نگاهی به تحولات عمده در پی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران، صدای آمریکا

ایران برای برگزاری سالگرد انتخابات ریاست جمهوری در ۲۲ خرداد ماه، که به پیروزی محمود احمدی نژاد در سال پیش منجر شد، آماده می شود.

انتخاب دوباره او با اتهامات تقلب و خلافکاری در رای گیری، و هفته ها اعتراضات مرگبار دنبال شد. فعالان اپوزیسیون گفتند در نا آرامی ها دست کم ۷۲ تن کشته شدند. دولت گفت شمار کشته شدگان از نصف این رقم کمتر بود و اعضای نیروهای امنیتی را شامل می شد.

در ماه دسامبر، مقامات جمهوری اسلامی برای نخستین بار قبول کردند که مسئولان زندان دست کم سه نفر دا که در جریان نا آرامی های پس از انتخابات بازداشت شده بودند، در زیر ضربات مشت و لگد کشته اند.

در ماه ژانویه، سازمان نظارت بر حقوق بشر گزارشی منتشر کرد که در آن گفته می شد نیروهای امنیتی هزاران معترض صلح جو و ناراضیان را خودسرانه دستگیر کرده اند، با این امید که منتقدین را بترسانند و ناراضیان را خاموش کنند.

تا ماه مارس، مقامات ایران بیش از ۸۰ نفر را در ارتباط با اعتراضات به زندان محکوم کردند. رسانه های ایران گفتند دست کم برای ۱۱ نفر حکم مرگ صادر شده است.

برخی از وقایع مهمی که در جریان انتخابات سال پیش در ایران روی داد از این قرار است:

۱۳ ماه ژوئن سال ۲۰۰۹- مقامات ایران احمدی نژاد را پس از آن که نتایج مقدماتی نشان می دهد او بیش از ۶۲ درصد رای ها را کسب کرده است، برنده اعلام می کنند. رقیب اصلی وی، میر حسین موسوی، که کمتر از ۳۴ در صد رای ها را به دست آورده – نتایج را به عنوان «خیانت بزرگ» و «سوء استفاده خطرناک» محکوم می کند. زد و خوردها بین معترضین و پلیس آغاز می شود.

۱۴ ماه ژوئن سال ۲۰۰۹- میر حسین موسوی در کوشش برای وادار ساختن مقامات به ابطال نتایج، در صدد کسب حمایت عمومی بر می آید. او برای اعتراض به نتیجه انتخابات و خشونت علیه هوادارانش، خواهان برپایی یک گردهمایی انبوه می شود.

۱۷ ماه ژوئن سال ۲۰۰۹- ده ها هزار نفر از طرفداران موسوی برای اعتراض، خیابان های تهران را پر می کنند. روز بعد، سازمان عفو بین الملل می گوید نزدیک به ۱۵ تن در سلسله اعتراضات پس از انتخابات کشته شده اند.

۲۰ ماه ژوئن سال ۲۰۰۹- هزاران معترض با نادیده گرفتن هشدار آیت الله خامنه ای برای متوقف ساختن تظاهرات با پلیس درگیر می شوند. سازمان نظارت بر حقوق بشر می گوید مقامات امنیتی، صدها فعال معترض و اصلاح طلب، از جمله رهبران سیاسی و مذهبی برجسته را دستگیر کرده اند. مرگ ندا آقا سلطان – زن جوانی که در جریان اعتراضات هدف گلوله قرار گرفت - روی نوار ویدیو ضبط می شود و به نمادی برای تظاهر کنندگان تبدیل می شود.

۲۳ ماه ژوئن سال ۲۰۰۹- شورای نگهبان حکم می دهد که نتایج انتخابات را باطل نخواهد کرد. باراک اوباما، رییس جمهوری آمریکا، آنچه را «اقدامات ناعادلانه» دولت ایران علیه تظاهر کنندگان مخالف می نامد محکوم می کند.

۵ ماه اوت سال ۲۰۰۹- احمدی نژاد برای دومین بار به عنوان رییس جمهوری، مراسم تحلیف به جای می آورد. صدها نفر از هواداران اپوزیسیون در تهران تظاهرات می کنند.

۸ ماه اوت سال ۲۰۰۹- ایران به دلیل محاکمه جمعی از بازداشت شدگان سیاسی، به اتهام تحریک نا آرامی در جریان اعتراضات پس از انتخابات، با محکومیت بین المللی روبرو می شود. از جمله بازداشت شدگان، کلوتید ریس، معلم فرانسوی است که پیش از آزاد شدن، ۱۰ ماه به اتهام جاسوسی در بازداشت می ماند.

۳۰ ماه دسامبر ۲۰۰۹- صدها هزار نفر در گردهمایی هایی به طرفداری از دولت شرکت می کنند. برخی از تظاهر کنندگان، رهبران مخالف را که مسئول نا آرامی ها می دانند، به مرگ تهدید می کنند.

۱۱ ماه فوریه ۲۰۱۰- نیروهای امنیتی ایران، معترضین ضد دولت را در جریان تجمعاتی به مناسبت سی و یکمین سالگرد بنیان گذاری جمهوری اسلامی سرکوب می کنند. وب سایت های اپوزیسیون می گویند نیروهای امنیتی به زهرا رهنورد، همسر میر حسین موسوی، حمله کرده اند. آنها می گویند به مهدی کروبی و محمد خاتمی، رییس جمهوری سابق، نیز حمله شد.

۳ ماه ژوئن ۲۰۱۰- ایران گزارش می دهد ۸۱ نفر را که در اتهامات مرتبط با نا آرامی های پس از انتخابات محکوم شده اند، عفو کرده یا مجازات آنها را تخفیف داده است. گروه های مخالف برای برگزاری تجمعاتی در سالگرد انتخابات در روز ۱۲ ژوئن ماه، درخواست مجوز می کنند.