تهران- خبرگزاري كار ايران
يك استاد دانشگاه، نابرابري اقتصادي در ايران را ريشه در نابرابري سياسي دانست و گفت: مبارزان واقعي برابري اقتصادي كساني هستند كه براي برابري در عرصه سياسي مبارزره ميكنند.
به گزارش خبرنگار "ايلنا"، عليرضا علويتبار در مراسم بزرگداشت بيست و ششمين سالگرد درگذشت آيتالله طالقاني به بررسي "عدالت سياسي در انديشه آيتالله طالقاني" پرداخت و با بيان اينكه ديدگاههاي طالقاني در پاسخ به مقتضيات زمان مطرح شده است، گفت: مجموعه نظرات طالقاني در باب عدالت در عين تنوع بسيار، داراي انسجام دروني است و از يك تئوري جامع تغذيه شده و پايههاي نظري محكمي دارد.
وي با اشاره به اينكه عدالت در حوزههاي مختلفي چون فلسفه اخلاق، فلسفه حقوق و فلسفه سياست قابل بررسي است گفت كه بايد روشن شود ديدگاههاي آيتالله طالقاني مبتني بر كداميك از اين سه فلسفه است.
علويتبار تصريح كرد: در دنياي مدرن تصور انسان از زندگي بهتر تحت تاثير سه ارزش اساسي آزادي، برابري و برادري (همبستگي) است كه از انقلاب فرانسه گرفته شده است؛ آزادي به تمايزها تاكيد دارد در حالي كه برابري به شباهتها و نيازهاي يكسان و برابري به همبستگي و علايق متقابل انسان.
اين استاد دانشگاه هر تعريفي از عدالت را منوط به اين دانست كه به كداميك از اين سه ارزش بيشتر توجه گردد.
علويتبار اين سه ارزش را در ديدگاه آيتالله طالقاني قابل مشاهده دانست كه هر كدام براساس مقتضيات زمان مطرح شده است و مورد تاكيد بيشتري قرار گرفته است.
وي در تقسيمبندي ديگري از تعريف عدالت، دو رويكرد مبتني بر سه ارزش برابري, آزادي, برادري و رويكرد مبتني بر مراحل اجتماعي و وجوه زندگي اجتماعي را قابل طرح دانست كه رويكرد مبتني بر مراحل اجتماعي مبتني بر چهار رويكرد عدالت فرصتي, عدالت رويهاي, رويكرد نتيجهنگر و رويكرد عدالت قانوني (استنباطگرايي حقوقي) است.
علويتبار تاكيد كرد: تعريف طالقاني از عدالت، تلفيقي از تمامي اين رويكردهاست و تعريف گفتماني از عدالت است، در رويكرد طالقاني امكان استخراج از يك گفتوگوي عمومي وجود دارد كه پوياست و در اينجا عدالت با دموكراسي پيوند ميخورد.
اين استاد دانشگاه شفاف و همگاني شدن عرصه عمومي را از ضروريات تحقق دموكراسي و به تبع آن عدالت دانست كه بر اين اساس طالقاني براي تحقق عدالت بر تحقق دموكراسي تاكيد داشت.
وي گفت: به همين دليل همواره اين انتقاد را به خاتمي وارد ميكرديم كه مانع شفاف شدن عرصه عمومي ميشد، وزير اطلاعات خاتمي سيزدهمين انتخاب او بود كه به او پيشنهاد كرديم و نخواست 12 انتخاب قبلياش را به مجلس معرفي كند تا عرصه عمومي شفاف شود.
علويتبار همچنين تصريح كرد كه هر متفكري بايد روشن كند چه نوع نابرابري را عادلانه ميداند، عدالت در مفهوم مدرن با برابري پيوند خورده است اما زندگي اجتماعي ناگزير از برخي ناعدالتيهاست.
وي خاطر نشان كرد: چارچوب كلي اين است كه نابرابري عادلانه نابرابري است كه از بين بردنش موجب بدتر شدن وضعيت گروههاي پايين جامعه ميشود، نابرابري تنها در جايي موجه است كه از بين بردن آن مصلحت عمومي را متزلزل ميكند.
اين فعال سياسي با بيان اينكه شعارهايي كه امروز در مورد عدالت داده ميشود، ربطي به عدالت به مفهوم مدرن آن ندارد، تاكيد كرد: كساني كه طرفدار بيشترين نابرابري در عرصه سياسي هستند، نميتوانند طرفدار برابري در توزيع ثروت باشد.