بالاخره بعد از هفته‌ها انتظار اسامی وزرای پیشنهادی کابینه آقای پزشکیان به مجلس شورای اسلامی اعلام شد. لیست وزرای پیشنهادی با آنچه که مردم انتظار داشتند فاصله داشت و طبیعی است که این انتخاب با اعتراض مردم و حتی اصلاح طلبان همراه باشد. اما دید و انتظارات مردم با انتظارات اصلاح طلبانی که می‌خواستند با کمترین محبوبیت دولت را بنام خود مصادره کنند تفاوت دارد. باید بپذیریم که بخشی از مردم در انتخابات شرکت کردند و شانس خود را با انتخاب آقای پزشکیان امتحان کردند.
اولویت مردم بویژه جوانان و بانوان در مرحله اول افزایش حقوق، مهار تورم و تثبیت قیمتها و رفع فیلترینگ و جمع آوری گشت ارشاد است. اما اولویت اصلاح طلبان علیرغم اینکه پایگاه اجتماعی محسوسی در جامعه ندارند، قبضه کردن قدرت و ایجاد پُست و مقام برای کارگزاران سابق است که اکنون در سایه هستند. البته رفع فیلترینگ و آزادی نسبی پوشش اگر به استمرار حضورشان در قدرت کمک کند مشکلی ندارند. این گروه که حالا مدعی سهم خواهی شدند بیش از چهل سال است که تحت لوای خط امامی، اصلاح طلب، کارگزاران سازندگی و اعتدال و توسعه در قدرت بودند و حداقل بیست سال ریاست قوه مجریه را در دست داشتند اما ماحصل کار آنان برای مردم چیزی جز فقر شدید، تبعیض و بی عدالتی نبود. می‌خواهم بگویم انتقاد اصلاح طلبان نه در جهت تامین منافع مردم است و نه در جهت پیشبرد توسعه فضای سیاسی است. زیرا موقعی که در قدرت بودند ماهیت خود را نشان دادند.
پس فعلا به انتقاد گروه موسوم به اصلاح طلبان کاری نداریم. بعلاوه در یادداشت "سهم خواهی از پزشکیان" که در سایت روزنامه آسیا منتشر شده، به تفسیر در مورد تاثیر حضور اصلاح طلبان در پیروزی آقای پزشکیان را توضیح دادیم.
اما مردم حق انتقاد دارند و در این یادداشت سعی میشود انتظارات مردم بیان و راه برون رفت از مشکلات موجود نشان داده شود.
انتقادها به لیست وزرای پیشنهادی آقای پزشکیان:
اولا میانگین سنی این لیست حدود شصت سال است که با این همه مشکلات و معضلات کشور که نیاز به فعالیت مضاعف و حضور میدانی دارد مناسب نیست. حداقل باید ده سال جوانتر می‌بود.
دوم اینکه تعدادی از وزرای پیشنهادی، پیشینه نظامی- امنیتی و تفکرات حذفی و تقابلی دارند، اینها مناسب وزارتخانه‌های علمی، فرهنگی و کشورداری نیستند. انتصاب نیروهای امنیتی برای وزارت اطلاعات و وزارت دفاع را می‌توان پذیرفت و توجیه کرد اما وزارتخانه‌های دیگر نیاز به تخصص و تجربه در حوزه مرتبط دارند. ضمنا در مورد تخصص این نکته را اضافه کنم که الان تقریبا بیست سالی است که اکثر کارمندان رده میانی و یا بعضا با پیشینه نظامی امنیتی برای اخذ مدرک دانشگاهی در مقاطع لیسانس و فوق لیسانس و دکترا با سهمیه یا بی سهمیه به دانشگاه می‌روند تا مدرک بگیرند. اما متاسفانه بار علمی و تخصصی اکثر آنها تغییر نکرده است و بعضا حتی به اندازه یک کارشناس اداری درک و فهم و شناخت از کار ندارند. لذا با توجه به این موضوع، نباید به مدارک و تخصص اینها اعتماد کرد و آنان را به مناصب مهم گمارد. بقول آقای ناصر همتی که گفته بود اینکه چگونه و با چه شیوه‌ای مدرک گرفتند... بماند برای بعد!!
سوم؛ وزرای پیشنهادی چهار وزارت خانه مهم و پر درآمدی کشور مانند وزارت اقتصاد وزارت نفت وزارت کار که شرکت‌های بزرک سرمایه گذاری شستا را مدیریت می‌کند و همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت که جواز فعالیت کارخانجات و معادن و واردات و صادارات را کنترل می‌کند را بدست اصلاح طلبان سپردند. با کدام منطق این مهره‌ها چیده شد نمی‌دانم! ضرب المثلی است که می‌گوید "مرغ به روباه امانت داده نمی‌شود". سوابق گروههای اصلاح طلبی نشان داده که نسبت به پول کمی خاصیت آهن ربایی دارند!؟. تعداد زیادی از آنها یا در زندان هستند یا محکومیت آنها با تخفیف مجازات به اتمام رسیده است.
چهارم بعضی از وزرای پیشنهادی و معاونین آقای پزشکیان پیشینه خوبی ندارند. برخی از آنان متهم به ارتشاء اختلاس و فساد بودند. احضار و دادگاهی شدند. نزدیکان آنان در حبس هستند. اتهامات آنان به هیچوجه سبک نبوده است. ایران بزرگ افراد سالم و صادق زیاد دارد باید در سطوح پائین مدیریتی دنبال کارشناسان متخصص و دلسوز بود. مدیران و فرماندهان امتحان پس داده از تبار هزار فامیل نمی‌توانند این کشتی در توفان گرفتار شده را نجات دهد.
پنجم؛ بنظر میرسد تفکرات و عملکرد نیمی از وزرای پیشنهادی اقای پزشکیان با شعار انتخاباتی ایشان همخوانی ندارد. حالا این وزرا پس از رای اعتماد مجلس چگونه می‌توانند مجری سیاست‌های رئیس جمهور باشند!؟. وزیر پیشنهادی کشور خود از حامیان طرح‌های امنیتی نور و گشت ارشاد بوده در حالیکه آقای پزشکیان در مناظره‌های انتخاباتی با سختگیری مخالفت کردند. آقای پزشکیان باید توجه کند که اکثریت مطلق شانزده میلیون مردمی که به او رای دادند، موافق آزادی رسانه از جمله اینترنت و برچیده شدن گشت ارشاد و نور و یا هر اسم دیگری هست
اما چند نکته خطاب به رئیس جمهور؛
آقای پزشکیان؛ خودمان را گول نزنیم. نگاه سیاسی مردمی که به شما رای دادند با مردمی که به آقای جلیلی رای دادند فرق می‌کند. مردم از فقر و بی عدالتی و تورم به شما پناه آوردند. جوانان و بانوان هم برای خلاصی از سانسور، فیلترینگ و حجاب اجباری به شما اعتماد کردند. انتظارات مردمی که به شما رای دادند مشخص است. شما نمی‌توانید با رای این بخش از مردم رئیس جمهور شوید اما برنامه آقای جلیلی را دنبال کنید. اولویت دادن به جنگ غزه یا توجه به سهم خواهی اصلاح¬طلبان... شما را از مسیر تحقق مطالبات مردم دور می‌کند.
آقای پزشکیان؛ شما می‌توانستید وزرای غیر سیاسی اما متخصص را از سطوح میانی و کارشناسان واقعی وزارتخانه‌ها و سازمانها انتخاب کنید. تجربه چهل سال گذشته در قوه مجریه نشان داد که تنها با اتکای به نیروهای متخصص و کاردان می‌توان اصلاحات مفید انجام داد. این لیست پیشنهادی که شما ارائه دادید انگار لیست روسای حراست وزارتخانه‌ها و سازمانها را جمع آوری کردید و تحویل دادید. اما یک سوال دارم؛ آیا شما که متخصص قلب هستید و می‌خواهید با عمل جراحی بیمار خود را درمان کنید، آیا به متخصص بیهوشی و جراحی احتیاج دارید یا تماس می‌گیرید تا حراست و مدیریت انتصابی برای کمک بیایند. آقای پزشکیان؛ در لیست شما متخصص مستقل نمی‌بینیم و با این فرمان که می‌روید بنظر میرسد نهایتا یک تدارکاتچی باشید. (راه تُرکستان پیش گرفتید)
آقای پزشکیان؛ برای توسعه و آبادانی کشور نیاز به مدیران قوی، کارشناس، متخصص و کاردان دارید. در طول چهل سال گذشته هزاران مدیر و وزیر اعم از اصلاح طلب و اصولگرا در پست¬های اجرایی کشور حضور داشتند و با تغییر دولت جایشان را عوض می‌کردند. ماحصل کار آنان را امروز می‌بینیم. کدام اداره یا نهاد مشکل ندارد؟ کدامیک از وزرای پیشنهادی شما قبلا پست بالای سازمانی و وزارتی نداشته است؟ و اگر داشته آیا موفق بودند؟. با این روش و انتخاب این مدیران و وزیران موفقیتی در کار نیست. نگاه شما و انتخاب شما برای کارگزاران و مدیران اجرایی کشور باید نگاه حراستی و گزینشی نباشد. لطفا برای خوب کردن حال مردم، کارشناسان و متخصصین کاردان در سطوح میانی ادارات و سازمانها را ببینید و بکار بگیرید تا توفیقی حاصل شود و مردم کمی نفس بکشند.
علی اکبر جعفری
تحلیلگر سیاسی و اقتصادی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
این مقاله در روزنامه اقتصادی [آسیا] هم منتشر شده است.
سیدعلی، ژولیوس سزار، و بروتوس، مهران رفیعی
عملیات وعده صادق دو، سروش سرخوش
