کنسرتهای استادان موسيقی ايران با اجرای پروژهای که با همکاری «حسين عليزاده» و «محمدرضا درويشی» و رونمايی از اثر اجرانشدهی اين دو آهنگساز، پايان میپذيرد.
به گزارش گروه دريافت خبر خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا)، سه اثر از ساختههای حسين عليزاده و يک قطعه جديد از «محمدرضا درويشی» در دیماه سال جاری با حضور بخش زهی ارکستر سمفونيک ناسيونال اکراين و همچنين نوازندگان ايرانی در تهران اجرا خواهد شد.
در اين کنسرت که بههمت مجله موسيقی فرهنگوآهنگ، به تهيهکنندگی «کيوان فرزين» و «بهرنگ تنکابنی» و با همکاری انجمن موسيقی ايران برگزار میشود، قطعات مشهور «عصيان» برای پيانو، ارکستر سازهای زهی و کوبهای، اثر جاودان «نینوا» برای نی و ارکستر زهی و همچنين قطعه معروف «ترکمن» برای تريوی سهتار و ارکستر زهی از ساختههای حسين عليزاده و همچنين سوييت «کليدر» برای ارکستر زهی اثر جديد «محمدرضا درويشی» به اجرا درخواهد آمد.
بنا بر اين گزارش، حسين عليزاده قطعه «عصيان» را در سال ۱۳۶۳ برای هارپ و ارکستر زهی نوشت و در سال ۱۳۷۰ توسط ارکستر سمفونيک استراسبورگ به رهبری «ايرج صهبايی» ضبط و نهايتاً در بخشی از کاست آوای مهر منتشر کرد. به غير از اين ضبط هيچ اجرای ديگری از اين قطعه تاکنون انجام نشده است. حسين عليزاده در مورد اين قطعه و تنظيم جديد آن میگويد: «اولين اتودهای عصيان را زمانی زدم که به اجبار در خارج از کشور ساکن بودم و از آن زمان تا يکی دوسال پيش همواره به دنبال فرصتی میگشتم تا بازنگری بر اين کار داشته باشم. در اين مدت به اين نتيجه رسيدم که آن کوبندگی که در نظر من بوده با ساز هارپ به وجود نمیآيد. برای همين تصميم گرفتم که قطعه را برای پيانو و ارکستر دوباره تنظيم کنم. با پيانيستهای مختلفی صحبت کردم که نهايتاً در حاشيه برگزاری کنسرت نینوا در سال ۱۳۸۵ با «هوشيار خيام» آشنا شدم و پيشنهاد همکاری را به وی دادم. او هم با شوق و علاقه بسيار در اين بازنگری در کنار من بود تا نهايتاً پس از چند جلسه، درکليت کار به نتيجه رسيديم و هوشيار با نگاهی پيانيستی قطعه را نهايی کرد.». به اين ترتيب اين کنسرت اولين اجرای جهانی نسخه کامل شده قطعه «عصيان» به حساب میآيد.
اما «کليدر» اثر جديد محمدرضا درويشی که براساس رمان کليدر مهمترين اثر «محمود دولتآبادی» تصنيف شده، با سفارشی از سوی «داود موسايی» مدير انتشارات «فرهنگ معاصر» ساخته شده است. درويشی در اينباره میگويد: «طی صحبتهايی که در سال ۱۳۸۴ از سوی انتشارات فرهنگ معاصر با من صورت گرفت، پروژه ساخت اين اثر آغاز شد و قرار بر اين شد که گزيدهای از داستان کليدر توسط نگارنده آن خوانده شده و همراه موسيقی منتشر شود. کار ضبط گزيده کليدر با صدای آقای دولتآبادی در تابستان همان سال انجام شد تا نهايتاً کار ساخت سوييت کليدر برای ارکستر زهی به مدت تقريبی پنجاه دقيقه طی نزديک به دوسال به پايان رسيد و من در تابستان ۱۳۸۶ اين کار را با نوازندگان سازهای زهی ارکستر سمفونيک ناسيونال اکراين به رهبری ولادمير سيرنکو در اکراين ضبط کردم.».
درويشی در توضيح ويژگیهای اين اثر میگويد: «کليدر قطعهای است برخاسته از ذهنيت موسيقی ايرانی. اين اثر اگرچه براساس يک سفارش تصنيف شده ولی روايت شخص من از داستان تاثيرگذار کليدر است. بخش عمدهای از اين سوييت در دستگاه نوا سير میکند و در بخشهايی مدگردیهايی در مايههای دشتی، شور، بيات اصفهان و همايون دارد.»
وی مهمترين دليل برای انتخاب ارکستر زهی برای اين اثر را علاقه شخصی به رنگ صوتی اين نوع ارکستر عنوان میکند: «با توجه به همخانواده بودن سازهای ارکستر زهی، رنگ صوتی در اين گونه آنسامبلها محدود میشود و اين مساله کار را برای آهنگساز پيچيده میکند. اما حس و حال درونی اين نوع ارکستر موجب شد که اين ترکيب را برای کليدر انتخاب کنم.»
به گزارش ايسنا، گفته میشود؛ دو قطعهی «نینوا» و «ترکمن» ديگر بخشهای رپرتوار کنسرت را تشکيل میدهند. قطعه نینوا يکی از ماندگارترين آثار حسين عليزاده محسوب میشود.
اين اثر برای نی و ارکستر زهی در دستگاه نوا نوشته شده و يکی از خاطرهانگيزترين قطعات موسيقی برای ايرانيان به حساب میآيد. از اين اثر – علیرغم شهرت و محبوبيت آن - تنها يک نمونه ضبط مربوط به سال ۱۳۶۲ در دسترس است و اجراهای زنده معدودی از اين قطعه انجام شده است.
ترکمن اثری است که در سال ۱۳۶۷ برای سهتار ساخته و اجرا شده که در آن تکنيکها، صدادهی و رويکرد بديعی به موسيقی ايرانی ارايه شده است. حسين عليزاده پس از گذشت بيست سال از تاريخ ضبط، ترکمن را با همکاری هوشيار خيام برای ارکستر زهی و سه سهتار تنظيم کرده است. اولين اجرای جهانی قطعه ارکسترال ترکمن در کنسرت ياد شده رونمايی میشود که در اين اجرا حسين عليزاده به عنوان نوازنده نيز حضور خواهد داشت.
گفتنی است جزييات بيشتر اين اجرا طی هفتههای آينده قرار است، منتشر شود.