علی نیلی، انصاف نیوز: حملونقل ریلی از مهمترین زیرساختهای توسعه است که عقبماندگی آشکاری هم دارد و سرمایهگذاری در آن موجب خوشحالی است اما نه وقتی نامهای عجیبی مانند بابک زنجانی، هلدینگ وان و وزارت راه و شهرسازی کنار هم قرار میگیرند!
آخرین روز فروردین ۱۴۰۴، خبر امضای یک تفاهمنامه بزرگ برای توسعه حملونقل ریلی منتشر شد؛ طبق خبرهای منتشره خانم فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، در مراسمی، تفاهمنامه یک سرمایهگذاری ۷۱۳ میلیون دلاری را برای تأمین ۳۰۰ دستگاه قطار خودکشش دیزلی، ۵۰ دستگاه لوکوموتیو و ۶۰۰ واگن باری مخزندار با شرکت قطارهای آوان ریل امضا کرد.
آنچه رسانههای داخلی نمیگویند!
تا اینجای قضیه، با خبری عادی و معمولی مواجه هستیم که غیر از رقم درشت آن، موردی برای تعجب ندارد اما یک جستوجوی ساده در خبرها، نکات جالبی را نشان میدهد:
- خبر در پرتال وزارت راه، تنها با یک تصویر مخابره شده است.
- در گزارش خبرگزاری ایرنا از این مراسم به پرسش مهم خبرنگاران درباره تبار شرکت آوان ریل هیچ اشارهای نشده است.
- در گزارشهای رسمی، تلاش آشکاری شده است که نام شرکت خصوصی طرف امضا، برجسته نشود و در کانون توجه قرار نگیرد.
- در مقابل این رویکرد تقلیلگرا، پرتال هلدینگ دات وان گزارش خود از مراسم را با ۱۵ قطعه تصویر همراه کرده و غیر از سخنان وزیر و مدیرعامل راهآهن، سخنان مدیرعامل داتوان ریل را هم آورده است.
آنچه بیبیسی فارسی میگوید!
اما جالب است که حدود ساعت ۴ بعدازظهر به وقت تهران، خبر امضای این تفاهمنامه روی خروجی بیبیسی فارسی منتشر شد.
تیتر خبر نشان میداد چرا موضوع مورد توجه بخش فارسی بنگاه خبررسانی بریتانیا قرار گرفته است: «قرارداد ۶۱ هزار میلیارد تومانی با راهآهن ایران؛ مدیرعامل آوان ریل: بابک زنجانی در داتوان حضور ندارد اما با سرمایههایش در خارج پشتیبانی میکند»
در گزارش بیبیسی فارسی از حواشی این مراسم آمده بود: مهدی ابراهیمی مدیرعامل شرکت آوان ریل امروز (یکشنبه ۳۱ فروردین) پس از مراسم انعقاد قرارداد به رسانههای ایران درباره ارتباط بابک زنجانی با هلدینگ داتوان، شرکت مادر آوان ریل، گفت: سهام شرکت متعلق به هلدینگ است و هلدینگ هم عمدتا یک سرمایهگذار خارجی دارد که سرمایهگذار اصلی هلدینگ است.»
او در پاسخ به خبرنگاران، در مورد «نسبت این شرکت و هلدینگ» با بابک زنجانی، ابتدا به «سرمایهگذار خارجی» اشاره کرد اما بعد از چند بار سوال و جواب گفت: «ایشان در هلدینگ وان حضور ندارد، اما از طریق سرمایههایی که در خارج از ایران و شرکتهایشان از گذشته داشتهاند، آن سرمایهها دارد به ایران منتقل و برای خدمت به مردم ایران سرمایهگذاری میشود.»
ارتباط بابک زنجانی، هلدینگ وان و وزارت راه
نخستین بار در روز نخست بهمن سال گذشته بود که بابک زنجانی از «تحول» سخن گفت. زنجانی در حساب کاربری شبکه ایکس خود ذیل عکسی دستهجمعی از چند کارآفرین امریکایی از جمله زاکربرگ بنیانگذار فیسبوک، جف بیزوس بنیانگذار آمازون و ایلان ماسک بنیانگذار تسلا، نوشت: عکس ۸۲۱ میلیارد دلاری.
او ثروت افراد حاضر در عکس را به تومان تبدیل کرده و ضمن وعده تحول نوشته بود: «انسانهای فقیرالذهن نه به خودشان کمک میکنند نه به ملت. خلق ثروت توسط افراد توانمند یک ملت را نجات میدهد.»
این توئیت بابک زنجانی، پس از چند توئیت و ریتوئیت گزنده و متلکوار علیه بیژن نامدار زنگنه، حسن روحانی و دولتش منتشر شده بود.
دو روز بعد، آقای زنجانی برای نخستین بار از هشتگ بیتبانک استفاده کرد که «معادلات مالی را تغییر خواهد داد» و ساعتی بعد نوشت: «به زودی .... شرکت هواپیمایی دات وان .... جایگاه هوایی کشور را تغییر خواهیم داد.»
چهارم بهمن ۱۴۰۳، زنجانی از ورود هزاران نفتکش و تریلی دات وان به جادههای کشور خبر داد. پنجم بهمن ۰۳ هم نوشت: «با ۶۰۰ دستگاه نفتکش ریلی دات وان و ۱۰ رام قطار مسافری دات وان جایگاه ریلی کشور را تغییر خواهیم داد.»
به همین ترتیب حساب زنجانی در شبکه ایکس به تناوب از فعالیتهای گسترده دات وان خبر میداد؛ اخباری که سبب شد شائبه آزادی او از زندان مطرح شود. با این حال سخنگوی قوه قضائیه این گمانهزنی را مردود خواند و گفت او در حال سپری کردن ایام محکومیتش است.
اعاده حیثیت از ب.ز یا وزارتخانه؟
با این پیشزمینه، عجیب نبود که خبرنگاری از مدیرعامل آوان ریل ارتباط این شرکت یا هلدینگ بالاسریاش، هلدینگ وان با بابک زنجانی را جویا شود. اما عجیب اینجاست که هیچ خبرنگاری از ارتباط هلدینگ وان و وزارت راه و شهرسازی سوال نکرده یا اگر سوال شده، پاسخ احتمالی در رسانهها انعکاسی نیافته است.
در گزارش بیبیسی فارسی آمده که آوان ریل در آذر ۱۴۰۳ تاسیس شده است! آن رسانه البته این خبر را به گفتههای مدیرعامل شرکت منصوب کرده است که به نظر خلاف واقع هم نیست.
با توجه به سن آوان ریل، امکان ندارد این شرکت پروژه توسعه حمل و نقل ریلی را در مناقصهای رسمی برنده شده باشد چون اساسا شرکتی با این سن، فاقد بدیهیات شرکت در مناقصه رسمی و دولتی مانند گواهینامههای صلاحیت تخصصی از سازمان برنامه و سازمانهای تخصصی دیگر است.
بنا بر آنچه آمد تنها راه اتصال بابک زنجانی با وزارت راه و شهرسازی شبکه روابط اقتصادی پیشیناش است که میدانیم حداقل بخشی از آن ناسالم بوده است!
به عبارت دیگر نمیدانیم آیا بابک زنجانی از اتهاماتی که ۱۰ سال محبوسش کرده، تبرئه شده است یا آنگونه که سخنگوی قوه قضائیه گفته بود، محکوم و محبوس بوده است.
اگر بابک زنجانی تبرئه شده، آیا نباید از او اعاده حیثیت و عذرخواهی شود و اگر تبرئه نشده است، آیا نباید از وزارت راه و شهرسازی که با یک محکوم به فساد اقتصادی تفاهمنامه سرمایهگذاری امضا کرده، اعاده حیثیت شود؟
به نظر میرسد بخشی از ماجرای عجیب بابک زنجانی، هلدینگ وان و وزارت راه و شهرسازی با پدیدهای قابل توضیح است که چند سال اخیر باب شده و آن نامحرم دانستن مردم از سوی نظام حکمرانی است؛ آنجا که اگر تصمیمی بر اساس صلاح و مصلحت ملی گرفته میشود با مردم در میان گذاشته نمیشود، چه برسد به تصمیماتی که اشخاص یا سازمانها میگیرند اما هزینه آن را باید کل نظام حکمرانی و سپس ملت ایران میپردازند.
ماجرای عجیب بابک زنجانی، هلدینگ وان و وزارت راه و شهرسازی در هر دولتی امکان بروز و ظهور داشت اما رخنمون شدنش در دولت مسعود پزشکیان که به صداقت با مردم متعهد است، افکار عمومی را سر در گم کرده است!

احمد زیدآبادی: کمی عجیب نیست؟

دیدار مدیر یک موسسه خیریه لندن با مقام سپاه