Thursday, Nov 6, 2025

صفحه نخست » تمدید وضعیت اضطراری در آمریکا بعد از بمباران تاسیسات اتمی ایران چه معنایی دارد؟

viber_image_2025-07-18_18-34-51-897.jpgایران وایر - «دونالد ترامپ»، رییس‌جمهور ایالات متحده، خبر داده که جمهوری اسلامی ایران از آمریکا خواسته تا تحریم‌های این کشور را لغو کند. او گفته روی او برای مذاکره در این‌باره گشوده است و همزمان فرمان اجرایی ۱۲۱۷۰ مرتبط با «وضعیت اضطراری ملی» در قبال جمهوری اسلامی را برای یک‌سال دیگر تمدید کرده است.

ترامپ گفت که «ایران پرسیده آیا تحریم‌ها می‌تواند لغو شود. ایران تحت تحریم‌های بسیار سنگین ایالات متحده قرار دارد و این کار را برای آن‌ها سخت کرده است. من مایل به شنیدن این موضوع هستم، ببینیم چه می‌شود، اما من برای بررسی آن آماده هستم.»

چهار روز پیش «علی خامنه‌ای» گفته بود که برای همکاری با آمریکا سه شرط دارد و تا زمانی که ایالات متحده از اسراییل حمایت می‌کند، پایگاه‌های نظامی در منطقه دارد و در امور خاورمیانه مداخله می‌کند، همکاری بین ایران و ایالات متحده ممکن نخواهد بود.

دونالد ترامپ پس از شروع دومین دوره ریاست‌جمهوری در دی‌ماه گذشته، «فشار حداکثری» علیه ایران را از سر گرفت که مجموعه سیاست‌هایی شامل جلوگیری از دست‌یابی ایران به سلاح هسته‌ای و کاهش شدید فروش نفت می‌شود.

آمریکا در دوم تیرماه امسال تاسیسات هسته‌ای ایران را بمباران کرد و پس از آن ترامپ گفته بود که لغو تحریم‌های ایران را بررسی می‌کند. اما پس از آن‌که خامنه‌ای گفت در جنگ ۱۲روزه میان ایران و اسراییل، این دو کشور را شکست داده‌اند، ترامپ اعلام کرد از تصمیم قبلی خود پشیمان شده و تحریم‌ها را نگه خواهد داشت. ایالات متحده پس از آن به شدت تحریم‌های جمهوری اسلامی را افزایش داد و از بازگشت تحریم‌های شورای امنیت هم که اوایل مهرماه دوباره برقرار شد، حمایت کرد.

در تازه‌ترین اظهارنظر درباره ایران، ترامپ گفته است که جمهوری اسلامی ایران زمانی «قلدر خاورمیانه» بود، اما دیگر «امکان دست‌یابی به سلاح هسته‌ای ندارد». موضوعی که ایران آن را رد کرده و بر غنی‌سازی اورانیوم اصرار می‌ورزد و همین باعث شده با وجود خسارات سنگین نظامی به تاسیسات اتمی، همچنان تحت تحریم‌های اروپا، آمریکا و شورای امنیت باقی بماند.

تمدید فرمان اجرایی ۱۲۱۷۰ در روز بیست‌وسوم‌آبان۱۳۵۸، ده روز پس از اشغال سفارت و گروگان‌گیری کارکنان و دیپلمات‌های ایالات متحده در تهران، توسط «جیمی کارتر» رییس‌جمهور وقت آمریکا و بر مبنای «قانون اختیارات فوق‌العاده اقتصادی بین‌المللی» صادر شد.

این فرمان اجرایی وضعیت روابط ایران و ایالات متحده را که تا شش‌ماه پس از شروع اشغال سفارت این کشور در ایران هم برقرار بود، «اضطراری» و «غیرعادی» توصیف می‌کرد و اجازه می‌داد به‌دلیل استقرار این وضعیت، اموال دولت جمهوری اسلامی در خاک آمریکا و مناطق تحت تسلط این کشور مسدود و توقیف شوند.

در حال حاضر وضعیت اضطراری ملی در مورد ایران، قدیمی‌ترین وضعیت اضطراری برقرار در ایالات متحده است. وضعیت اضطراری در دیگر موضوعاتی که برقرار شده بود لغو شده، اما وضعیت جمهوری اسلامی از دید رییس‌جمهور آمریکا همچنان اضطراری و غیرطبیعی است.

تمام روسای جمهوری آمریکا از سال ۱۳۵۹ تاکنون هر ساله فرمان اجرایی وضعیت اضطراری ملی در مورد ایران را که اختیارات فوق‌العاده‌ای به رییس‌جمهور می‌دهد، تمدید کرده‌اند.

پس از صدور این فرمان اجرایی توسط کارتر، دستور اجرایی توقیف دارایی‌های دولت، سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی جمهوری اسلامی ایران در قلمرو آمریکا نیز صادر شد. وزارت خزانه‌داری ایالات متحده بر اساس این فرمان، دستورالعملی با نام «مقررات کنترل دارایی‌های ایران» منتشر کرد که شیوه توقیف اموال و دارایی‌های جمهوری اسلامی را مشخص می‌کرد.

با روی کار آمدن «دونالد ترامپ»، از حزب جمهوری‌خواه در سال ۱۳۹۵، او نه‌تنها فرمان وضعیت اضطراری ملی در ارتباط با ایران را که توسط جیمی کارتر صادر شده بود هر ساله تمدید کرده، بلکه تمامی فرمان‌های اجرایی مرتبط با وضعیت اضطراری درباره ایران را که در دولت اوباما با برجام لغو شده بود، دوباره به اجرا گذاشته است.

فرمان اجرایی ۱۲۱۷۰ درباره وضعیت اضطراری ملی در مورد ایران که برای چهل‌وپنجمین بار تمدید شده است، به رییس‌جمهور آمریکا اختیار می‌دهد فرامین اجرایی اضطراری دیگری بر مبنای آن درباره جمهوری اسلامی صادر کند و همچنان «قانون اختیارات فوق‌العاده اقتصادی بین‌المللی» درباره ایران را به‌کار گیرد؛ قانونی که مبنای تحریم‌های دیگر ایالات متحده علیه ایران است.

از نظر تئوریک، روزی که روابط ایران و آمریکا - در تاریخی که اکنون دورتر و تیره‌تر از همیشه به نظر می‌رسد - از سر گرفته شود، فرمان اجرایی ۱۲۱۷۰ نیز لغو خواهد شد. اما تا آن زمان، این فرمان اجرایی هر ساله در آبان‌ماه تمدید می‌شود و نشانه‌ای از وضعیت غیرعادی میان جمهوری اسلامی و ایالات متحده باقی خواهد ماند.

تمدید این فرمان پس از بمباران تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی، که ترامپ می‌گوید منجر به از بین رفتن آن شده، به این معناست که آمریکا آن‌چه را «خطر برنامه هسته‌ای ایران» می‌خواند تنها مساله موجود و موضوع اضطراری بین دو کشور نمی‌داند و دامنه آن‌چه باعث شده ایران قدیمی‌ترین موضوع فرمان وضعیت اضطراری باشد، فراتر از بحران اتمی است.

به این ترتیب لغو تحریم‌های آمریکا که ترامپ گفته جمهوری اسلامی از او تقاضا کرده، راه آسانی برای حکمرانان تهران نخواهد داشت.



Copyright© 1998 - 2025 Gooya.com - سردبیر خبرنامه: [email protected] تبلیغات: [email protected] Cookie & Privacy Policy