چندیست نوار لو رفته مصاحبه ظریف تقریبا تمامی فضای مجازی ایرانی، اعم از مخالفین و موافقین نظام را تحت شعاع خود قرار داده است.
غالب تحلیلها بر این است که این نوار نتیجه جنگ میان جناحهای قدرت بمنظور حذف و یا تضعیف یکدیگر میباشد.
تحلیل دیگر برخی از تحلیلگران این است که چون لو رفتن این سخنان باعث آن میگردد که مذاکره کنندگان غربی برجام به این نتجه برسند که چون وزارت خارجه ایران فاقد قدرت تصمیم‌گیریست، در نتیجه ادامه مذاکرات و یک توافق احتمالی با ظریف فاقد قدرت اجرایی میباشد و به همین خاطر صحبتهای ظریف میتواند موجب تضعیف جناح مذاکره کننده نظام در این مذاکرات بشود.
عده دیگر نیز بر این باورند که نظرات ظریف در مورد سپاه قدس و رابطه آن با روسیه ممکن است موجب دلسردی روسها از نظام گردد و در نتیجه آنها از شدت حمایت خود از نظام بکاهند.
عده‌ای نیز لو رفتن این نوار را نتیجه توافق مشترک بیت رهبری با ظریف، جهت گرم کردن بازار انتخابات پیش رو میدانند تا بدینوسیله مردم ناراضی از نظام بمنظور جلوگیری و یا به هدف تضعیف سیاستهای بیت و سپاه و بمنظور پیروزی جناح مقابل هر چه پرشورتر در این انتخابات شرکت کنند.
بنظر من لو رفتن این نوار میتواند با هماهنگی اتاق فکر بیت رهبری و با دو هدف انجام گرفته شده باشد.
هدف اول تسریع در به نتیجه رسیدن مذاکرات برجام تا قبل از انتخابات است. بر خلاف نظر بسیاری از تحلیلگران فکر میکنم که نظام بدینوسیله امید آن را دارد که به اعضای تیم مذاکره‌کننده آمریکایی و طرفین غربی بقبولاند که اگر برجام به نتیجه مطلوب نرسد، این امر باعث بقدرت رسیدن کامل نیروهای هوادار روس در داخل نظام میگردد و این منطقه استراتژیک به کنترل بیشتر روسها و چینیها در میآید.
بایدن و جناح موافق برجام نیز شاید بنوبه خود راحتر بتوانند رضایت بیشتر جناحهای مخالف بازگشت آمریکا به برجام، در داخل آمریکا را جلب نمایند.
وگر نه همانطور که از سخنان ظریف در این مصاحبه لو رفته بر میآید تمامی کشورهای شرکت کننده در دور اول مذاکرات برجام بر این امر وافق بودند که بیت رهبری تصمیم‌گیرنده اصلی مذاکرات بود.
هدف دوم نظام هم میتواند همان بازار گرمی انتخاباتی باشد. نظام آرزوی آن را دارد که با این عمل مردم ناراضی از سیاستهای حاکم بر کشور را، از ترس سپاه و روسها، طبق معمول به اضطراب انداخته تا با درصد بالاتری در انتخابات شرکت کنند و طبق معمول و بر خلاف رای اکثرت، کاندید مورد نظر بیت از صندوق درآید.
بقولی "نتیجه شمارش آرا از هم‌اکنون روشن است ولی در حال حاضر نظام فقط منتظر شرکت پر شور مردم در انتخابات است. "
حال چرا ظریف؟ نظام بعلت نارضایتی حداکثری مردم و همچنین عدم کفایت هر چه بیشتر رژیم در اداره امور کشور که تحریمهای هدفمند ترامپ نیز این بحران حکومتی را دو چندان کرده است، مجبور است اینبار مهره سنگینتری را خرج این هدف کند. به هر حتل دوران تسلط ظریف بر وزارت خارجه چند هفته دیگر به پایان میرسد. پس به صلاح نظام است که از قابلیت ظریف در جای دیگری استفاده کند.
با توجه به جناح‌بندیهای درون نظام، حتی اگر ظریف این نوار را هم بیرون نمیداد جایی در حکومت آینده نداشت. پس نظام با این سوزاندن سیاسی مهره ظریف میتواند یک سود چند جانبه داشته باشد و ظریف اینبار احتمالا میتواند بعنوان یک لابی سنگین نظام و تقویت آن لابی، در آمریکا ایفای نقش کند.
شرکت در این دوره از انتخابات یکی از مهمترین انتخابات دوران آقای خامنه‌ای است. چرا که این انتخابات احتمالا آخرین انتخاباتیست که آقای خامنه‌ای در آن اعمال نفوذ میکند. بعد از این انتخابات احتمالا باید موضوع جانشینی مشخص گردد. به همین منظور تا کنون با حذف رفسنجانی و جا به جایی و چیدمان مهره‌های شواری نگهبان توسط بیت رهبری این شوارا در راستای اهداف و نظرات بیت قرار دارد.
همچنین مجلس شوارای اسلامی نیز با اکثریت زیادی در راستای نظرات بیت و سپاه مهندسی شده است. بنظر من حتی اگر تعداد کثیری از واجدین شرایط رای هم در انتخابات مجلس شرکت میکردند مهندسی شورای استصوابی کفه ترازو را بطرف نمایندگان اصولگرا سنگینتر میکرد.
قوه قضائیه هم بطور سنتی در اختیار بیت میباشد. پس فقط در اینجا نهاد ریاست جمهوری میماند که آن نیز باید در دست یکی از نمایندگان بیت بیافتد تا موانع احتمالی بر سر راه انتخاب جانشین برای آیت‌الله خامنه‌ای برداشته شود. در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری میزان رای مردم نیست بلکه میزان مصلحت نظام است.
البته تمامی این نقشه‌چینیها هنگامی ممکن است درست از آب در بیاید که نیروی مردم در این معادلات قدرت حاضر نباشد.
بنظر من اینهم میتواند یکی از سناریوهای پشت پرده لو رفتن نوار ظریف باشد.
جعفر صلاح‌زاده
