امکانات، فرصتها و احتمالات موجود در چهار ماه پیش رو برای پزشکیان در ایران و بایدن در آمریکا، فرصتی تاریخی برای ایران فراهم کرده است. اما آیا رهبر جمهوری اسلامی به رییس جمهور منتصب و تیم او اجازه برداشت فرصتهای پیش روی را خواهد داد!
انتخاب پزشکیان نشان داد که علی خامنهای پیش بینی آمدن ترامپ را کرده است و برای آن آماده میشود. رهبر جمهوری اسلامی با انتصاب پزشکیان این درک از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را به منصه ظهور گذاشت. از آن مهمتر اعتراف آقای پزشکیان بود که در اولین نطق پس از انتصابش به این حقیقت اعتراف کرد و گفت: اگر رهبر نمیخواست من از صندوق بیرون نمیآمدم.. حالا که خامنهای نشان داده برای دست و پنجه نرم کردم با ترامپ آماده میشود و در این راه سلاح خودش را انتخاب کرده و آن همانا اعتبار اصلاح طلبان در نزد جهانیان به عنوان کسانی که مامور معامله با غرب از جانب خامنهای هستند، باید از اصلاح طلبان پرسید، که در ۴ ماه آینده با بایدن و پس از آن در ۴۸ ماه بعدش با ترامپ زندگی مردم ایران چگونه تحت تاثیر روابط آمریکا و ایران و ایران با بقیه جهان قرار خواهد گرفت؟
پر واضح است که پزشکیان در ۴ ماه باقی مانده از دوره اول بایدن هیچ تغییر سیاست عمدهای را نمیتواند ایجاد کند.
بیایید به مسائل عمده رابطه جمهوری اسلامی با آمریکا نظری بیندازیم.
۱) آمریکا ستیزی: در این مقوله سیاستهای عالی بوسیله رهبر جمهوری اسلامی بر اساس تحلیلی که رهبر از نقش جمهوری اسلامی در برخورد با ابرقدرتها یا آنچه او آنها را استکبار مینامد دارد. پزشکیان ناتوان تغییر این نگرش خامنهای به آمریکا بویژه و دنیای لیبرال دموکراسی به طور کلی است. (از سوی دیگه در آمریکا در ۴ ماه آینده تا قبل از ریاست جمهوری) در چهارماه آینده به احتمال زیاد، رهبری حزب دموکرات بشدت درگیر عملکرد ضعیف بایدن در مناظره اول با ترامپ خواهد بود. در این رابطه حزب دموکرات با دستپاچگی بدنبال یک جانشین برای بایدن استو این میتواند همه فضای سیاسی چهار ماه آینده را پرکند. اگر بایدن بدنبال راه چارهای برای نشان دادن قابلیتهای سیاسی خود باشد، ممکن است به یک معامله بزرگ با جمهوری اسلامی بیاندیشد. اگر جمهوری اسلامی اینهمه نسبت به آمریکا مظنون نبود میتوانست از این "پنجره فرصت" باز شده برای تامین امنیت ملی ایران استفاده کند و یک معامله بزرگی که هم به نفع بایدن در این حضیض ذلت باشد و هم تعدادی از مشکلات ایران را برطرف کند. اگر چنین میشود و ایران میتوانست با استفاده ازل رفع تحریمها اقتصاد خود را به مسیر معقولی که رشد و توسعه هدف اول باشد بازگرداند این میتواند پیروزی بزرگی برای پزشکیان و برای بایدن تلقی پود. ولی.... افسوس.... کخ درک آخرالزمانی آقای خامنهای از حقایق دنیای امروز احتمال چنین سناریو برد-بردی را بسیار کم میکند. اگر تیم سیاست خارجی پزشکیان از افرادی ماندد ظریف، عراقچی، تخت روانچی تشکیل بشود و به آنها آزادی عمل از آوردن چنین درکی بر سر میز ساختن سیاست خارجی ایران بیاورند امکان دارد احتمال حیات این سناریو افزایش یابد، هرچند که چهار ماه مدت کوتاهی برای چنین چرخش عظیمی در سیاستهای دو کشور است ولی شرایط تاریخی، از جمله حملات بی امانی که بایدن زیرضربات آن از جانب مردم، همکارانش در دولت و مقامات حزب دموکراتیک است این فرصت را فراهم کرده که با یک دیپلماسی تهاجمی از آمریکای بایدن امتیازاتی در راه رفع تحریمها، قابلیت خرید هواپیمای مسافربری، دسترسی به بازار مصرفی آمریکا و حتی خاتمه برجام گرفت. اینها همه به افکار خامنهای و اینکه آیا این فرصت را درک میکند و اجازه استفاده از آن را به تیم سیاست خارجی پزشکیان میدهد یا نه بستگی دارد. یکبار دیگر جمهوری اسلامی در نقطهای قرار گرفته که اگر ایدویلوژی آخرالزمانیاش را کنار بگذارد، میتواند بر اساس منافع ملی حرکت کند و جبران مافات قسمتی از صدماتی که به آن زده است را بکند. فردا نگاه خودم را در رابطه با امکانات و فرصتهای ۴۸ ماه پزشکیان ترامپ در صورت انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری به شما ارائه خواهم داد.
پانتهآ مدیری