یورونیوز - ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده و ارتش اسرائیل روز پنجشنبه ۲۷ ژانویه ۲۰۲۳ «بزرگترین رزمایش مشترک چندبعدی» خود در تاریخ روابط دو کشور را به پایان رساندند.
در این رزمایش گسترده نزدیک به ۸ هزار نیروی نظامی از هر دو کشور حضور داشتند.
ایالات متحده و اسرائیل این رزمایش نظامی را تحت عنوان «رزمایش درخت بلوط» یا «Juniper Oak 23» از روز دوشنبه آغاز کرده بودند. هر چند مانورهای نظامی آمریکا و اسرائیل در منطقه خاورمیانه و مدیترانه غیرمعمول نیست، اما «جونیپر اوک» با بقیه فرق داشت؛ چرا که مقیاس، دامنه و پیچیدگی این تمرین از نمونههای قبلی کتملا متمایز بود.
به عبارتی میتوان گفت که این رزمایش نشان داد که چگونه این دو ارتش پیشرفته جهان میتوانند در روشهایی که شاید کشورهای دیگر حاضر به انجام آن نباشند، با یکدیگر همکاری داشته باشند.
ویدیو کلیپ کوتاهی از رزمایش مشترک ارتش دفاعی #اسرائیل و فرماندهی مرکزی ایالات متحده #آمریکا
-- فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا-سنتکام (@CENTCOMFarsi) January 25, 2023
Juniper Oak 23.2 ( درخت بلوط )#سنتکام@IDFFarsi@IDF pic.twitter.com/LTtYDR03dn
بنا بر اعلامیه رسمی سنتکام، در این رزمایش از ۱۴۰ فروند هواپیما از جمله بمبافکنهای استراتژیک «ب- ۵۲» و جنگندههای فوق پیشرفته «اف-۳۵» و همچنین ۱۲ شناور از جمله ناو هواپیمابر «جورج اچ. دبلیو. بوش» شرکت داشتند.
علاوه بر اینها، بالگردهای تهاجمی، پهپادهای رزمی و سامانههای پیشرفته موشکی نیز به کار گرفته شد. همراه با نیروهای هوایی و دریایی، پیاده نظام و نیروهای فضایی و یگانهای جنگال (جنگ الکترونیک) نیز مشارکت داشتند. تدارکات جهت پذیرش نیرو و فراهم آوردن شرایط بستری مجروحان احتمالی در پایگاههای نظامی در اسرائیل نیز تدارم دیده شده بود.
در حالی که مقامات نظامی به روشنی خاطرنشان ساختند که این رزمایش مشترک، هیچگونه شبیهسازی حمله به هیچ کشور خاصی را در نظر نداشته است ولی مطمئناً تواناییهای ایالات متحده و اسرائیل را به ایران و همچنین رقبای جهانی آمریکا مانند چین و روسیه نشان میدهد؛ چرا که کاملا مطابق با سند «راهبرد دفاع ملی» و در راستای مفاهیم گنجانده شده در آن همچون «بازدارندگی یکپارچه از طریق ادغام مداوم با متفقین و شرکا» است.
چرا این رزمایش نظامی متفاوت است؟
تحلیلگران نظامی برای سنجش کارآمدی اینگونه همکاریهای نظامی، از مجموعهای از شاخصها از جمله ادغامپذیری، هماهنگی و عملکرد متقابل استفاده میکنند. جاناتان لرد از کارشناسان ارشد اندیشکده آمریکایی «مرکز امنیت جدید آمریکا» برخی از این شاخصها را اینگونه بر میشمرد:
- اولین مورد این است که «آیا نیروهای نظامی یک کشور توانایی انجام مانور بازوهای ترکیبی (ادغام بازوهای مختلف یک مجموعه نظامی) را دارد یا نه؟» به عنوان مثال، آیا در میدان جنگ پیاده نظام میتواند با یگان زرهی و توپخانه هماهنگ شود؟ شاید در نگاه اول ساده بنظر برسد، اما ارتشهای معتبری در این آزمون اساسی شکست خوردند، مانند اتفاقی که برای روسیه در اوکراین افتاد.
- دوم اینکه میزان سطح «هماهنگی مشترک» بین نیروهای زمینی، دریایی و هوایی چقدر است. به این معنی که آیا نیروهای زمینی میتوانند در جنگ، همزمان از پشتیبانی هوایی یا آتش دریایی برخوردار باشند؟
-
یکی دیگر از آزمونهای توانایی نظامی «عملکرد متقابل» است به این معنی که ارتش یک کشور چقدر نزدیک و موثر میتواند با کشور دیگر کار کند؟ آیا نیروهای آنها بدون هیچ مشکلی با یکدیگر یکپارچه شدهاند؟ آیا با خیال راحت با هم ارتباط داشته باشند بدون اینکه نگران آتش خودی باشند؟ آیا حرکتها و فعالیتهای آنها آنقدر برنامهریزی شده هست که بتوان گفت به عنوان یک نیروی واحد عمل میکنند؟ آیا آنها می توانند به شرایط متغیر میدان نبرد واکنش نشان دهند و همچنان انسجام خود را حفظ کنند؟
این شاخصها چه ارتباطی با این رزمایش دارد؟
شاخص ادغام بازوهای مختلف رزمی نشان میدهد که تعداد محدودی از ارتشها میتوانند نیروهای زمینی، هوایی، و دریایی خود را با هم به طور همزمان با کارآمدی بالا هماهنگ کنند. در حالی که هماهنگی این سه رکن نظامی برای هر کشوری دشوار است اما در رزمایش «درخت بلوط»، نظامیان هر دو کشور آمریکا و اسرائیل رزمایشهای مشترکی را در تمامی حوزه های زمینی، هوایی، دریایی، فضایی و سایبری انجام دادند.
نکته دوم این است که برنامه ریزی برای یک تمرین نظامی مشترک معمولی حدود یک سال زمان میبرد؛ در حالی که برنامه ریزی برای رزمایش «درخت بلوط» از دو یا سه ماه پیش در ماه نوامبر ۲۰۲۲ آغاز شد. این نشان دهنده سطح هماهنگی نزدیک بین ارتش ایالات متحده و ارتش اسرائیل است و اینکه آنها قادر به برنامه ریزی سریع و مؤثر عملیات هستند.
تاثیر منطقه ای: برای شرکای نوظهور اسرائیل در خلیج فارس که به دنبال عادی سازی و ایجاد روابط بیشتر پس از امضای توافقنامه ابراهیم هستند، دیدن اینکه اسرائیل چگونه میتواند بدین سرعت و با این سطح هماهنگی از همکاری با ایالات متحده برخوردار باشد قابل تامل است. چرا که کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از آن به عنوان شاخصی برای توسعه بیشتر روابط دفاعی خود با اسرائیل در نظر خواهند گرفت. تمرینی به این بزرگی شاید به کشورهای عربی این اطمینان را بدهد که در شراکت با ایالات متحده و اسرائیل آیندهای امن تر در انتظارشان خواهد بود.
اگرچه باید مراقب بود که آن را به حمایت ایالات متحده از نخست وزیر بنیامین نتانیاهو ربط ندهیم زیرا برنامه ریزی برای این رزمایش ها قبل از تشکیل دولت اوست.
هر چند این مانور به طور عام به عنوان پیامی برای ایران تلقی میشد، با این حال، مقامات آمریکایی گفتند که در این عملیات از ماکتهای شبیهسازی شده اهداف ایرانی یا هیچ کشور دیگری استفاده نشده است. یک مقام آمریکایی به رسانههای آمریکایی گفت که این رزمایش حول یک کشور خاص برگزار نمیشود، اما مطمئنا پیامهایی برای دشمنان منطقهای اسرائیل مانند ایران در آن وجود داشته است. به نقل از انبیسی نیوز، این مقام ناشناس گفت: «مقیاس رزمایش به طیف وسیعی از سناریوها مرتبط است و ایران ممکن است استنباطهای خاصی از آن بگیرد».
به گفته مقامات پنتاگون رزمایش موسوم به «درخت بلوط» موجب افزایش آمادگی طرفین برای پاسخگویی به حوادث احتمالی شده و به منزله مهر تاییدی «بر تعهد ایالات متحده به منطقه خاورمیانه» است. این رزمایش هم در اسرائیل و هم در دریای مدیترانه برگزار شد.
تقریباً ۶۴۰۰ نیروی آمریکایی به همراه بیش از ۱۵۰۰ سرباز اسرائیلی در این رزمایش در اسرائیل و آبهای مدیترانه شرکت کردند.
دقیقا یک سال پیش سه کشور ایران، چین و روسیه نیز در ۲۱ ژانویه ۲۰۲۲ یک «رزمایش دریایی» مشترک به نام «مرکب ۲۰۲۲» در آبهای شمال اقیانوس هند برگزار کردند ولی تفاوت آن این بود که صرفا به همکاری نیروهای دریایی خلاصه میشد.