طی چند سال اخیر و به خصوص در همین سال جاری رزمایش هایی تحت عنوان رزمایش قطع اینترنت توسط دولت صورت گرفته است به منظور ارزیابی و سنجش آنچه به عنوان شبکه ملی اطلاعات مطرح میشود. با قطعی گسترده اینترنت در ایران، این رزمایشها تبدیل به یک واقعیت شدند و فقط اتصال با داخل ایران میسر گردید. طق همین قطعی کامل اینترنت جهانی و اتصال شبکه داخلی ایران به صورت کاملا آشکار و روشن مشخص گردید، چیزی به نام شبکه ملی اطلاعات معنایی ندارد و اساسا از موضوع خارج میباشد. در این مقاله قصد دارم به دلایل این بی معنایی پرداخته و پیشنهادهایی را در جهت بهبود اینترنت داخل ایران ارائه نمایم.
زیرساخت تماما بین المللی
اینترنت و شبکه عبارت است از اتصال کامپیوترهای یک منطقه، شهر، کشور، قاره، و یا جهان به یکدیگر به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم، در ایران اولا تمامی کامپیوترها و موبایل هایی که به یکدیگر متصل هستند تماما برندهای خارجی و بین المللی میباشند مانند اپل متعلق به ایالات متحده آمریکا، سامسونگ متعلق به کره جنوبی، هوایی متعلق به چین، و دیگر برندهایی که تماما بین المللی بوده و متعلق به ایران نیستند. از طرفی تمامی زیرساختهای ارتباطی مانند سرورها و کامپیوترهای مراکز داده، و انواع کابلها و اتصالات شبکهای متعلق به برندها و شرکتهای بینالمللی بوده و ایران آنها را خریداری کرده است، به طوری که خود کشور ایران قادر به تولید این زیرساختهای بنیادین شبکه و اینترنت نمیباشد. از این رو ایران نیازمند واردات این اجزای شکل دهنده شبکه و اینترنت به صورت کامل و جامع میباشد و در نتیجه اطلاق کلمه شبکه ملی اطلاعات برای شبکهای که اساسا از اجزای تشکیل دهنده بین المللی نیازمند مطلق واردات شکل گرفته است به کل بی معنا میباشد.
نرم افزارهای تماما بین المللی
در طی این چندین سال اخیر سعی بر آن بوده است که هرگونه نرم افزار خارجی و بینالمللی معروف و معتبری را که وجود دارد را کپی سازی کرده و مشابه ایرانی آن تولید شود که این تلاش توسط دولت و از طریق تامین نقدینگی از خزانه ملی ایرانصورت گرفته است. نکته جالب آنجاست که این تلاش از اساس اشتباه میباشد چرا که تمامی نرم افزارهایی که ایجاد میشوند از طریق زبانهای برنامه نویسی بینالمللی به خصوص زبانهای برنامه نویسی متعلق به شرکتهای آمریکایی ساخته و ایجاد میشوند، و این نرم افزارها بایستی دائما با بهره گیری از این زبانهای برنامه نویسی ایرادات خود را مرتفع کرده و به، به روزرسانی خود اقدام نمایند. با توجه به این موضوع فارسی سازی و ایرانی سازی نرم افزارهای اینترنت و شبکه که توسط زبانهای برنامه نویسی بین المللی ساخته و ایجاد میشوند و اطلاق کلمه ملی به آن اساسا بی معنا میباشد.
عدم کارایی مناسب
طی قطعی کامل اینترنت در ایران کاملا مشخص گردید که این شبکه داخلی توانایی و پایداری مناسبی را برای جمعیت ۸۰ میلیونی آنلاین ایرانی ندارد. یکی از دلایل اصلی این عدم کارایی این شبکه داخلی عدم وجود مراکز دادهای ابری و توزیع شده میباشد. چنین مراکز دادهای توزیع شدهای اولا نیازمند سرمایه گذاری عظیم در تمامی مناطق مختلف کشور میباشد که به صورت کاملا هدفمند و توزیع شده ایجاد گردند، و سپس شبکههای موازی آن به منظور پایداری کامل مورد ساخت قرار بگیرند، علاوه بر این بایستی نرم افزار جامعی به منظور کنترل کردن، مدیریت، و ارائه خدمات به نرم افزارهای مختلف تحت این شبکه توزیع شده ابری ساخته شود. چنین کاری نیازمند تخصص فراوان و سرمایه گذاری بسیار عظیمی میباشد و در عین حال نیازمند حضور نرم افزارهای داخلی تحت این شبکه توزیع شده گسترده ابری میباشد که مطلقا خارج از توان دولت و حاکمیت به منظور پیاده سازی کامل آن میباشد. به همین جهت هم شرکتهای داخلی تا جای ممکن سعی میکنند از مراکز داده توزیع شده ابری معتبر بینالمللی مانند آمازون، گوگل، و مایکروسافت به منظور پایداری نرم افزارهای خود استفاده نمایند.
با در نظر گرفتن تمامی این موارد، به راحتی میتوان متوجه شد که اطلاق کلمه شبکه ملی اطلاعات اساسا بی معنا میباشد و میتوان آن را شبکه داخلی کشور ایران نامید که در آن تنها کامپیوترها و سرورهای داخل سرزمین ایران بدون اتصال به خارج از کشور به یکدیگر متصل هستند.
اکنون نوبت آن فرا رسیده است که پیشنهادهایی را در جهت بهبود اینترنت داخلی ایران ارائه نمایم:
● اساسا این تصور که شبکهای جدا از اینترنت بین المللی داشته باشیم بسیار اشتباه بود و به جز ضرر و زیان کوچکترین منفعتی برای ایران ندارد.
● به جای کپی برداری از نرم افزارهای بینالمللی بهتر است در یک فضای رقابتی نرم افزارهایی مطابق با نیازهای جامعه طراحی شده و برای بهترین عملکرد و کارایی بر روی پلتفرم هایی کارآمد بین المللی میزبانی شوند.
● به جای تخصیص ناکارآمد منابع، از ظرفیتهای اینترنت بینالمللی جهت تسریع فرآیندهای داخلی بایستی بهره برد و بدین طریق به صورت کارآمد و با بیشترین بازدهی از منابع داخلی بهره برد.
یک کشور اصولا نبایستی راه انزوا و دوری از جهان را به پیش بگیرد، بلکه بایستی با ارتباط کامل خود با جهان و استفاده بهینه از تمامی منابع اینترنت بین المللی خدمات بسیار پرسرعت و باکیفیتی را به مردمان و جامعه خود ارائه نماید.