کاهش بیش از 50 درصدی اعتبار شیرمدارس و سکوت آموزش‌وپرورش

اعتبار شیر مدارس امسال در حالی به بیش از 50 درصد کاهش یافته است که با گذشت 15 روز از آغاز سال تحصیلی جدید، مسوولان آموزش و پرورش هیچ پاسخ قانع‌کننده‌ای را ارائه نمی‌دهند و به نظر می‌رسد امسال دانش آموزان طعم شیر را در مدارس نخواهند چشید.

به گزارش ایسنا، یکی از طرح‌های موفق آموزش و پرورش که با هدف ارتقاء سلامت دانش آموزان طی سالهای متمادی اجرا می‌شد توزیع شیر یارانه‌ای بود، این طرح ضمن آنکه با استقبال خوب دانش‌آموزان مواجه شده بود، در عین حال گام موثری در جهت فرهنگ‌سازی نوشیدن شیر از سنین کودکی و ارتقاء سلامت دانش‌آموزان به شمار می‌رفت اما امسال مبلغ اعتبار شیر مدارس 117 میلیارد تومان عنوان شده که این رقم کاهش بیش از 50 درصدی اعتبار شیر مدارس نسبت به سال گذشته را نشان می‌دهد چرا که در سال 91 این مبلغ 250 میلیارد تومان بود.

روز شنبه علی اصغر - فانی سرپرست وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به روند توزیع و برنامه شیر مدارس ، گفت: در برخی از مدارس توزیع شیر انجام می‌شود، اما رقم اعتبار تخصیصی آن را نمی‌دانم.

این اظهارات مسوول ارشد وزارت آموزش و پرورش در حالی عنوان می‌شود که نه تنها این اعتبار تخصیص پیدا نکرده است بلکه کمیته ملی شیر مدارس نیز حاضر به پاسخگویی و شفاف سازی در این زمینه نیست.

بر اساس این گزارش، گذشته از ارزش غذایی یک لیوان شیر و اثرات مثبت آن در کمک به رشد و استحکام استخوانها، کمک به جذب آهن، تشکیل دندانهای سالم و سلامت لثه و دندان، خون‌سازی و ... نباید فراموش کرد که کوتاهی قد در کودکان (در صورتی که زمینه ژنتیکی وجود نداشته باشد) نشانه سوء تغذیه در چند سال گذشته است، به طوری که عنوان می‌شود ایرانیان کوتاه قد شده‌اند. لذا با توجه به ارزش غذایی شیر به عنوان یکی از نمودارهای رشد دانش‌آموزان اینکه طرح توزیع شیر رایگان در مدارس حدود یک دهه است که انجام می‌شود و با توجه به افزایش قیمت شیر و حذف تدریجی آن از سبد خانوار، امید می رفت که توزیع شیر در مدارس بخشی از این کمبودها را برای کودکان اقشار متوسط و پایین‌تر که بیشترین تعداد آنها در مدارس دولتی است تامین کند که تاکنون محقق نشده است.

کلسیم که نقش اساسی در شکل‌گیری و استحکام استخوان‌ها و سلامت دندان‌ها دارد، از مهم‌ترین ترکیبات موجود در شیر است و فسفر که برای بسیاری از واکنش‌های شیمیایی بدن و فعال کردن آنزیم‌ها لازم است و در رشد و ترمیم بافتی دخالت دارد، در میان املاح موجود در شیر حضور داشته و به غیر از آن، سدیم و پتاسیم که در تنظیم اسیدی و بازی بودن سلول‌ های بدن نقش ایفا می کنند، با خوردن شیر دریافت می ‌شوند.

شیر برای داشتن ناخن‌ها، دندان‌ها و موهایی سالم‌تر لازم است. این نوشیدنی چون کلسیم فراوان دارد، مصرفش به همراه ویتامین D باعث استحکام استخوان‌ها و دندان ها و تقویت رشد موها و پیشگیری از ریزش آن‌ها می ‌شود. وجود کلسیم به همراه ویتامین A ، ویتامین های گروه B و پتاسیم مانع از نرم و نازک شدن موها می ‌شود و به درخشان شدن آن ها کمک فراوان می‌کند و بنا به اظهارات محققان و پزشکان از ایجاد عازضه قلبی و انواع سرطانها در بزرگسالی جلوگیری می‌کند.

به علاوه، مطالعات نشان می ‌دهد کودکانی که روزانه شیر مصرف می‌کنند، از سایر کودکانی که علاقه‌ای به خوردن آن ندارند، باهوش‌ترند همچنین مصرف روزانه شیر در دوران نوجوانی و کودکی پایه‌گذار استخوان‌هایی محکم بوده و از عوامل اصلی پیشگیری کننده پوکی استخوان و زندگی سالمندی فعال‌تر محسوب می شود.

با توجه به تاثیرات مثبت و ارزش غذایی که این نوشیدنی دارد، طرح توزیع شیر یارانه‌ای در حال حاضر در بیش از 100 کشور دنیا اجرا می شود، هرچند که در ابتدا این طرح تنها در 10 کشور دنیا به صورت ملی اجرا می‌شد اما امروز به توجه به اهمیت آن بیبشتر کشورها به طرح ملی و بین المللی پیوسته اند چراکه اهمیت غذایی شیر به عنوان یکی از پایه‌های اصلی رشد دانش آموزان در سطح بین‌المللی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد و در حال حاضر در بیشتر کشورهای آمریکایی، اروپایی، آسیایی و آفریقایی طرح توزیع شیر رایگان مدارس اجرا می‌شود.

هرساله با آغار سال تحصیلی دستور‌العمل توزیع شیر به استانها اعلام می شد، هرچند که هر سال طولانی شدن زمان تخصیص اعتبارات باعث تاخیر در اجرای این طرح می‌شد اما به هر صورت شاهد توزیع آن بودیم اما نیمی از مهر امسال گذشته و تاکنون مسئولان آموزش و پرورش نه بودجه و برنامه توزیع شیر را اعلام نکرده‌اند و تنها وعده ادامه اجرای این طرح را داده‌اند.

گفتنی است، متوسط رشد قد دانش آموزان در یک سال حدود 2 تا 3 سانتیمتر است و کشور تایلند که مردمانش به کوتاه قدی معروف هستند، با توزیع مناسب و اجرای طرح شیر در بیش از 200 نوبت در طول سال تحصیلی، توانسته رشد قد دانش آموزان خود را به 5 تا 6 سانتیمتر افزایش دهند؛ این در حالیست که در ایران اعتبارات شیر مدارس به طور کامل و به موقع تخصیص نمی‌یابد و علیرغم اینکه به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در اجرای طرح شیر رایگان در دنیا شناخته شده است، اما به علت تخصیص نا مرتب و کم اعتبارات، پوشش حداکثری جامعه هدف صورت نمی‌گیرد.

توزیع نان غنی شده طرحی که فراموش شده

گفتنی است توزیع نان غنی شده در مدارس نیز از دیگر برنامه‌های آموزش و پرورش برای بهبود و ارتقاء سلامت دانش آموزان بود که هر ساله اعتباری هر چند پایین را برای آن در نظر می‌گرفتند اما از سال 89 هیچ اعتباری به نان غنی شده تخصیص پیدا نکرد بلکه به یکی از طرح های فراموش شده حوزه سلامت آموزش و پرورش مبدل شده است در حالی که این طرح می توانست می‌تواند مکمل غذایی بسیار خوبی برای دانش آموزان باشد.

روزشمار اعلام توزیع برنامه شیر مدارس همچنان ورق می‌خورد و روزهای سال تحصیلی می‌گذرد و ما امیدواریم ایران که زمانی پیشتاز اجرای طرح شیر یارانه‌ای در دنیا بود و با جمعیت 13 میلیونی خود به الگوی سایر کشورها تبدیل شده بود امسال نیز برای بیش از 12 میلیون دانش‌آموز این طرح را اجرا کند و مسئولان فکری برای کاهش اعتبار این طرح و تخصیص آن داشته باشند.