اعلام وضعیت اضطراری چه از طریق ارسال کدهای محرمانه و چه از طریق «رادیوکال» (مکالمه خلبان و برج) در جعبه‌‌های سیاه هواپیما «FDR» و «CVR» ضبط می‌‌شود اما مسئولان جمهوری اسلامی با وجود درخواست کانادا و اوکراین تا کنون از تحویل جعبه‌‌های سیاه به کشورهایی که بتوانند با دستگاه‌های مجهز اطلاعات آن را بازخوانی کنند، خودداری کرده است. این در حالیست که مقامات حکومت اعلام کرده‌اند که امکانات و تجهیزات لازم برای دانلود و بازخوانی محتوای جعبه‌های سیاه در ایران وجود ندارد و جمهوری اسلامی درخواست کرده این تجهیزات در اختیارش قرار بگیرد!

مطالب بیشتر در کیهان لندن

بر اساس اطلاعات به دست آمده، اپروچ فرودگاه مهرآباد سیگنال‌‌های «squawk code» را دریافت کرده و این موضوع در کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی نیز مطرح شده است اما سازمان هواپیمایی کشوری در گزارش دوم خود از قرار معلوم با فشار سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تشریح صورت سانحه اولیه به صورت مبهم به آن اشاره کرده است.

مسئولان هواپیمایی جمهوری اسلامی ادعا می‌‌کردند خلبان بوئینگ هیچ تماسی با برج مراقبت و اپروچ مهرآباد نداشته اما در «دومین گزارش مقدماتی سانحه» سازمان هواپیمایی کشوری بطور واضح تاکید شده خلبان با برج و رادار مهرآباد تماس گرفته و پیام رد و بدل کرده‌اند و کنترلر مهرآباد هواپیما را شناسایی کرده است.

هواپیما در ساعت ۶:۱۲ دقیقه از باند بلند می‌‌شود و ارتباط تا ساعت ۶:۱۸ دقیقه (به مدت هشت دقیقه) با برج و رادار فرودگاه «خمینی» سپس «مهرآباد» برقرار بوده است. اما از ساعت ۶:۱۸ دقیقه تماس خلبان و کنترلر برج مهرآباد قطع می‌‌شود.

طبق اطلاعات استخراج شده از رادار، هواپیما تا ارتفاع ۸۱۰۰ پایی صعود کرده و پس از آن اطلاعات شناسایی و ارتفاع هواپیما از صفحه رادار حذف و هیچ پیام رادیویی از خلبان در خصوص شرایط غیرعادی دریافت نشده است.

مشاهدات راداری (SSR,PSR) نشان می‌دهد که هواپیما در حدود ۶:۱۵ دقیقه پرواز از رادار نظارتی ثانویه (SSR) محو شده ولی بر اساس اطلاعات رادار اولیه نظارتی فرودگاه مهرآباد (PSR) هواپیما به سمت راست منحرف و احتمالاً به سمت فرودگاه در حال ادامه مسیر بوده و پس از حدود سه دقیقه پرواز، در حدود ساعت ۶:۱۸ دقیقه از رادار اولیه محو شده است.

هواپیما در ساعت ۶:۱۵ دقیقه از از صفحه یکی از رادارها محو شده اما رادار دیگر نشان داده که به سمت راست منحرف شده و ظاهرا خلبان تلاش می‌‌کرده هواپیما را به فرودگاه برگرداند اما سه دقیقه بعد بطور کامل از صفحه رادار محو شده است.

اهمیت بازخوانی اطلاعات جعبه‌‌های سیاه

با بازخوانی جعبه‌‌های سیاه هواپیما جزئیات مکالمه و زمان دقیق ارتباط خلبان با برج و یا زمان دقیق ارسال سیگنال‌‌ها و کدهای هشدار روشن خواهد شد.

در این صورت حتی اگر به فرض ادعای «خطای انسانی» در پرتاب موشک اول پذیرفته شود، ولی پرتاب موشک دوم «عمدی» خواهد بود! اگر سیستم پدافندی «تور» به نحوی عمل کند که موشک دوم بطور خودکار پرتاب شود باز هم اپراتور می‌‌توانسته دستور توقف پرتاب را به سیستم بدهد.

چنانچه به هر دلیل خلبان نتوانسته باشد اعلام وضعیت اضطراری کند، سیستم هوشمند هواپیما می‌‌تواند سیگنال‌‌های اضطراری را ضبط و ارسال کند.

شاهدان عینی می‌‌گویند در مدت زمان بسیار کمی بعد از برخورد موشک دوم به هواپیما، قطعات گداخته‌ی آن از آسمان به زمین سقوط می‌‌کرد.

عدم همکاری سپاه پاسداران با کمیته‌‌های تخصصی

اکنون سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اجازه دسترسی به اطلاعات پدافندی به کمیته‌‌های تخصصی بررسی را نمی‌‌دهد. همچنین با فشار نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی، ایران از تحویل جعبه‌‌های سیاه هواپیما به اوکراین و کانادا و حتی فرانسه که امکان بازخوانی اطلاعات آن را دارند، خودداری می‌‌کند. در همین ارتباط لعیا جنیدی معاون حقوقی حسن روحانی، چهارشنبه دوم بهمن، در حاشیه نشست هیأت دولت در پاسخ به این پرسش که آیا دولت به اطلاعات بخش نظامی در این سانحه دسترسی دارد، گفته است «همه بخش‌ها باید پاسخگو باشند زیرا کشور در این زمینه نمی‌تواند چندگانه باشد. باید تمام بخش‌ها چه لشکری و کشوری پاسخگو باشند؛ اگر جایی در ارائه اطلاعات مشکلی باشد به رئیس جمهور اعلام می‌کنیم و آقای روحانی هم به رهبر انقلاب اعلام می‌کند؛ این یک مشکل کلی است و تجزیه‌پذیر نیست و باید این مشکل حل شود.»

جنبدی تاکید کرده تا این لحظه بخش لشکری در جلسات حضور داشته و [فقط] گزارش خود را ارائه داده است. وبسایت «باشگاه خبرنگاران» این بخش از صحبت‌‌های جنیدی را منتشر کرده اما خبرگزاری ایرنا آن را سانسور کرده است.

هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ شرکت هواپیمایی اوکراین با ۱۷۶ مسافر و خدمه پرواز که ۱۴۷ نفر از آنان ایرانی بودند، صبح چهارشنبه ۱۸ دی‌ ماه، تهران را به مقصد کی‌یف پایتخت اوکراین ترک کرد اما هشت دقیقه پس از پرواز در حوالی شهر جدید پرند در جنوب تهران هدف حمله دو موشک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و سقوط کرد. همه سرنشینان پرواز ۵۷۲ تهران- کی‌یف کشته شدند.

بعد از سه روز کتمان و لاپوشانی سرانجام صبح شنبه ۲۱ دی‌‌ماه، ‌ ستاد کل نیروهای مسلح شلیک موشک توسط پدافند سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را تایید کرد اما مدعی شد که دلیل آن «خطای انسانی» و «غیرعمدی» بوده است اما شواهد کافی برای این ادعا هنوز ارائه نشده و پرونده در حالی همچنان باز است که شایعات بر سر ساقط کردن عمدی این هواپیمای مسافربری شدت می‌یابد.