آمريکا در اقدامی متفاوت از سياست دولت جرج بوش در قبال ايران اعلام کرد که معاون وزير امور خارجه اين کشور برای اولين بار در نشست خاوير سولانا و سعيد جليلی شرکت خواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا)، کاخ سفيد روز چهارشبنه اعلام کرد که ويليام برنز، معاون وزير امور خارجه آمريکا در مذاکرات بين خاوير سولانا رييس سياست خارجی اتحاديه اروپا و سعيد جليلی، دبير شورای عالی امنيت ملی ايران که روز دوشنبه در ژنو برگزار میشود، شرکت خواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، در عين حال، دانا پرينو، سخنگوی کاخ سفيد يک تغيير کامل سياست آمريکا در قبال ايران را انکار کرد و گفت که سفر برنز يک تغيير تاکتيکی است.
پرينو با بيان اين که برنز به ژنو میرود تا به پاسخ ايران به بسته مشوقهای پيشنهادی ۱ + ۵ گوش دهد، گفت: ما برای مذاکره به آنجا نمیرويم.
سخنگوی کاخ سفيد گفت: هيچ مذاکرهای انجام نمیگيرد. برنز به عنوان نماينده عضوی از جامعه بينالمللی به آنجا خواهد رفت تا اتحاد ما را در اين زمينه نشان دهد که دو مسير متفاوت برای ايران داريم که بايد از بين آنها يکی را انتخاب کند.
وی افزود: يکی از اين دو مسير اين است که آنها میتوانند بسته مشوقها را انتخاب کنند و آن گاه پس از آن که تعليق غنی سازی راستی آزمايی شد مذاکرات انجام خواهد گرفت.
پرينو در ادامه گفت که برنز عواقب رد اين بسته يعنی تحريمهای بيشتر را برای ايران آشکار خواهد کرد.
وی افزود که برنز احتمالاً بار ديگر پيشنهاد کاندوليزا رايس، وزير امور خارجه آمريکا مبنی بر اين که در صورت تعليق غنی سازی وی حاضر است در هر زمان و مکانی با همتای ايرانی خود ديدار کند تا مذاکرات را به پيش ببرد، تکرار خواهد کرد.
سخنگوی کاخ سفيد همچنين گفت: اين تنها شرکت آمريکا خواهد بود تا نشان دهد که گروه ۱ + ۵ بر اين اصل هميشگی خود مبنی بر اين که ايران برای استفاده از بسته سخاوتمندانه مشوقها بايد غنی سازی اورانيوم خود را متوقف کند، متحد و پايدار است.
پرينو در پاسخ به اين که آيا اين اقدام آخرين تلاش برای حل مساله هستهای ايران بدون توسل به زور است، اظهار کرد: آن چه اين اقدام نشان میدهد اين است که وقتی میگوييم قصد داريم اين مساله را به روش ديپلماتيک حل کنيم، جدی حرف میزنيم.
همچنين به گزارش خبرگزاری رويترز، ديپلماتهای آمريکايی گفتهاند که برنز، مقام شماره سه وزارت خارجه آمريکا دستور مذاکره با جليلی را در ژنو ندارد.
برخی منابع ديپلماتيک نيز گفتند قدرتهای جهانی مدتها بود واشنگتن را تحت فشار قرار داده بودند تا در مذاکرات شرکت کند تا شايد بتواند مساله هستهای ايران را حل کند.
شان مک کورمک، سخنگوی وزارت خارجه آمريکا نيز گفت که رايس اين اقدام را " گام مثبتی " برای فاصله گرفتن از سياست هميشگی آمريکا دانسته است.
مک کورمک افزود: اين اقدام يک سيگنال قوی برای جهان و دولت ايران میفرستد مبنی بر اين که آمريکا به ديپلماسی متعهد است.
به گزارش خبرگزاری آسوشيتدپرس، مک کورمک در عين حال با تکرار اتهامات غرب مبنی بر نظامی بودن برنامه هستهای ايران گفت که آمريکا قصد دارد مطمئن شود مردم ايران عواقب آنچه تداوم مسير توليد تسليحات خواند را درک میکنند.
وی افزود: يکی از دلايل اين تصميمگيری اين استدلال بود که آيا در صورت آشکارکردن همه مسائل مربوط به مشوقها و تنبيهات اين امر میتواند محاسبات نظام سياسی ايران را تغيير دهد؟
به گزارش خبرگزاری رويتر، همچنين انگليس که يکی از متحدان اصلی آمريکا در مذاکرات درباره برنامه هستهای ايران است از اين اقدام و واشنگتن استقبال کرد.
جان ساورز، نماينده انگليس در سازمان ملل گفت: اين حقيقت که برنز در نشست روز شنبه شرکت خواهد کرد نشانه جدی بودن ( تلاشها) بوده و مورد استقبال ماست.
اما جان بولتون، نماينده سابق آمريکا در سازمان ملل با انتقاد از اين تصميم واشنگتن گفت: اين اقدام نشاندهنده سقوط عقلانی دولت بوش است. من فکر میکردم احتمال اتخاذ اقدام نظامی عليه ايران توسط دولت بوش در شش ماه باقی مانده ( از دوران رياستجمهوری بوش ) صفر است، اما اکنون فکر میکنم حتی از صفر نيز کمتر است.
به گزارش روزنامه نيويورک سان، بولتون علاوه بر آن گفت که اين اقدام موضع باراک اوباما، کانديدای دموکرات انتخابات رياستجمهوری آمريکا مبنی بر گفتوگو با مقامات ايرانی را " قانونی میکند " .
وی گفت: حتی اگر اين اقدام تنها يک بار توسط دولت بوش انجام گيرد به دولت اوباما اين اجازه را میدهد که آن را مجدداً تکرار کند.
اوباما نيز در بيانيهای از اين اقدام استقبال کرد و گفت: من از اين خبر که دولت بوش روش خود را تغيير داده و نمايندهای را به عنوان عضوی از گروه ۱ + ۵ برای حضور در مذاکرات با ايرانیها در ژنو میفرستد استقبال میکنم، علاوه بر آن متحد اروپايی و ساير دوستانمان را نيز تحسين میکنم.
به گزارش خبرگزاری رويتر، اوباما علاوه بر اين گفت: اکنون که آمريکا دخيل شده است بايد با نهايت قدرت ديپلماسیمان دخليل باقی بماند.
جان مک کين، رقيب جمهوریخواه اوباما نيز گفت: من هيچ مشکلی با اين اقدام ندارم.
اما وی تاکيد کرد که با موضع اوباما که گفته است بدون پيش شرط با مقامات ايرانی گفتوگو خواهد کرد، مخالف است.
به گزارش خبرگزاری آسوشيتدپرس، جان آلترمن، تحليلگر ارشد برنامه خاورميانه در مرکز مطالعات استراتژيک و بينالملل نيز گفت که دولت بوش که در حال تغيير سياست خود در ماههای پايانی است.
وی گفت: فکر میکنم خيلی مقامات در دولت بوش به عقب نگاه میکنند و به خود میگويند : " خيلی از اينها واقعا تاثيری نداشته است" و در حال تغيير سياست آمريکا به سياست خارجیاش در گذشته يعنی تعامل بيشتر با افرادی که با آنها اختلاف نظر داريم، با پيش شرطهای کمتر هستند.
سوزان رايس، مشاور اوباما در امور سياست خارجی نيز اين تصميم را " گام ظاهرا مثبتی " خواند و گفت: اين اقدام با شرکتی که بارها گفتهايم سازنده خواهد بود هماهنگ است و اکنون بر عهده ايران است که با جديت تعامل کند.