روز ۱۵ سپتامبر/۲۵ شهریور، دو راکت کاتیوشا به طرف سفارت آمریکا شلیک شد اما سیستم دفاع ضدهوایی سفارت آنها را خنثی کرد. در همان روز یک بمب دست‌ساز در مسیر یکی از خودروهای متعلق به سفارت بریتانیا منفجر شد.

خبرگزاری فرانسه به نقل از منابع مختلف نزدیک به سرویس‌های اطلاعاتی می‌نویسد که طی هفته‌های اخیر حملات پراکندۀ دیگری نیز صورت گرفته که ظاهراً همگی زیر سر گروه‌های شبه‌نظامی طرفدار ایران بوده است.

اما این ضربات یکطرفه نیست. در پاییز سال گذشته (نوامبر ۲٠۱٩/آبان ٩٨) گروهی از تظاهرکنندگان عراقی کنسولگری ایران در نجف را به آتش کشیدند و به کنسولگری جمهوری اسلامی در کربلا حمله کردند. قاسم سلیمانی نیز در ژانویۀ ۲٠۲٠ کشته شد.

ایران خواهان خروج آمریکا از عراق است

در حالی که تهران و واشنگتن یکدیگر را به دامن زدن به خشونت متهم می‌کنند، رویارویی دو کشور در عراق ابعاد تازه‌ای می‌یابد. مقامات جمهوری اسلامی مدام تکرار می‌کنند که خروج آمریکا از عراق به نفع عراقی‌ها و تمامی منطقه است.

روز شنبه ۵ مهر/۲۶ سپتامبر، فؤاد حسین وزیر خارجۀ عراق بعد از دیدار با محمد جواد ظریف، به ملاقات حسن روحانی رفت. رئیس جمهوری اسلامی به این مناسبت گفت: "ما همیشه نظر خود را به صورت واضح و آشکار اعلام کرده‌ایم. ما حضور نیروهای مسلح آمریکا در منطقه چه در عراق، چه افغانستان و چه در کشورهای جنوبی خلیج فارس را به ضرر امنیت و ثبات منطقه می‌دانیم". روحانی در عین حال تأکید کرد که "ما در مسایل داخلی عراق و روابط بین گروه‌های عراقی، هیچ‌گاه به دنبال مداخله نبوده و نیستیم"...

محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در ملاقات با فؤاد حسین گفت: "یکی از مهمترین مطالبات مردم، دولت و پارلمان عراق خروج آمریکا از این کشور است که ریشۀ ناامنی هاست".

مصطفی کاظمی در منگنه

در این وضعیت، مصطفی کاظمی نخست‌وزیر عراق که نسبت به سلف خود عادل عبدالمهدی "نزدیک‌تر به آمریکا" توصیف می‌شود، باید بتواند با فشارهای متقابل تهران و واشنگتن کنار بیاید. در عین حال، پارلمان عراق هم رسماً خواستار خروج نیروهای آمریکایی است.

به نظر می‌رسد که تهدیدهای اخیر آمریکا باعث شده که گروه‌های سیاسی عراقی تا اندازه‌ای از جریان‌های تندرو فاصله بگیرند. حتی مقتدی صدر روحانی شیعه که زمانی "مقاومت مسلحانه در برابر متجاوزان آمریکایی" را تبلیغ می‌کرد، خواهان تحقیقات پارلمانی در مورد شلیک راکت به سفارت آمریکا شده است. حشدالشعبی نیز چند تن از فرماندهان خود را که متهم به حمله به منافع غربی‌ها بودند، برکنار کرده است.

به دنبال موضع‌گیری مقتدی صدر، نخست‌وزیر عراق گفت که "همۀ احزاب شیعی" حمله به سفارت آمریکا را محکوم می‌کنند. او اطمینان داد که از این پس نیروهای افراطی (شبه‌نظامیان نزدیک به ایران) منزوی شده و دیگر از هیچ حمایت سیاسی برخوردار نیستند.

با اینحال، بعید به نظر می‌رسد که حرکت‌های ضدآمریکایی در عراق پایان گیرد. یکی از مقامات بلندپایۀ شیعه که نام برده نشده به خبرگزاری فرانسه گفته است: "از چند ماه پیش، ایران شماری از عناصر برکنارشدۀ گروه‌های شبه‌نظامی را در دست خود گرفته و در حال تشکیل گروه‌های جدیدی است که گهگاه نام‌شان را در بیانیه‌های ضدآمریکایی می‌بینیم". این مسئول شیعه می‌گوید: "همۀ این نوع گروه‌ها از جانب ایران پیامی برای آمریکا دارند: به رغم تحولات سیاسی و به قدرت رسیدن مصطفی کاظمی، هیچ رهبر عراقی نخواهد توانست نگرش و خواسته‌های آمریکایی را در عراق پیاده کند".

به گفتۀ یک دیپلمات غربی اگر آمریکا تهدیدهای اخیر خود را عملی کند و نیروهای خود را از عراق بیرون بکشد، همۀ گروه‌های طرفدار ایران خود را برنده خواهند دانست. خروج نیروهای آمریکایی می‌تواند حتی زیر پای مصطفی کاظمی را به کلی خالی کند و او را به استعفا ناچار سازد. اما کنار رفتن کاظمی برای واشنگتن نیز ضربۀ سختی خواهد بود، زیرا عرصه را برای تحرکات گروه‌های شبه‌نظامی طرفدار ایران بازتر خواهد کرد.