پیش نویس توافق غیرمنتظره بین تهران و ریاض بر سر آینده روابط دو کشور بسیاری را نگران کرد. مردم انتظار یک رایزنی جدی بین ایران و عربستان را نداشتند و آن را به حساب این گذاشتند که خون هایی که در خیابان ها ریخته شد نتوانسته است به میزانی که انتظار می رفت بالانس نظام را دچار فرسایش کند.این در حالی است که بعد از حدود ۵ ماه تنش خونین بین نظام و مردم انتظار می رفت که دیگر کشورها فاصله خود را با این نظام بچه کش رعایت کنند.
بی تردید جامعه جهانی تا زمانی که تکلیف برجام و برنامه هسته ای ایران روشن نشود اقبالی به خواست مردم برای تغییر رژیم نخواهد داشت. سفر گروسی به تهران و محکوم نشدن جمهوری اسلامی در شورای حکام به رغم پیدا شدن اورانیوم ۸۵ درصد در فوردو و اندکی پس از آن علنی شدن توافق عربستان با جمهوری اسلامی از سوی مردم یک بدشانسی سریالی تلقی شد.
از هر زاویه ای توافق تهران و ریاض را ارزیابی کنیم تیم ایرانی مذاکره کننده فرمانده همانهایی هستند که تا چند هفته پیش دستور شلیک به سر و صورت مردم را صادر می کردند. جهانی شدن اعتراضات ایرانیان و تبدیل شدن شعار « زن زندگی آزادی» به یک اتفاق بین المللی حاکی از یک رخداد استثنایی در حوزه ایران است. بحث بر سر اینکه جمهوری اسلامی توانایی ماندگاری دارد یا نه یک موضوع جهانی مورد بحث است. اصرار ایرانیان خارج از کشور به تروریستی اعلام شدن سپاه ادله دیگری است مبنی بر اینکه همه منتظر یک اتفاق بزرگ هستند و نزدیک شدن تهران و ریاض خلاف همه این معادلات بود.
از هر زاویه ای قضیه را بررسی کنیم سعودی ها از ترس یک رژیم چنج که احتمالا منطقه را با بحران مواجه کند از توافق با جمهوری اسلامی استقبال می کنند. آنها با دهها پروژه مدرن سازی سیستم سیاسی و اقتصادی و اجتماعی در این ارزیابی هستند که توافق با این رژیم بلاتکلیف امنیت بیشتری را به ریاض می دهد تا بلاتکلیفی روابط دو کشور.
سعودی ها برای اینکه ترکش های درگیری داخلی آینده جمهوری اسلامی دامان آنها را نگیرد، از هر توافقی با نظام لرزان جمهوری اسلامی استقبال می کنند. شاید تلویزیون ایران اینترنشنال نیز اگر به سطح بی بی سی تنزل نیابد قربانی توافق دو کشور شود ، در حالی که تلویزیون ایران اینترنشنال ماموریت خود را در بی آبروتر کردن نظام انجام داده است. با این حال، اگر قرار است جمهوری اسلامی نیز گامی به سود سعودی ها بردارد بی شک باید حوثی های یمن را مهار کند. با شناختی که از یمن و ساختار قبیلگی آن موجود است هیچکس نمیتواند روی معادله های سیاسی امنیتی این منطقه حسابی باز کند . به شوخی یا جدی می شود ادعا کرد که حتی خدا نیز نمی داند در یمن چه می گذرد و فردا گروهای نظامی چگونه دوست یا دشمن خود را تغییر می دهند.
با اوصافی که از یمن موجود است جمهوری اسلامی برای اینکه به سعودی ها وعده قطع حملات یمنی ها را بدهد با مشکل مواجه است. حجم تسلیحات و موشک و پهپادی که امروز در یمن تبدیل به تجیزات نظامی تقریبا متعارف و بومی شده است پیش بینی یک یمن بی تنش را با مشکل مواجه می کند. احتمالا سعودی ها نیز یمن را خوب می شناسند و حتی به وعده تهران برای کمک نکردن به حوثی ها اکتفا خواهند کرد، زیرا معادلات یمن در بیشتر موارد از هیچ قاعده ای پیروی نمی کنند.
امروز سعودی ها با ثبات تر از همیشه و با ارتباطات منطقه ای متنوع تر و امنیت نسبی که آتش بس با یمنی ها برایشان ارمغان آورده می توانند از موضع قدرت با جمهوری اسلامی وارد معامله می شوند. نظام روان پریش جمهوری اسلامی نیز از هر توافقی و در هر سطحی با سعودی ها استقبال می کند، چون احتمالا آن را خرج توافق با دیگران خواهند کرد.
با این حال، حتی اگر جنبش زن زندگی آزادی با ضعف هم مواجه شده باشد مدل آخوندی کشورداری نه توان اداره کشور را دارد و نه فهم مسئولیت پذیری را. در نتیجه بزودی و به علتی دیگر خیابان های تهران شاهد درگیری مردم با نظامی می شود که برای سرکوب این بار حتی ممکن است متوسل به سلاح شیمیایی شود. ما هنوز در میانه راهی هستیم برای سرنگون کردن نظامی که شهروندان و حقوق آنان را به رسمیت نمی شناسد و شبانه روز مانند صرب های بوسنی آدم های خود را در مصادر و موقعیت ها مهم می چیند. اگر صرب های بوسنی و رهبرانشان یعنی رادوان کارادزیچ و رادکو ملادیچ در سرکوب سیستماتیک مسلمانان به سرانجام رسیدند بی شک جمهوری اسلامی نیز در مدیریت تبعیض و کشتن سیستماتیک زنان و بچه ها به سرانجام خواهد رسید.
***
کیهان و بادمجان