ساداکو ساساکی هنگام بمباران اتمی هیروشیما دو ساله بود. دوازده ساله براثر ابتلا به سرطان خون ناشی از تشعشع های اتمی (رادیو اکتیو) بمباران اتمی هیروشیما در گذشت. " ساداکو که بیش از ۱٫۶ کیلومتر از مرکز انفجار فاصله داشت، توسط موج حاصل از انفجار به بیرون از پنجرهٔ خانه‌اش پرتاب شد. مادرش که گمان می‌کرد او مرده‌است، سراسیمه به بیرون دوید اما دختر دو ساله‌اش را زنده یافت. ساداکو به ورزش دو عشق می‌ورزید و در مدرسه به عنوان یکی از اعضای ذخیره تیم دو شناخته می‌شد تا اینکه یک روز سرگیجهٔ او که گاهی به سراغش می‌آمد شدیدتر شد و بی‌هوش برزمین افتاد و بیماری او تشخیص داده شد."
" ساداکوبا وجود بیماری، هیچ‌گاه امیدش را به زندگی از دست نداد. یکی از دوستان نزدیک او به نام چی‌زوکو هاماموتو که به ملاقاتش رفته بود، برای او افسانه هزار درنای کاغذی را تعریف کرد، افسانه‌ای ژاپنی که بر اساس آن، اگر شخص بیماری هزار درنای کاغذی بسازد، آرزویش برآورده می شود و بیماری‌اش شفا می یابد. سادکو این افسانه را به فال نیک گرفت و شروع به ساختن درناهای کاغذی کرد و آن‌ها را به سقف اتاقش در بیمارستان آویخت." او آنقدر این کار را ادامه داد که اطراف تختش در بیمارستان، مملو از درناهای کاغذی شد. درناهای ساداکو، از هر کاغذی که به دستش می‌رسید ساخته می‌شد: کاغذ شکلات، پاکت نامه، برگه‌های باطله و ... ساداکو موفق شد صدها درنای کاغذی بسازد، اما بیماری او سرسخت تر از این حرف‌ها بود.
ساداکو آرزوهایش را روی درناها می‌نوشت:
"من صلح را روی بال تو می‌نویسم تا تو به همه جهان پرواز کنی"
ساداکو در حالی چشم از جهان فروبست که فقط توانسته بود ۶۴۴ درنای کاغذی بسازد. هم‌کلاسی‌هایش ۳۵۶ درنای کاغذی دیگر ساختند تا تعدادشان به هزار رسید. بعد، همهٔ آن‌ها را به همراه ساداکو به خاک سپردند.
ساداکوی دوازده ساله، در ۲۵ اکتبر ۱۹۵۵ در حالی که خانواده‌اش به دور او حلقه زده بودند " در میان انبوهی از درناهای کاغذی جان سپرد و جهان را ترک کرد، جهانی که بزرگ ترها هر روز با تمام وجود به کراهت آن عشق می ورزند. دنیایی که بزرگترها برای آینده کودکان جنگ راه می اندازند و با دست خودشان، آینده سازان شان را به خاک می سپارند.
بعد از مراسم تدفین، هم‌کلاسی‌های ساداکو نامه‌هایش را گردآوردند و آن‌ها را در کتابی با عنوان کوکی‌شی (نام عروسک چوبی ساداکو که آن را بسیار دوست می‌داشت) به چاپ رساندند. این کتاب به سرعت در ژاپن و سپس در سراسر جهان منتشر شد. امروزدرناهای کاغذی ساداکو به عنوان نماد بین‌المللی صلح در دنیا شناخته می‌شوند.
انجمنی در ژاپن تأسیس شد که در آن همه ساله درناهای کاغذی می‌سازند و در روز صلح (ششم ماه اوت، روزی که بمب اتمی آمریکا بر شهر هیروشیما فرود آمد)، زیر مجسمه ساداکو می‌گذارند. آرزوی آن‌ها این‌گونه روی سنگ مرمر نقش بسته‌است:
" این است فریاد ما، این است آرزوی ما، صلح در تمام دنیا"
او سوار بر درناهای کاغذی اش در آسمان جاودانگی پرواز کرد، و نوای همبستگی صلح کودکان را به گوش همه دنیا رساند. او به همه ثابت کرد، دنیای مملو از جنگ، یعنی دنیای بدون کودک، دنیای بدون زیبایی و دنیای بدون آینده. کاش دنیا در دست بچه ها بود ...
در پنجم می ۱۹۵۸ (مصادف با روز کودک در ژاپن) در پارک یادبود صلح هیروشیما از بنایی پرده برداری شد که با مشارکت مردم ژاپن و کمک‌های مالی افرادی از سراسر دنیا که داستان غم انگیز و امید بخش ساداکو را شنیده بودند، ساخته شد. این بنا مجسمه‌ی ساداکو ست که با بازوانی گشوده، در حالی‌که یک درنای طلایی در دست دارد، روی کوهی از سنگ مرمر ایستاده است و تراژدی قربانیان جنگ را روایت می کند:
"...یک انفجار نورانی دیدم و بعد رنگهای زرد، نقره‌ای، نارنجی و رنگهای دیگری که با زبان قابل وصف نیستند. رنگ‌ها به ما حمله می‌کردند که ناگهان تیرهای چوبی کلاس و شیشه‌های قاب پنجره تکه‌تکه شدند و به بیرون پرتاب شدند... مردمی را می‌دیدم که کره چشمشان از کاسه درآمده بود. کسانی را می‌دیدم که بچه‌هایشان را که سوخته و زغال شده بودند به آغوش گرفته بودند، در حالی که پوست بدن خودشان هم کنده شده بود و آدم هایی را می‌دیدم که روده‌هایشان از شکم بیرون ریخته بودند و گیج و سرگردان به این طرف و آن طرف می‌رفتند و..."
منابع:
1- "ساداکو و هزار درنای کاغذی"، الینور کویر،(۱۹۷۷) روایتی مستند از زندگی ساداکو از قربانیان بمباران هیروشیما/
این کتاب به زبانهای متعدد ترجمه شده و جزو برنامه‌های آموزش صلح مدارس ابتدایی استفاده شده‌است.
این کتاب با ترجمه مریم پیشگاه در سال ۱۳۵۹ خورشیدی از سوی انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به فارسی انتشار یافت.
Sadako and the Thousand Paper Cranes by Eleanor Coerr | Goodreads
در توضیح‌های این کتاب به تأثیرات ساداکو بر فرهنگ ژاپن اشاره شده است.
2- مسعود نقره کار، پزشکان جهان در راه حفظ و تحکیم صلح جهانی - نگرشی بر علل و پیامدهای جنگ هسته ای، ( این کتاب در سال ۱۳۶۲ توسط انتشارات رَز در تهران منتشر شد)
ساداکو و هزار درنای کاغذی (iranwire.com)
