تجديد نظر در رقم اعلام شده سانتريفوژهای فعال ايران، بی بی سی

در حالی که رئيس جمهور ايران يک ماه پيش شمار سانتريفوژهای فعال ايران را "بيش از پنج هزار" اعلام کرده بود اکنون يک مقام وزارت خارجه می گويد رقم سانتريفوژهای نصب و راه اندازی شده "نزديک به چهار هزار" است.
عليرضا شيخ عطار، معاون وزارت خارجه اين کشور، روز جمعه در مصاحبه ای با تلويزيون دولتی ايران افزود: "علاوه بر چهار هزار سانتريفوژی که درحال فعاليت است، سه هزار دستگاه سانتريفوژ ديگر در حال نصب است."

اين درحالی است که تلويزيون دولتی ايران روز ۲۶ ژوئيه به نقل از محمود احمدی نژاد گزارش داده بود: "امروز ما بيش از ۵۰۰۰ سانتريفوژ فعال داريم."

آن زمان يک ديپلمات نزديک به آژانس بين المللی انرژی اتمی به خبرگزاری رويتر گفت که آژانس اعلاميه آقای احمدی نژاد را محک زده است و می تواند تصديق کند که تنها چهار هزار سانتريفوژ نصب شده است و از ميان آنها ۳۵۰۰ دستگاه به طور دائمی مشغول غنی سازی اورانيوم هستند.

اما اين ديپلمات که نخواست نامش فاش شود افزود که نمی توان اين احتمال که ايران دارای تعداد بيشتری سانتريفوژ فعال باشد را مردود دانست زيرا اين کشور ابعاد و شمار بازرسی های آژانس از تاسيسات خود را محدود می کند.

ديپلمات های غربی و تحليلگران می گويند ايران هر از گاهی در پيشرفت های اتمی خود اغراق می کند تا بر قدرت چانه زنی در مذاکرات با قدرت ها بيافزايد. اما آنها می افزايند که اگر برنامه اتمی ايران برای چند سال بدون محدوديت ادامه يابد اين کشور مهارت لازم در غنی سازی را به دست خواهد آورد.

'فرآيند نسبتا کند'

ايران در پايان سال گذشته ميلادی ۳ هزار سانتريفوژ عملياتی در تاسيسات اتمی نطنز داشت و محمد البرادعی مدير کل آژانس بين المللی انرژی اتمی در ماه آوريل امسال گفت اين رقم به ۳۳۰۰ تا ۳۴۰۰ سانتريفوژ فعال از نوع قديمی P-۱ رسيده است.

وی گفت که "سرعت پيشرفت ايران در اين زمينه خيلی زياد نبوده است."

آژانس اتمی سازمان ملل يک ماه پس از آن در ماه مه در گزارشی گفت که ايران همچنين فرآيند نصب ۳ هزار دستگاه تازه را طی می کند.

آقای شيخ عطار نيز که روز ۱۹ اوت به همراه منوچهر متکی وزير خارجه و سفرا و نمايندگان ايران در خارج از مجموعه غنی سازی اورانيوم در نطنز بازديد کرده بود، در سخنان روز جمعه خود از در جريان بودن فرآيند نصب ۳۰۰۰ سانتريفوژ سخن گفته است.

ديپلمات ها در وين گفته اند که به نظر می رسد توسعه ظرفيت غنی سازی اورانيوم در ايران نسبتا کند باشد و عمليات غنی سازی فاصله زيادی با ظرفيت "صنعتی" دارد که برای تامين سوخت راکتورهای اتمی يا ساختن بمب اتمی لازم است.

ايران به دليل خودداری از تعليق غنی سازی اورانيوم که برخی کشورها مظنونند برای دستيابی به ظرفيت ساخت سلاح اتمی باشد تاکنون سه بار هدف قطعنامه های تحريمی شورای امنيت سازمان ملل قرار گرفته است.

اين کشور اتهام نظامی بودن برنامه اتمی اش را رد می کند و می گويد تحت اين فشارهای "نامشروع" دست از غنی سازی برنخواهد داشت.

محمد البرادعی قرار است اواسط سپتامبر گزارش ديگری از ميزان همکاری ايران با آژانس برای محک زدن ماهيت اين برنامه ارائه کند.