شود، ولی باز هم قضاوتی به مدیریت شریعتی نکرد و گفت: با این‌گونه برخورد‌ها قضاوتم چندان عادلانه و منصفانه نخواهد بود.

او درباره سلیمی، سرپرست جدید دانشگاه ادامه داد: او دارای تمام ویژگی‌هایی است که یک مدیر موفق در یک دانشگاه سلامت باید داشته باشد. ضیایی همچنین در پایان به چند نکته اشاره کرد، نکاتی از این جمله: فراهم ساختن تمهیدات لازم برای استقلال از دست رفته دانشگاه‌ها. تغییر در دانشگاه‌هایی که کارنامه درخشانی از دوران مدیریتی خود ندارند و به جای آن‌ها انتخاب و انتصاب مدیرانی لایق و شایسته که به نوعی منتخب بیشتر استادان آن دانشگاه‌ها باشند. ارج نهادن هرچه بیشتر به انجمن‌های علمی کشور و حمایت همه‌جانبه از آن‌ها. تشویق بی‌دریغ از احیای مجمع صنفی اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها.

در نهایت ضیایی موضوع حمایت از نامزدی توفیقی برای وزارت علوم را مطرح کرد و گفت: بدانید که قاطبه دانشگاهیان از هر طریق که باشد، از طرح نامزدی دکتر توفیقی به عنوان وزیر علوم در مجلس شورای اسلامی حمایت خواهد کرد.

صحبت از نامزدی توفیقی برای وزارت علوم که رسید، حاضران با تشویق‌های ممتد و سوت، رضایت خود را برای این‌که توفیقی وزیر علوم دولت یازدهم شود اعلام کردند. حتی محمد زاهدی‌اصل، دبیر مجمع صنفی اعضای هیات علمی دانشگاه هم که سخنران بعدی مراسم بود، گفت: از منظر ما دانشگاهیان و به دور از هرگونه بازی سیاسی، توفیقی وزیر علوم و شایسته‌ترین فرد برای این منصب است. ما از ایشان برای انتخاب آقای سلیمی به عنوان سرپرست دانشگاه علامه صمیمانه سپاسگزاريم. به گفته زاهدی اصل، دانشگاه اسلامی، دانشگاهی شکوفا و پرنشاط است که در آن کرامت استاد و احترام دانشجو حفظ می‌شود، او همچنین گفت: ارج نهادن بیشتر به انجمن‌های علمی کشور و حمایت همه‌جانبه از آن‌ها یکی از خواسته‌های ماست. همچنین باید از مجمع صنفی اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها که در سال‌های پس از 84 با کارشکنی مدیران متوقف شد، حمایت شود.

صحبت‌های دو سخنران اول مراسم که تمام شد، نوبت به صحبت‌های حسین سلیمی، سرپرست دانشگاه علامه طباطبایی رسید که با تشویق‌های ممتد و سوت‌های طولانی و البته شعار «روحانی مچکریم» حاضران در مراسم همراه بود.

سلیمی صحبت‌هایش را با ابراز افتخار از این‌که در دانشگاهی کار می‌کند که فرهیخته‌ترین و پاک‌ترین استادان و بهترین، پرمطالعه‌ترین و پرشورترین دانشجویان مملکت را دارد، شروع کرد.

او با اشاره به حفظ حرمت افراد مختلف گفت: تمام تلاشمان این است که حرمت انسان‌ها حتی اگر با ما اختلاف عقیده دارند را نگه داریم.

سلیمی حتی از بعضی خدمات شریعتی تشکر کرد. خدماتی مانند احیای املاک دانشگاه‌ها و افزایش تعداد دوره‌های تحصیلات تکمیلی. او همین‌طور از تمام حاضران خواست که احترام شریعتی را نگه دارند.

سرپرست دانشگاه علامه طباطبایی همچنین گفت: در ابتدا باید دانشگاه علامه را به جایگاه اصلی خودش برسانیم که بخش عمده آن در حوزه عمرانی خواهد بود زیرا به لحاظ عمرانی عقب‌مانده هستیم. ما چیزی به‌عنوان کتابخانه مرکزی، مسجد و جایی برای فعالیت‌های علمی و دانشجویی نداریم. به گفته سلیمی، دانشگاه علامه در خیلی از حوزه‌های علمی به جای دانشگاه تبدیل به آموزشگاه شده است. زیرا تمام دانشگاه، در سر کلاس رفتن و امتحان دادن و فرار از محیط دانشگاه خلاصه شده است. همین‌طور دانشگاه شده شبکه‌ای از مقالاتی که معلوم نیست برچه اساسی طبقه‌بندی شده است.

به اعتقاد او، دوره‌های تحصیلات تكميلي تنها از نظر کمی زیاد شده‌اند و از نظر کیفی مشکل دارند. برای مثال روی کاغذ شش دانشکده اضافه شده از جمله پژوهشگاه اسلامی قم. ولی تمام این‌ها تنها روی کاغذ است، نه ساختمانی وجود دارد و نه عضو هیات علمی جدیدی.

سلیمی همین‌طور ادامه داد: به لحاظ اجتماعی دانشگاه ما احتیاج به آزادی، نشاط و شادابی دارد. بدون نشاط دانشگاه بارور نمی‌شود. برای بارور شدن، همه افراد از استاد و دانشجو گرفته تا کارمند باید احساس امنیت کنند، نه این‌که مدام پشت‌سر خود را نگاه کنند. البته او در ادامه بحث آزادی در دانشگاه، صحبت از یک‌سری محدودیت و خطوط قرمز کرد. خط‌قرمزهای او به ترتیب، مباحث دینی، اسلامی و هرچه که برگرفته از مباحث دینی است، بود. ارکان نظام جمهوری‌اسلامی و نقش محوری رهبری و در آخر آبروی افراد و فضای اخلاق چه استادان و چه دانشجویان از ديگر صحبت‌هاي او بود.

سلیمی در آخر با دعایی صحبت‌هایش را تمام کرد. صحبت‌هایی از این‌که «خدا کند میز ریاستی انسان‌ها را نگیرد و رفتارهای انسانی طوری باشد که از مواضع تکبر و از بالا به مردم نگاه نشود.» سلیمی همچنین در حاشیه مراسم وعده بازگشت استادان بازنشسته با توان علمی بالا به دانشگاه علامه را داد. به گفته او، حدود 35 نفر از استادان در سال‌های گذشته با وجود نظر خودشان بازنشسته شده‌اند، در حال حاضر حدود سه، چهار نفر از استادان اخراج شده به هر دانشکده بازگشته و فعالیت خود را شروع کرده‌اند. او همچنین ادامه داد: افرادی که خارج از هرگونه مشکلات سیاسی و عقیدتی، بازنشسته شده‌اند و توانایی علمی بالایی را دارند، به دانشگاه برمی‌گردند. او همین‌طور درباره سوال خبرنگاری مبنی بر وضعیت 120 استادی که به‌طور نادرست در دانشگاه علامه استخدام شده‌اند، گفت: 102 نفر از این افراد از وزارت علوم مجوز داشتند، اما حدود 30 نفر از آن‌ها اصلا مراجعه نکرده بودند. به این ترتیب، می‌توان گفت حدود 70 نفر از افرادی که جدیدا استخدام شده‌اند، مشکلی برای ادامه کار ندارند. زیرا آن‌ها مدارک دکتری دارند و می‌توانند کار خود را ادامه دهند؛ اما تعدادی از این استادها به دلیل این‌که هنوز فارغ‌التحصیل نشده‌اند، نمی‌توانند فعالیت رسمی خود را آغاز کنند و باید منتظر ماند تا مدرک خود را بگیرند و درباره استخدام آن‌ها تصمیم‌گیری شود. او همین‌طور درباره تفکیک جنسیتی که در زمان شریعتی در دانشگاه اعمال شده بود گفت: موضوع تفکیک موضوعی نیست که دانشگاه علامه بتواند شخصا درباره آن نظری بدهد زیرا باید در شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در این‌باره تصمیم گرفته شود و هر تصمیمی را که به دانشگاه ابلاغ کنند، دانشگاه تابع آن تصمیم است. همچنین به گفته او تاکنون برنامه‌های دانشگاه مانند شیوه پذیرش دانشجو و مواردی از این قبیل طبق روال سابق صورت گرفته است، از این پس هم دانشگاه علامه مطابق تصمیم شورای‌عالی انقلاب فرهنگی پیش می‌رود.
سخنران آخر مراسم، جعفر توفیقی، سرپرست وزارت علوم بود که با استقبال شدید حاضران و شعار «توفیقی مچکریم» روبه‌رو شد. او در این مراسم گفت: مدیریت سیاسی در دانشگاه‌ها، مدیریتی شکست‌خورده است و ما باید روی مدیریت اخلاق و عقلانیت تاکید کنیم.

به گفته توفیقی، مدیریت سیاسی، آفت توسعه علمی است. به این ترتیب افرادی که در دانشگاه مسئولیت می‌گیرند، باید گرایش‌های سیاسی خود را کنار بگذارند.
او بزرگ‌ترین وظیفه سلیمی، سرپرست دانشگاه علامه را حفظ پشتیبانی دانشگاهیان دانست و گفت: انتخاباتی در 24 خرداد 92 برگزار شد که پیامش تدبیر، امید و اعتدال بود و اولین وظیفه هر مدیری در این دوره این است که پیام انتخابات را درک و متناسب با شرایط جدید، دانشگاه را مدیریت کند. یکی از پیام‌های انتخابات این بود که مردم با بعضی شیوه‌های مدیریت در هشت سال گذشته موافق نبودند، مقام معظم رهبری هم در این زمینه فرمودند نقاط قوت دولت‌های قبلی را شناسایی کرده و ادامه دهید و نقاط ضعف را نیز برطرف کنید؛ بنابراین اولین درخواستمان این است که از این پس با پیام انتخابات 24 خرداد مدیریت کنید. او همین‌طور به سلیمی گفت که قدر پشتیبانی و حمایت اینچنین دانشگاه، استادان و دانشجویان را بداند و آن را حفظ کند. زیرا به گفته او، دانشجویان از مهم‌ترین سرمایه‌های دانشگاه هستند.
توفیقی همچنین ادامه داد: در حال حاضر عمده توجه دانشجویان ما به رشته‌های فنی، پزشکی و پیراپزشکی‌های طراز اول علوم انسانی است؛ بنابراین باید کاری کنیم تا علوم انسانی برای مردم بیشتر شناخته شود، زیرا در حال حاضر مردم حسی که نسبت به علوم پزشکی دارند، به علوم انسانی ندارند و ارزش آن را در زندگی خود نمی‌دانند؛ بنابراین باید به سمت کاربردی کردن این علوم پیش برویم، به‌طوری که در زندگی مردم تاثیرگذار باشد.

او با بیان این‌که دانشگاه علامه طباطبایی باید به داخل مردم برود و پاسخگوی مردم باشد، گفت: این دانشگاه باید در قبال امکاناتی که مصرف می‌کند، پاسخگو باشد و مردم باید حضور دانشگاه یا نبودش را در بین خود حس کنند.
سرپرست وزارت علوم همچنین با تاکید بر این‌که دانشگاه باید سرشار از نواندیشی، تولید فکر و ایده باشد، گفت: در سند دانشگاه اسلامی که به تصویب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی رسیده است نیز این سیاست‌ها آمده و حمایت از روحیه پرسشگری و فضای باز سیاسی در آن تاکید شده است.

او در آخر صحبت‌هایش را با ایجاد فضای امن و بدون اضطراب تمام کرد و گفت: دانشجویان باید در فضای امن و بدون اضطراب، تفکر انتقادی خود را مطرح کنند و فضای دانشگاه، فضایی با نشاط باشد؛ زیرا خلاقیت و نوآوری از دل همین فضا به وجود می‌آید. آرامش باید همراه با نشاط باشد، نه آرامشی همراه با سکوت، رکود و حاشیه‌نشینی.

صحبت‌های توفیقی که به آخر رسید، لوحی از طرف دستیار و مشاور فرمانده معظم کل قوا، سرلشکر پاسدار یحیی صفوی به سلیمی تقدیم کردند که در آن انتصاب او را برای سرپرستی دانشگاه علامه تبریک گفته بود.

مراسم که تمام شد، استادان همگی از وزیر شدن توفیقی حمایت و از حضور او در وزارت علوم ابراز خرسندی کردند. درنهایت هم دانشجویان یک صدا شعار دادند: «توفیقی مچکریم.»