شنبه گذشته، ۲۴ می ۲۰۰۸، برابر با سوم خرداد ۱۳۸۷ «همايش صدمين سال کشف نفت در ايران و بزرگداشت مسجدسليمان» (شهر مادر نفت ايران و خاورميانه) در آلمان برگزار شد.
در اين همايش که در دانشگاه کلن برپا شد حدود يکصد و پنجاه نفر شرکت داشتند.
اختر قاسمی، روزنامه نگار عکاس ايرانی ساکن کلن که خود، بزرگ شده مسجدسليمان است اين همايش را سازماندهی کرده بود. وی از چند ماه پيش فراخوانی در وبلاگ شخصی اش، برای گردآوری اسناد مربوط به پيدايش نفت، اعم از عکس، فيلم و خاطره منتشر کرده بود که مورد استقبال ايرانيان قرار گرفت.
همايش در ساعت دو بعد ازظهر آغاز شد و تا ساعت ۹ شب ادامه داشت. ابتدا اختر قاسمی، پس از خوش آمدگويی به مهمانان، با سخنانی کوتاه درباره پيدايش نفت در مسجدسليمان، هدف خود را از برگزاری همايش، ايجاد توجه بيشتر به اين شهر از جانب مسئولان و همچنين مردم ديگر مناطق ايران عنوان کرد. شهری که به گفته او: «روزی مدرن ترين شهر ايران و خاورميانه بوده و اکنون به يکی از تيره روز ترين شهرهای کشور تبديل شده است.»
نخستين بخش برنامه، اجرای «اورتور شوشتری» ساخته مصطفی کسروی، توسط پژمان اکبرزاده، پيانيست ايرانی مقيم هلند بود. پس از آن، نمايش فيلمی بيست دقيقه ای از بايگانی کمپانی نفت بريتانيا (بريتيش پتروليوم) که از دفتر بی.پی. در لندن به امانت گرفته شده بود. اين فيلم که دربرگيرنده تصاويری تاريخی از کشف نفت در مسجد سليمان در سال ۱۹۰۸ است، برای نخستين بار بود که در يک نشست غير داخلی «بريتيش پتروليوم» نمايش داده می شد.
تصاوير و اسناد ارسالی از سوی وبلاگ نويسان و ديگر ايرانيان علاقه مند از سراسر جهان، همراه با عکس هايی از آرشيو بی.پی. به صورت اسلايد در بخش های گوناگون اين همايش، نمايش داده می شد.
نخستين سخنران، فرشيد خداداديان، پژوهشگر تاريخ و مدرس دانشگاه از ايران بود. عنوان سخنرانی او «مسجدسليمان؛ ديروز، امروز، فردا» بود و در آن، ضمن نگاه به پيشينه تاريخی و وضعيت امروز مسجدسليمان، به ارائه راه کاری برای بهبود وضعيت اقتصادی آن شهر با استفاده از سرمايه گذاری در زمينه جهانگردی صنعتی پرداخت.
در ادامه برنامه، لطفی بابااحمدی، شاعر مسجدسليمانی مقيم سوئد، با خواندن سروده خود به نام «مثنوی مسجدسليمان»، گوشه ای از تاريخ آن ديار را به تصوير کشيد که با استقبال حاضران روبرو شد.
هدايت الله متين دفتری، حقوقدان ايرانی مقيم پاريس و نوه دکتر محمد مصدق، سخنران بعدی همايش بود که درباره خلع يد از شرکت نفت انگليس و ايران، و ظلم و ستمی که به دليل حضور استعمار نفت در مناطق نفت خيز جنوب ايران بر مردم آن ديار رفته سخن گفت.
«همايش صدمين سال کشف نفت در ايران و بزرگداشت مسجدسليمان» در حاليکه بصورت پخش مستقيم از اتاق پالتالکی «ايران امسال» پخش می شد، با سخنرانی محسن مسرت، استاد دانشگاه اوزنابورک در آلمان ادامه يافت. سخنرانی او به تاثير نفت بر جنبه های گوناگون اقتصاد، سياست و اجتماع ايران در دوران های مختلف تاريخی تا کنون اختصاص داشت.
«کيک تولد مسجدسليمان» که مزين به نقشه و پرچم ايران و عدد ۱۰۰ به نشانه صد سالگی کشف نفت در ايران و تولد مسجدسليمان بود، در زمان تنفس بين برنامه انجام شد.
حاضران، در مراسم بريدن کيک، آن را به هدايت متين دفتری، به احترام نام محمد مصدق واگذار کردند.
اجرای «فانتزی ژيلا» اثر جواد معروفی، توسط ياسمين ايمپرترو، پيانيست ايرانی-آلمانی، آغازگر بخش دوم برنامه بود.
در ادامه همايش، تورج اتابکی، استاد دانشگاه آمستردام، و رضا جعفری، همکار وی از بنياد بين المللی تاريخ اجتماعی (IISG)، در هلند، پروژه خود در زمينه بررسی تاريخ اجتماعی کار در صنعت نفت ايران را معرفی کردند. اين دو پژوهشگر ايرانی خواستار کمک همه ايرانيان، به ويژه مناطق نفت خيز ايران، در اجرای پروژه شان شدند.
از بين سروده های رسيده به همايش، سه شعر توسط کميته انتخاب اشعار برگزيده و توسط مهين قاسمی خوانده شد.
ارائه قطعاتی از موسيقی بختياری با نی، توسط حميد مشرفی، نوازنده ايرانی مقيم کلن، بخشی ديگر از برنامه بود و در پی آن، مهدی جامی، مدير راديو زمانه و از پشتيبانان اين همايش، به کاربرد «رسانه های خودمانی»، مانند وبلاگ، در ارتباطات نوين اشاره کرد. او وبلاگ اختر قاسمی را نمونه بارزی از توانايی های اين محصول جديد عصر ارتباطات برای ايجاد روابط و انجام کارهای بزرگ دانست.
در جريان برنامه، دو فيلم کوتاه مستند درباره پيدايش نفت در سده بيستم و فيلم «جی پی» به کارگردانی پژمان آريا نيز نمايش داده شد.
سيدعلی صالحی، شاعر مسجدسليمانی مقيم تهران و دبير اول کانون نويسندگان ايران، سخنران ديگر برنامه بود که سخنان خود را به صورت ويديويی برای همايش فرستاده بود. صالحی در اين گفتگوی ويديويی، ضمن اشاره به تاثير صنعت نفت بر فرهنگ بومی مناطق نفت خيز، به شناساندن نمونه هايی از فعاليت های نوی فرهنگی - هنری در مسجدسليمان پرداخت.
در ادامه، مهين قاسمی، همراه با گروه موسيقی «پيوند»، با اجرای ترانه هايی از زنده ياد بهمن علاالدين، خواننده بختياری، ياد او را گرامی داشت که حاضران در همايش را تحت تاثير قرار داد.
پايان بخش «همايش صدمين سال کشف نفت در ايران و بزرگداشت مسجدسليمان» با رقص «گروه بهار» به پايان رسيد.