کودتای السیسی علیه مرسی در مصر

محمد مرسی (1951- 2019) سیاستمدار و رئیس حزب آزادی و عدالت که توسط اخوان المسلمین مصر پس از انقلاب 2011 تأسیس شده بود در انتخابات ریاست جمهوری سال 2012 برای حزب خود نامزد شد. در دور اول رأی‌گیری، مرسی با % 25 بیشترین آرا را به دست آورد و در دور دوم انتخابات با % 52 آرای معتبر پیروز شد. مرسی با مراسم تحلیف خود در 30ژوئن 2012 به عنوان پنجمین رئیس جمهور مصر آغاز به کار کرد.

در 3 ژوئیه 2013، مرسی ، پس از روزها اعتراضات گسترده علیه سیاست‌هایش، در یک کودتای نظامی به رهبری ژنرال "عبد الفتاح السيسی" برکنار و زندانی می شود .برکناری مرسی درگیری‌های خشونت‌آمیز و بحران سیاسی در مصر را به دنبال داشت. مرسی ،پس از برکناری، در چندین محاکمه به حبس‌های طولانی مدت محکوم شد. مرسی در آخرین جلسه دادگاه در 17 ژوئن 2019 به کما رفت و در همان روز در بیمارستان درگذشت.

محاسبات السیسی قبل از کودتا:

السیسی مطمئن بود که روشنفکران سکولار مصر و نصف شهروندان مصری هم که مرسی اسلامگرا را انتخاب نکرده بودند اعتراضی به این کودتا نمی کنند. السیسی همچنین به خوبی آگاه بود که ارتش مصر هم از مرسی پشتیبانی نخواهد کرد.

به نظر می رسد که 13 سال بعد از کودتا السیسی علیه رئیس جمهور قانونی مصر،علیه مرسی ، نه فقط برای شهروندان مصری به خاطرآوردن برکناری مرسی بی اهمیت شده، بلکه همچنین خبری هم از اعتراضات اسلامگرایان در مصر شنیده نمی شود.

کودتای محمد رضا شاه علیه مصدق

مصدق در 3 آگوست 1953 ، با مراجعه به اخذ آرای عمومی، مجلس را منحل می کند. بعد از انحلال مجلس و بر طبق قانون اساسی شاه می توانست نخست وزیر ( مصدق ) را مرخص و نحست وزیر جدیدی را معرفی کند. در 13 آگوست 1953 شاه مصدق را با حکمی برکنار و زاهدی را به سمت نخست زیری منصوب کرد. اما مصدق بعد از دریافت حکم برکناری خود دستور می دهد که آورنده حکم و همچنین نخست وزیر جدید، زاهدی، را دستگیر کنند. طبق قانون اساسی مصدق می بایست نخست وزیری زاهدی را قبول و کناره گیری می کرد. در تاریخ 19 آگوست 1953 مصدق، پس از یک کودتا، دستگیر می شود.

اگر ژنرال السیسی علیه یک رئیس جمهور قانونی، علیه مرسی، کودتا کرد مصدق در زمان کودتا نخست وزیر قانونی نبود.

اما چرا روشنفکران سکولار ایرانی هر سال، در سال روز کودتا علیه مصدق، مراسم خود زنی و عزاداری برگزار می کنند: برای اینکه فرهنگ شیعه فرهنگ آیین های سوگواری سالانه است، فرهنگی که مصری های سنی مذهب با آن آشنایی ندارند.

مسعود امیرخلیلی