محمد البرادعى، مدير كل آژانس بين المللى انرژى اتمى هشدار داد كه او نمى تواند تضمين كند، ايران یک برنامه اتمى مخفى را دنبال نمى كند.
آقاى برادعى كه در افتتاحيه نشست شوراى حكام آژانس در وین سخن مى گفت، اعلام كرد: غير ممكن است تضمين داد كه ايران فعاليت هاى هسته اى خود را مخفى نمى كند، مگر اينكه اجازه بازرسى هاى وسيع داده شود و پاسخ اتهام هاى مطرح شده در باره گذشته برنامه اتمى تهران دريافت شود.
مدير كل آژانس بين المللى انرژى اتمى اين ادعاى ايران كه بازرسى هاى بيشتر آژانس را تهديدی براى امنيت ملى جمهورى اسلامى مى داند، رد كرد.
وى اظهار داشت: «ما به دنبال كند و كاو در فعالیت های نظامى مرتبط با برنامه موشكى ايران نيستيم. بلكه تمركز ما بر روى راستى آزمايى مواد و فعاليت هاى اتمى است.»
آقاى برادعى افزود: «با اين حال ما نياز داريم كه از همه اطلاعات استفاده كنيم تا مطمئن شويم از اين مواد براى ساخت سلاح اتمى استفاده نمى شود.»
شوراى حكام كه شامل ۳۵ كشور عضو آژانس بين المللى انرژى اتمى است روز دوشنبه در وين، پايتخت اتريش، آغاز به كرد و قرار است كه گزارش تازه محمد البرادعى در باره همكارى نكردن ايران با آژانس و همچنين نمونه بردارى از تاسيسات اتمى سوريه را بررسى كند.
آقاى برادعى در بخشى ديگر از سخنان خود اظهار داشت: «متاسفانه» آژانس پيشرفت اساسى در راستى آزمايى ارتباط بخش هاى نظامى با برنامه اتمى ايران نداشته است.
با اين حال، وى از شوراى حكام آژانس خواست تا اجازه دهند بازرسان نسخه اصلى اسنادى كه آژانس از چندين سازمان اطلاعاتى و امنيتى به دست آورده اند را در اختيار ايران قرار دهند.
آژانس بين المللى انرژى اتمى كه خواستار افشاى تمام جزئيات برنامه اتمى ايران است، پيشتر گفته بود به برخى از اسناد دست يافته است كه نشان مى دهد جمهورى اسلامى مطالعاتى در زمينه استفاده از سانتريفوژهاى پيشرفته براى غنى سازى سريع تر اورانيوم، آزمايش مواد منفجره و تحقيقات بر روى كلاهك هاى هسته اى كه بر روى موشك سوار مى شوند، انجام داده است.
تهران اين اسناد را «جعلى و ساختگى» خوانده و خواهان دسترسى به نسخه اصلى آنها براى بررسى بيشتر شده است ولى آژانس بين المللى انرژى اتمى گفته است كه اجازه ندارد تا اين نسخه ها را در اختيار تهران قرار دهد.
روز سه شنبه گذشته و يک روز پس از گزارش آقاى البرادعى، آژانس بين المللى انرژى اتمى اطلاعاتى را منتشر كرد كه نشان مى داد ايران تلاش كرده است موشك دوربرد خود، شهاب - ۳ ، را آماده حمل كلاهك هسته اى كند.
تهران اين ادعا را نيز تكذيب كرد و طرح آن را به ايالات متحده آمريكا نسبت داد.
برنامه اتمى جمهورى اسلامى ايران در سال هاى اخير با بن بست هاى متعددى روبرو شده است و آژانس مى گويد كه نمى تواند صلح آميز بودن فعاليت هاى هسته اى تهران را تاييد كند. غرب، ايران را متهم مى كند كه در قالب برنامه هسته اى خود به دنبال توليد سلاح اتمى است ولى مقام هاى جمهورى اسلامى اين اتهام را رد مى كنند.
نشست روز پنجشنبه
مدير كل آژانس بين المللى انرژى اتمى در بخش ديگرى از سخنان خود بار ديگر نگرانى از فعاليت هاى اتمى ايران را «جدى» خواند و گفت: در غياب راستى آزمايى برنامه اتمى گذشته و حال ايران، اين نگرانى جدى همچنان براى جامعه بين المللى باقى مانده است.
نشست شوراى حكام آژانس كه ايران نيز در آن عضويت دارد يک هفته به طول مى انجامد و انتظار مى رود كه گزارش نهايى محمد البرادعى را براى تصميم گيرى در اختيار شوراى امنيت سازمان ملل قرار دهد.
با توجه به اختلاف نظری که در ميان كشورهاى عضو گروه پنج به علاوه يک درباره برنامه اتمى ايران وجود دارد، احتمال دستيابى آنها به توافقى براى افزايش تحريم ها عليه تهران ضعيف به نظر مى رسد.
نمايندگان سياسى گروه پنج به علاوه يک، روز جمعه در واشينگتن گردهم آمدند تا درباره دور تازه تحريم هاى ضد جمهورى اسلامى رايزنى كنند ولى بر اساس اظهارات رابرت وود، از سخنگويان وزارت امور خارجه آمريكا، اين نشست بدون نتيجه پايان يافت.
با اين حال، آقاى وود گفت كه كليه اين كشورها در باره اصل افزايش تحريم ها توافق دارند.
به فاصله يک روز پس از اين نشست، روسيه اعلام كرد كه با اعمال تحريم هاى جديد عليه تهران مخالف است. پيشتر چين نيز موضع مشابهى اتخاذ و بر حل ديپلماتيک برنامه اتمى ايران تاكيد كرده بود.
در همين حال، فرانسه روز دوشنبه اعلام كرد كه وزيران امور خارجه شش كشور عضو گروه پنج به علاوه يك قرار است كه روز پنج شنبه در نيويورک گردهم آيند و در باره برنامه اتمى ايران رايزنى كنند.
شوراى امنيت سازمان ملل تا كنون سه دور تحريم عليه افراد و موسسات ايرانى كه ظن آن مى رود با فعاليت هاى هسته اى جمهورى اسلامى ايران در ارتباط هستند اعمال كرده است و از تهران خواسته است تا فعاليت هاى مربوط به غنى سازى اورانيوم را لغو كند.
ايران اين درخواست را رد كرد و بر ادامه برنامه اتمى خود اصرار مى ورزد.
***
بی بی سی:
برادعی: اصل اسناد اصلاح شهاب - ۳ را ارايه کنيد
محمد برادعی مدير کل آژانس بين المللی انرژی از ديپلماتهايی که اسنادی را مبنی بر "احتمال تلاش برای اصلاح موشک شهاب-۳ برای حمل سلاح اتمی" ارائه کردند خواسته است تا آنها در اختيار ايران قرار دهند.
اين ديپلمات ها در آژانس بين المللی انرژی اتمی می گويند هفته گذشته ۸۶ صفحه اسناد وعکس های تازه ای را به مقامات اين آژانس ارايه دادند که نشان می داد ايران ممکن است برای اصلاح موشک های شهاب-۳ جهت ايجاد قابليت حمل کلاهک اتمی تلاش کرده باشد.
آقای برادعی گفته است که ايران می گويد نامهای ارايه شده در اين اسناد صحيح است اما اصل اسناد جعلی و مغشوش است. وی از اينکه آژانس قادر نيست درباره اين اسناد و سئوالات مربوط به آن پيشرفتی داشته باشد، انتقاد کرده است.
آقای البرادعی گفته است که اين اسناد هم اينک در اختيار آزانس قرار دارد. ايران پيشتر خواستار ارائه اين اسناد به مقامات ارشد آژانس شده و گفته بود خودداری آمريکا از تحويل آن اسناد به آژانس تحقيقات اين نهاد را به بن بست کشانده است.
ديپلمات های آژانس که اين اطلاعات "معتبر" خوانده اند می گويند که اين موضوع مستقلا توسط آژانس "تصديق نشده" است.
ايران در واکنش به اين خبر، اسناد تازه را جعلی خوانده است.
آقای برادعی از اعضای آژانس درخواست کرده که اسناد خود را برای روشن شدن موضوع به ايران تحويل دهند.
مدير کل آژانس اين موضوع را در آغاز نشست شورای حکام آژانس که امروز در وين آغاز شد، مطرح کرده است.
قرار است در جريان اين نشست ۳۵ عضو هيات مديره آژانس موسوم به "شورای حکام" درباره گزارش اخير محمد برادعی درباره فعاليت های هسته ای ايران تبادل نظر کنند.
آژانس بينالمللی انرژی اتمی در تازه ترين گزارش خود گفته است که پيشرفت معناداری در ارزيابی فعاليت های هسته ای ايران در گذشته به دست نيامده است.
اين آژانس گفته است که نمی تواند به سئوالات در مورد بخش هايی از برنامه هسته ای ايران که احتمالا کاربرد نظامی نيز می تواند داشته باشد، پاسخ دهد.
اين گزارش می گويد که ايران بر خلاف خواست قطعنامه های شورای امنيت، کماکان به غنی سازی اورانيوم ادامه می دهد.
آمريکا در واکنش به اين گزارش گفته است که ايران با اقدامات تنبيهی بيشتری مواجه خواهد شد. يک سخنگوی کاخ سفيد گفته است سياست های ايران در بی اعتنايی به خواست جامعه جهانی به انزوای بيشتر مردم ايران منجر می شود.
با اين همه در نشست اخير مديران کل وزارت خارجه کشورهای ۱+۵ که شامل شش کشور عضو دائم شورای امنيت به همراه آلمان است، نتيجه ای برای اعمال تحريم های تازه به ايران به دست نيامد.
روسيه صراحتا صدور تحريم های تازه عليه ايران مخالفت کرده و گفته که اين کشور در "شرايط فعلی" با تحريم تازه ايران موافق نيست.
شورای حکام آژانس بين المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه پرونده اتمی ايران را نيز بررسی خواهد کرد اما اين شورا در حال حاضر به دليل ارجاع پرونده اتمی ايران به شورای امنيت اختياری در برابر موضوع ايران ندارد و تنها می توان بيانيه ای صادر کند که جنبه توصيه به ايران يا مدير کل آژانس دارد و لازم الاجرا نيست.
ايران بارها در گفت و گوهايش با خاوير سولانا مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا و مقام ها و مسئولان سازمان ملل خواستار بازگشت پرونده اش از شورای امنيت به آژانس شده است.
شورای امنيت سازمان ملل متحد تاکنون سه قطعنامه تحريمی عليه ايران صادر کرده و از اين کشور خواسته تا غنی سازی اورانيوم را به حالت تعليق درآورد اما ايران از اجرا آنها سر باز زده است.
مطابق قوانين بين المللی تا زمانی که ايران قطعنامه های آژانس را اجرا نکند، اين کشور در دستور کار شورای امنيت قرار خواهد داشت.