آشوب های چين، دردسر تازه برای ديپلماسی جمهوری اسلامی، دويچه وله

يک هفته پس از ناآرامی در چين و سرکوب خونين آن، محافل و رسانه‌های دولتی در ايران به انعکاس اخبار آن پرداخته‌اند. برخی از فعالان سياسی و مقامات دينی از سياست تعارض‌آميز جمهوری اسلامی در دفاع از مردم مسلمان انتقاد کرده‌اند.

رسانه‌های جمعی در ايران اخبار ناآرامی‌های هفته گذشته در استان سين کيانگ چين را به صورت بسيار کمرنگ منعکس کردند. دولت جمهوری اسلامی نيز در اين باره سکوت اختيار کرد. اکنون منابع گوناگون به کشتار مسلمانان اويغور توسط رژيم چين اعتراض می‌کنند.

آيت‌الله ناصر مکارم شيرازی در بيانيه‌ای از دولت ايران خواسته است که در اعتراض به "سرکوب مسلمانان" در چين موضعی قوی و مناسب اتخاذ کند. در بيانيه آقای مکارم شيرازی، تصريح شده که روابط دوستانه و نزديک اقتصادی و سياسی با چين نبايد موجب سکوت درباره اين فجايع شود.

جامعه مدرسين حوزۀ علمیۀ قم نيز در بيانيه‌ای، از وزارت امور خارجه ايران خواسته است که سرکوب مردم مسلمان چين را از طريق ديپلماتيک پيگيری کند.

تعارضات سياست خارجی جمهوری اسلامی

جمهوری اسلامی حمايت از مسلمانان را در سراسر جهان وظيفه اصلی سياست خارجی خود می‌داند، اما برخی از رسانه‌ها و محافل داخل ايران انتقاد می‌کنند که اين سمت‌گيری گاه قربانی مصالح سياسی جمهوری اسلامی می‌شود. برای نمونه جمهوری اسلامی از مسلمانان فلسطين و بالکان دفاع می‌کند، اما بر کشتار مسلمانان چچن چشم می‌بندد، زيرا نمی‌خواهد متحدان بين‌المللی خود را برنجاند. جمهوری اسلامی از مسلمانان در چاد و سومالی دفاع می‌کند، اما به مسلمانان چين که برای مطالبۀ حقوق اولیۀ خود قيام کرده‌اند، کاری ندارد، زيرا در جبهه‌گيری‌های جهانی به حمايت چين کمونيست نيازمند است.

برخی از فعالان مدنی و سياسی بر اين تعارضات در سياست خارجی انگشت گذاشته‌اند. حميدرضا ترقی عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه از جريان‌های محافظه‌کار ايران، در مصاحبه‌ای به دلايل مبهم بودن سياست خارجی جمهوری اسلامی اشاره می‌کند. به گفته آقای ترقی حاکمان از سويی مسئوليت دارند به کشتار مردم مسلمان اعتراض کنند، اما از سوی ديگر به حمايت جمهوری خلق چين در قضايای بين‌المللی نياز دارند.

معصومه ابتکار يکی از چهره‌های اصلاح‌طلب در تارنمای خود يادآور شده است که خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی حتی از بيان اين واقعيت طفره رفته است که بيشتر معترضان در استان سين کيانگ که با سرکوب خشن روبرو شدند، مسلمان هستند.

سياست ضدغربی تا دفاع از دولت کمونيستی!

دولت ايران نه تنها در قبال ناآرامی‌های چين موضع جدی و روشنی اتخاذ نکرد، بلکه از انعکاس اخبار هولناک کشتار مردم در رسانه‌های گروهی نيز خودداری کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی (ايرنا) معترضان مسلمان اقوام اويغوری چين را متهم کرد که به تحريک آمريکا شورش کرده‌اند، زيرا ايالات متحده قصد دارد در اين منطقه "انقلاب مخملی" راه بيندازد و رژيم کمونيستی چين را تضعيف کند.

ايرنا نوشت: «پشت پرده ناآرامی‌های سين کيانگ ايالات متحده قرار دارد... و رسانه‌های غربی تلاش زيادی برای دامن زدن به اين درگيری‌ها انجام داده‌اند و سعی کردند به مانند ماجرای تبت در وسعت ماجرا مبالغه را به نهايت برسانند.» بنابراين به نظر خبرگزاری جمهوری اسلامی نه تنها درباره مبارزات حق‌طلبانۀ مردم سين کيانگ، بلکه درباره نارضايتی مردم منطقه تبت نيز "مبالغه" شده است!

خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی به رژيم چين حق می‌دهد که از "وحدت و يکپارچگی داخلی" خود در برابر "مداخلات آمريکا و غرب" دفاع کند. علاوه بر اين ايرنا برای تحريف واقعيات قيام مردم استان سين کيانگ، آشکارا از شرايط مسلمانان در چين ستايش می‌کند و وضع آنها را رو به بهبود می‌داند!

ادامه سرکوب و کشتار

برخی ديگر از محافل و چهره‌های سياسی برای توجيه سکوت جمهوری اسلامی، جنبش مسلمانان اويغوری را متهم کردند که به نظرات طالبانی گرايش دارد، و بنابراين حق آنهاست که سرکوب شوند!

به نظر بيشتر کارشناسان اعتراض مردم اويغور بيشتر جنبۀ حق‌طلبانه و عدالت‌جويانه دارد و کمتر صبغۀ دينی. با وجود اين بسياری از محافل و گروه‌های مسلمان به سرکوب خونين مردم اين منطقه اعتراض کردند.

رجب طيب اردوغان نخست وزير ترکيه به شدت از دولت چين انتقاد کرد و شيوه برخورد آن با اعتراضات را نمونه‌ای از "نسل‌کشی" دانست. نيهات ارگون، وزير تجارت و صنايع ترکيه نيز کشورش را به تحريم کالاهای چينی فرا خواند.

بنا به گزارش‌های رسمی طی ناآرامی‌های استان سين کيانگ ۱۸۴ نفر جان خود را از دست داده‌اند. اما به گفته‌ی منابع ديگر بيش از هزار نفر در اين خشونت‌ها کشته و چند هزار نفر زخمی شده‌اند.